Skip to content

Classiques Garnier

Index nominum

  • Prix de l’Académie française Monseigneur Marcel 2022
  • Publication type: Book chapter
  • Book: La Sphère privée à la Renaissance. « Les cachettes du cœur »
  • Pages: 457 to 466
  • Collection: Studies and Essays on the Renaissance, n° 123
  • Series: Éthique et poétique des genres, n° 4
  • CLIL theme: 4027 -- SCIENCES HUMAINES ET SOCIALES, LETTRES -- Lettres et Sciences du langage -- Lettres -- Etudes littéraires générales et thématiques
  • EAN: 9782406106791
  • ISBN: 978-2-406-10679-1
  • ISSN: 2114-1096
  • DOI: 10.15122/isbn.978-2-406-10679-1.p.0457
  • Publisher: Classiques Garnier
  • Online publication: 04-12-2021
  • Language: French
457

INDEX NOMINUM

Abélard, Pierre : 28, 60-63, 373, 442

Achitophel : 226, 233

Adelasie : 272

Ælips, comtesse de Salberic (Salisbury) : 246-247, 250-254, 258, 260, 278-279, 290-291, 407

Agésilas : 305, 321

Albe, duc d : 378

Alberti, Leon Battista : 31, 417

Alexandre de Halès : 76

Alexandre de Médicis (duc) : 186-188, 247

Alexandrele grand : 14, 334, 352, 394, 442

Alexandre VI (pape) : 64

Amadour : 192-193, 197, 212, 347

Amerbach, Boniface : 83

Amyot, Jacques : 48, 302-303, 398, 427

Anheim, Étienne : 28, 429

Anne de Bretagne : 190

Antigone : 30, 38, 290

Antisthène : 321

Archimède : 321

Arendt, Hannah : 18, 403, 413-414, 429

Arienzo, Maria d : 107, 115, 118, 122, 124, 127, 429

Ariès, Philippe : 16-17, 32, 35, 40, 49, 146, 160, 199, 217, 225, 308, 315, 331, 379, 381, 383, 400, 429-430

Aristote : 13, 18-19, 30, 34, 37-38, 47, 149, 169, 176-177, 233-234, 243, 252, 256, 259, 307, 309-311, 325, 336-337, 355, 357, 360, 374, 380, 383, 387, 390, 392, 398, 402, 426-427, 436, 442

Arnolfini : 11, 450

Arnould, Jean-Claude : 48, 243, 246, 259-260, 262, 268, 272, 285, 294, 307, 422, 425, 429-430, 433, 450

Aubigné, Agrippa d : 37, 41-42, 167, 239, 407, 410

Auguste : 169, 320, 334, 342, 411

Augustin (saint) : 23-25, 32, 42, 59, 61-63, 71, 100-101, 110, 113, 152, 158, 180, 215, 227-230, 233-234, 260, 265, 272, 279, 283, 310, 320, 322, 344, 355-356, 379, 390-392, 394, 404, 428, 451

Aulotte, Robert : 162-163, 430, 437

Avanturade : 192, 196

Babaudde Monvallier, Henri : 43, 430

Baïf, Jean-Antoine de : 231, 417

Balsamo, Jean : 320, 326, 330-331, 424, 430

Bandello, Matteo : 138, 199, 202, 236-238, 241, 246-248, 253-254, 263, 267, 269, 271, 278-282, 284-285, 288, 294, 417, 429, 433, 439, 445, 450, 453

Barilier, Étienne : 107, 419, 431

Barthélemy de Pise : 59

Bastien, Pascal : 338, 431

Bayard : 320, 383

Bayet, Albert : 231, 233, 235, 427, 431

Bayle, Pierre : 228, 417

Beaujean, Émile : 12, 416

Beauthier, Régine : 157, 267, 431

Beda, Noël : 81, 424

458

Bedos-Rezak Brigitte-Myriam : 20, 22, 442

Belhoste, prince de : 195

Belleforest, François de : 272-273, 275, 280, 285-286, 350, 417-418, 422, 433-434, 450, 452

