Aller au contenu

Classiques Garnier

Cartographie

843

Cartographie

Cartographie manuscrite

Allemagne

Kulmbach – Landschaftsmuseum Obermai

[Mappa mundi dEbstorf, 360 × 300 cm, Ebstorf, c. 1284-1300]

Munich – Bayerische Staatsbibliothek

Kunstmann I : [Reinel, Pedro, Portulan atlantique et méditerranéen, Lisbonne, 1504]

Weimar – Universitätsbibliothek Weimar

[Gourmont, Hieronymus, Islandia, 44,5 × 62 cm, Paris, 1548]

Zeitz, Saxe-Anhalt – Stiftsbibliothek

2o MS Chart. 105an : [Mappa mundi Ciziensis/Cicensis, 44 × 57 cm, Zeitz, 1470]

Zwickau, Saxe – Ratsschulbibliothek

[Rosselli, Francesco et al., Planisphère nautique, 14,5 × 28,5 cm, Florence ou Venise, 1508]

Belgique

Bruxelles Bibliothèque royale Albert Ier

MS II 2254 : [Hondius, Jodocus, Carte du monde cordiforme, dans lAlbum amicorum de Pieter de Hondt, 1589]

Brésil

Rio de Janeiro – Bib. du Ministère des Rel. Extérieures

[Marini, Hieronymus, Orbis typus universalis tabula, 31 × 38 cm, Venise, 1512]

844

Espagne

Madrid – Biblioteca Nacional de España

RES/266 (H. 16-17) : [Sgrooten, Christian, Orbis terrestris tam geographica quam chorographica descriptio : Praeseti Tabula totius Terrae hemisphaerium Arcticum instar Medietatis Pilae Palmariae in duas partes Aequales divisae atque extesae Ilustrandu oculis subiicitur cu gnomone sursu et de orsum mobili, plusieurs cartes : 1) 83,5 × 65 cm ; 2) 102 × 128 cm ; 3) 102 × 64 cm, Kalkar, c. 1588-1592]

Madrid – Museo Naval

MNM-257 : Inv. 2603, [Cosa, Juan de la, Portulan mondial, 96 × 183 cm, Séville, 1500]

États-Unis

Cambridge, Massachusetts – Harvard Houghton Library

51-2573 PF : [Vespucci, Giovanni, Totius orbis descriptio tam veterum quam recentium geographorum traditionibus observata novum opus…, 27,5 × 37,5 cm, Séville, 1524]

New Haven, Connecticut – Yale University, Beinacke Rare Books & Manuscripts Library

Art Storage 1980 157 : [Martellus, Henricus, Mappemonde, 9 feuilles, 190 × 108 cm, 1491]

Stanford, Californie – David Rumsey Map Center

10130 : [Monte, Urbano, Trattato universale. Descrittione et sito de tutta la Terra sin qui conosciuta, c. 300 × 300 cm, Milan, 1587].

Philadelphia, Pennsylvanie – Free Library, Rare Book Department

Elkins 42 : [Dee, John, Carte polaire, 1583]

Providence, Rhode Island – John Carter Brown Library

Codex Latin 1, 2 : [Glareanus, Henricus, De geometriae principiis ad sphaerae astronomicae noticiam necessariis ; Planisfero moderno, Bâle, 1513]

JCB Arch. of Early American Img, Cod Z 3 : [Agnese, Battista, Mappemonde, 21,2 × 27,6 cm, Venise, c. 1539-1542]

San Marino, Californie – Huntington Library

HM 29, fos 1-15 : [Vallard, Nicolas (?), Atlas Vallard, Dieppe, 1547]

HM 45 : [Caverio, Nicolaus de ?, Vespucci, Amerigo ?, Planisphère de King-Hamy, 58,5 × 77,2 cm, Portugal ?/Italie ?, c. 1502]

