Skip to content

Classiques Garnier

Bibliographie

  • Publication type: Book chapter
  • Book: La Comédie élégiaque. Un essai de typologie des sources médiévales
  • Pages: 559 to 653
  • Collection: Medieval Literary Research, n° 40
  • CLIL theme: 4027 -- SCIENCES HUMAINES ET SOCIALES, LETTRES -- Lettres et Sciences du langage -- Lettres -- Etudes littéraires générales et thématiques
  • EAN: 9782406150183
  • ISBN: 978-2-406-15018-3
  • ISSN: 2261-0367
  • DOI: 10.48611/isbn.978-2-406-15018-3.p.0559
  • Publisher: Classiques Garnier
  • Online publication: 10-31-2023
  • Language: French
559

BIBLIOGRAPHIE

Éditions & Traductions

Corpus des comédies élégiaques

Bate, Keith, éd., Three Latin Comedies, Toronto, Pontifical Institute of Medieval Studies, 1976.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 1, Genova, Istituto di filologia classica e medievale, coll. « Pubblicazioni dellIstituto di filologia classica dellUniversità di Genova ; 48 », 1976.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 2, Genova, Istituto di filologia classica e medievale, coll. « Pubblicazioni dellIstituto di filologia classica e medievale dellUniversità di Genova ; 61 », 1980.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 3, Genova, Istituto di filologia classica e medievale, coll. « Pubblicazioni dellIstituto di filologia classica e medievale ; 68 », 1980.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 4, Genova, Istituto di filologia classica e medievale, « Pubblicazioni dellIstituto di filologia classica e medievale ; 79 », 1983.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 5, Genova, Istituto di filologia classica e medievale, coll. « Pubblicazioni dellIstituto di filologia classica e medievale dellUniversità di Genova ; 95 », 1986.

Bertini, Ferruccio, éd., Commedie latine del xii e xiii secolo 6, Genova, D.AR.FI.CL.ET. [Università di Genova, Facoltà di lettere, Dipartimento di archeologia, filologia classica e loro tradizioni] « F. Della Corte », « Pubblicazioni del D.AR.FI.CL.ET. : nuova serie ; 176 », 1998.

Cohen, Gustave, éd., La « comédie » latine en France au xiie siècle. Textes publiés sous la direction et avec une introduction de G. Cohen, Paris, Les Belles Lettres, 2 vol., 1931.

Crawford, James M., The Secular Latin Comedies of Twelfth-Century France, Diss. Indiana University, 1979.

Goddard Elliott, Alison, Seven Medieval Latin Comedies, New York, Garland, coll. « Garland Library of Medieval Literature ; 20 », 1984.

560

Jahnke, Richard, éd., Comœdiæ horatianæ tres : prolegomenon pars, dissertatio philologica…, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1891.

Müllenbach, Ernst, éd., Comœdiæ elegiacæ, Fasciculus primus : Vitalis Aulularia, Bonnæ, 1885.

< Arnoul dOrléans >, Miles gloriosus

Pareto, Silvana, éd., Miles gloriosus, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 4, éd. Bertini, 1983, p. 58-93.

< Arnoul dOrléans >, Lidia

Benson, Larry D. & Andersson, Theodore M., trad., « The Comedy of Lydia », Literary Context of Chaucers Fabliaux, Indianapolis – New York, Bobbs – Merrill, 1971, p. 206-237.

Du Méril, Edélestand, éd., Comœdia Lydiæ, dans : Id., Poésies Inédites du Moyen Âge, précédées dune histoire de la fable ésopique, Paris (rue Richelieu, 67) : Librairie Franck, 1854, p. 350-373.

Gualandri, Isabella & Orlandi, Giovanni, éd., <Arnolfo di Orléans>, Lidia, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 6, éd. Bertini, 1998, p. 206-255.

Asinarius

Rizzardi, Simona, éd., Asinarius, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 4, éd. Bertini, 1983, p. 194-251 (introduction p. 139-193).

Babio

Bate, Keith A., éd., Babio, Three Latin comedies, published for the Centre for Medieval Studies, Toronto, Pontifical Institute of Mediæval Studies, coll. « Toronto medieval Latin texts ; 6 », 1976.

Brennan, Malcolm M., trad., Babio : A Twelfth-Century Profane Comedy. Charleston, S. C., The Citadel, Military College of South Carolina, coll. « The Citadel Monograph Series, 7 », 1968.

Faral, Edmond, éd., De Babione : poème comique du xiie siècle, publié avec une introduction, des notes et un glossaire par, Paris, H. Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. Sciences historiques et philologiques ; 293 », 1948.

Fulgheri, Andrea Dessì, éd., Babio, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 242-301.

Symes, Carols, trad., « Babio », The Broadview Anthology of Medieval Drama, 561éd. Christina M. Fitzgerald & John T. Sebastian, Broadview Press Ltd, 2012, p. 10-20.

Baucis et Traso

Hagen, H., éd., Baucis et Traso, dans : Jahrbücher für Philologie und Pædagogik : eine kritische Zeitschrift, herausgegeben von M. Joh. Christ. Jahn, t. 97, 1868, p. 711-729.

Orlandi, Giovanni, éd., Baucis et Traso, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 3, éd. Bertini, 1980, p. 270-303 (introduction : p. 245-269).

De Lombardo et lumaca

Bonacina, Magda, éd. et trad., 1983. De Lombardo et lumaca, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 4, éd. Bertini, p. 124-133 (introduction : p. 97-123).

Lenz, Friedrich W., « Das pseudo-Ovidische Gedicht De Lombardo et lumaca », Maia 9, 1957, p. 204-222.

De mercatore

Busdraghi, Paola, éd., De mercatore, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 3, éd. Bertini, 1980, p. 307-329.

De more medicorum

Gatti, Paulo, éd., De more medicorum, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 6, éd. Bertini, 1998, p. 396-427 (introduction : p. 381-395).

De nuntio sagaci

Rossetti, Gabriella, éd., De nuntio sagaci, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 70-125 (introduction : p. 13-69).

Alton, Ernest H., éd., De nuntio sagaci, Hermathena 46, 1931, p. 61-79.

Dain, Alphonse, éd., De nuntio sagaci, dans : La « comedie » latine en France au xiie siecle 2, éd. Cohen, 1932, p. 103-166.

De tribus puellis

Pittaluga, Stefano, éd., De tribus puellis, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 281-333.

562

De uxore cerdonis

Bertini, Ferruccio, éd., Iacopo da Benevento, De uxore cerdonis, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 6, éd. Bertini, 1998, p. 456-473.

De Vetula

Klopsch, Paul, éd., De Vetula (Pseudo-Ovidius). Untersuchungen und Text von Paul Klopsch, Leiden – Köln, E. J. Brill, coll. « Mittellateinische Studien und Texte ; 2 », 1967.

Robathan, Dorothy M., The Pseudo-Ovidian « De Vetula ». Text, Introduction, and Notes, Amsterdam, Hakkert, 1968.

< Geoffroi de Vinsauf > , De clericis et rustico

Cadoni, Enzo, éd., De clericis et rustico, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 353-369 [intro.], 370-380 [édition et traduction].

Faral, Edmond, éd., De clericis et rustico, dans : Id.,« Le manuscrit 511 du Hunterian Museum Notes sur le mouvement poétique et lhistoire des études litteraires en France et en Angleterre entre les années 1150 et 1225 », Studi Medievali N.S. 9, 1936, p. 18-122 (ici p. 29-32).

Harbert, Bruce,éd., De clericis et rustico, dans : Id., A Thirteenth-Century Anthology of Rhetorical Poems : Glasgow ms. Hunterian V. 8.14, Toronto, Pontificial Institute of Mediæval Studies, coll. « Toronto Medieval Latin Texts ; 4 », 1975, p. 20-23.

Hauréau, Bathélemy, éd., De clericis et rustico, dans : Id., « Notice sur un manuscrit de la reine Christine, à la bibliothèque du Vatican », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 29.2, 1880, p. 322-324.

Janets, Maurice, éd., De clericis et rustico, dans : La « comédie » en France au xiie siècle 2, éd. Cohen, 1931, p. 245-250.

Wattenbach, Wilhelm, éd., De clericis et rustico, dans : « De clericis et rustico (Ex cod. Vat. Christ. 344, f. 37 v.) », Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit, N. F. 22, 1875, coll. 343-344.

< Geoffroi de Vinsauf >, De tribus sociis

[en hexamètre]

Cadoni, Enzo, éd., Goffredo di Vinsauf, De tribus sociis,dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 305-338 [introduction], p. 340-349 [édition et traduction].

563

Faral, Edmond, Les arts poétiques du xiie et du xiiie siècle, recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Genève, Slatkine (Fac-sim. de léd. de : Paris, Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. Sciences historiques et philologiques ; 238 »), 1982 (1924), p. 255.

Hauréau, Barthélemy, « Notice sur un manuscrit de la reine Christine, à la bibliothèque du Vatican », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 29.2, 1880, p. 231-362, ici p. 320-322.

Jahnke, Richard, éd., Comœdiæ horatianæ tres : prolegomenon pars, dissertatio philologica, quam… publice defendet scriptor Ricardus Jahnke, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1891, p. 59-65 [Prolegomena] ;p. 105-106 [édition] (repr. Hauréau).

Leyser, Polycarp, éd., Galfridi de Vino Salvo, Poetria nova, dans : Historia poetarum et poematum medii ævi, Halæ Magdeb., sumptu novi bibliopolii, in quo per nundinas Francofurti sub Mehlianis ædibus prosta, 1721, p. 855-996 [Gauf. Vin. PN,v. 1884-1905, p. 967-968] (reproduction anastatique de cette édition : Bologna, Forni, stampa, coll. « Medium ævum. B, Scriptores ; 5.5 », 1969).

Leyser, Polycarp, éd., Galfridi de Vinosalvo Ars poetica, ante quingentos annos conscripta, ex quatuor codicibus manuscriptis et fragmentis impressis, Helmstadii, literis P. D. Schnorrii, 1724 (v. 1904-1925, p. 87-88).

Maury, P., éd., De tribus sociis, dans : La « comédie » latine en France au xiie siècle 2, éd. Cohen, 1931, p. 253-259.

[en vers élégiaque, BAV, Reg. Lat. 344]

Cadoni, Enzo, éd., Goffredo di Vinsauf, De tribus sociis, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 344-345.

Hauréau, Barthélemy, « Notice sur un manuscrit de la reine Christine, à la bibliothèque du Vatican », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 29.2, 1880, p. 231-362, ici p. 321.

Jahnke, Richard, éd., De tribus sociis, dans : Comœdiæ horatianæ tres : prolegomenon pars, dissertatio philologica, quam… publice defendet scriptor Ricardus Jahnke, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1891, p. 107.

Wattenbach, Wilhelm, éd., 1875. « De tribus sociis » (Ex codice Vat. Christ. 344, fo 37), Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit, N.F. 22, col. 216.

[ troisième rédaction, dans la Poetria Nova]

Peiper, Rudolf, 1872. « Miszellen aus Handschriften », Anzeiger für Kunde der deutschen Vorzeit, N.F. 19, coll. 51-52 (transcription du manuscrit ÖNB 312).

564

Guillaume de Blois, Alda

Bertini, Ferruccio, éd., Guglielmo di Blois, Alda, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 6, éd. Bertini, 1998, p. 10-47 [introduction], p. 48-109 [édition et traduction].

Du Méril, Edélestand, éd., Mathieu de Vendôme [Guillaume de Blois], Alda, dans : Poésies inédites du Moyen Âge, précédées dune histoire de la fable ésopique, Paris, Franck (impr. anast. Bologne, Forni Editore, 1969), coll. « Biblioteca Musica Bononiesis. Sezione V, N. 4 », 1854, p. 421-442.

Lohmeyer, Karl, éd., Guilelmi Blesensis, Aldæ Comœdia, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1892.

Wintzweiller, Marcel, éd., Guillaume de Blois, Alda, dans : La « comédie » latine en France au xiie siècle 1, éd. Cohen, 1931, p. 107-151.

Wintzweiller, Marcel & Willumat, Michael, éd., Guillaume de Blois, Alda, dans : Joachim Suchomski & Michael Willumat, Lateinische Comediæ des 12. Jahrhunderts, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1979, p. 137-165 [édition et traduction], p. 257-261 [commentaire].

Wright, Thomas, éd., Alda, dans : A Selection of Latin Stories, from Manuscripts of the Thirteenth and Founteenth Centuries : A Contribution to the History of Fiction During the Middle Ages, London, The Percy Society, 1842, p. 192-208.

Jean de Garlande, Comœdiæ

Hauréau, Barthélemy, éd., Johannes de Garland, Comedia, dans : Parisiana Poetria, éd. « Notice sur les œuvres authentiques ou supposées de Jean de Garlande », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 27.2, 1878, p. 15.

Lawler, Traugott, éd., Johannes de Garland, The « Parisiana Poetria » of John of Garland, New Haven – London, Yale University Press, 1974, 4.416-467, p. 78-80.

Matthieu de Vendôme, De Afra et Milone

Abraham, Marcel, éd. et trad., Mathieu de Vendôme, Milo, dans : La « comédie » latine en France au xiie siècle 1, éd.  Cohen, 1931, p. 168-177.

Busdraghi, Paola, éd., Matteo da Vendôme, De Afra et Milone, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 1, éd. Bertini, 1976, p. 168-195.

Haupt, Moritz, éd., Matthæi Vindocinensis, Milo, dans : Exempla poesis latinæ medii ævi, Viena, Gerold, 1834, p. 19-28.

565

Pamphilus

Baudouin, Adolphe, éd., Pamphile ou lart dêtre aimé. Comédie latine du xe siècle. Précédée dune étude critique et dune paraphrase par Adolphe Baudouin, Paris, Librairie Moderne, 1874.

Becker, Franz G., éd., Pamphilus : Prolegomena zum Pamphilus (de amore) und kritische Textausgabe, Ratingen – Kastellaun – Düsseldorf, A. Henn, coll. « Beihefte zum Mittellateinischen Jahrbuch ; 9 », 1972.

Garbaty, Jay, « Pamphilus de Amore : An Introduction and Translation », Chaucer Review 2, 1967, p. 108-134.

Menendez y Pelayo, M.,éd., Pamphilus de amore, comœdia reimpresa con una advertencia acerca de ella, por… M. Menéndez y Pelayo, dans : La Celestina, tragicomedia de Calisto y Melibea, por Fernando de Rójas, conforme á la edición de Valencia de 1514, reproducción de la de Salamanca, de 1500, cotejada con al ejemplar de la Biblioteca nacional en Madrid, con el estudio critico… del Excmo. señor D. Marcelino Menéndez y Pelayo, Vigo, E. Krapf, 1899-1900, vol. 2.

Pittaluga, Stefano, éd., Pamphilus, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 3, éd. Bertini, 1980, p. 13-137.

Pamphilus, Gliscerium et Birria

Savi, Annamaria, éd., Pamphilus, Gliscerium et Birria, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 1, éd. Bertini, 1976, p. 258-277.

Rapularius

Gatti, Paolo, éd., Rapularius (I), dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 5, éd. Bertini, 1986, p. 36-79.