Benedicti, Jean : 228, 418

Bergamo, Mino : 228, 418

Bernard (saint) : 60, 90, 101, 120

Bernardin de Sienne : 28

Berns, Thomas : 319, 328, 431

Berquin, Louis : 105

Berthaud : 155

Bertrand, Dominique : 142, 196, 430-432, 437-438, 444-445, 447

Bétis : 320

Beugnot, Bernard : 31, 431

Bèze, Théodore de : 106-108, 111-114, 130, 247, 368, 418, 442

Bichard-Thomine, Marie-Claire : 174, 430-432, 453

Biet, Christian : 47, 420, 431

Billacois, François : 49, 258, 431

Bjaï, Denis : 12, 37, 243, 398, 424, 433, 435, 444

Blondeau, savetier : 46, 148-149, 153, 162, 174, 410

Blum, Claude : 381, 397, 399, 421, 431, 448, 450

Boaistuau, Pierre : 16-17, 37, 47, 50, 137-138, 220, 238, 240-250, 253-254, 256, 259-260, 262-264, 266-267, 269, 271-274, 276-285, 287-290, 292, 294-295, 344, 406-408, 411, 418-419, 433-435, 437, 444

Boccace, Giovanni : 15, 162, 167, 179, 181, 220, 347, 404, 408, 419, 449, 452

Bodin, Jean : 250, 405, 419

Boggio Quallio, Elena : 138, 183, 431

Borzello, Frances : 11-12, 432

Boudou, Bénédicte : 5-6, 12, 76, 142, 174, 422, 424, 430-434, 437, 444, 447

Bourdieu, Pierre : 339-340, 434

Bourgogne, duc de : 199, 216

Brahami, Frédéric : 313-314, 335, 434

Briçonnet, Guillaume : 138, 180, 419

Bruni, Leonardo : 181

Brunschwicg, Léon : 305, 349, 352, 434

Budé, Guillaume : 122, 247, 419, 427

Burckhardt, Jakob : 181, 225, 434

Calvin, Jean : 29, 50, 63, 88-91, 105-108, 110-112, 114, 120, 124, 128-129, 219, 226, 233-234, 316, 358-359, 369, 371-372, 419, 431, 440, 448, 451, 454

Cambyse : 343

Campin, Robert : 12

Camus, Jean-Pierre : 138, 183, 419, 431

Carr, Richard A. : 16, 48, 244, 262, 272, 285, 307, 418, 422, 425, 435

Castellion, Sébastien : 45, 56, 91, 93, 99, 105, 107-115, 117-134, 365, 405, 419-420, 429, 431, 441, 446-447, 451, 458

Catel, Thibaut : 246, 253-254, 257, 259-261, 268, 271, 434

Cather, Willa : 382, 435

Castiglione, Baldassare : 35, 140, 159, 171, 233-234, 394, 420, 452

Caton dUtique : 20, 228, 320, 334-335, 340, 354, 360-361, 377, 386, 390, 393, 396-398

Cave, Terence : 16, 339, 435

Cazauran Nicole : 85, 152, 190, 219, 435, 446, 448, 454

Céa, Île de : 223, 231-232, 386, 388-389, 394, 395-396, 442

Céard, Jean : 6, 12, 31, 37, 118, 145, 150, 209, 210-211, 223, 243, 283, 337, 342, 385, 424-425, 443

Cellini, Benvenuto : 302, 420

Césaire de Heisterbach : 85

César, Jules : 14, 22, 55, 225, 302, 320, 322-323, 334, 340, 349, 412, 418, 426, 432, 445

459

Charles IX : 116-117, 259, 338, 421, 438

Charles Quint : 105, 322, 350, 377, 452

Charles VIII : 350

Charondas Le Caron, Loys : 36, 38, 157, 231, 238, 321, 420

C harondas : 321

Charpentier, Françoise : 79, 139, 230, 343, 381, 415, 431, 435

Charron, Pierre : 43, 225, 319, 393, 413, 426, 441

Chelidonius : 241-243, 267, 406, 419

Chenu, Marie-Dominique : 28, 61, 65, 258, 350, 435

Chevallier, Jacques : 47, 403, 436

Chiffoleau, Jacques : 26-27, 58, 59, 66, 71-72, 95, 98, 100, 218, 225, 384, 436

Chomarat, Jacques : 36, 113, 229, 346, 391, 421, 436

Chrétien, Jean-Louis : 41, 43-44, 57, 134, 174, 316, 350, 436

Chrétien-Groni, Jean-Pierre : 307, 436

Chupeau, Jacques : 138, 436

Cicéron : 12, 21, 159, 162, 311, 314, 321, 324, 327, 340, 346, 351, 384-385, 388, 390, 452