845

Washington D.C. – Library of Congress

Map Division G5672.M4P5 1559.P7 : [Prunes, Matteo (atelier), Portulan de la Méditerranée, de lAtlantique Nord et de la Baltique, Majorque, c. 1553-1559]

France

Nancy – Bibliothèques de Nancy

Site Stanislas, MS. 441 [354] (2), fos 184 v-185 r : [Clavus, Claudius, Carte de lespace nordique, 21,7 × 15 cm, Rome, c. 1424-1427]

Paris – Bibliothèque nationale de France (BNF)

Cabinet des Estampes, N-3 (Mercator) : [Hondius, Colette van der Keere, Double portrait de Gerhard Mercator et Jodocius Hondius pour le frontispice de lAtlas de Mercator (éditions post-1613)]

Cabinet des Estampes, Rés. 7661 : [Leu, Thomas de, Portrait dAndré Thevet pour le frontispice de son Grand Insulaire et Pilotage de 1586]

CPL GE A-335 : [Waldseemüller, Martin, Globe vert, 24 cm de diam., 45 cm de h., 1506-1507]

CPL GE A-338 : [Globe terrestre dit « Globe en bois », 20 cm de diam., 42 cm de h., c. 1535]

CPL GE A-625 : [Le Testu, Guillaume, Mappemonde en deux hémisphères, 79 × 118 cm, s.l., 1566]

CPL GE AA-563 : [Pilestrina, Salvatore de, Carte de lOcéan Atlantique Nord-Est, de la Mer Méditerranée et de la Mer Noire, 75 × 111 cm, Palma de Majorque ?, 1511, fac-similé de 1843] 

CPL GE AA-564 : [Reinel, Jorge, Mappemonde, 65 × 124 cm, Séville, 1519 : fac-similé, 1843]

CPL GE AA-566 : [Viladestes, Mecia de, Portulan atlantique et méditerranéen, 85 × 115 cm, Palma de Majorque, 1413]

CPL GE AA-582 : [Cabot, Sebastian, Mappemonde, 53 × 90 cm, Anvers, 1544]

CPL GE B-696 : [Dulcert, Angelino, Portulan de lEurope, 75 × 102 cm, Palma de Majorque, 1339]

CPL GE C-818 : [Ribero, Diego, Carta universal en que se contiene todo lo que del mundo se ha descubierto fasta agora [Padrón real], 2 feuilles, 80 × 204,5 cm, Séville, 1529 : fac-similé]

CPL GE CC-2719 : [Homem, Andreas, Universa ac navigabilis totius terrarum orbis descriptio, 150 × 294 cm, Portugal/Anvers, 1559]

CPL GE D-2654 : [Maggiolo, Vesconte, Portulan mondial, 32 × 40 cm : fac-similé, Paris, héliog. et imp. E. Charreyre, années 1890]

846

CPL GE D-7828 : [Picicano, Januarius, Mappemonde en projection polaire, 35 × 36,5 cm, s.l., 1597]

CPL GE DD-683 : [Homem, Lopo, Reinel, Pedro et Reinel, Jorge, Atlas Miller, ms. vél., 42 × 59 cm, Lisbonne, 1519]

CPL GE SH ARCH-1 : [Caverio, Nicolaus de, Planisphère nautique, 225 × 115 cm, Lisbonne ?/Gênes ?, c. 1504-1505]

MS Espagnol 30 : [Cresques, Abraham ?, Atlas Catalan, 6 feuilles vél., Venise, c. 1375]

MS Français 15452 : [Thevet, André, Grand Insulaire et pilotage, Paris, c. 1586-1587]

MS Latin 4801 : [Claudius Ptolomaeus, Cosmographia, Jacobus Angelus interpres, Florence, années 1450, modifié en 1470-1471]

Vincennes – Service historique de la Défense

D.1.Z14 : [Le Testu, Guillaume, Cosmographie universelle, Paris, 1555]

Italie

Bologne – Biblioteca dellArchiginnasio

Cod. A. 117 : [Coppo, Pietro, De Toto Orbe, 33,5 × 38,5 cm, Venise, 1520] 