Gatti, Paolo, éd., Rapularius (II) et (III), dans : Commedie latine del xii e xiii6, éd. Bertini, 1998,p. 332-373 et 374-378.

Riccardo da Venosa, De Paulino et Polla

Briscese,Rocco, éd., Paolino e Polla, pseudo-commedia del secolo xiii, Melfi, Grieco, 1903.

Du Méril, Edélestand, éd., De Paulino et Polla libellus, dans : Poésies inédites du Moyen-Âge, Paris, Librairie Franck, 1854, p. 374-416.

Katchmer, Michael, trad., Pier Paolo Vergerio and the « Paulus » : A Latin Comedy, New York, Peter Lang, 1998.

Pittaluga, Stefano, éd., De Paulino et Polla, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 5, éd. Bertini, 1998, p. 83-227.

Rigillo, Michele éd., Paolino e Polla : poemetto drammatico giocoso del xiii secolo di Riccardo da Venosa, V. Vecchi e C., Trani, 1906.

566

Vaccaro, Antonio, éd., Riccardo da Venosa, Paolino e Polla. Commedia del secolo xiii, testo latino a fronte, presentazione di Dario Del Corno, Venosa, Osanna ed., 2005.

Vital de Blois, Aulularia

Bertini, Ferruccio, éd., Vitale di Blois, Aulularia, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 1, éd. Bertini, 1976, p. 56-135.

Vital de Blois, Geta

Bate, Keith A., éd., Vitalis of Blois, Geta, dans : Three Latin Comedies, éd. Keith Bate, Toronto, Pontifical Institute of Medieval Studies, 1976, p. 2-7 [introduction], p. 13-34 [édition], p. 90-91 [appareil critique].

Bertini, Ferruccio, éd., Vitale di Blois, Geta, dans : La commedia elegiaca latina in Francia nel secolo xii. Con traduzione dellAmphitryo di Vitale di Blois, éd. Bertini, 1973, p. 90-127.

Bertini, Ferruccio, éd., Vitale di Blois, Geta, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 3, éd. Bertini, 1980, p. 140-181 [introduction], p. 182-242 [édition et traduction], p. 354-357 [bibliographie].

Bozon, Aimé, éd., De Vitale Blesensis, Rothomagi, Giroux et Fourey [lédition révisée et élargie de Bozon, Aimé, 1878. De Vitali Blesensis, Parisis, E. Plon et soc.], 1880.

De Montaiglon, Anatole, éd., Getæ et Birriæ Liber sive Amphitryoneis, dans : Id., « Le Livre de Geta et Birria, ou lAmphitryonéide », Bibliothèque de lÉcole de charte, 2e série, t. 4, 1847-1848, p. 474-485 [introduction], p. 486-505 [édition].

Guilhou, Étienne, éd. et trad., Vital de Blois, Geta, dans : La « comédie » latine en France au xiie siècle 1, éd. Cohen, 1931, p. 3-32 [introduction], p. 34-57 [édition et traduction].

Mai, Angelo, éd., De Amphitryone et Alcmena poema, dans : Classicorum Auctorum e Vaticanis codicibus editorum 5, 1833, p. 463-478.

Müller, Karl W., éd., Vitalis Blesensis, Geta comœdia, dans : Analectorum Bernensium particula II, Bernæ, ex officina Fischeriana, 1840, p. 1-13 [introduction], p. 13-40 [édition].

Osann, Friedrich, éd., Vitalis Blesensis, Amphitryon et Aulularia eclogæ, Darmstadtii, sumptibus E. Heil, 1836, p. v-xviii[introduction], p. 1-32 [édition].

Paske, Arnold, éd., Der « Geta » des Vitalis von Blois, Köln, Druck R. J. Hundt, 1976, p. 198-282.

Suchomski, Joachim, éd. et trad., Vitalis von Blois, Geta, dans : Joachim Suchomski & Michael Willumat, Lateinische Comediæ des 12. Jahrhunderts, 567Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1979, p. 63-91 [édition et traduction], p. 246-258 [commentaire].

Wright, Thomas, éd., Vitalis Blesensis, Geta, dans : Early Mysteries and other Latin Poems of the Twelfth and Thirteenth Centuries : edited from the Original Manuscripts in the British Museum, and the Libraries of Oxford, Cambridge, Paris, and Vienna, éd. Thomas Wright, London, Russel Smith, 1838, p. xxvi-xxxi [introduction], p. 79-90 [édition], p. 127-133 [notes et appareil critique].

Sources secondaires

A Mediæval Commentary on the Rhetorica ad Herennium, éd. Harry Caplan, dans : Harry Caplan, Of Eloquence, éd. Anne King & Helen North, N. Y., Ithaca, 1970, p. 247-270.

A Selection of Latin Stories from Manuscripts of the Thirteenth and Fourteenth Centuries : a Contribution to the History of Fiction during the Middle Ages, éd. Thomas Wright, London, Printed for the Percy Society, coll. « Percy Society. Early English Poetry, Ballads and Popular Literature of the Middle Ages ; 8 », 1842.

A Thirteenth-Century Anthology of Rhetorical Poems, Glasgow ms Hunterian V. 8.14, éd. Bruce Harbert, Toronto, the Pontifical Institute of Mediæval Studies, coll. « Toronto Medieval Latin Texts ; 4 », 1975.

Abélard, Pierre, Du Bien suprême, trad. Jean Jolivet, Montréal, Bellarmin ; Paris, J. Vrin, coll. « Cahiers détudes médiévales ; 4 », 1978.

Abélard, Pierre, Theologia Christiana, éd. Eloi M. Buytaert, dans : Opera theologica. 2, Theologia christiana, Theologia Scholarium recensiones breviores ; Accedunt Capitula hæresum Petri Abælardi, Turnholti, Brepols, CCCM 12, 1969.

Abélard, Pierre, Theologia Summi boni, éd. Eloi M. Buytaert & Constant J. Mews, dans : Petri Abælardi Opera theologica. 3, Theologia « Summi boni ». Theologia « Scholarium », éd. E. M. Buytaert et C. J. Mews, Opera theologica, Turnholti, Brepols, CCCM 13, 1987.

Accessus ad auctores ; Commentum in Theodolum – Bernard d Utrecht ; Dialogus super auctores – Conrad d Hirsau. Édition critique entièrement revue et augmentée par Robert B. C. Huygens, Leiden, E. J. Brill, 1970.

Adam de La Halle, Ci commence le Jeu de Robin et de Marion qu Adam fit : Premier essai d opéra-comique par Adam de la Halle 1275, publié avec un accompagnement de piano, par J. B. Weckerlin, tiré à 100 exemplaires numérotés (airs notés daprès Mr de Coussemaker), Paris, Durand et Schoenewerk, 1888.

Adam de La Halle, Le jeu de Robin and Marion, éd. et trans. Shira Schwam-Baird, New York, Garland, 1994.

Adam de La Halle, Le jeu de Robin et Marion, texte original établi et trad. par Jean Dufournet, Paris, Flammarion, coll. « Garnier-Flammarion ; 538 », 1989.

568

Adam de La Halle, Zwei Lieder aus dem Singspiel Robin und Marion von Adam de la Hale, Berlin, Tappert, 1874.

Ælred de Rievaulx, Ælredi Rievallensis Opera omnia, 1 Opera Ascetica, éd. Anselm Hoste & Charles H. Talbot, Turnholti, Brepols, CCCM 1, 1971.

Albéric du Mont-Cassin, Rationes dictandi, éd. Ludwig Rockinger, dans : Briefsteller und Formelbücher des elften bis vierzehnten Jahrhunderts, München, Franz, coll. « Quellen zur bayerischen und deutschen Geschichte, Band 9, Abt. 1-2 », 1863.

Albert de Stade, Troilus, éd. Johann T. Merzdorf, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1875.

Alphonsi, Petrus, Moïse le Séfarade alias Pierre d Alphonse, La discipline de clergie, introd., trad. nouvelle et notes Jacqueline-Lise Genot-Bismuth ; avec la participation de Simone Beau † & une contribution de Gérard Genot, Saint-Pétersbourg, Éd. Evropeïski Dom ; Paris, Éd. de Paris, 2001.

Alphonsi, Petrus, Die Disciplina clericalis des Petrus Alfonsi (das ältesie Novellenbuch des Mittelalters) nach allen bekannten Handschriften herausgegeben von Alfons Hilka und Werner Söderhjelm. (Kleine Ausgabe), Heidelberg, C. Winter, coll. « Sammlung mittellateinischer. Texte 1 », 1911.

Altercatio Ganimedis et Helene, éd. Rolf Lenzen, dans : Id., « Altercatio Ganimedis et Helene : Kritische Edition mit Kommentar », Mittellateinisches Jahrbuch 7, 1972.

Altfranzoesische Uebersetzung der Remedia amoris des Ovid (ein Theil des allegorisch-didactischen Epos « Les échecs amoureux »), nach der Dresdener Handschrift, éd. Gustav Körting, Genève, Slatkine Reprints, 1971 (Leipzig, Fues, 1871).

[Amours du bon Vieux Temps] Les Amours du bon Vieux Temps, éd. Jean-Baptiste de Lacurne de Sainte-Palaye, Vaucluse – Paris, Duchesne, 1756.

An Early Commentary of the « Poetria nova » of Geoffrey of Vinsauf, éd. Marjorie Curry Woods, New York – London, Garland, « Garland Medieval Texts ; 12 », 1985.

Andrieta, éd. Paolo Rosso, dans : Anonimo, Andrieta. Mercurino Ranzo, De falso hypocrita, éd., trad. et comment. Paolo Rosso, Firenze, Sismel, coll. « Teatro Umanistico ; 3 », 2011.

Anthologia Latina sive poesis latinæ supplementum. I. Carmina in codicibus scripta recensuit Alexander Riese. Fasciculus I : Libri Salmasiani alforumque carmina, éd. Alexander Riese, editio altera denuo recognita, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1894.

Appendix Vergiliana sive Carmina Minora Vergilio Adtributa, recognovit, adnotatione critica instruxit R. Ellis, Oxonii, E. Typographeo Clarendoniano, coll. « Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis », 1955.

Appendix Vergiliana, éd. Armandus Salvatore, Arcturus de Vivo, Lucianus Nicastri & Ioannes Polara, Romæ, Tipys officinæ polygraphicæ, coll. « Scriptores Græci et Latini / Consilio Academiæ Lynceorum », 1997.

Appendix Vergiliana, éd. Maria Grazia Iodice, préf. Luca Canali ; Milano, Mondadori, coll. « Classici greci e latini ; 137 », 2002.

569

Ariosto, Francesco, Isis, éd. Guido Stendardo, « LIside di F. Ariosto », Archivum Romanicum 20, 1936, p. 114-122.

Aristotle, Poetics I, with the « Tractatus Coislinianus ». A Hypothetical Reconstruction of the « Poetics II ». The Fragments of the « On Poets », trad. et comm. Richard Janko, Indianapolis, Hackett, 1987.

Arnobe, Contre les gentils : contre les païens 6, éd. et trad. Bernard Fragu, Paris, Les Belles Lettres, 2010.

Arnoul d Orléans, Arnulfi Aurelianensis Glosule Ovidii Fastorum, éd. Jörg Rudolf Rieker, Firenze, SISMEL-Ed. del Galluzzo, coll. « Millennio medievale. Testi ; 14 », 2005.

Arnoul d Orléans, Arnoulfi Aurelianensis Glosulæ super Lucanum, éd. Berthe Marti, Rome, American Academy in Rome, 1958.

Aucassin et Nicolette : édition critique, chronologie, préf., bibliogr., trad. et notes par Jean Dufournet, 2e édition revue et corrigée, Paris, Flammarion, coll. « Garnier-Flammarion ; 261 », 1984.

Aucassin et Nicolette ; chantefable du douzième siècle, traduite par Alexandre Bida. Révision du texte original et préface par Gaston Paris, Paris, Hachette, 1878.

Aucassin et Nicolette, chantefable du xiii e siècle, 2e édition revue et complétée, éd. Mario Roques, Paris, H. Champion, 1982.

Aucassin et Nicolette, chante-fable du xii e  siècle, mise en français moderne par G. Michaut, Paris, Fontemoing, 1901.

Aucassin et Nicolette, roman de chevelerie provençal-picard, éd. Alfred Delvau, Paris, Bachelin-Deflorenne, 1866.

Aucassin und Nicolete neu nach der Handschrift herausgegeben, mit Paradigmen und Glossar, von Hermann Suchier, Paderborn, F. Schœningh, 1899.

Augustin (saint), De civitate Dei libri XXII , vol. 1 (lib. I-XIII) & 2 (lib. XIV-XXII), éd. Bernardus Dombart & Alfonsus Kalb, Stuttgart – Leipzig, Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum Græcorum et Romanorum Teubneriana ; 1105 », 1993.

Augustin (saint), Epistulæ, Vindobonæ, F. Tempsky, CSEL 34, pars 2, 1898.

Augustin (saint), Soliloquiorum libri duo. De inmortalitate animæ. De quantitate animæ, éd. Wolfgangus Hörmann, Opera 14,Vienne, Hœdler – Pichler – Tempsky, CSEL 89, 1986.

Aulu-Gelle, Les nuits attiques 3, Livres XI-XV, éd. et trad. René Marache, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Collection des universités de France », 1989.

Aurélien de Réomé, The Discipline of Music – Musica Disciplina, trad. Joseph Ponte, Colorado Springs, Colorado College Music Press, coll. « Colorado College music press translations ; 3 », 1968.

Ausonius, with an English Translation by Hugh G. Evelyn White, in Two Volumes, Cambridge, Mass., Harvard University Press ; London, W. Heinemann, 2 vols, 1951-1949.

[Bataille de Caresme et de Charnage] La bataille de Caresme et de Charnage. 570Édition critique avec introduction et glossaire par Grégoire Lozinski, Paris, Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. IVe section : Sciences historiques et philologiques, 262 », 1933.

Baudri de Bourgueil, Poèmes, éd. Jean-Yves Tilliette, vol. 1, Paris, les Belles Lettres, 1998.

Barzizza, Antonio, Cauteriaria, éd. Ernst Beutler, dans : E. Beutler, Forschungen und Texte zur frühhumanistichen Komödie, Hamburg, Selbstverlag der Staats- und Universitäts-Bibliothek, 1927, p. 1-77 (lintroduction) et p. 155-179 (le texte).

Bède le Vénérable, Liber de arte metrica, dans : Grammatici latini, éd. Heinrich Keil, Lipsiæ, B. G. Teubner, vol. 7, p. 227-260.

Bède le Vénérable, Musica theorica sive Scholia in Boethii, éd. Ubaldo Pizzani, « [Bedæ Presbyteri] Musica theorica sive Scholia in Boethii De institutione musica libros quinque », Romanobarbarica 5, 1980, p. 299-361.

Bède le Vénérable, Opera didascalica, éd. C. W. Jones, C. B. Kendall, M. H. King & F. Lipp, Opera. [6]. 1,1, Turnhout, Brepols, CCSL 123.1, 1975.

Bède le Vénérable, Opera exegetica. 2B : In Tobiam, In Proverbia, In Cantica canticorum, éd. D. Hurst ; In Habacuc, éd. J. E. Hudson, Bedæ Opera ; 2 ; Turnholti, Brepols, CCSL 119.2, 1983.