Clavasio, Angelo de (Chiavasso Ange) : 64

Clément dAlexandrie : 227

Cleombrotus : 228, 394

Cléopâtre : 225-226, 290, 422

Cocula, Anne-Marie : 317, 333, 436

Conche, Marcel : 50, 66, 353-354, 357, 359, 436

Condé (duc de) : 115

Constant, Benjamin : 409, 421

Constantin (empereur) : 100

Copernic, Nicolas : 15

Coquillaire : 143, 164

Coras, Jean de : 267, 421

Corbin, Alain : 253, 436, 438, 441

Corneille, Pierre de : 48, 411, 420, 439, 444

Cornelius Nepos : 398

Cornu, Gérard : 68, 436

Courtine, Jean-Jacques : 253, 436-437, 441

Courtois, Gérard : 169, 259, 436-437

Coustau, Pierre : 35

Cremona, Nicolas : 246, 437

Créon : 30, 290

Crespin, Jean : 116, 122, 421

Cuénin, Micheline : 249

Cyprien : 68, 428

Dagoucin : 188, 195, 199, 211, 403

Dante, Alighieri : 34, 230, 421

Dauphiné, James : 190, 219, 436, 446, 454

Dauvois, Nathalie : 17, 32, 434, 443, 446-447

Decout, Maxime : 174, 437

Defaux, Gérard : 36, 320, 424, 437

Della Porta, Giovanni : 341, 421

Delumeau, Jean : 27, 55, 57, 59-61, 64, 89, 437

Demaules, Mireille : 187, 434

Demerson, Guy : 144, 162-163, 437

Démocrite : 321, 340

Démosthène : 352

Deroint-Allaire, Olivia : 142, 437

Desan, Philippe : 313, 320, 326, 330, 339, 415, 430, 434, 437, 448

Descartes, René : 24, 43, 138, 355, 436, 438, 441

Descimon, Robert : 116-117, 438

Des Périers, Bonaventure : 81, 139-148, 151-161, 163, 165-169, 171-173, 175-177, 207, 255, 406, 411, 432-433, 435, 442, 447, 449, 453

de Thou, Jacques-Auguste : 73, 216

Diaz, Juan : 105, 419

Didaco, chevalier : 256, 263-268, 276, 287-289, 292, 433

Didon : 225-226, 422

Diogène-Laërce : 20, 272, 319, 344-345, 388, 427, 441

Dionne, Valerie : 338, 438

Donzel, Élisabeth : 64, 422

460

Drévillon, Henri : 253

Du Bellay, Joachim : 32, 37, 48, 337-338, 421

Du Bourg, Anne : 106

Duby, Georges : 11-12, 33, 35, 42, 104-105, 116, 146, 218, 308, 438

Dufour, Alain : 60, 212, 426, 438

Du Guesclin, Bertrand : 320, 383

Dumont, Louis : 15, 25, 34-35, 438, 453

Duns Scot, John : 69, 74-75

Duport, Danièle : 196, 272, 276, 315, 438

Durkheim, Émile : 27, 438

du Vergier (de Vergy), châtelaine : 199-200, 202, 208, 238, 409, 429, 445, 450

Édouart, roi dAngleterre : 245-248, 250-252, 278-279, 294, 407

Egmont, comte d : 378

Éléazar : 227

Elias, Norbert : 33, 39-40, 137, 151, 186, 189, 192, 239, 406, 408, 438-439

Élisor : 202-203, 207

Éliude : 262, 272, 286

Ellrodt, Robert : 23, 439

Émilie : 278, 283

Enghien, duc d : 391

Enriquez, Eugène : 261, 414, 439

Épaminondas : 320, 412

Épicure : 48, 324, 345, 354

Érasme, Désiré : 30, 36, 83, 105, 111, 113, 150, 176, 219, 229, 266, 346, 370, 391, 399, 421, 431, 436, 441