Florence – Biblioteca Nazionale Centrale

Portolano 1 : [Planisphère génois en amande, 81 × 42 cm, Gênes, 1457]

Magl XIII, 16 : [Martellus, Henricus, Cosmographia, c. 1490]

MS Landau Finaly, Rosselli 1, c. 1va : [Rosselli, Francesco et al., Planisphère nautique, 14,5 × 28,5 cm, Florence ou Venise, 1508]

Florence – Biblioteca Medicea Laurenziana

Gaddi. Rel. 9 : [Atlas Médicis, 8 feuilles, Gênes ?/Florence ?, 1351-c. 1450]

Pluteo 29.25 : [Martellus, Henricus, Insularium illustratum, ms. préparatoire, Florence, c. 1490]

Milan – Biblioteca Ambrosiana

MS A. 260 Inf. : [Monte, Urbano, Trattato universale. Descrittione et sito de tutta la Terra sin qui conosciuta, Milan, c. 300 × 300 cm, 1587]

Modène– Biblioteca Estense Universitaria

[Planisphère circulaire, 116 × 114 cm, Catalogne, c. 1460]

[Planisphère de Cantino, 218 × 102 cm, Lisbonne, 1502]

Parme – Biblioteca Palatina

MS.*Parm.1612 : [Pizzigano, Zuane, Portulan atlantique, 138 × 92 cm, Venise, 1367]

847

Rome – Biblioteca Apostolica Vaticana (BAV)

Arch. di San Pietro, H.31, fo 8 v : [Noha, Pirrus da, Mappemonde, 20 × 28 cm, c. 1414]

Cod. Palat. Lat. 1362b : [Walsperger, Andreas, Planisphère circulaire, 57,5 cm de diam., 1448]

Cod. Palat. Lat. 1382 : [Walsperger, Andreas, Planisphère circulaire, 57,5 cm de diam., 1448]

Codex Vaticanus Urbinas Graecus 82, fos 60 v-61 r : [Mappemonde ptoléméenne, 57,5 × 41,8 cm, Constantinople, c. 1300]

BAV, Pal. lat. 1362 A, fos 1 v-2 r : [Vesconte, Pietro, Mappa mundi insérée dans Marino Sanuto lAncien, Liber secretorum, c. 1321]

Vat. Lat. 6435, fo 79 v : [Canistris, Opicino de, Carte de lEurope et de lAfrique du Nord, Avignon, c. 1335-1338]

Rome – Palais du Vatican

Musei Vaticani : [Verrazzano, Girolamo di, Grande Planisfero, Rome, 1529 : exposé au public]

Venegono Inferiore – Biblioteca Seminario Arcivescovile di Milano

FV.B-VII-56 : [Monte, Urbano, Trattato universale. Descrittione et sito de tutta la Terra sin qui conosciuta, Milan, c. 300 × 300 cm, 1587]

Venise – Biblioteca Nazionale Marciana

MS It., IV, 148 (=5451), fo 2 : [Frisius, Gemma (?), ou Sideri, Giorgio (?), Generalis totius orbis descriptio partim ex veteribus, partim ex recentioribus colecta, 25,5 × 36,2 cm, c. 1540-1563]

MS It. Z. 76 : [Bianco, Andrea, Planisphère circulaire, 28 × 38 cm, Venise, 1436]

Rari Veneti 38-38bis : [Ahmet, Hacı (?) et al., Kemâliyle naksh dunmush eümle cihân nümûnu, Venise, 1559, réimpression de 1795 en neuf blocs de bois, 115 × 111 cm]

Venise – Museo Correr

[Fra Mauro, Planisphère, c. 200 cm de diam.]

Pays-Bas

Leyde – Universitaire Bibliotheken Leiden

[Brask, Hans, Carte de la Scandinavie et de la Baltique, Dantzig, 1533.]