Bene Florentini, Candelabrum, éd. Gian Carlo Alessio, in ædibus Ardenoreis, coll. « Thesaurus mundi ; 23 », 1983.

Bernard le Clunisien, De contemptu mundi, éd. et trad. André Cresson, dans : Bernard le Clunisien, Une vision du monde vers 1144, texte latin ; introduction, traduction et notes par André Cresson, coll. « Témoins de notre histoire », Turnhout, Brepols, 2009.

Bernard de Clairvaux, Sermons sur le Cantique 3 (Sermons 33-50), éd. J. Leclercq, H. Rochas & Ch. H. Talbot, trad. P. Verdeyen & R. Fassetta, Paris, Cerf, 2000.

Bernard d Utrecht, Commentarium in Theodolum, éd. Robert B. C. Huygens, dans : Accessus ad auctores ; Commentum in Theodolum – Bernard dUtrecht ; Dialogus super auctores – Conrad dHirsau. Édition critique entièrement revue et augmentée par R. B. C. Huygens, Leiden, E. J. Brill, 1970, p. 55-69.

Bernard d Utrecht, Commentum in Theodolum (1076-1099), éd. Robert B. C. Huygens, Spoleto, Centro italiano di studi sullAlto Medioevo, coll. « Biblioteca degli Studi medievali ; 8 », 1977.

Bernard Silvestre, Bernardi Silvestris de Mundi universitate libri duo, sive Megacosmus et Microcosmus, éd. Carl Sigmund Barach & Johann Wrobel, Innsbruck, Wagner, « Bibliotheca philosophorum mediæ ætatis ; 1 », 1876.

Bernard Silvestre, Commentum Bernardi Silvestris super sex libros Eneidos Virgilii, éd. Wilhelm Riedel, Greiswald, Typis J. Abel, 1924.

Bernard Silvestre, Cosmographia, éd. Peter Dronke, Leiden, E. J. Brill, « Textus minores ; 53 », 1978.

Bibliotheca Patrum latinorum hispaniensis. I. Band, nach den Aufzeichnungen Dr. 571Gustav Loewes herausgegeben und bear beitet von Wilhelm von Hartel, Wien, C. Gerolds Sohn, 1887.

Boccacce, Amorosa visione (A & B),éd. Vittore Branca, Tutte le opere di Giovanni Boccaccio 3, Milano, Mondadori, coll. « I classici Mondadori », 1974, p. 23-272.

Boccacce, Comedia delle ninfe fiorentine (Ameto), éd. Antonio Enzo Quaglio, Firenze, G. C. Sansoni, coll. « Autori classici e documenti di lingua », 1963.

Boccacce, Elegia di Madonna Fiammetta, éd. Vittore Branca, dans : Tutte le opere di Giovanni Boccaccio 5.2, Milano, Mondadori, coll. « I Classici Mondarori », 1994, p. 23-189.

Boccacce, Genealogie deorum gentilium, éd. Vittorio Zaccaria, dans : Tutte le opere di Giovanni Boccaccio éd. Vittore Branca : Genealogie deorum gentilium ; De montibus, silvis, fontibus, lacubus, fluminibus, stagnis seu paludibus, de diversis nominibus maris, Milano, A. Mondadori, coll. « I Classici Mondarori », 1998, 7-8.1 & 7-8.2, p. 1152-1606.

Boccacce, I Trattatello in laude di Dante, éd. Giorgio Ricci, dans : Tutte le opere di Giovanni Boccaccio 3, Milan, A. Mondadori, coll. « I Classici Mondarori », 1974, p. 437-538.

Boccacce, La généalogie des dieux païens, livres  XIV et XV  : un manifeste pour la poésie, trad. Yves Delègue, Strasbourg, Presses universitaires de Strasbourg, 2001.

Boccacce, Tutte le opere di Giovanni Boccaccio 5.1 : Rime ; Carmina ; Epistole e lettere ; Vite ; De Canaria, Milano, A. Mondadori, coll. « I Classici Mondarori », 1992.

Boccacce, Esposizioni sopra la « Comedia » di Dante,éd. Giorgio Padoan, dans : Tutte le opere di Giovanni Boccaccio 6.1-6.2, éd. Vittore Branca, Milano, A. Mondadori, coll. « I Classici Mondarori », 1965.

Boèce, De institutione musica, éd. Christian Meyer, Boèce, Traité de la musique, introd., trad. et notes par Christian Meyer, Turnhout, Brepols, 2004.

Boèce, Theological Tractates and the Consolation of Philosophy, éd. et trad. H. F. Stewart, E. K. Rand & S. J. Tester, Cambridge, Mass., Harvard University Press ; London, W. Heinemann, coll. « Loeb Classical Library ; 74 », 1978.

Bretel, Jacques, Le Tournoi de Chauveney, éd. Maurice Delbouille, Liége, impr. H. Vaillant-Carmanne ; Paris, libr. E. Droz, coll. « Bibliothèque de la Faculté de philosophie et lettres de lUniversité de Liége ; 49 », 1932.

Burton, Robert, Anatomie de la Mélancolie 2, trad. Bernard Hoepffner, préf. Jean Starobinski, Paris, J. Corti ; diff. Seuil, 2000.

Burton, Robert, The Anatomy of Melancholy : What it Is, with All the Kinds, Causes, Symptomes, Prognostics, and Several Cures of It : in Three Partitions. With Their Several Sections, Members, and Subsections, Philosophically, Medicinally, Historically Opened and Cut Up, London, B. Blake, 1838.

572

Callimachus (Filippo Buonaccorsi), Philippi Callimachi Vita et mores Gregorii Sanocei, éd. Irmina Lichońska, Varsoviæ, PWN, 1963.

Carmen de lepore et novem Suevis, éd. Martin Montanus, dans : Schwankbücher(1557-1566), éd. Johannes Bolte, Tübingen, Der literarische Verein in Stuttgart, 1899, p. 507-510.

[ Carmina XII sapientum ] Das Symposium der XII sapientes, éd. Anne Friedrich, Berlin, W. de Gruyter, coll. « Texte und Kommentare ; 22 », 2002.

Carmina Burana 1 : Text, 3 : Die Trink- und Spielerlieder, Die geistlichen Dramen, Nachträge, mit Benutzung der Vorarbeiten Wilhelm Meyers kritisch herausgegeben von Alfons Hilka und Otto Schumann ; herausgegeben von Otto Schumann und Bernhard Bischoff, Heidelberg, C. Winter, 1970.

[ Carmina Cantabrigiensia ] The Cambridge Songs (Carmina Cantabrigiensia), éd. Jan M. Ziolkowski, New York – London, Garland, coll. « Garland Library of Medieval Literature, A/66 », 1998.

Carmina Medii Ævi maximam partem inedita, ex bibliothecis helveticis collecta, éd. Hagen, Bernæ, apud G. Frobenium, 1877.

Cassiodori Senatoris Institutiones, edited from the manuscripts by Roger A. B. Mynors, Oxford, the Clarendon Press, 1961.

Celtis, Konrad, Selections from Conrad Celtis : 1459-1508, éd. Leonard Forster, Cambridge, Cambridge University Press, 2011.

Christine de Pisan, Cité des Dames, éd. Maureen Cheney Curnow, The « Livre de la Cité des Dames »of Christine de Pisan : A Critical Edition, unpublished PhD Thesis, Vanderbilt University, 1975.

Christine de Pisan, The Book of the City of Ladies, trad. Earl J. Richards, New York, Persea Books, 1982.

Cicéron, Brutus, texte établi et trad. par Jules Martha, Paris, Société déd. les Belles lettres, 1973.

Cicéron, De l orateur. Livre premier, texte établi et trad. par Edmond Courbaud, Paris, Société déd. les Belles Lettres, 1985.

[ Clairambaud (prévôt dArras)] Der Kommentar des Clarenbaldus von Arras zu Boethius De Trinitate, ein Werk aus der Schule von Chartres im 12. Jahrhundert, éd. Wilhelm Jansen, Breslau, Müller und Seiffert, 1926.

Codice topografico della città di Roma, éd. Roberto Valentini & Giuseppe Zucchetti, Roma, tipogr. del Senato, 4 vols, 1940-1953.

[Comédie attique]The Fragments of Attic Comedy 1, éd. John M. Edmonds, Leyden, Brill, 1957.

Commendatio papæ (Math. Vind. Ars 1.50), éd. Thomas Wright & James Orchard Halliwell-Phillipps, dans :Reliquiæ Antiquæ : Scraps from Ancient Manuscripts, Illustrating Early English Literature and the English Language, London, W. Pickering, 1841, vol. 1, p. 257-258.

Commentaire anonyme sur Prudence d après le manuscrit 413 de Valenciennes, éd. John M. Burnam, Paris, Alphonse Picard et fils, 1910.

573

Commentarius in Vergilium, éd. Pietro Cenninus, chez Bernardo et Domenico Cennini, 7 novembre, 9 janvier 1471/2, 7 octobre 1472 ; 2o.

Commentum Monacense, éd. Franz Schorsch, Das commentum Monacense zu den Komödien des Terenz : eine Erstedition des Kommentars zu « Andria », « Heautontimorumenos » und « Phormio », Tübingen, Narr Verlag, coll. « Leipziger Studien zur klassischen Philologie ; 8 », 2011.

Conrad de Mure, Die « Summa de arte prosandi » des Konrad von Mure, éd. Walter Kronbichler, Zürich, Fretz und Wasmuth, 1968.

Corpus de la Littérature médiévale en langue d oïl des origines à la fin du xv e siècle, éd. Claude Blum, Dominique Boutet, Élisabeth Gaucher, Élisabeth Lalou, édition électronique réalisée par Classiques Garnier Numérique, disponible sur CD-Rom et en ligne (www.classiques-garnier.com).

Councils and Ecclesiastical Documents Relating to Great Britain and Ireland, éd. Arthur West Haddan & William Stubbs (après Spelman & Wilkins), Oxford, Clarendon Press, 1869-1871, vol. 3.

Courtois d Arras (De Courtois d Arraz) : l enfant prodigue, texte présenté, établi et trad. par Jean Dufournet, Paris, Flammarion, 1995.

Courtois d Arras, jeu du xiii e  siècle, éd. Edmond Faral, Paris, Champion, 1922.

Cyprien (pseudo), De Spectaculis, éd. André Boulanger, dans :Tertullien, De Spectaculis, suivi de Pseudo-Cyprien, De Spectaculis, éd. André Boulanger, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Publications de la Faculté des lettres de lUniversité de Strasbourg. Textes détude ; 1 », 1933, p. 99-112.

Dante Alighieri, Epitre à Cangrande, éd. Giorgio Brugnoli, dans : Dante Alighieri, Opere minori, vol. 2, éd. Pier Vincenzo Mengaldo et al., Milano ; Napoli, R. Ricciardi, coll. « La Letteratura italiana ; 5 », 1979, p. 512-521 et 598-643.

Dante Alighieri, Le egloghe, éd. Giorgio Brugnoli & Riccardo Scarcia, Milano – Napoli, Ricciardi, 1980.

Dante Alighieri, Opere minori di Dante 2, éd. Pier Vincenzo Menegaldo, Milano – Napoli, Ricciardi, 1979.

Dante Alighieri, Vie nouvelle, présentation et commentaires de Jean-Charles Vegliante ; daprès lédition critique de Guglielmo Gorni ; version française de Jean-Charles Vegliante, avec Marina Marietti & Cristiana Tullio Altan, Paris, Éd. Classiques Garnier, coll. « Textes littéraires du Moyen âge ; 17 » ; série « Forme de lumière (Italie) ; 2 », 2011.

Dante Alighieri, Vita nova, éd. Guglielmo Gorni, Torino, G. Einaudi, coll. « Nuova raccolta di classici italiani annotati ; 15 », 1996.

De paupere ingrato, éd. Robert R. Edwards, « Poetic Invention and the Medieval Causæ », Mediæval Studies 55, 1993, p. 183-217.

De pediculo libellus, éd. Friedrich W. Lenz, « [P. Ovidii Nasonis]De Pediculo Libellus », Eranos 53, 1955, p. 61-74 (ici p. 66).

De sompnio, éd.Ferruccio Bertini, dans : Ferruccio Bertini, « AmoresIII 5 e 574lelegia pseudoovidiana De sompnio », Ætates Ovidianæ. Lettori di Ovidio dallAntichità al Rinascimento, éd. Italo Gallo & Luciano Nicastri, Napoli, Edizioni Scientifiche Italiane, coll. « Pubblicazioni dellUniversità degli Studi di Salerno. Atti, convegni, miscellanee ; 43 », 1995, p. 223-237.

Dialogue sur l organum de Bamberg, [a] Quare non in diatessaron symphonia [] (v. 900), [b] Adhuc redde rationem rogo [] (v. 900), éd. Hans Schmid, dans : Musica et scolica enchiriadis : una cum aliquibus tractatulis adiunctis recensio nova post Gerbertinam altera ad fidem omnium codicum manuscriptorum quam edidit Hans Schmid, München, Verlag der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, coll. « Bayerische Akademie der Wissenschaften. Veröffentlichunger der musikhistorischen Kommission ; 3 », 1981, p [a], 214-216 ; [b], 217.

Die Tegernseer Briefsammlung des 12. Jahrhunderts, éd. Helmut Plechl ; unter mitwirkung von Werner Gergmann, coll. « Die Briefe der deutschen Kaiserzeit / Monumenta Germaniæ Historica ; 8 », Hannover, Hahnsche Buchhandlung, 2002.

Dominicus Gundissalinus, Über die Einteilung der Philosophie : lateinisch-deutsch, herausgegeben, übersetzt, eingeleitet und mit Anmerkungen versehen von Alexander Fidora und Dorothée Werner, Freiburg, Herder, coll. « Herders Bibliothek der Philosophie des Mittelalters ; 11 », 2007.

Donat, Æli Donati Quod fertur commentum Terenti. Accedunt Eugraphi Commentum et Scholia Bembina, éd. Paul Wessner, Lipsiæ, B. G. Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum græcorum et romanorum teubneriana », 3 vols, 1902-1908 (Stuttgart, B. G. Teubner, 1966).

Donat, Ælii Donati in Hecyram Terenti commentum,éd. et trad. Bruno Bureau, Fanny Meunier, Christian Nicolas, Lyon, Université Jean Moulin-Lyon 3, HiSoMA ; Atelier des Humanités Numériques, ENS-Lyon, 2011.

De Achilla qui dissecuit calvariam, dans : D. Magni Ausoni Burdigalensis Opuscula, éd. R. Peiper, Lipsiæ, Teubner, 1886.

De amore protervo (version courte, attribuée à Marbode), PL 171 : 1491-1494.

De amore protervo, éd. Barthélemy Hauréau, Les mélanges poétiques dHildebert de Lavardin, Paris, G. Pedone-Lauriel, 1882, p. 109-110.

De amore protervo, éd. Thomas Wright & James Orchard Halliwell-Phillipps, dans :Reliquiæ Antiquæ : Scraps from Ancient Manuscripts, Illustrating Early English Literature and the English Language, London, W. Pickering, 1841, vol. 1, p. 270-271.