Estienne, Henri : 6, 76, 83, 105-106, 122, 130, 143, 232-237, 265, 337, 422, 432

Étiennede Bourbon : 85

Eugène IV (pape) : 58

Farge, Arlette : 146

Febvre, Lucien : 365-366, 439

Ferguson, Gary : 236, 439

Ferrari, Stéphan : 242, 285, 439

Feyrerolles, Gérard : 246, 259, 271, 435

Ficin, Marsile : 244, 273, 422

Filomena : 15

Finkielkraut, Alain : 414, 439

Fiorato, Adelin-Charles : 241, 285, 417, 439, 452

Flavius Josèphe : 392

Floride : 48, 192-193, 196-197, 212, 347

Foccroule, Bernard : 414, 439

Fontaine, Marie-Madeleine : 186, 439

Fontana, Biancamaria : 132, 439

Fossier, Arnaud : 72

Foucault, Michel : 19-20, 65, 95, 253, 300, 303, 409, 424, 437, 439-440

Fragonard Marie-Madeleine : 64, 417, 422

Fraisse Jean-Claude : 47, 307, 413, 440

François de Sales : 422, 431

François Ier : 64, 105, 185-186, 189, 195-196, 205, 213, 247, 294, 338, 365, 409, 446

Frédéric II (empereur) : 100

Friedberg, Emil : 26, 115, 215, 218, 266, 415-416

Friedrich, Hugo : 301, 440

Froissart, Jean : 246, 251, 422

Fuchs, Éric : 88, 440

Fumaroli, Marc : 13, 31, 33, 312, 431, 440, 444

Furetière : 67, 416

Gabriel-Maria (alias Gilbert Nicolas) : 57, 64-65, 67-69, 72-81, 380, 404, 433

Gamaliel : 95

Garavini, Fausta : 395, 440

Garin, Eugenio : 302, 440

Garnier, Robert : 290

Garnot, Benoît : 27, 72, 434, 440, 445

Gaudemet, Jean : 157, 221, 223, 267, 440

Gauvard, Claude : 324, 440

Gay, Jean : 218, 434, 440

Géburon (Guebron) : 84, 169, 184, 210-211, 237

461

Gélase Ier (pape) : 25

Gennai, Aldo : 317, 414, 441

Geonget, Stéphan : 104, 110, 358-359, 420, 434, 440

Gerson, Jean : 65, 68

Gilles, Nicole : 350

Gillet (menuisier) : 148, 162, 176, 436

Godin, André : 421

Gomez-Géraud, Marie-Christine : 119, 429, 447, 451

Gontier, Thierry : 355, 357, 441

Goulet-Cazé, Marie-Odile : 20, 272, 345, 427

Goyet, Francis : 155, 323, 441

Gratien : 26-27, 58, 60, 62, 68, 71-72, 99, 103, 115, 215, 218, 266, 356, 373, 415