848

Pologne

Varsovie – Biblioteka Naradowa

Rps BOZ 2/I-II : [Germanus, Nicolaus, Nova tabula de lEurope du Nord, 42 × 57 cm, Florence ?, 1468]

Royaume-Uni

Londres – British Library

Add. MS. 5413 : [Desceliers, Pierre (?), ou Rotz, Jean (?), Mappemonde dite de Harley, France (Dieppe ?), c. 120 × 245 cm, c. 1542-1544]

Add. MS. 15760, fos 68 v-69 r : [Martellus, Henricus, Insularium illustratum, ms. final, Florence, 1495]

Add. MS. 24065 : [Desceliers, Pierre, Mappemonde, 135 × 215 cm, Arques, 1550]

Add. MS. 27376*, fos 187 v-188 r : [Vesconte, Pietro, Mappa mundi insérée dans Marino Sanuto lAncien, Liber secretorum, c. 1321]

Add. MS. 28681 : [Mappemonde du Psautier, 9,5 × 3,7 cm, c. 1265]

Cotton MS. Augustus I.i.1 : [Dee, John, Carte de lhémisphère Nord en projection polaire, 1580]

Harley Codex 3686 : [Ensemble de cartes ptoléméennes, Venise, 1436-1450]

Maps C.2.cc.4 : [Rosselli, Francesco et Contarini, Giovanni Matteo, Mundu spericum, Florence, 1506]

Maps C.29.c.13 : [Mercator, Gerhard, Atlas de lEurope (cartes et manuscrits préparatoires), Duisbourg, 1554-début des années 1570]

Maps 27.c.37 : [Virga, Albertin de, Carte du monde circulaire, 69,6 × 44 cm, Venise, 1415, photog.]

Londres – Greenwich National Maritime Museum

Col. ms. medium, vellum, P/24(25) : [Agnese, Giovanni Battista, « Mitternachtlige Lander », 26 × 40 cm, dans Seekarten von Battista Agnese Anno MDLIV.d.IV.May, Venise, 1554]

G.201 : 1/5 A : [Rosselli, Francesco et al., Planisphère nautique, 14,5 × 28,5 cm, Florence ou Venise, 1508]

GLB0096 : [Mercator, Gerhard, Globe terrestre, Louvain, 1541]

Londres – Stamford

Burghley House, BKS16611 : [Dee, John, Deo optimo maximo favente, Anglorum ad Cathaium per Scythicum Oceanum Secundi Labores, & Immortali laude dignissimi anno 1580, authore Joanne Dee, 32,8 × 52 cm, s.l., 1580]

Hereford – Hereford Cathedral

[Mappa mundi dHereford, 158 × 133 cm, environs de Hereford, c. 1290-1300]

849

Oxford – Bodleian Library

Douce 319, fo 8 : [Mappemonde insérée dans un ms. de Brunetto Latini, Li livres dou Tresor (c. 1265), 1310]

Turquie

Istanbul – Topkapı Sarayı Müzeki Kütüphanesi

Hazine 644 : [Reis, Ali Macar, Atlas, Empire ottoman, 1567]

R. 1633 mük : [Reis, Piri, Carte de Piri Reis, sur peau de gazelle, c. 90 × 60 cm : Empire ottoman, 1513]

Cartographie imprimée

Algoet, Liévin et al., Terrarum septentrionalium exacta novissimaque descriptio per Livinum Algoet et aliis autoribus, 6 feuilles, 37,8 × 33,4 cm, Anvers, 1562 : CPL, GE B-2350.

Apian, Peter, Mathematicus hanc universaliorem cogniti orbis tabulam ex recentibus observationibus confectam dedicat, Ingolstadt, 1530 : BL, Maps C.7.c.16.

Behaim, Martin, Erdapfel, globe, 1492, fac-similé de 1847, éd. E.-F. Jomard et A. Reindel : CPL, GE A-276.

Biblia Sacra Hebraice, Chaldaice, Graece, & Latine, éd. Benito Arias Montano, 8 t., Anvers, Christophe Plantin, 1569-1572, t. 8 : CPL, GE DD-2987 (10385).