De Cavichiolo di Anonimo, éd. Armando Bisanti, Firenze, Sismel, 2013.

De Certamine Salomonis et Marcolfi (inc. Nemo potest colubri passus sine cede notare…), éd. Thomas Wright, dans : Early Mysteries, and Other Latin Poems of the Twelfth and Thirteenth Centuries, Edited from the Original Manuscripts in the British Museum and the Libraries of Oxford, Cambridge, Paris and Vienna, London, Nichols and Son, 1838, p. 131.

De Musica mensurata : The Anonymous of St. Emmeram, éd., trad. et comm. 575Jeremy Yudkin, Bloomington, Indiana University Press, coll. « Music : Scholarship and Performance », 1990.

Della Serrata, Leonardo, Poliscena De Leonardo Della Serrata. Comedia Humanística Latina. Introducción, texto y traducción de Antonio Arbea, Chile, Facultad de Ciencias Sociales – Universidad de Chile, Colección de Libros Electrónicos 1996-2000.

Dominicus Gundissalinus, De divisione philosophiæ. De musica, dans : Über die Einteilung der Philosophie : lateinisch-deutsch, herausgegeben, übersetzt, eingeleitet und mit Anmerkungen versehen von Alexander Fidora und Dorothée Werner, Freiburg, Herder, coll. « Herders Bibliothek der Philosophie des Mittelalters ; 11 », 2007.

Dracontius, Blossius Æmilius, De raptu Helenæ, éd. Étienne Wolff, éd., Œuvres 4, Poèmes profanes VI-X. Fragments, Paris, les Belles lettres, coll. « Collection des universités de France. Série latine ; 337 », 1996.

Dracontius, Blossius Æmilius, Fl. Merobaudis Reliquiæ. Blossii Æmilii Dracontii Carmina. Eugenii Toletani episcopi Carmina et Epistulæ, cum appendicula carminum spuriorum, éd. Fridericus Vollmer, Berolini, Weidmann, coll. « Monumenta Germaniæ Historica. Auctores antiquissimi ; 14 », 1905.

Dugauquier, Jean-Albert, éd., Summa de sacramentis, 2e partie, Louvain, Nauwelaerts ; Lille, Giard, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia ; 7 », 1957.

Dunelmensis, Laurentius, Gottes Heilsplanverdichtet : Edition des Hypognosticon des Laurentius Dunelmensis, éd. Susanne Daub, Erlangen – Jena, Palm & Enke, 2002.

Early English Classical Tragedies, éd. John W. Cunliffe, Oxford, Clarendon Press, 1912.

Early Scholastic Colloquies, éd. William H. Stevenson, Oxford, Clarendon Press, coll. « Anecdota Oxoniensia, Mediæval and Modern Series ; 15 », 1929.

Eberhardi Bethuniensis Græcismus, éd. Johann Wrobel, Vratislaviæ, G. Koebner, coll. « Corpus grammaticorum medii ævi ; 1 », 1887.

Ennius, Satires, éd. et trad. E. H. Warmington, dans : Remains of Old Latin, vol. 1, Cambridge, Mass. – London, Harvard University Press – William Heinemann Ltd, 1937.

Les enseignements de Robert de Ho, dits Enseignements Trebor. Publiés pour la première fois daprès les manuscrits de Paris et de Cheltenham par Mary-Vance Young, Genève, Slatkine Reprints, 1978.

Erasme de Rotterdam, La correspondance dÉrasme. Traduite et annotée daprès lOpus epistolarum de P. S. Allen, H. M. Allen et H. W. Garrod, volume I, 1484-1514, par Marie Delcourt avec la collaboration de Jenny Delhez, Marcelle Derwa, Maurice Hélin, Jean Hoyoux, Bruxelles, Presses académiques européennes, 1967.

Érigène, éd. Edward K. Rand, dans : Johannes Scottus, München, O. Beck, coll. « Quellen und Untersuchungen zur lateinischen Philologie des Mittelalters 5761.2 », 1906 (repr. Frankfurt 1966), p. 30-80 (Commentum Boethi de Trinitate,nos. 1-3, 5) et 99-106 (no. 4).

Esopus attribuito a Gualterio Anglico, éd. Paola Busdraghi, Genova, Dipartimento di archeologia, filologia classica e loro tradizioni, coll. « Favolisti latini medievali e umanistici ; 10 », 2005.

Eupolidis, Demi, éd. Mario Telò, Firenze, F. Le Monnier, coll. « Biblioteca nazionale. Serie dei classici greci e latini. Nuova serie ; 14 », 2007.

Évrard l Allemand, Laborinthus, éd. Faral, dans : Les arts poétiques du xiie et du xiiie siècle, recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, éd. Edmond Faral, Genève, Slatkine (Fac-sim. de léd. de Paris, Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. Sciences historiques et philologiques ; 238 », 1924), 1982, p. 337-377.

Exempla Poesis Latinæ Medii Ævi 1, éd. Moritz Haupt, Vindobonæ, Geroldi, 1834.

Eyb, Albrecht von, Bacchides, éd. M. Hermann, Deutsche Schriften des Albrecht von Eyb, vol. 2 : Die Dramenübertragungen, Berlin, Weidmann, coll. « Schriften zur Germanischen Philologie ; 5 », 1890.

Eyb, Albrecht von, Ulrich Gossembrot an Hermann Schedel. [Augsburg]1458, éd. Paul Joachimsohn, « Hermann Schedels Briefwechsel 1452-1478 », Bibliothek des literarischen Vereins in Stuttgart 196, 1893, p. 28-29.

Fabliaux et Contes des poètes français des xi e , xii e , xiii e , xiv e et xv e  siècles, tirés des meilleurs auteurs, publiés par Étienne Barbazan, nouvelle édition revue et augmentée sur les manuscrits de la Bibliothèque Impériale par Dominique Martin Méon, 4 vols, Paris, B. Warée oncle, 1808, vol. 1.

Facetus, éd. Alfred Morel-Fatio, « Mélanges de littérature catalane », Romania 15, 1886.

Florilegium Gallicum, éd. Beatriz Fernández de la Cuesta González, En la senda del Florilegium Gallicum : edición y estudio del florilegio del manuscrito Córdoba, Archivo Capitular 150, Louvain-la-Neuve, Fédération internationale des Instituts détudes médiévales, coll. « Textes et études du Moyen Âge ; 45 », 2008.

Foulechat, Denis, Le Policratique de Jean de Salisbury (1372) Livres I-III, éd. Charles Brucker, Genève ; [Paris], Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 209 », 1994.

Fulgence , Virgiliana Continentia, éd. et trad. Étienne Wolff, dans : Virgile dévoilé, Fulgence ; traduit, présenté et annoté par. Suivi de Pseudo-Fulgence, Sur la Thébaïde : Isidore de Séville, Étymologies (extraits) ; Bernard Silvestre, Commentaire à Martianus Capella (préface), Boccace ; Interprétation de la Comédie de Dante (extraits), textes traduits, présentés et annotés par Françoise Graziani et Étienne Wolff ; postface de Françoise Graziani, Villeneuve-dAscq, Presses Universitaires du Septentrion, coll. « Mythographes », 2009, p. 54.

Fulgenzio, Fabio Planciade,Definizione di parole antiche. Introduzione, testo, traduzione e note a cura di Ubaldo Pizzani, Roma, Edizioni dellAteneo, 1969.

Le garçon et l aveugle : jeu du xiii e  siècle, éd. bilingue, éd. par Mario Roques ; 577trad. et commenté par Jean Dufournet, Paris, H. Champion, coll. « Textes et traductions des classiques français du Moyen âge ; 1 », 1989.

Gautier de Châtillon, Das Alexanderlied Walters von Châtillon, éd. Heinrich Christensen, Halle a. S., das Waisenhaus, 1905.

Gautier de Châtillon, Galteri de Castellione Alexandreis, éd. Marvin L. Colker, Patavii, in ædibus Antenoreis, coll. « Thesaurus mundi ; 17 », 1978.

Geoffroi, Summa de arte dictandi, éd. Vincenzo Licitra, dans : Vincenzo Licitra, « La Summa de arte dictandi di Maestro Goffredo », Studi medievali 3, 1966, p. 865-913.

Geoffroi de Vinsauf, Godofredo de Vinsauf Poetria Nova, éd. Ana María Calvo Revilla, Madrid, Arco / Libros, 2008.

Geoffroi de Vinsauf, Documentum de modo et arte dictandi, dans : Les Arts poétiques, éd. Faral, p. 263-320.

Geoffroi de Vinsauf, Poetria nova, dans : Les Arts poétiques, éd. Faral, p. 194-262.

Geoffroi de Vinsauf, Poetria nova, translated by Margaret F. Nims ; introduction to the revised edition by Martin Camargo, Toronto, Pontifical institute of mediæval studies, coll. « Mediæval Sources in Translation ; 49 », 2010.

Gervais de Melkley, Gervais von Melkley. Ars poetica, kritische Ausgabe von Hans-Jürgen Gräbener, Münster, Aschendorffsche, coll. « Forschungen zur romanischen Philologie ; 17 », 1965.

Gesta Alberti Livoniensis Episcopi, éd. Johann Daniel Gruber, dans : Origines Livoniæ sacræ et civilis, éd. Johann Daniel Gruber, Frankfurt-Leipzig, [s. n.], 1740.

Gilbert de Poitiers, The Commentaries on Boethius, éd. Nikolaus M. Häring, Toronto, Pontifical Institute of Mediæval Studies, coll. « Pontifical institute of mediæval studies. Studies and texts ; 13 », 1966.

Glosa super « Græcismum » Eberhardi Bethuniensis. Capitula I-III , De figuris coloribusque rhetoricis, éd. Anne Grondeux, Turnhout, Brepols, CCCM 225, 2010.

Glose in Sermones Horacii, éd. Roberta Marchionni, dans : Der Sciendum-Kommentar zu den Satiren des Horaz, München, K. G. Saur, coll. « Beiträge zur Altertumskunde ; 172 », 2003.

Godefroid de Reims, éd. André Boutemy, « Trois œuvres inédites de Godefroid de Reims », Revue du moyen âge latin 3, 1947, p. 335-366.

Gratien, Gratiani decretum : la traduction en ancien français du Décret de Gratien, 2 : Causæ 1-14, éd. Leena Löfstedt, Helsinki, Societas scientiarum Fennica, coll. « Commentationes humanarum litterarum ; 99 », 1993.

Gratien, Gratiani decretum : la traduction en ancien français du Décret de Gratien, 1 : Distinctiones, éd. Leena Löfstedt, Helsinki, Societas scientiarum Fennica, coll. « Commentationes humanarum litterarum ; 95 », 1992.

Guglielmo Maramauro, Expositione sopra l« Inferno » di Dante Alligieri, 578éd. Pier Giacomo Pisoni & Saverio Bellomo, Padova, Ed. Antenore, coll. « Medioevo e umanesimo ; 100 », 1998.

Guibert de Gembloux, Guiberti Gemblacensis Epistolæ quæ in codice B. R. Brux. 5527-5534 inveniuntur, éd. Alberti Derolez, Turnholti [Turnhout, Belgique], Brepols, CCCM 66, 1988-1989.

Guibert de Nogent, De vita sua sive Monodiæ, éd. et trad. Edmond-René Labande, Autobiographie, Paris, les Belles Lettres, coll. « Les classiques de lhistoire de France au Moyen âge ; 34 », 1981.

Guibert de Nogent, Dei gesta per Francos, éd. Robert B.C. Huygens, Dei gesta per Francos et cinq autres textes, Turnholti, Brepols, CCCM 127.1, 1996.

Gui d Arezzo, Micrologus Gui dArezzo, trad. et commentaires, Marie-Noël Colette, Jean-Christophe Jolivet, Paris, Éd. IPMC, 1993.

Guidonis Aretini Micrologus, éd. Joseph Smits Van Waesberghe, Rome, American Institute of musicology, coll. « Corpus scriptorum de musica ; 4 », 1955.

Guillaume de Conches, Dragmaticon philosophiæ, éd. Italo Ronca, Opera omnia 1, Turnholti [i. e. Turnhout, Belgique], Brepols, CCCM 152, 1997.

Guillaume de Conches, Glosæ in Iuvenalem, éd. Bradford Wilson, Paris, J. Vrin, coll. « Textes philosophiques du Moyen âge ; 18 », 1980.

Guillaume de Conches, Glosæ super Boetium, éd. Lodi Nauta, Opera omnia 2, Turnhout, Brepols, CCCM 158, 1999.

Guillaume de Conches, Glosæ super Platonem, éd. Édouard Jeauneau, Turnhout, Brepols, CCCM 203, 2006.

Guizzardo da Bologna, Recollecte super Poetria magistri Gualfredi, Vatican MS Ottob. lat. 3291, fols 1-17, dans : H. A. Kelly, « Aristotle – Averroes – Alemannus on Tragedy : The influence of the Poetics on the Latin Middle Ages », Viator 10, 1979, p. 161-209 ; ici p. 195, n. 155.

Handl, Jacob, The Moralia of 1596, part 1 & 2, éd. Allen B. Skei, Madison, A-R editions, coll. « Recent Researches in the Music of the Renaissance ; 7 & 8 », 1970.

Hélie, Pierre (Petrus Helias) Summa super Priscianum, éd. Leo Reilly, Toronto, Pontifical Institute of Mediæval Studies, coll. « Studies and texts / Pontifical institute of mediæval studies ; 113 », 1993.

Henk van Benthem, Sint-Nicolaasliederen, Leidschendam, Kemper Conseil Publishing, 2008.

Henri d Andeli, La bataille des vii Arts, éd. Louis J. Paetow, dans : Two Medieval Satires on the University of Paris : La Bataille des VII Ars of Henri dAndeli and the Morale Scolarium of John of Garland, éd. et trad. Louis J. Paetow, Berkeley, University of California Press, 1927.

Hildebert de Lavardin, Carmina minora, editio altera, éd. Brian Scott, Leipzig, B. G. Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum græcorum et romanorum Teubneriana ; 1984 », 2001.

579

Honorius Augustodunensis, Gemma anime, PL 172 : 570A-B.

Horace, Œuvres, trad., introd. et notes par François Richard, Paris, Garnier, Flammarion, 1967.

Horace, Satires,éd. et trad. François Villeneuve, Paris, les Belles lettres, coll. « Collection des universités de France », 1989.

Horace, Satires, Epistles and Ars poetica, éd. Henry R. Fairclough,Cambridge (Mass.) – London, Harvard University Press, coll. « Loeb Classical Library ; 194 », 1991.

Hrotsvita, Théâtre (Dramata), éd. Monique Goullet, Paris, les Belles lettres, 1999.

Hue de Rotelande, Protheselaüs, éd. Anthony J. Holden, London, Anglo-Norman Text Society, Birkbeck College, coll. « Anglo-Norman texts ; 47-48 », 1991-1993, 3 vols.

Hugo Falcandus, Liber de regno Siciliæ, éd. G.B. Siragus, éd., La Historia o « Liber de regno Sicilie » e la « Epistola ad Petrum Panormitane ecclesie thesaurarium » di Ugo Falcando, nuova edizione sui codici della Biblioteca nazionale di Parigi, Roma, Forzani, coll. « Fonti per la storia dItalia ; 22 », 1897.