Grégoire I er (Grégoire le grand) : 25

Grégoire IX (pape) : 73, 102

Grégoire VII (pape) : 26, 58

Greimas, Algirdas : 42, 415

Griselda : 162, 442

Guerre, Martin : 73

Guevara, Antonio de : 36-37, 39, 191, 275, 422

Guggisberg, Hans : 60, 108, 438, 441, 443, 446, 448

Guise, François de : 342

Guise, Henri de : 320

Gusdorf, Georges : 21, 23, 51, 90, 441

Habanc, Vérité : 48, 272-273, 286, 307-308, 422, 434

Hadot, Pierre : 21, 156, 403, 441

Haffner, Sebastian : 414, 441

Halévy, Olivier : 142

Halkin, Leon : 399, 441

Haroche, Claudine : 43, 319, 413, 435, 441

Henri de Suse : 78

Henri II : 105, 186, 247, 261, 329, 337-338, 424, 446

Henri III : 329, 338

Henri IV : 338

Henry VII : 246, 377-379

Henry VIII : 246

Henry, Patrick : 389, 441

Héraclite : 321, 340

Hermitte-Leclercq, Paulette : 96, 102, 126, 442

Hérode : 396

Hérodote : 6, 76, 83, 105-106, 143, 232-237, 265, 342-343, 393, 422, 432

Héroët, Marie : 83, 185

Hésiode : 353

Hircan : 170, 182, 205-206

Hobbes, Thomas : 20, 67, 122-123, 126, 130, 132, 319, 379, 422, 450

Horace : 17, 32, 36, 216, 261, 346, 408, 427, 434, 443, 446-447

Horne, comte de : 378

Hotman, Antoine : 310

Hotman, François : 306, 425

Huguet, Émile : 315, 416

Ignace dAntioche : 227

Innocent IV (pape) : 100

Iogna-Prat, Dominique : 20, 22, 410

Jacques de Vitry : 85

Jambicque : 193-194, 213

Janique : 268, 278

Jérôme (saint) : 65-66, 98-99, 103, 109-110, 161, 265, 429

Job : 22, 75, 162, 228, 320

Jobart, Jean-Charles : 19, 442

Jodelle, Étienne : 225-226, 290, 422-423, 435, 439

Jolivet Jean : 62, 442

Jones-Davies, Marie-Thérèse : 41, 209, 435, 440, 442

Jossebelin : 209-212, 217

Judas : 158, 226-228, 230, 232, 235, 396

Jules II (pape) : 29, 373-374

Julliette (Juliette) : 17, 239, 246, 263, 269-270, 273-274, 277-278, 289-291, 293-294, 408