Bordone, Benedetto, Isolario, nel qual si ragiona di tutte lisole del mondo, Venise, N. dAristotile detto Zoppino, 1534 [1528].

Bossius Belga, Jacobus, Septentrionalium regionum Suetiae, Gothiae, Norvegiae, Daniae, et terrarum adiacentium recens exactaq. Descriptio, 54 × 38,5 cm, Venise, 1566.

Bünting, Heinrich, Itinerarium sacrae scripturae, Magdebourg, J. L. Siebenbürger, 1582, fos iii v-vi r, 8 v-9 r.

Cimerlini, Giovanni, Cosmographia universalis ab Orontio olim descripta, dans Antonio Lafreri, Geografia. Tavole moderne di geografia de la maggior parte del mondo, Rome, 1566 : CPL, GE DD-1140.

Contarini, Gianpetri, Elegantissima totius Europae, ac paris Asiae, nec non littorum Africae descriptio, Venise, s.n., 1564 : CPL, GE C-22877 (1-4 RES).

Dantiscus, Johannes, Ioannes Dantiscus Correspondence with Cornelis De Schepper, éd. Marijke de Wit et al., Varsovie-Cracovie, 2015.

850

Doetecum, Baptista van, Deliniatio cartae trium navigantium per Batavos, ad Septentrionalem plagam, Norvegiae, Moscoviae et Novae Semblae, 42 × 57 cm, Amsterdam, Cornelis Claesz, 1598 : University of Michigan Library, Stephen S. Clark Library, Burden 85.

Dürer, Albrecht (?), « Germaniae latus septentrionale », dans Conrad Celtis, Quatuor libri amorum secundum quatuor latera Germanie, Nuremberg, Sodalitas Celtica, 1502, fo lviii v.

Dürer, Albrecht et Stabius, Johannes, Orbis imago, globe aplani sur 2 feuilles, 64 × 43 cm, Nuremberg, 1515 : CPL, GE C-1217.

Finé, Oronce, Nova et integra universi orbis descriptio, 29 × 42 cm, Paris, apud Galeotum a Prato, 1532 [1531] : CPL, GED-6440.

Finé, Oronce, Recens et integra orbis descriptio, 51 × 57 cm, Paris, Oronce Finé, 1536 : CPL, GE DD-2987.

Forlani, Paolo, Universale descrittione di tutta la terra conosciuta, 41 × 75 cm, Venise, Claudii Ducheti formis, 1570 : CPL, GE C-4933.

Friess, Laurent, Orbis typus universalis iuxta hydrographorum traditionem exactissime depicta, 31,5 × 48 cm, Strasbourg, L. Friess, 1522 : CPL, GE DD-2987 (65 B).

Frisius, Gemma et Mercator, Gerhard, [Globe terrestre], Louvain, 1536 : Vienne, Österreichische Nationalbibliothek, Rudolf Schmidt Collection.

Gastaldi, Giacomo, La geografia di Claudio Ptolemeo alessandrino, con alcuni comenti & aggiunte fatteui da Sebastiano Munstero alamanno, con le tauole non solamente antiche & moderne solite di stamparsi, ma altre nuoue aggiunteui di messer Iacopo Gastaldo piamontese cosmographo, ridotta in uolgare italiano da m. Pietro Andrea Mattiolo senese medico eccellentissimo, Venise, Gioan. Baptista Pedrezano, 1548.

Gastaldi, Giacomo, Cosmographia universalis et exactissima iuxta postramam neotericorum traditionem, Venise, Matteo Pagano, 1561.

Germanus, Nicolaus, « Tabula nova » de lEurope du Nord, dans Ptolémée, Geographia, Ulm, Lienhart Holl, 1482 : CPL, GE DD-1003, n.p.