Hugues de Honau, Liber de diversitate nature et persone 13.2, éd. Nikolaus M. Häring, « The Liber de diversitate naturæ et personæ by Hugh of Honau », AHDLM 29, 1962, p. 103-216.

Hugues de Trimberg, Das Registrum Multorum Auctorum des Hugo von Trimberg : Untersuchungen und Kommentierte Textausgabe, éd. Karl Langosch, Berlin, E. Ebering, coll. « Germanische Studien ; 235 », 1942.

Huon de Bordeaux, éd. Pierre Ruelle, Bruxelles, Presses universitaires de Bruxelles ; Paris, Presses universitaires de France, coll. « Université libre de Bruxelles, Travaux de la Faculté de philosophie et lettres ; 20 », 1960.

Hymnarium Oscense (s. xi ), : Edición facsimil. II : Estudios por Antonio Durán, Ramón Moragas, Juan Villareal, Zaragoza, Institución Fernando et Católico. Sección de Música Antigua, 1987.

[Hymne acathiste]Der Hymnos Akathistos im Abendland. Vol. 1 : Akathistos-Akoluthie und Grusshymnen, éd. G. G. Meersseman, Freiburg-in-der-Schweiz, Universitätsverlag, 1958.

Hymni inediti. Liturgische Hymnen des Mittelalters, éd. Guido M. Dreves, Leipzig, Reisland, 1888-1892.

Isidore de Séville, Étymologies. De mathematica, texte établi par Giovanni Gasparotto avec la collaboration de Jean-Yves Guillaumin ; traduit et commenté par J.-Y. Guillaumin, Paris, les Belles lettres, coll. « Auteurs latins du Moyen âge ; 18 », 2009.

Isidori Hispalensis Episcopi « Etymologiarum » sive « Originum » libri XX,éd. W. M. Lindsay, Oxonii, e typographeo Clarendoniano, 1989.

Isidoro de Sevilla, Diferencias. Libro I, éd. Carmen Codoñer, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Auteurs latins du Moyen âge », 1992.

580

(San) Isidoro de Sevilla, Etimologías : edicion bilingüe, texto latino, version española y notas por José Oroz Reta y Manuel-A. Marcos Casquero, Madrid, Biblioteca de autores cristianos, coll. « Biblioteca de autores cristianos ; 647 », 2004.

Janus sacerdos, éd. Paolo Viti, Due commedie umanistiche pavesi. Ianus Sacerdos, Repetitio Magistri Zanini coqui, Padua, Antenore, 1982, p. 47-82.

Jean Bodel, Li Fabliaus de Dagombert, dans : Nouveau recueil complet des fabliaux, publié par Willem Noomen et Nico van den Boogaard, avec le concours de H. B. Sol, Assen et Maastricht, Van Gorcum, t. 4, 1988, p. 279-300 et 424-430.

Jean Bodel, Li Vilains de Farbu, dans : Nouveau recueil complet des fabliaux, publié par Willem Noomen, Assen et Maastricht, Van Gorcum, t. 6, 1991, p. 111-123 et 330-331.

Jean de Garlande, Carmen de misteriis Ecclesie, éd. et trad. Ewald Könsgen, comm. Peter Dinter, Leiden, Brill, coll. « Mittellateinische Studien und Texte ; 32 », 2004.

Jean de Garlande, De mensurabili musica, éd. Erich Reimer, Wiesbaden, F. Steiner, 1972.

Jean de Grouchy, Johannes de Grocheio De musica, éd. Christopher Page, dans : Christopher Page, « Johannes de Grocheio on Secular Music : A Corrected Text and a New Translation », Plainsong and Medieval Music 2.1. (Aspects of Medieval Song : Essays in Honour of John Stevens), Cambridge, University Press, 1993, p. 17-41.

Jean de Salisbury, Le Metalogicon, trad. François Lejeune, Laval, Presses de luniversité de Laval ; Paris, Vrin, 2009.

Jean de Salisbury, Joannis Saresberiensis Metalogicon,éd. John Barrie Hall,Turnhout, Brepols, CCCM 98, 1991.

Jean de Salisbury, Joannis Saresberiensis Policraticus I-IV, éd. K. S. B. Keats-Rohan, Turnholti, Brepols, CCCM 118, 1993.

[ Jeu d Adam ] Das Adamsspiel. Anglonormannisches Gedicht des xii . Jahrhunderts mit einem Anhang, Die fünfzehn Zeichen des jüngsten Gerichts, herausgegeben von Dr. Karl Grass, Halle, Niemeyer, coll. « Romanische Bibliothek ; 6 », 2e éd., 1907 ; 3e éd. revue et corrigée, 1928.

Le Jeu d Adam et Eve, mystère du xii e  siècle, éd. Gustave Cohen, Paris, Librairie Delagrave, 1936.

Jérôme (saint), S. Hieronymi presbyteri Epistulæ,éd. Isidore Hilberg, Vienna, F. Tempsky, CSEL 54, 1910.

Jérôme (saint), S. Hieronymi presbyteri Opera. 3, Opera polemica. 1, Contra Rufinum, Turnhout, Brepols, CCSL 79, 1983.

John Gower, Confessio Amantis, éd. George C. Macaulay, The English Works of John Gower, Early English Text Society, Extra Series 81-82, 1900-1901.

Juvenal, Satires, éd. Lindsay Watson & Patricia Watson, coll. « Cambridge Greek and Latin Classics », 2014.

581

Kazanie II : Na dzień św. Katarzyny, dans : Kazania świętokrzyskie. Nowa edycja, nowe propozycje badawcze pod redakcją Pawła Stępnia ; współpraca Halina Tchórzewska-Kabata, Izabela Winiarska-Górska, Warszawa, Biblioteka Narodowa, 2009, lédition et le fac-similé : p. 220-225 et 246-249.

Kleinere lateinische Denkmäler der Thiersage aus dem xii . bis dem xiv Jahrhundert, éd. Ernst Voigt, Strassburg, Trübner, coll. « Quellen und Forschungen zur Sprach- und Culturgeschichte der germanischen Völker ; 25 », 1878.

Lactance, Institutions divines. Livre VI , introduction, texte critique, traduction, notes et index par Christiane Ingremeau, Paris, les Éd. du Cerf, coll. « Sources chrétiennes ; 509 », 2007.

Lactance, L. Cæli Firmiani Lactanti opera omnia, éd. Samuel Brandt, Vindobonæ, F. Tempsky, CSEL 27.1, 1893.

[Lais] Les lais anonymes des xiie et xiiie siècles. Édition critique de quelques lais bretons par P. M. OHara Tobin, Genève, Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 143 », 1976.

[ Lay dou lecheor ] Le lay dou lecheor (de la fin du xiie siècle ou du début du xiiie siècle), éd. Prudence M. OHara Tobin, dans : Les lais anonymes des xiie et xiiie siècles. Édition critique de quelques lais bretons par Prudence M. OHara Tobin, Genève, Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 143 », 1976, p. 347-358.

Liber ordinis sancti Victoris Parisiensis, éd. Luc Jocqué & Ludo Milis, Turnhout, Brepols, CCCM 61, 1984.

Lucidaire de grant sapientie : Untersuchung und Edition der altfranzösischen Übersetzung 1 des « Elucidarium » von Honorius Augustodunensis, éd. Monika Türk, Tübingen, M. Niemeyer, 2000.

Ludus de Antichristo, éd. Gisela Vollmann-Profe, Lauterburg, Kümmerle, coll. « Litteræ ; 82, I-II », 1982 (vol. 1 : Abbildung der Handschrift und Transkription ; vol. 2 : Edition und Übersetzung ; le fac-simile du manuscrit Münich, Bayerische Staatsbibliothek, Clm 19411).

Macer Floridus, De viribus herbarum, éd. Ludovicus Choulant, Lipsiæ, sumptibus Leopoldi Vossi, 1832.

Macrobe, Commentaire au Songe de Scipion,tome 1, éd. et trad. Mireille Armisen-Marchetti, Paris, les Belles lettres, coll. « Collection des universités de France », 2001.

Macrobe, Commentaire au Songe de Scipion, tome 3, éd. et trad. Mireille Armisen-Marchetti, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Collection des universités de France ; 373 » 2003.

Marbode de Rennes, De ornamentis verborum ; Liber decem capitulorum : retorica, mitologia e moralità di un vescovo poeta (secc. xi-xii ), éd. Rosario Leotta, Firenze, SISMEL-ed. del Galluzzo, coll. « Per verba : testi mediolatini con traduzione ; 10 », 1998.

Marbode de Rennes, Liber decem capitulorum,éd. Rosario Leotta, dans : Marbodo di Rennes, De ornamentis verborum. Liber decem capitulorum. Retorica, 582mitologia e moralità di un vescovo poeta (secc. xi-xii), éd. Rosario Leotta (éd. posthume : Carmelo Crimi), Firenze, SISMEL-ed. del Galluzzo, coll. « Per verba : testi mediolatini con traduzione ; 10 », 1998.

Marbode de Rennes, Poèmes de Marbode, évêque de Rennes ( xi e  siècle), trad. Sigismond Ropartz, Rennes, Verdier, 1873.

Marbode de Rennes, Pœnitudo lascivi amoris, éd. PL 171 : 1655-1656.

Marie de France, Œuvres complètes, publiées par Yorio Otaka, Tokyo, Kazama, 1987.

Martialis , M. Valerius, Epigrammaton libri, rec. W. Heræus, Lipsiæ, Teubner, 1925.

Martialis , M. Valerius, Liber spectaculorum, éd. et trad. Kathleen M. Coleman, Oxford, Oxford University Press, 2006.

Martianus Capella, De Nuptiis Philologiæ et Mercurii, éd. James Willis, dans : Martianus Mineus Felix Capella, edidit James Willis, Leipzig, B. G. Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum Græcorum et Romanorum Teubneriana », 1983.

Matthieu de Vendôme, Opera 3 : Ars versificatoria, éd. Franco Munari, Roma, Ed. di Storia e Letteratura, 1980.

Matthieu de Vendôme, Opera 2 : Piramus et Tisbe, Milo, Epistule, Tobias, éd. Franco Munari, Roma, Ed. di storia e letteratura, coll. « Storia e letteratura : raccolta di studi e testi ; 152 », 1982.

Medieval Comic Tales, éd. Derek Brewer, Woodbridge, Rochester, D. S. Brewer, 1996 (1972).

Ménandre, Ménandre, éd. et trad. Alain Blanchard, vol. 2, Paris, Les Belles Lettres, 2013.

Ménandre, Testimonia,dans : Menandri Quæ supersunt… 2, Reliquiæ apud veteres scriptores servatæ, éd. Alfredus Koerte & Andreas Thierfelder, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1959.

Ménandre, Menandri Quæ supersunt… 2, Reliquiæ apud veteres scriptores servatæ, éd. Alfredus Koerte & Andreas Thierfelder, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1959.

Michele Psello, Autobiografia : encomio per la madre, éd. et trad. Ugo Criscuolo, Napoli, DAuria, 1990.

Mirabilia urbis Romæ, éd. Maria Accame & Emy DellOro, I mirabilia urbis Romæ :lantica guida medievale di Roma, Tivoli, Tored, 2004.

Modus Liebinc, dans : Carmina Cantabrigensia, éd. Karl Strecker, Die Cambridger Lieder, Berlin, Weidmann, 1926.

Morbisanus (Mahomet II), Morbisani Peldei Turcarum Imperatoris Epistola ad Pium Papam II, éd. Luca DAscia, Il Corano e la tiara : lepistola a Maometto di Enea Silvio Piccolomini (papa Pio II), Bologna, Pendragon, coll. « Le sfere ; 54 », 2001.

[ Mystère de la Passion à Valenciennes ] La Représentation d un mystère de la Passion à Valenciennes en 1547, éd. Elie Konigson, Paris, Éditions du Centre National de la Recherche Scientifique, 1969.

583

Narcisus, poème du xii e  siècle : édité avec le concours de lUniversité de Belfast par M. M. Pelan et N. C. W. Spence, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Publications de la Faculté des lettres de Strasbourg ; 147 », 1964, 118 p.

Neckam, Alexander, Alexandri Neckham Suppletio defectuum ; Carmina minora, éd. Peter Hochgürtel, Turnhout, Brepols, CCCM 221, 2008.

Neckam, Alexander, Corrogationes Novi Promethei, éd. Laurel S. Cropp, A Critical Edition of Alexander Neckams Corrogationes Novi i. e. Novi Promethei with Introduction, Textual Notes and Commentary, Ottawa, National Library of Canada / Bibliothèque nationale du Canada, 1991 (thèse de doctorat, Toronto 1991).

Neckam, Alexander, De nominibus utensilium, éd. Tony Hunt, dans : Tony Hunt, Teaching and Learning Latin in 13th-Century England, 1, Cambridge, D. S. Brewer, 1991.

Neckam, Alexander, Novus Æsopus, éd. Giovanni Garbugino, Genova, Università di Genova, Facoltà di lettere, Dipartimento di archeologia, filologia classica e loro tradizioni, coll. « Favolisti latini medievali e umanistici ; 2 », 1987.

Neckam, Alexander, Suppletio Defectuum : Book I. Alexandre Neckam on Plants, Birds and Animals : a Supplement to the « Laus Sapientie Divine », ed. from Paris, B. N. Lat., Ms 11867 by Christopher J. McDonough, Firenze, SISMEL-ed. del Galluzzo, coll. « Per verba : testi mediolatini con traduzione ; 12 », 1999.

Nennii Historia Britonum, éd. Joseph Stevenson, London, English Historical Society, 1838.

Nicétas de Rémésiana, De Psalmodiæ bono (De utilitate hymnorum), éd. Migne, PL 68 : 374.

Nigel de Longchamps, Speculum stultorum, éd. John H. Mozley & Robert R. Raymo, Berkeley – Los Angeles, University of California press, coll. « University of California publications. English studies ; 18 », 1960.

Nigellus de Longchamp (dit Wireker), Tractatus contra curiales et officiales clericos, éd. André Boutemy, Paris, Presses universitaires de France, coll. « Université libre de Bruxelles. Travaux de la Faculté de philosophie et lettres ; 16 », 1959.

Nivard <Nivard of Ghent>, Ysengrimus, éd. Jill Mann, Leiden – New York – København, E. J. Brill, coll. « Mittellateinische Studien und Texte ; 12 », 1987.

Nouveau recueil complet des fabliaux (NRCF), publié par Willem Noomen, Assen, Van Gorcum, t. 7, 1993.

Nouvelles françaises du xiii e  siècle, publiée daprès les manuscrits, éd. Louis Moland & Charles DHéricault, Paris, Janner, 1856.

Orderic Vital, The Ecclasiastical History 4, Books VII and VIII of Orderic Vital, éd. et trad. Marjorie Chibnall, Oxford, Clarendon Press, 1973.

584

Orderic Vital, The Ecclesiastical History 3, Books V and VI , éd. et trad. Marjorie Chibnall, Oxford, Clarendon Press, 1972.

Orderic Vital, The Ecclesiastical History 6 : Books XI, XII and XIII , éd. et trad. Marjorie Chibnall, Oxford, Clarendon Press, 1978.