Justinien : 169, 267, 415

462

Kasprzyk, Krystina : 16, 46, 81, 139, 442

Keane, Teresa : 42, 415

Kelsen, Hans : 19, 442

Kittsteiner, Heinz : 21, 63, 351, 442

Koselleck, Reinhardt : 41-42, 44, 94-95, 198, 376, 442

Koyré, Alexandre : 15

Labertit, André : 199, 429

La Boétie, Étienne de : 38-39, 192, 199, 306, 307, 310-312, 320, 331, 346

La Bruyère, Jean de : 300-301, 407, 423, 449

Lactance : 99, 355, 429

La Fontaine, Jean de : 153, 423

Lagarde, Henri de : 95, 443

Lagrée, Marie-Clarté : 42, 44, 66, 80, 109, 403

Laingui, André : 78-79, 143, 168-169, 426, 444

Landau, Peter : 12, 443

Langer, Ullrich : 47-48, 179, 243, 251, 310, 444

La Roche Flavin, Bernard de : 168, 423

La Roche Thomas : 142

La Roncière, Charles de : 48, 148

Laszlo-Fenouillet, Dominique : 68, 80, 436, 444

Laurens, frère : 268-270, 278, 293

Laurent, André : 19, 444

Leake, Roy : 30, 373, 416

Le Bidois, Georges : 249, 252, 324-325, 444

Lebigre, Arlette : 78, 143, 169, 257, 443, 448

Le Breton, David : 11, 15, 36, 444

Le Brun de la Rochette, Claude : 255, 423

Le Cadet, Nicolas : 142, 444

Lecler, Joseph : 99-101, 103, 106, 108, 120, 129, 444

Le Coq-Disomme, Jeanne : 365

Lecoy Francis : 214, 444

Ledure Yves : 29, 444

Le Goff, Jacques : 44, 55, 62, 225, 272-373, 383, 416, 433, 435, 444

Legros, Alain : 132, 299, 317, 333, 353, 362, 370-372, 436, 445

Legros, Robert : 11, 414, 439

Leishuis, Reiner : 199, 223, 445

Lemesle, Bruno : 27, 72, 434, 440, 443, 445

Léon IX (pape) : 26

Léonard, Émile G. : 105

Léonidas : 322

Le Roy, Loys : 36, 272, 289, 423, 445

Lestringant, Frank : 60, 417, 438, 441, 443, 446, 448

Levi, Primo : 144, 423, 445

Lévy, Carlos : 83, 431, 455

L Hospital, Michel de : 45, 105, 115-119, 336, 339, 423, 429, 438, 450

Liaroutzos, Chantal : 186, 435, 447

Libéra, Alain de : 43, 373, 430

Littré, Émile : 12, 416

Lochak, Danielle : 130, 215, 445

Lombart, Nicolas : 146, 167, 242, 445

Longarine : 87, 170

Lorenzaccio : 186

Lorenzo : 151, 181, 186-188, 247

Lorraine, Charles de (cardinal Charles de Guise) : 262, 320, 342

Lottin, Odon : 62-63, 65-66, 445

Loué, Mme de : 161, 206

Louis IX : 252

Louis XI : 350

Lucrèce : 50, 62, 205, 228, 233, 236, 250, 254

Luther, Martin : 15, 29, 55, 64, 81-82, 85-87, 89, 93-94, 108-109, 111, 113, 120, 180-181, 219, 232, 266, 282-283, 423

Lycurgue : 321

Lynceste : 352

Lyons, John D. : 197, 203, 205, 446

Machiavel, Nicolas : 34-35, 319, 328, 334-335, 423, 431

463

Macrobe : 227, 427

Magnien, Michel : 216, 261, 408, 424, 426, 446

Mahomet II : 245, 248, 260, 278, 290, 294

Maillard, Olivier : 76, 143, 286

Maldonat, Jean : 372, 424

Mandozze, chevalier : 257-258, 274-275, 278-283, 292-293

Mansi, Jean : 49, 259, 416

Marc Aurèle : 20-21, 156, 410, 427, 441

Marcourt, Antoine : 81, 424

Margolin, Jean-Claude : 60, 107, 114, 124, 421, 438, 441, 443-444, 446, 448, 452

Marin, Louis : 301, 312, 446

Markus, Robert A. : 25, 446

Marot, Clément : 36, 146, 368, 424

Marsile de Padoue : 34, 101, 424, 436

Mathieu-Castellani, Gisèle : 38, 418, 446

Mathon, Georges : 218-220, 262, 446

Mazeaud-Karagiannis, Édith : 247, 446

Melanchthon, Philip : 81, 83, 89, 424

Melville, Gert : 12, 49, 60, 444, 447

Ménager, Daniel : 15, 31, 35, 51, 118-119, 161, 166, 175, 290, 320, 337, 370, 397-398, 421, 425, 447

Méniel, Bruno : 3, 32, 155, 186, 243, 321, 336, 371, 430, 432-434, 444

Menot, Michel : 76, 286

Merlin, Hélène : 17, 41, 332, 334, 346, 447

Messie, Pierre : 352, 424

Michaud-Quantin, Pierre : 64-65, 79, 205, 447

Miernowski, Jan : 302, 305, 448

Millesde Souvigny, Jean : 257, 448

Millet, Olivier : 63, 89-90, 128, 152, 419, 448

Moïse : 106, 125, 127

Molière : 71, 199, 429, 448, 450

Montagne, Véronique : 175, 430, 432, 454

Montaigne, Michel de : 6, 9, 12-14, 16, 23, 30, 33, 41, 43, 48-51, 66, 73, 94, 104, 130-132, 143, 145, 150-151, 205-206, 216, 224, 231-232, 261, 295, 299-381, 383-386, 388-402, 411-413, 415-416, 424, 426, 430-455

Monter, William : 105, 448

Montesquieu, Louis-Charles de Secondat : 131, 134, 448

Moos, Peter von : 12, 26-27, 44-45, 49, 58-60, 65-66, 203, 313, 334, 362, 404, 443, 446, 448, 451

More, Thomas : 37, 231, 424

Morel Cinq-Mars, José : 13, 448

Morel, Henri : 13, 256, 447, 448

Muchembled, Robert : 160, 449

Musset, Alfred de : 186

Nakam, Géralde : 339, 449

Navarre, Marguerite, reine de : 16, 33, 47, 83-89, 105, 137, 139, 160-161, 166-167, 169-170, 177, 179-187, 190, 194-197, 199-201, 204-205, 207-212, 214, 219-221, 223-224, 235-239, 241-242, 261-262, 294, 365-366, 404, 408-411, 419, 424, 435, 438-439, 445-447, 450, 453-454