Globus Jagellonicus, 73,5 cm de diam., Cracovie, 1510 : Cracovie, Uniwersytet Jagielloński, Muzeum Uniwersytetu Jagiellonskiego.

Gumppenberg, Wilhelm, Atlas Marianus, sive De imaginibus Deiparae per orbem Christianum miraculosis, Ingolstadt, Georg Haelin, 1655.

Jode, Cornelis de, Hemispheriu[m] ab aequinoctiali linea, ad circulu[m] Poli Arctici, 52 × 31 cm, Anvers, 1593 : CPL, GED-7911.

Lafreri, Antonio, Geografia : Tavole moderne di geografia de la maggior parte del mondo di diversi autori raccolte et messe secondo lordine di Tolomeo con idisegni di molte citta et fortezze di diverse provintie stampate in rame con studio et diligenza in Roma, Rome, A. Lafreri, 1572 : CPL, GE DD-655 (29RES).

Ludd, Gualterius, Speculi orbis succintissima sed neque poenitenda, neque inelegans declaratio et canon, Strasbourg, Johannes Grüninger, 1507.

851

Magnus, Olaus, Carta Marina et descriptio septemtrionalium terrarum ac mirabilium rerum in eis contentarum diligentissime elaborata. Anno Dni 1539 Veniciis Liberalitate Rmi D. Ieronimi Quirini : Patriarche Venetiae, 125 × 170 cm, Venise, Tommaso de Rubis, 1539 : Munich, Bayerische Staatsbibliothek, 12 Mapp VII ; Uppsala, Universitetsbibliotek, Carolina Redivivas utställningssal, 6964.

Magnus, Olaus, [Carta Marina et descriptio septemtrionalium terrarum] est opus Olai Magni Gotti Licopensis, éd. Antonio Lafreri, 79,3 × 53,3 cm, dans Id., Geografia : Tavole moderne, op. cit., carte 30 : CPL, GE DD-655 (30RES) ; Stockholm, Sveriges nationalbibliotek, KoB 1 ab.

Mercator, Bartholomaeus, Breves in Sphaeram meditatiunculae, includentes methodum et isagogen in universam cosmographiam, Cologne, Arnold Birckmann, 1563.

Mercator, Gerhard, Orbis imago, 53 × 35 cm, Louvain, 1538, repr. Antonio Lafreri, c. 1560-1564 : Utrecht, Universiteitsbibliotheek, Kaart *VIII*.A.a.4.

Mercator, Gerhard, Nova et aucta orbis terrae descriptio ad usum navigantium emendate accomodata, 200 × 133 cm, Duisbourg, 1569 : CPL, GE A 1064.

Mercator, Gerhard, Tabulae geographicae Cl : Ptolemei ad mentem autoris restitutae & emendate, Cologne, Typus Godefridi Kempensis, 1579.

Mercator, Gerhard, Atlas sive cosmographicae meditationes de fabrica mundi et fabricati figura, éd. Rumold Mercator, Duisbourg, 1595 : Washington, Library of Congress, The Lessing J. Rosenwald Collection ; trad. ang., éd. Robert Karrow, trad. David Sullivan, Oakland (CA), Octavo, 2000.

Mercator, Gerhard, Atlas sive cosmographicae meditationes de fabrica Mundi et fabricati figura, Amsterdam, Hondius, 1606.

Münster, Sebastian, Geographia universalis, vetus et nova complectens, Bâle, Heinrich Petri, 1540.

Münster, Sebastian, Cosmographia, in welcher begriffen aller Völcker Herschafften, Stetten und namhafftiger Flecken Herkomenn, Sitten, Gebreüch, Ordnung, Glauben, Secten und Hantierung durch die gantze Welt und fürnemlich Teütsche Nation, Bâle, Heinrich Petri, 1544 : CPL, GE DD-1999.

Münster, Sebastian, La Cosmographie Universelle, contenant la situation de toutes les parties du monde, avec leurs proprietez & appartenances, Bâle, Henrich Petri, 1552.

