Corpus of French Grammars from the Renaissance
Direct access URL for subscribers: https://num.classiques-garnier.com/grammaires16
Download the corresponding leaflet
The earliest French grammars are a rich and extremely diverse body of material. The genre was not yet set in stone and reflected a wide range of different uses: not only to describe the French language, but also to teach it to foreigners eager to learn about an idiom and a culture that was spreading throughout Europe. The works vary greatly in size, from a few manuscript pages to more than 1,000 pages. The languages in which they were written were just as varied: French, of course, but also English, German, and frequently Latin. For the first time, a digital corpus allows detailed and varied research using these works, which are still largely unknown. The Corpus des grammaires françaises de la Renaissance provides teachers, researchers, and students with numerous tools for systematic exploration: full-text searches, encyclopedias of authors, titles of works, examples, and quotations—while making it possible to build a corpus and extract and export results.
CONTENTS
[Donat] Quantes parties d’oraison sont ? 14e s.
[Barton, Johan] Donait francois, ca. 1409
[Martin Morin] Principalia grammaticalia, ca. 1498
John Palsgrave, Lesclarcissement de la langue francoyse, Londres, 1530
Jacobus Sylvius Ambi anus [Jacques Dubois], In linguam Gallicam isagwge et Grammatica Latino-Gallica, Paris, 1531
Charles de Bovelles, Liber de differentia vulgarium linguarum et Gallici sermonis varietate, 1533
Aelii Donati de octo partibus orationis libellus, Paris, 1585 [1545]
Louis Meigret, Le trętte de la grammęre francoęze, Paris, 1550
Jean Pillot, Gallicae linguae institutio, Latino sermone conscripta, Paris, 1561 [1550]
Robert Estienne, Traicte de la gramaire Francoise, Paris, 1557
Gabriel Meurier, La Grammaire francoise, Anvers, 1557
Jean Garnier, Institutio gallicae linguae in usum iuuentutis Germanicae, Genève, 1558
Abel Matthieu, Devis de la langue francoyse, Paris, 1559
Abel Matthieu, Second Devis et principal propos de la langue francoyse, Paris, 1560
Gérard Du Vivier, Grammaire francoise, Cologne, 1566
Gérard Du Vivier, Briefve Institution de la langue francoise, expliquee en Aleman, Cologne, 1568
Antoine Cauchie, Grammaticae gallicae libri tres, Strasbourg, 1586 [1570]
Petrus Ramus [Pierre de la Ramée], Gramerę, Paris, 1562
Petrus Ramus [Pierre de la Ramée], Grammaire, Paris, 1572
Henri Estienne, Hypomneses de Gallica Lingua, peregrinis eam discentibus necessariæ: quædã verò ipsis etiam Gallis multum profuturæ, Paris, 1582
Jean Bosquet, Elemens ou institutions de la langue francoise, Mons, 1586
Joannes Serreius [Jean Serrier], Grammatica Gallica nova, Strasbourg, 1623 [1598]
RESEARCH FIELDS
History of the language, grammar, linguistic codes, history of linguistic theories, translation, sociolinguistic variations, literature.
EDITORIAL TEAM
Under the direction of Bernard Colombat (université Paris Cité) and Jean-Marie Fournier (université Sorbonne Nouvelle) : Susan Baddeley (université de Versailles Saint-Quentin-en-Yvelines) ; Geneviève Clerico (université Rennes 2 Haute Bretagne) ; Maria Colombo Timelli (Sorbonne Université) ; Alain Cullière (université de Lorraine) ; Colette Demaizière † (université Jean Moulin Lyon 3) ; Brigitte Hébert † (Université Lumière Lyon 2) ; Alberte Jacquetin-Gaudet † (Paris) ; Odile Leclercq (Sorbonne Université) ; Francine Mazière (Université Sorbonne Paris Nord) ; Valérie Raby † (université Sorbonne Nouvelle) ; Danielle Trudeau (San José State University, Californie).