Naz, Raoul : 58, 67, 230, 267, 416

Néifile : 15

Neufchastel, Mme de : 195

Neyraut, Michel : 19, 40, 449

Nicodème : 111

Nicolas Ier (pape) : 355

Nomerfide : 84, 196, 210, 223

Ockham, Guillaume d : 28, 34, 95, 409-410

Oisille : 170, 180-182, 185, 200, 205-206, 236

Ong, Walter : 225, 449

Origène : 57, 63

Ourliac, Pierre : 218-219, 449

Pabst, Walter : 144, 449

464

Pancalier, comte de : 248-249, 257, 281, 407

Pantin, Isabelle : 12, 318, 365, 424

Papasogli, Benedetta : 314, 449

Papon, Jean : 78, 424

Paris, Gaston : 139, 449

Parlamente : 84, 88, 161, 170, 183-184, 189, 200, 205-208, 210-211, 221-222, 224, 239

Parmentier, Bérengère : 301, 449

Pascal, Blaise : 142, 310, 369, 385, 424, 431, 433, 437, 444, 452

Pasquier, Étienne : 105, 117, 119, 424-425

Paul (saint) : 22-24, 27, 60-61, 63, 67, 70, 89-90, 95-97, 106, 108-109, 121-123, 126, 129, 133, 160, 170, 209, 218-219, 260, 265, 270, 281, 306, 326, 370, 379

Pech, Thierry : 220, 262, 269-270, 285, 449

Pennafort, Raymond de (Peñafort) : 59, 65, 74

Périgot, Béatrice : 335, 436

Pérouse, Gabriel-André : 46, 320, 397, 429, 436

Pétrarque, François : 28, 32, 138, 152, 162, 313-314, 425, 429, 436, 448, 454

Petris, Loris : 45, 116-117, 119, 450

Philippe Le Bel : 249

Philopoemen : 341

Phyton : 320

Pic de la Mirandole, Jean : 50, 425

Piéjus, Marie-Françoise : 237

Pietrzak, Witold : 294, 450

Piguet, Nicolas : 199, 429, 450

Platon : 18, 30, 38, 47, 77, 151-152, 181, 227-228, 231, 270-274, 321-322, 344-345, 348, 353, 355, 386-387, 390, 394, 396, 422-423, 427

Plutarque : 36, 48, 242, 244, 288, 302-305, 308, 319, 341, 349, 353, 389, 391, 398, 427

Pogge (Poggio Bracciolini) : 140, 181, 425, 452

Poissenot, Bénigne : 262, 272, 286, 425, 434

Poline : 198, 220, 222-223, 409

Pompée : 320, 334

Ponce Pilate : 396

Poncher, Étienne : 230, 425

Pontano, Giovanni : 140, 425

Prodi, Paolo : 25, 30, 44, 58, 74, 81-82, 404, 450

Psamménite : 342-343

Putiphar : 199-200

Quinte-Curce : 352

Rabelais, François : 50, 219, 346, 425, 439

Rangeon, François : 20, 67, 319, 379, 450

Ravisius Textor : 225, 393, 396, 426

Razias : 227, 229, 392-393

Rémond, René : 405

Rey, Michel : 309, 311, 313, 415, 450

Rhoméo (Roméo) : 238, 269, 449

Rohan, Jean de : 190-191, 209

Rolandine : 190-192, 196-198, 208-209, 212, 214-215, 217, 220-223, 409

Ronsard, Pierre de : 31, 37, 118, 250, 337, 425

Rosenwein, Barbara H. : 25, 28, 451

Roudaut, François : 317, 414, 421, 440

Rousseau, Jean-Jacques : 20, 67, 379, 426, 450

Roussel, Diane : 46, 257, 451

Saffredent : 170, 196, 203, 213

Samson : 226, 229, 234

Saül : 97, 226, 233-234

Saulnier, Verdun-Léon : 338, 424, 442-443, 446, 451-452, 454

Savoie (duchesse de), 248-249, 257-259, 261, 274-275, 278-283, 287, 290, 292-293, 407