Münster, Sebastian, La Cosmographie universelle, contenant la situation de toutes les parties du monde, avec leurs proprietez & appartenances, trad. François de Belleforest, Bâle, Heinrich Petri, 1556.

Nicolay, Nicolas de, Nova et exquisita descriptio navigationum ad praecipuas Mundi partes recens delineata, 92 × 65 cm, s.l., 1544 : CPL, GE C-9224.

852

Nicolay, Nicolas de, [Carte de lAtlantique] dans Pedro de Medina, LArt de naviguer, trad. Nicolas de Nicolay, Lyon, Guillaume Rouillé, 1569, n.p., carte à déplier.

Ortelius, Abraham, Nova totius terrarum orbis iuxta neotericorum traditiones descriptio, Anvers, apud Gerardum de Iode, 1564 : Bâle, Universitätsbibliothek, Kartenslg AA 6-7 ; BL, Maps C.2.c.1.

Ortelius, Abraham, Asiae orbis partium maximae nova descriptio, 94 × 138 cm, Anvers, s.n, 1567 : Harvard University, Houghton Library, *51-2577 P.

Ortelius, Abraham, Theatrum orbis terrarum, Anvers, Aegidius Coppenius Diesth, 1570.

Ortelius, Abraham, Theatre de lunivers contenant les cartes de tout le monde avec une brieve declaration dicelles, le tout reveu, amendé, & augmenté de plusieurs Cartes & declarations par le mesme autheur, Anvers, Plantin, 1587.

Ortelius, Abraham, Aevi veteris Typus geographicus. En spectator, pilae totius terrae ichnographiam, at veteribus, usque ad annum salutis nonagesimum secundum supra milles quadringen cognitae, tantum geographiam, 44 × 41 cm, Anvers, 1590 : CPL, GE D-12411.

Ortelius, Abraham, Théâtre de lUnivers, contenant les cartes de tout le monde, avec une briève déclaration dicelles, par Abraham Ortelius. Le tout reveu, amendé et augmenté de plusieurs cartes et déclarations par le mesme autheur, Anvers, Plantin, 1598.

Plancius, Petrus, Orbis terrarum typus de integro multis in locis emendatus, 58 × 38 cm, Amsterdam, 1594 : Stanford University, The Barry Lawrence Ruderman Map Collection, Shirley 187.

Postel, Guillaume, Polo aptata nova charta universi, Paris ?, 1578, copie de 1621 : Vincennes, Service historique de la Défense, receuil no 1, fo 10.

Ptolemaeus, Claudius, Cosmographie libri octo, éd. Nicolaus Germanus, Ulm, Lienhart Holl, 1482 : CPL, GE DD-1003 ; édition de 1486 : BL, Maps C.3.d.8.

Qi, Wang, Shanhai yudi quantu, dans son Sancai tuhui, Taipei, Chengwen chubanshe, 1970 [1609], t. 1.

Quad, Matthias, Europae Totius Orbis Terrarum Partis Praestantissimae, Generalis Ac Particularis Descriptio, Cologne, Lambert Andreas, 1596.

Reisch, Gregor, Margarita philosophica nova, Strasbourg, Johann Grüninger, 1512, n.p. (ms. de 1511).

Ricci, Matteo et Zhizao, Li, Kunyu wanguo quantu, Hangzhou, 1602 : University of Minnesota, James Ford Bell Library.

Rudbeckius, Johannes, Tabulae duae, una geographica, altera chronologica, 25,5 × 36,7 cm, Västerås, 1643 : Uppsala, Universitetsbiblioteket.

Ruscelli, Girolamo, La Geographia di Claudio Tolomeo… nuovamente trad. di Greco in Italiano, da G. Ruscelii, con Espositioni del medesimo… Aggiuntoui vn 853pieno discorso di M.G. Moleto… nel quale si dichiarano tutti i termini & le regole appartenenti alla Geographia, Venise, Vincenzo Valgrisi, 1561.