Osbernus Glocestriensis, Osberno, Derivazioni, éd. Paola Busdraghi, Maria Chiabó, Andrea Dessì Fulgheri… [et al.], sotto la dir. di Ferruccio Bertini e Vincenzo Ussani, Spoleto, Centro Italiano di studi sullalto medioevo, coll. « Biblioteca di Medioevo latino ; 16 », 1996.

Ovide, Amores, Medicamina faciei femineæ, Ars amatoria, Remedia amoris, éd. Edward J. Kenney, Oxonii, e typographeo Clarendoniano, coll. « Scriptorvm classicorvm bibliotheca Oxoniensis », 2nd éd., 1994 (1961).

Ovide, Amores. Testo, introduzione, traduzione e note Franco Munari, Florence, La Nuova Italia, 1951.

Ovide, Fasti, éd. Ernest H. Alton, D. E. W. Wormell, Edward Courtney, P. Ovidi Nasonis Fastorum Libri Sex, Stutgardiæ et Lipsiæ, B. G. Teubner, 1997.

Ovide, L art d aimer, éd. et trad. par Henri Bornecque, Paris, les Belles lettres, 1983.

Ovide, Les Remèdes à l amour. Les Produits de beauté pour le visage de la femme. Texte établi et traduit par Henri Bornecque. 2e édition, Paris, les Belles lettres (impr. Dorel), « Collection des universités de France », 1961.

Ovide, Tristes, éd. et trad. Jacques André, Œuvres[7], Paris, les Belles Lettres, 1968.

Ovide, Tristia, éd. Georg Luck, Heidelberg, C. Winter, coll. « Wissenschaftliche Kommentare zu griechischen und lateinischen Schriftstellern », 1967-1977, 2 vols.

Ovide, Tristium libri quinque, Ibis ; Ex ponto libri quattuor, Halieutica fragmenta, éd. Sidney G. Owen, Oxonii, e typographeo clarendoniano, coll. Oxford Classical Texts, 1991.

Pamphile et Galatée, par Jehan Bras-de-Fer, de Dammartin-en-Goële. Poème français inédit du xive siècle. Edition critique précédée de recherches sur le Pamphilus latin. Thèse pour le doctorat duniversité présentée à la Faculté des lettres de luniversité de Paris par Joseph de Morawski, Paris, Champion, 1917.

Papias, Ars grammatica Papiæ, éd. Roberta Cervani, Bologna, Pàtron, coll. « Testi e manuali per linsegnamento universitario del latino ; 50 », 1998.

Papias, Elemantarium doctrinæ rudimentum, éd. Bonino Mombrizio, Venetiis, P. de Pincis, 1496 (4e édition), réimpr. Turin 1966 avec laddition de la première édition (par Domenico Giliberti, à Milan, 1476), qui contient la partie pecus – placidus absente de lédition de 1469.

Papias, Elementarium, vols 1-3 : Littera A. Testi e documenti per lo studio dellantichità, éd. Violetta De Angelis, Milan 1977-1980.

Petrarca, Francesco, Invective contra medicum. Testo latino e volgarizzamento di ser Domenico Silvestri, éd. Pier G. Ricci, Roma, appendice di aggiornamento 585a cura di Bortolo Martinelli, coll. « Storia e Letteratura. Raccolta di Studi e Testi ; 32 », 1978.

Petrarca, Francesco, Invettive contro un medico, éd. Guido Martellotti, dans : Prose, éd. G. Martellotti, Milan – Naples, Riccardo Ricciardi, 1955.

Petrarca, Francesco, Vita Terentii,éd. Jenő Ábel, dans : Az -és középkori terentiusbiographiák, Budapest, Kiadja a Magyar Tudományos Akadémia, coll. « Értekezések a Magyar Tudományos Akadémia Nyelv- és széptudományi Osztálya Köréböl ; 14.1 », 1887, p. 47-51.

Pétrone, Le Satiricon, éd. Alfred Ernout, Paris, Les Belles lettres, 1990.

Philargyrius, Junius, Iunii Philargyrii Grammatici Explanatio in Bucolica Vergilii, dans : Appendix Serviana (Servii grammatici qui feruntur in Vergilii carmina commentarii 3.2), éd. Hermann Hagen, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1902, p. 1-189.

Piccolomini , Eneas Silvius, Æneæ Sylvii Piccolominei senensis, qui post adeptum pontificatum Pius eius nominis secundus appellatus est, opera quæ extant omnia, nunc demum post corruptissimas æditiones summa diligentia castigata et in unum corpus redacta…, Bâle, 1551, réimpr. Francfort a. M., 1967.

Piccolomini , Eneas Silvius, Der Briefwechsel des Eneas Silvius Piccolomini, éd. Rudolf Wolkan, Wien, A. Hölder, coll. « Fontes rerum Austriacarum : Österreichische Geschichtsquellen. 2te Abteilung, Diplomataria et acta », 1909-1918, Bd. 61-62, 67-68.

Piccolomini , Eneas Silvius, Histoire de deux amants, trad., introd. et notes de Isabelle Hersant ; note philologique de A.-Ph. Segonds, Paris, les Belles lettres, coll. « Bibliothèque italienne », 2001.

Piccolomini , Eneas Silvius, Historia de duobus amantibus ; introduzione, traduzione e note a cura di Donato Pirovano, Alessandria, Ed. dellOrso, coll. « Contributi e proposte ; 55 », 2004.

Piccolomini , Eneas Silvius, Opera quæ extant omnia, éd. Conradus Licosthenes, Basel, Henricum Petri, 1551, repr. Frankfurt am Main, 1967.

Pierre de Blois, Carmina, éd. Carsten Wollin, Turnholti [i. e. Turnhout], Brepols, CCCM 128, 1998.

Pierre de Blois, Libellus de arte dictandi rhetorice, éd. Martin Camargo, dans : Medieval Rhetorics of Prose Composition : Five English Artes Dictandi and Their Tradition, New York, Binghamton, coll. « Medieval & Renaissance Texts & Studies ; 115 », 1995, p. 45-87.

Pierre de Rivo, Libellus quo modo omnia in meliorem sunt partem interpretanda, Leyden, Jan Seversz, 20 maart 1509.

Pierre le Chantre, Glossæ super genesim : Prologus et Capitula 1-3, éd. Agneta Sylvan, Göteborg, Acta universitatis gothoburgensis, coll. « Studia græca et latina gothoburgensia ; 55 », 1992.

Pierre le Chantre, Summa de sacramentis et animæ consiliis, 1re partie, éd. Jean Albert Dugauquier, Louvain, Éditions Nauwelaerts, Lille, Librairie Giard, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia ; 4 », 1954.

586

Pierre le Chantre, Summa de sacramentis et animæ consiliis, 3e partie, 2b, éd. Jean Albert Dugauquier, Louvain, Éditions Nauwelaerts, Lille, Librairie Giard, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia ; 21 », 1967.

Pierre le Chantre, Summa de sacramentis et animæ consiliis, éd. Jean-Albert Dugauquier, Louvain, Nauwelaerts ; Lille, Giard, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia », 1954-.

Pierre le Chantre, Verbum adbreviatum : Textus alter, éd. Monique Boutry, Turnhout, Brepols, CCCM 196B, 2012.

Pierre le Chantre, Verbum adbreviatum : Textus conflatus, éd. Monique Boutry, Turnhout, Brepols, CCCM 196, 2004.

Pierre le Chantre, Verbum adbreviatum : Textus prior, éd. Monique Boutry, Turnhout, Brepols, CCCM 196A, 2012.

Piramus et Tisbe,éd. Franco Munari, dans : Opera Mathei Vindocinensis 2, op. cit.,p. 43-56.

Piramus et Tisbe, éd.Paul Lehmann, dans : Id., Pseudo-antike Literatur des Mittelalters, Leipzig, Teubner, coll. « Studien der Bibliothek Warburg ; 13 », 1927, p. 31-35.

Pisani, Ugolino, Philogenia, éd. Centro studi sul teatro medioevale e rinascimentale dir. Federico Doglio, Philogenia di Ugolino Pisani, Roma, Torre dOrfeo, 1997.

Pisani, Ugolino, Repetitio Magistri Zanini Coqui, éd. Paolo Viti, Due commedie umanistiche pavesi. Ianus Sacerdos, Repetitio Magistri Zanini coqui, Padua, Antenore, 1982, p. 141-172.

Placide, Excerpta ex libro glossarum, éd. Georg Gœtz, dans : Placidus, Liber glossarum : glossaria reliqua, éd. Georg Gœtz, CGL 5, p. xx-xxii et p. 159-255.

Plaute , Captivi, dans : Théâtre complet 2, texte présenté, trad. et annoté par Pierre Grimal, [Paris], Gallimard, coll. « Collection Folio », 1991, p. 83-148.

Plaute , Plautus. Codex Heidelbergensis 1613, Palatinus C, phototypice editus, éd. et préf. Karol Zangemeister, Lugduni Batavorum, A. W. Sijthoff, coll. « Codices græci et latini photographice depicti ; 5 », 1900.

Plaute , Vidularia et deperditarum fabularum fragmenta, éd. Salvator Monda, Sarsinæ – Urbini, QuattroVenti, coll. « Editio Plautina Sarsinatis ; 21 », 2004.

Poésies populaires latines du Moyen Âge, éd. Edélastand du Méril, Paris, A. Franck / Firmin Didot Frères, 1847.

Polythecon, éd. Arpád P. Orbán, Turnhout, Brepols, CCCM 93, 1990.

Pompée, Sextus, Sexti Pompei Festi De verborum significatu quæ supersuntcum Pauli Epitome, Thewrewkianis copiis usus ed. Wallace M. Lindsay, editio stereotypa editionis primæ, Stuttgart – Lipsiæ, B. G. Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum Græcorum et Romanorum Teubneriana ; 1349 », 1997.

Popon, Petrus, Magistri Petri Poponis Colloquia de Scholis Herbipolensibus. Ein Beitrag zur Vorgeschichte der Würzburger Hochschule als Festgabe zu deren dreihundertjährigem Jubiläum aus einer Handschrift des xv. Jahrhunderts, éd. Georg Schepss, Würzburg, 1882 (sur la base du Clm 18910).

587

Priscien, Institutionum grammaticarum libri XVIII, éd. Hertz, GL 2 & 3.

Priscien, Præexercitamina, 9 :De allucatione, éd. Heinrich Keil, GL 3, p. 437.30-438.19 ; éd. Karl Halm, Rhetores latini minores, Leipzig, 1863.

Properce, Sesto Properzio, Il Primo libro delle « Elegie », éd. Paolo Fedeli, Firenze, L. S. Olschki, coll. « Studi / Accademia toscana di scienze e lettere La Colombaria ; 53 », 1980.

[ Proverbes ] Sprichwörter, éd. K. Müllenhoff & W. Scherer, Denkmäler deutscher Poesie und Prosa, aus dem viii-xii Jahrhundert, Berlin, Weidmann, 1873, 2te Auflage, p. 45-52.

Proverbia sententiæque latinitatis medii ævi. Lateinische Sprichwörter und Sentenzen des Mittelalters 1, A-E in alphabetischer Anordnung, éd. Hans Walther, Göttingen, Vandenhoeck und Ruprecht, 1963.

Pseudacronis scholia in Horatium vetustiora 2, éd. Otto Keller, Stuttgard, B. G. Teubner, coll. « Bibliotheca scriptorum Græcorum et Romanorum Teubneriana ; 1742 », 1967.

Pseudo-Apulei Platonici Herbarius, éd. Ernst Howald & Henry Sigerist, dans : Corpus Medicorum Latinorum 4. Leipzig, Teubner, 1927, p. 13-225.

Pseudo-Odon, Dialogus de Musica (inc. Discipulus. Dum vix per paucos cantus his regulis contraire invenio…), éd. Martin Gerbert, dans : Scriptores Ecclesiastici De Musica Sacra Potissimum, Hildesheim, G. Olms, vol. 1, p. 251-264.

Querolus (Aulularia), comédie latine anonyme. Le Grincheux (comédie de la petite marmite), éd. et trad. Catherine Jacquemard-Le Saos, Paris, Les Belles Lettres, « Collection des universités de France. Série latine ; 319 », 1994.

Querolus, antiqua comœdia, nunquam antehac edita, quæ in vetusto codice manuscripto « Plauti Aulularia » inscribitur, nunc primum a Petro Daniele, []luce donata et notis illustrata…, Parisiis, ex officina R. Steph., 1564.

Quodvultdeus, Opera Quodvultdeo Carthaginiensi episcopo tributa, éd. René Braun, Turnholti, Brepols, CCSL 60, 1976.

Radulphus de Longo Campo, Distinctiones, éd. Jan Sulkowski, « Radulphus de Longo Campo, Distinctiones. Vocabularium semanticum sæculi xii (circa 1190) dictionibus illustratum », Mediævalia Philosophica Polonorum 22, 1976.

Ranzo, Mercurino, De falso hypocrita, éd. Paolo Rosso, dans : Anonimo, Andrieta ; Mercurino Ranzo, De falso hypocrita, Firenze, Sismel, coll. « Teatro Umanistico ; 3 », 2011.

Raoul de Houdenc, Songe dEnfer : The « Songe dEnfer » of Raoul de Houdenc : An Edition Based on All the Extant Manuscripts, éd. Madelyn Timmel Mihm, Tübingen, Niemeyer, coll. « Beihefte zur Zeitschrift für romanische Philologie ; 190 », 1984.

Regnier de Bruxelles, Tragœdia Reneri de Bruxella, éd. Baron de Reiffenberg, dans : « Notice sur Regnier de Bruxelles, poète Brabançon-latin du moyen âge », Nouveaux Mémoires de lAcadémie royale 14, 1841,p. 1-10 et Annuaire de la Bibliothèque royal de Belgique 1842,p. 73-84.

Regnier de Bruxelles, Magistri Reneri Tragœdia, ex duplici recensione ad 588codices Bibliothecæ Burgundicæ, éd. Ludovicus Tross, Hammone, typis Schulzianis, 1848.

Regnier de Bruxelles, De bove, éd. Johannes Bolte, « Die ältesten Fassungen des Schwankes vom Kuhdiebe (Regnerus de Wael und Hans Folz) », Archiv für das Studium der neueren Sprachen und Literaturen 13 (113), 1904, p. 17-30.

[ Regula monachorum ] Sancti Benedicti Regula monachorum, éd. D. Cuthbertus Butler, Freiburg i. B., B. Herder, 1912.

Rémy d Auxerre, Commentarius in Boeth. De duab. nat., éd.Edward K. Rand, dans : Johannes Scottus, München, O. Beck, coll. « Quellen und Untersuchungen zur lateinischen Philologie des Mittelalters 1.2 », 1906.

Rémy d Auxerre, Commentarius in Epistolas S. Pauli : In Epistolam I ad Corinthios, publié sous le nom dHaymon dHalberstadt par Migne, PL 131 :533B-C.

Rémy d Auxerre, Commentum in artem Donati minorem, éd. Wilhelm Fox, Lipsiæ, in ædibus B. G. Teubneri, 1902.