Schmitt, Jean-Claude : 62, 137, 270, 272, 373, 377, 383, 416, 435, 451

Schnell, Rüdiger : 47, 49, 60, 218, 258, 404, 406, 451

465

Scipion lAfricain (Publius Cornelius) : 14, 227, 320, 322, 354, 427

Screech, Michael : 175, 316, 421, 451

Sebond, Raymond : 373, 375, 426

Sellier, Philippe : 42, 310, 331, 369, 385, 404, 424, 430, 451

Senellart, Michel : 34, 451

Sénèque : 19-21, 48, 140, 149, 159, 163, 166, 168-170, 234, 238, 259, 349, 354, 376, 380, 386, 388-389, 392, 396-397, 419, 422, 437

Servet, Michel : 106-108, 112, 115, 118, 120, 128, 419, 426, 429, 447

Shakespeare, William : 23, 225, 426, 439, 449

Simonin, Michel : 31, 118, 237, 242, 244, 272, 337, 415, 418, 424, 426, 434, 438, 450, 452

Simontault : 211, 239

Skinner, Quentin : 30, 37-38, 452

Sleidan, Jean : 105, 452

Smith, Pauline : 36, 338, 422, 438, 452

Snyder, Jon R. : 194, 452

Socrate : 16, 19, 30, 199, 271, 300, 321, 336, 346, 348, 360, 386, 396-398, 437

Solon : 321, 383-384

Sophocle : 30, 38

Sorel, Pierre : 387, 452

Sozzi, Lionello : 137-138, 140-141, 151, 163, 173, 176, 204, 337, 349, 441, 443, 446, 449, 452-454, 465

Spiera, Francisco : 106, 235

Spurina : 346-349, 432

Starobinski, Jean : 303, 381, 399, 453

Stilpon : 321, 325

Strozzi, Filippo : 186

Supple, James : 320, 453

Tarquinle superbe : 50, 205, 228, 233, 250

Tarrête, Alexandre : 382

Taylor, Charles : 23-25, 28-31, 34, 40, 42, 181, 311, 323, 453

Tenenti, Alberto : 114, 453

Tertullien : 99, 227

Tetel, Marcel : 197, 446, 453

Thomas dAquin : 22, 24, 27, 62-63, 66-67, 70-71, 79, 96, 98-99, 102-104, 106, 110, 115, 125-126, 131, 160-162, 166, 169, 190, 229-230, 251, 260, 270, 281-282, 284, 356, 361-362, 375, 379-380, 390-392, 396, 429

Thomas de Chobham : 59

Thompson, Emily : 145, 453

Thucydide : 18, 427

Timsit, Gérard : 412, 453

Tiraqueau, André : 79, 168, 426

Tite-Live : 233, 355, 394, 424, 427

Tocqueville, Alexis de : 413, 453

Todorov, Tzvetan : 11-12, 300, 310-311, 335, 412, 414, 439, 453-454

Tournon, André : 38, 320, 397, 423, 450, 454

Troeltsch, Ernst : 28, 454

Urbain IV (pape) : 64

Urrutia, Francisco Javier : 67, 454

Valère-Maxime : 437

Valla, Lorenzo : 151, 181, 426, 449

Van Eyck, Ian : 11-12, 450

Vaucheret, Étienne : 190, 219, 220, 224, 454

Vedrinne, Jacques : 387, 452

Vernant, Jean-Pierre : 28, 272, 453-454

Veyne, Paul : 18, 20-21, 28, 35, 149, 163, 238, 331, 376, 388, 427, 453-454

Vigarello, Georges : 253, 436, 438, 441

Vignes, Jean : 231, 417

Vigneulles, Philippe de : 157, 426

Villey, Pierre : 338, 454

Violente : 256-257, 260, 263-268, 273, 276, 278, 287-289, 292-294, 433

Vivès, Juan-Luis : 228, 344, 356, 428

Voltaire : 134, 225, 396, 426

Walter, Gérard : 242, 303, 305, 398, 427

466

Watt, John R. : 226, 233-234, 454

Wetzel, Hermann H. : 137, 454

Wolff, Étienne : 30, 140, 421, 425

Xénophon : 21, 307, 321, 369, 423

Yahvé : 66

Yver, Jacques : 138, 183, 431

Zaleucos : 338

Zemon-Davis, Natalie : 228, 455

Zimri : 227, 235

Zuber, Valentine : 118, 429, 447