Ruysch, Johannes, Universalior cogniti orbis tabula ex recentibus confecta observationibus, dans Ptolémée, Geographia, Rome, Bernardino de Vitali, 1508 (ms. de 1507) : CPL, GE DD-1007.

Sambiasi, Francesco, Kunyu quantu, 108 × 72,5 cm, Nanjing, c. 1639 : CPL, GE AA 2565.

Schniepp, Christoff, Nova et integra universi orbis descriptio [Globe dit des Welser ou Chadenat], 22 cm de diam., Augsbourg, c. 1550-1559, CPL GE A-397.

Schöner, Johannes, Globus geographicus Timiripae, Nuremberg, 1523 : repr. héliogr., CPL, GE D-582.

Schöner, Johannes (atelier), Nova et integra universi orbis descripsio [Globe doré ou Globe de Bure], 23 cm de diam., s.l., c. 1527-1529.

Tramezzino, Michele, Septemtrionalium regionum Svetiae Gothiae Norvegiae Daniae et terrarum adiacentium recens axactaq. descriptio, 39 × 53 cm, Venise, Michaelis Tramezini Formis, 1558 : CPL, GE DD-2987 (2751).

Trento, Jean-Baptiste et Eskrich, Pierre, Mappe-monde nouvelle papistique. Histoire de la mappe monde papistique, en laquelle est déclaré tout ce qui est contenu et pourtraict en la grande table, ou carte de la mappe-monde, éd. Frank Lestringant, Alessandra Preda, Genève, Droz, 2009.

Ulpius, Euphrosynus, Regiones orbis terrarum quae aut a veteribus traditae aut nostra patrumque memoria compertae sint Eurosynus Ulpius describebat anno salutus 1542, Rome, 1542 : New-York Historical Society, Inv. no. 1872.22.

Vavassore, Giovanni Andrea di, Tuto il monde tereno, 37 × 53 cm, Venise ?, c. 1522-1545 : Bâle, Universitätsbibliothek, Kartenslg.AA.136.

Verbiest, Ferdinand, Kunyu quantu, Beijing, 1674 : Glasgow, Hunterian Museum and Art Gallery.

Vopel, Caspar, Nova et integra universalisque orbis totius iuxta Germanam neoreticorum traditionem descriptio, 213 × 133 cm, Venise, 1558 : Harvard University, Houghton Library, 51-2577.

Vopel, Caspar, Europae primae et pottisimae tertiae terrae partis recens descriptio, 10 feuilles de 38 × 50 cm chacune, sauf la feuille 4 (50 × 40 cm), Anvers, 1566 : CPL, GE DD-2750.

Waldseemüller, Martin, Universalis Cosmographia Secundum Ptholomaei Traditionem et Americi Vespucii Alioru[m]que Lustrationes, 129 × 232 cm, 12 feuilles, Saint-Dié-des-Vosges, 1507 : Washington, Library of Congress, G3200 1507.W3.

Waldseemüller, Martin, Claudii Ptolemaei viri Alexandrini Mathematicae disciplinae Philosophi doctissimi Geographiae opus novissima traductione castigatissime pressum ceteris ante lucubratorum multo prestantius, Strasbourg, Johann Schott, 1513 : CPL, GE DD-2043.

854

Waldseemüller, Martin, Carta Marina Navigatoria Portugallen Navigationes Atque Tocius Cogniti Orbis Terre Maris, 12 planches, 129 × 232 cm, Saint-Dié-des-Vosges, 1516 : Washington, Library of Congress, Jay I. Kislak Collection Rare Book and Special Collections Division, 43.

Wright, Edward, A Plat of all the World. Projected according to the truest Rules Being far more exact then either the Plain-Card or the Maps of the World discribed in two Rounds, 52,3 × 77,3 cm, dans ses Certain Errors in Navigation. Detected and Corrected by Edw. Wright, Londres, Joseph Moxon, 1655 [1599] : Providence (RI), The John Carter Brown Library, D657 W948c.