Rémy d Auxerre, Commentum in Martianum Capellam, éd. Cora E. Lutz, Leiden, E. J. Brill, 1962.

Rémy d Auxerre, Excerptis ex Remigii Expositione in Sedulii Paschale Carmen, éd. Iohannes Huemer,dans : Sedulii Opera omnia (Editio altera supplementa aucta curante Victoria Panagl), Wien, Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaftten, CSEL 10, 2007.

Rémy d Auxerre, Expositio super Genesim, Turnhout, Brepols, coll. « Corpus christianorum. Instrumenta Lexicologica Latina. Series A, Formæ ; 115 », 2000.

Repertorium Officiorum Romanæ Curiæ ; conspectus generalis personarum alphabeticus secundum ordinem prænominum, éd. Thomas Frenz, Universität Passau, 2012.

Repertorium biblicum medii ævi, éd. Fridericus Stegmüller, Matriti, Consejo superior de investigaciones científicas, Instituto Francisco Suarez, 1980.

[ Résurrection du Sauveur ] La Résurrection du Sauveur, fragment dun mystère anglo-normand du 13e siècle ; publié daprès le manuscrit 902 fonds français de la bibliothèque nationale, éd. Friedrich Eduard Schneegans, coll. « Bibliotheca Romanica », Strasburg, Heitz, 1925.

Rhétorique à Herennius, texte établi et trad. par Guy Achard, Paris, les Belles lettres, 1989.

Richard de Bury (Dunelmensis), Philobiblon : sive de amore librorum, éd. Domas Kaunas, trad. Irena Jackevičienė, Vilnius, Baltos lankos, 2001.

Richard le Beau, roman du xiii e  siècle. Introduction de Gérard Jacquin, Fleur Vigneron et Julien Vinot, Paris, Champion, coll. « Traductions des classiques français du Moyen Âge ; 68 », 2004.

Richars li biaus, roman du xiii e  siècle,éd. Anthony J. Holden, Paris, Champion, coll. « Les classiques français du Moyen Âge ; 106 », 1983.

Ridmus de mercatore, éd. et trad. Paola Busdraghi, dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 3, éd. Bertini, p. 332-337 (lappendice de lédition du De mercatore métrique).

589

Rodericus Ximenius de Rada, Historia de rebus Hispanie sive Historia Gothica, éd. J. Fernández Valverde, CCCM 72, 1987.

Romulus, The Fables of « Walter of England ». Edited from Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Codex Guelferbytanus 185 Helmstadiensis, éd. Aaron E. Wright, Toronto, Ponifical Institute of Mediæval Studies, coll. « Toronto Medieval Latin Textes ; 25 ».

Ruotgeri Vita Brunonis Archiepiscopi Coloniensis 5, éd. Irene Ott, Weimar, H. Böhlaus Nachf., MGH SS rer. Germ. N.S. 10, 1951.

Rupert de Deutz, De divinis officiis, éd. Hrabanus Haacke, Ruperti Tuitiensis Liber de divinis officiis, Turnholti, typ. Brepols, CCCM 7, 1967.

Sacre Rappresentazioni nel manoscritto 201 della Bibliothèque municipale d Orléans,Edizione fototipica, testi e musiche trascritti e commentati da Giampiero Tintori. Precede uno studio di Raffaello Monterosso, Cremona, Athenæum Cremonese, 1958.

Salvien de Marseille, Œuvres, introd., texte critique, trad. et notes par Georges Lagarrigue, Paris, Éd. du Cerf, coll. « Sources chrétiennes ; 176, 220 », 1971-1975.

Sarrasin (trouvère), Le roman du Hem, éd. Albert Henry, Paris, Les Belles Lettres, coll. « Travaux de la Faculté de philosophie et lettres de lUniversité de Bruxelles ; 9 », 1939.

Scholia in Boethii De institutione musica libros quinque, éd. Ubaldo Pizzani, « [Bedæ Presbyteri] Musica theorica sive Scholia in Boethii De institutione musica libros quinque », Romanobarbarica 5, 1980, p. 299-361.

Scholia in Horatium in codicibus parisinis latinis 17897 et 8223 obvia, quæ ab Heirico Autissiodorensi profecta esse videntur, edidit et apparatu critico instruxit…,éd. Hendrik J. Botschuyver, Amsterdam, H. A. Van Bottenburg, Alphen a. d. Rijn, typis C. Haasbeekii, 1942.

Scholia in Horatium purz : codicum Parisinorum Latinorum 10310 et 7973 additis nonnullis ex codicibus Parisino Latino 9345 et Leidensi Vossiano 21, éd. Botschuyver, Amstelodami, in ædibus H. A. van Bottenburg, n.v., 1939.

Scholia in Horatium λφψ . Codicum Parisinorum Latinorum 7972, 7974, 7971, éd. Hendrik J. Botschuyver, Amsterdam, H. A. van Bottenburg, 1935.

Scholia in P. Ovidi Nasonis lbin. Introduzione, esto, apparato critico e commento, Firenze, La Nuova Italia, [1959].

[ Scholia Terentiana ] Biografi e commentatori di Terenzio, éd. Sabbadini, Remigio, Studi italiani di filologia 5, 1897, p. 289-327.

[ Scholia Terentiana ] Commentarius antiquior, éd. Friedrich Schlee, Scholia terentiana, Lipsiæ, B. Teubner, 1893, p. 79-162.

[ Scholia Terentiana ] Commentarius recentior, éd. Friedrich Schlee, Scholia Terentiana, Lipsiæ, B. Teubner, 1893, p. 163-174.

Sénèque le philosophe, L. Annæi Senecæ opera quæ supersunt. Supplementum, éd. Friedrich Haase, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1902.

590

Sénèque le rhéteur, The Elder Seneca declamations in two volumes, transl. by Michael Winterbottom, Cambridge, Mass., Harvard university press ; London, W. Heinemann, coll. « Loeb classical library 463-464 », 1974, 2 vols.

Sénèque (Pseudo-), De uerborum copia, éd. Jeannine Fohlen, dans : Eadem, « Un apocryphe de Sénèque mal connu : le De uerborum copia », Mediæval Studies 42, 1980, p. 139-211.

Servius , Maurus Honoratus, In Vergilii Bucolica et Georgica Commentarii, éd. Georgius Thilo, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1887.

Servius , Maurus Honoratus, In Vergilii carmina comentarii, codex leidensis B. P. L. 52, introd. par Gerard I. Lieftinck, Amsterdam, North-Holland, coll. « Umbræ codicum occidentalium ; 1 », 1960.

Servius , Maurus Honoratus, In Vergilii Carmina commentarii, éd. Georgius Thilo & Hermannus Hagen, Leipzig, B. G. Teubner, 3 vols, 1881-1902.

Servius , Maurus Honoratus, In Vergilii Carmina Commentatorium Editionis Harvardianæ 3, éd. Arthurus Fredericus Stoker et al., Oxonii, E Typographeo Universitatis, 1965.

Summa de commendatione virtutum et extirpatione vitiorum, éd. Franco Morenzoni, Turnholti, Brepols, CCCM 82.2, 1997.

Térence, Terentius. Codex vaticanus latinus 3868, picturis insignis, ex auctoritate procuratorum Bybliothecæ apostolicæ vaticanæ phototypice editus. Præfatus est Guntherus Jachmann, Lipsiæ, apud O. Harrassowitz, 1929, « Codices e vaticanis selecti ; 18 ».

Térence, Comédies 1 : Andrienne ; Eunuque, éd. et trad. Jules Marouzeau, Paris, les Belles Lettres, coll. « Collection des universités de France », 1979.

Térence, Phormio, a Comedy by Terence : Manuscript Reproduction, Facing Transcription, éd. Elaine Courty, Mundelein, Illinois, Bolchazy-Carducci Publishers, 1998.

Tertullien, Les spectacles, introd., texte critique, trad. et commentaire de Marie Turcan, Paris, Éd. du Cerf, coll. « Sources chrétiennes ; 332 », 1986.

Thierry de Chartres, Commentaries on Boethius by Thierry de Chartres and his School, éd. Nikolaus M. Häring, Toronto, Pontifical institute of Medieval studies, coll. « Studies and texts / Pontifical institute of mediæval studies ; 20 », 1971.

Thierry de Chartres, The Latin rhetorical commentaries by Thierry of Chartres, éd. Karin Margareta Fredborg, Toronto, Pontifical institute of mediæval studies, coll. « Studies and texts / Pontifical institute of mediæval studies ; 84 », 1988.

Thierry de Chartres, Commentarius in Boethii librum contra Eutychen et Nestorium. Fragmentum londinense, éd. Nikolaus Häring, dans : Commentaries on Boethius by Thierry of Chartres and His School, éd. Nikolaus Häring, Toronto, Pontifical institute of Medieval Studies, coll. « Studies and Texts / Pontifical institute of mediæval studies ; 20 », 1971.

591

Thomas Aquin, Catena aurea in quatuor Evangelia : Expositio in Matthæum.

Thomas de Chobham, Summa de arte prædicandi, éd. Franco Morenzoni, Turnholti [i. e. Turnhout], Brepols, 1988, CCCM 82.

Thomas de Chobham, Summa de commendatione virtutum et extirpatione vitiorum, éd. Franco Morenzoni, Turnholti, Brepols, CCCM 82.2, 1997.

Thomas de Chobham, Summa confessorum, éd. Broomfield, Louvain, Nauwelaerts ; Paris, B. Nauwelaerts, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia ; 25 », 1968.

Tractatus Coislinianus, éd. et trad. Richard Janko, dans : Id., Aristotle on Comedy : towards a Reconstruction of « Poetics II », London, Duckworth, 20022 (1984).

Tragedie latine del xii e xiii secolo, éd. Ferruccio Bertini, Genova, Facolta di lettere Dipartimento di archeologia filologia classica e loro tradizioni, coll. « Pubblicazioni del D. AR. FI. CL. ET. N.S ; 155 » 1994.

Uguccione da Pisa, Derivationes : editione critica princeps, éd. Enzo Cecchini, Guido Arbizzoni, Settimio Lanciotti, Giorgio Nonni, Maria Grazia Sassi & Alba Tontini, Firenze, SISMEL, Edizioni del Galluzzo, coll. « Edizione nazionale dei testi mediolatini. Serie 1 ; 6 », vol. 2, 2004.

Vallata, Johannes de, Poliodorus, éd. José María Casas Homs, Johannes de Vallata, Poliodorus, comedia humanística desconocida, Madrid, Instituto « Nicolas Antonio ». Consejo Superior de Investigationes Cientificas, 1953.

Versus de Afra et Flavio, éd.Thomas Wright, dans : A Selection of Latin Stories from Manuscripts of the Thirteenth and Fourteenth Centuries : a Contribution to the History of Fiction During the Middle Ages, London, Percy Society, coll. « Percy Society. Early English Poetry, Ballads and Popular Literature of the Middle Ages ; 8 », 1842, p. 208-214.

Vincent de Beauvais, Speculum quadruplex sive Speculum majus. Reprod. en fac-sim. Graz, Akademische Druck- u. Verlagsanstalt, 1964-1965, 4 vols : I, Speculum naturale ; II, Speculum doctrinale ; III, Speculum morale ; IV, Speculum historiale.

Vita S. Euflami confessoris, dans : AASS. Nov. III, dies 6 (1910), p. 134-138.

Vita S. Euflami, éd. Lapidge & Sharpe, dans : Bibliography of Celtic-Latin Literature 400-1200, éd. Lapidge & Sharpe, Brepols Archive of Celtic-Latin Literature : Opera Hagiographica Armorica Ætatis Mediævalis, p. 285).

[Vocabulaires] Thomas Wright, Anglo-Saxon and Old English Vocabularies 1 : Vocabularies, éd. Richard Paul Wulcker, London, Teubner & Co. ; Ludgate Hill, 1884.

Walter Map, De nugis curialium, éd. et trad. M. R. James ; éd. rev. C. N. L. Brooke & R. A. B. Mynors, Oxford, Clarendon Press, 1983.

Wimphelingius, Jacobus, Stylpho. In der ursprünglichen Fassung aus dem Cod. Upsal. 687, éd. Hugo Holstein, Berlin, Weidmann, coll. « Lateinische Litteraturdenkmäler des xv. und xvi. Jahrhunderts ; 6 », 1892.

592

Études

Academia Cæsarea Vindobonensis, éd., Tabulæ codicum manu scriptorum præter græcos et orientales in Bibliotheca Palatina Vindobonensi asservatorum, Wien, Gerold, 1864.

Adams, Tracy, Violent Passions : Managing Love in the Old French Verse Romance, New York, Palgrave Macmillan, coll. « Studies in Arthurian and Courtly Cultures », 2005.

Alfonsi, Luigi, La letteratura latina medievale, Firenze, Sansoni ; Milano, Accademia, 1972.

Allen, Joel S., The Despoliation of Egypt : in Pre-Rabbinic, Rabbinic and Patristic Traditions, Leiden, Brill, coll. « Supplements to Vigiliæ Christianæ ; 92 », 2008.

Allen, Judson B., The Ethical Poetic of the Later Middle Ages : a Decorum of Convenient Distinction, Toronto – Buffalo – London, University of Toronto Press, 1982.

Allen, Peter L., The Art of Love : Amatory Fiction from Ovide to the « Romance of the rose », Philadelphia, University of Pennsylvania press, 1992.

Alton, Ernest H., « Ovid in the Mediæval Schoolroom (continued.) », Hermathena 95, 1961, p. 67-82.

Alton, Ernest H., Wormell, Donals E. W. & Courtney, Edward, « A Catalogue of Manuscripts of Ovids Fasti », Bulletin of the Institute of Classical Studies of the University of London 24, 1977, p. 37-61.

Andrieu, Jean, Dialogue antique, structure et présentation, Paris, Société dédition Les Belles Lettres, « Collection détudes latines, publiée par la Société des études latines. Série scientifique ; 29 », 1954.

Andrieu, Jean, Étude critique sur les sigles de personnages et les rubriques de scène dans les anciennes éditions de Térence, Paris, Société dédition Les Belles Lettres, « Collection détudes latines. Série scientifique ; 19 », 1940.

Anstey, Henry, éd., Munimenta academica, or Documents Illustrative of Academical Life and Studies at Oxford. Vol. 2 : Acta curiæ cancellarii. Memoranda ex registris nonnulla, London, Longman, coll. « Rerum britannicarum medii ævi scriptores ; 50 », 1868.

Arbusow, Leonid & Bauer, Albert, éd., Heinrici Chronicon irriæ editio altera recognoverunt LeonidArbusow et Albertus Bauer, Hannoveræ, Impensis Bibliopolii Hahniani, coll. « Scriptores Rerum Germanicarum in usum scholarum ex Monumentis Gerlaniæ Historicis separatim editi ; 31 S. III », 1955.

Arbusow, Leonid, Colores rhetorici : eine Auswahl rhetorischer Figuren und Gemeinplätze als Hilfsmittel für akademische Übungen an mittelalterlichen Texten, Genève, Slatkine ; [Paris], [diffusion Champion], 1974 (1948).

Arden, Heather M., « La vieille femme dans la littérature médiévale : sexualité et narrativité », Europäische Literaturen im Mittelalter : mélanges 593en lhonneur de Wolfgang Spiewok à loccasion de son 65e anniversaire, éd. Wolfgang Spiewok & Danielle Buschinger ; Greifswald, Reineke-Vlg, coll. « Wodan, 30 ; Wodan., Serie 3, Tagungsbände und Sammelschriften ; 15 », 1994, p. 1-7.

Artaud, Antonin, Le théâtre et son double, dans : Œuvres complètes 4 : Le théâtre et son double ; Le théâtre de Séraphin ; Les Cenci. Nouvelle édition revue et augmentée, [Paris], Gallimard, 1978.

Attolini, Giovanni, Teatro e spettacolo nel Rinascimento, Roma – Bari, Materza, coll. « Biblioteca universale Laterza ; 245 », 2005 (1988).

Auerbach Erich, Literatursprache und Publikum in der lateinischen Spätantike und im Mittelalter, Bern, Francke, 1958 (trad. fr. Le haut langage : langage littéraire et public dans lAntiquité latine tardive et au Moyen âge, trad. de lallemand par Robert Kahn, [Paris], Belin, coll. « Lextrême contemporain », 2004).

Avesani, Rino, « Ancora sulledizione del Geta curata dal Mai », Italia medioevale e umanistica 3, 1960, p. 391-398.

Avesani, Rino, « Angelo Mai scopritore ed editore del Geta », Italia medioevale e umanistica 2, 1959, p. 521-540.

Avesani, Rino, « Il Geta di Vitale di Blois nei Regia Carmina per Roberto dAngiù », Kontinuitat und Wandel – Lateinische Poesie von Nævius Bis Baudelaire : Franco Munari zum 65. Geburtstag, éd. Franco Munari, Ulrich Justus Stache, Wolfgang Maaz, Fritz Wagner, Hildesheim, G. Olms, 1986, p. 410-423.

Avesani, Rino, Quattro miscellanee medioevali e umanistiche. Contributo alla tradizione del « Geta » degli Auctores octo dei Libri minores e di altra letteratura scolastica medioevale, coll. « Note e discussioni erudite ; 11 », Rome, Edizioni di Storia e Letteratura, 1967.

Axer, Jerzy, « Tribunal – Stage – Arena : Modelling of the Communication Situation in M. Tullius Ciceros Judicial Speeches », Rhetorica 4, 1989, p. 299-311.

Axton, Richard, European Drama of the Early Middle Ages, Pittsburgh, Univ. of Pittsburgh Press, 1974.

Baldwin, John W., Masters, Princes and Merchants : the Social Views of Peter the Chanter and His Circle, Princeton University Press, 1970.

Barish, Jonas, The Antitheatrical prejudice, Berkeley – Los Angeles – London, University of California Press, 1981.

Barker, Lynn K., « MS Bodl. Canon. Pat. Lat. 131 and a Lost Lactantius of John of Salisbury : Evidence in Search of a French Critic of Thomas Becket », Albion : A Quarterly Journal Concerned with British Studies 22.1, 1990, p. 21-37.

Barsby, John, « Donatus on Terence : The Eunuchus Commentary », Dramatische Wäldchen : Festschrift für Eckart Lefèvre zum 65. Geburtstag, éd. Ekkehard Stärk & Gregor Vogt-Spira, Hildesheim, Olms, coll. « Spudasmata ; 80 », 2000, p. 491-513.

594

Barsby, John, « Plautus Pseudolus as Improvisatory Drama », Plautus und die Tradition des Stegreifspiels : Festgabe für Eckard Lefèvre zum 60. Geburtstag, éd. Lore Benz, Ekkehard Stärk, Gregor Vogt-Spira, Tübingen, G. Narr, coll. « ScriptOralia. Reihe A, Altertumswissenschaftliche Reihe ; 19 », 1995, p. 55-70.

Barsby, John, éd., Greece and Rome : New Survey in the Classics : Ovid 12, 1978.

Bate, Keith A., « Language for Scholl and Court : Comedy in Geta, Alda and Babio », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico. Atti del III Convegno di Studio (Viterbo, 26-28 maggio 1978), Viterbo, Agnesotti, 1979, p. 143-164.

Bate, Keith A., « Twelfth Century Latin Comedies and the Theatre », Papers of the Liverpool Latin Seminar, Second Volume : Vergil and Roman elegy, Medieval Latin poetry and prose, Greek lyric and drama, éd. Francis Cairns, Liverpool, F. Cairns, coll. « Arca. classical and medieval texts, papers and monographs ; 3 », 1979, p. 249-262.

Bautier-Regnier, Anne-Marie, « À propos des sens de neuma et de nota en latin médiéval », Revue belge de musicologie 18, 1964, p. 1-9.

Beacham, Richard C., The Roman Theatre and its Audience, London, Routledge, 1991.

Beare, W., « Masks on the Roman Stage », The Classical Quarterly 33.3/4, 1939, p. 139-146.

Bec, Pierre, « Prétroubadouresque ou paratroubadouresque ? Un antécédent médiéval dun motif de chanson folklorique Si jétais une hirondelle… », Cahiers de civilisation médiévale 47.186, 2004, p. 153-162.

Bec, Pierre, Burlesque et obscénité chez les troubadours : pour une approche du contre texte médiéval, textes choisis et présentés par Pierre Bec, Paris, Stock, coll. « Moyen âge », 1984.

Beck, Jean, « La musique des chansons de geste », Comptes rendus des séances de lAcadémie des Inscriptions et Belles-Lettres 55.1, 1911, p. 39-45.

Becker, Franz G., Pamphilus : Prolegomena zum Pamphilus (de amore) und kritische Textausgabe, Ratingen – Kastellaun – Düsseldorf, A. Henn, coll. « Beihefte zum Mittellateinischen Jahrbuch ; 9 », 1972.

Becker, Gustav, Catalogi bibliothecarum antiqui, Bonnæ, apud M. Cohen et filium, 1885.

Bédier, Joseph & Hazard, Paul, éd., Littérature française, nouv. éd. rev. et augm., sous la dir. de Pierre Martino, tome 1, Paris, Larousse, 1948.

Bellhouse, D. R., « De Vetula : a Medieval Manuscript Containing Probability Calculations », International Statistical Review 68, 2000, p. 123-136.

Benedetto, Filippo Di, « Considerazioni sullo Zibaldone Laurenziano del Boccaccio e restauro testuale della prima redazione del Faunus », Italia medioevale e umanistica 14, 1971, p. 91-129.

Bennett, Susan, Theatre Audiences : a Theory of Production and Reception, Second ed., London – New York, Routledge, 1997.

Bergmann, Rolf & Stricker, Stefanie, éd., Katalog der althochdeutschen und 595altsächsischen Glossenhandschriften, Berlin – New York, Walter de Gruyter, Bd. 4, 2005.

Bernard, Michel, LExpressivité du corps : recherche sur les fondements de la théâtralité, Paris, J.-P. Delarge, coll. « Corps et culture ; 4 », 1976.

Berthe, M. Marti, « Hugh Primas and Arnulf of Orléans », Speculum 30, 1955, p. 233-238.

Bertini, Ferruccio, « Come affrontare oggi ledizione critica di un lessico latino medievale : Le Derivationes di Osberno di Gloucester », Schede medievali 20-21(Ledizione di testi mediolatini : problemi, metodi, prospettive. Testi della VIII Settimana residenziale di studi medievali, Carini 24-28 ottobre 1988), 1991, p. 93-100.

Bertini, Ferruccio, « Riflessi di polemiche fra letterati nel prologo della Lidia di Arnolfo di Orléans », Sandalion 1, 1978, p. 193-209.

Bertini, Ferruccio, « AmoresIII 5 e lelegia pseudoovidiana De sompnio », Ætates Ovidianæ. Lettori di Ovidio dallAntichità al Rinascimento, éd. Italo Gallo & Luciano Nicastri, Napoli, Edizioni Scientifiche Italiane, coll. « Pubblicazioni dellUniversità degli Studi di Salerno. Atti, convegni, miscellanee ; 43 », 1995, p. 223-237.

Bertini, Ferruccio, « De Menandro e Plauto alla commedia latina del xii secolo », Filologia e forme letterarie. Studi offerti a Francesco Della Corte 5, Urbino, Università degli Studi di Urbino, 1987, p. 319-333.

Bertini, Ferruccio, « Il punto sulle commedie elegiache », Mediævalia 28.1, 2007, p. 173-188.

Bertini, Ferruccio, « Il Geta di Vitale de Blois et la schola di Abelardo », Sandalion 1, 1979, p. 257-265.

Bertini, Ferruccio, « Il personaggio di Sardana nellAulularia di Vitale di Blois », Medioevo Romanzo 1, 1974, p. 365-374.

Bertini, Ferruccio, « La commedia elegiaca », Lo spazio letterario del Medioevo 1, 2 : La circolazione del testo, éd. Guglielmo Cavallo, Claudio Leonardi & Enrico Menestò, Rome, Salerno, 1994, p. 217-230.

Bertini, Ferruccio, « La commedia latina del xii secolo », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico. Atti del III Convegno di Studio (Viterbo, 26-28 maggio 1978), Viterbo, Agnesotti, 1979, p. 63-80.

Bertini, Ferruccio, « Le commedie elegiache del xiii secolo », Tredici secoli di elegia latina : atti del convegno internazionale, Assisi 22-24 aprile 1988 / Accademia properziana del Subiaso, Centro studi poesia latina in distici elegiaci, éd. Giuseppe Catanzaro, Francesco Santucci, Assisi, Accademia properziana del Subiaso, coll. « Centro studi poesia latina in distici elegiaci ; 1 », 1989, p. 249-263.

Bertini, Ferruccio, « Le tragedie latine del xii secolo », Mito e realtà del potere nel teatro : dall antichità classica al Rinascimento. Atti del XI convegno di studi, Roma, 29 Ottobre – 1 Novembre 1987 ; Centro studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Viterbo, Centro studi sul teatro medioevale e rinascimentale, 1988.

596

Bertini, Ferruccio, « Recenti edizioni di testi latini del xii secolo : esperienze e polemiche », Grafia e interpunzione del latino nel Medioevo. Seminario internazionale (Roma, 27-29 settembre 1984) organizzato dal Centro per il lessico intellettuale europeo. Atti a cura di Alfonso Maierù,Roma, Ed. dellAteneo, coll. « Lessico intellettuale europeo ; 41 », 1987, p. 103-112.

Bertini, Ferruccio, « Una novella del Boccaccio e lAlda di Guglielmo di Blois », Maia 29-30, 1977-1978, p. 135-141.

Bertini, Ferruccio, La commedia elegiaca latina in Francia nel secolo xii ; on un saggio di traduzione del « Amphitryo » di Vitale di Blois, Genova, Tilgher, 1973.

Bertoni, Giulio, « Una lettera amatoria di Pier della Vigna », Giornale storico della letteratura italiana 57, 1911, p. 34-46.

Besseler, Heinrich & Bachmann, Werner éd., Musikgeschichte in Bildern. III 3, Musik des Mittelalters und der Renaissance : Joseph Smits van Waesberghe, Musikerziehung, Lehre und Theorie der Musik im Mittelalter, Leipzig, Deutscher Verlag für Musik, 1969.

Beer, Jürgen, Schwank und Moral : Untersuchungen zum altfranzösischen Fabliau und verwandten Formen, Heidelberg, C. Winter, coll. « Studia Romanica ; 16 », 1969.

Bianchi, Dante, « Vitalis di Blois verseggiatore », Atti dellAccademia Ligure di scienze e lettere 13, 1956, p. 268-279.

Bianchi, Dante, « Manoscritti del Geta conservati in Italia », Accademie e biblioteche dItalia 31, 1963, p. 433-450.

Bieber, Margarete, The History of the Greek and Roman Theater, Princeton, N. J., University Press ; London, Oxford University Press ; The Hague, M. Nijhoff, 1961 ; (1939).

Bigongiari, Dino, « Were There Theaters in the Twelfth and Thirteenth Centuries ? », Romantic Reviews 37, 1946, p. 201-224.

Billanovich, Giuseppe, « I primi umanisti e le tradizioni dei classici latini : prolusione al corso di letteratura italiana detta il 2 febbraio », Discours universitaires. Nouvelle série 14, Fribourg, Edizioni universitarie, 1951.

Billanovich, Giuseppe, « Petrarch and the Textual Tradition of Livy », Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 14, 1951, p. 137-208.

Billerbeck, Margarethe, « Spuren von Donats Terenzkommentar bei Hugo Primas », Rivista di filologia e di istruzione classica 103, 1975, p. 430-434.

Bisanti, Armando, « Gli Pseudo-Remedia amoris fra riscrittura ovidiana e tematica misogina », Studi Medievali 54.2, 2013, p. 851-903.

Bisanti, Armando, « Mimo Giularesco e Satira del Villano. Nel De Clericis et Rustico », Anglo-Norman studies. XV. Proceedings of the Battle Conference and the XI Colloquio Medievale of the Officina di Studi Medievali, 1992, éd. Marjorie Chibnall, Woodbridge, Boydell Press, coll. « Anglo-Norman studies ; 15 », 1993, p. 59-90.

Bisanti, Armando, LAlda di Guglielmo di Blois : storia degli studi e proposte interpretative, Palermo, Officina di studi medievali, coll. « Scrinium ; 8 », 1990.

597

Bischoff, Bernhard, « Übersicht über die nichtdiplomatischen Geheimschriften des Mittelalters », Mittelalterliche Studien. Ausgewählte Aufsätze zur Schriftkunde und Literaturgeschichte, vol. 3, Stuttgart, A. Hiersemann, 1981, p. 120-148.

Bischoff, Bernhard, Carmina Burana. Fragmenta Burana, Bayerische Staatsbibliothek, München, Clm 4660 + 4660a. Einfuhrung zur Faksimile-Ausgabe der Benediktbeurer Liederhandschrift, mit englische Ubersetzung von Christine Eder, München, Prestel-Verlag, 1967.

Bishop, Terence A. M., « The Prototype of the Liber Glossarum », Medieval Scribes, Manuscripts and Libraries : Essays Presented to N.R. Ker, éd. Malcolm B. Parkes & Andrew G. Watson, London, Scolar Press, 1978, p. 69-86.

Blatt, Franz, Novum glossarium mediæ latinitatis ab anno DCCC usque ad annum MCC, « Ne-Norma », Hafniæ [Copenhague], E. Munksgaard, 1967.

Bloomfield, Morton W., Guyot, Bertrand-Georges, O.P., Howard, Donald R. & Kabealo, Thyra B., Incipits of Latin works on the virtues and vices : 1100-1500 A.D. : including a section of incipits of works on the Pater Noster, Cambridge, Mass., Mediæval Academy of America, coll. « Publications / Mediæval Academy of America ; 88 », 1979.

Blumenthal, Wilfried, 1976. « Untersuchungen zur Komödie Pamphilus », Mittellateinisches Jahrbuch 11, p. 224-311.

Bobeth, Gundela, « Lucan im musikalischen Vortrag des Mittelalters : Der Planctus Corneliæ und andere gesungene Passagen aus dem Bellum Civile », Lucans Bellum Civile. Studien zum Spektrum seiner Rezeption von der Antike bis ins 19. Jahrhundert, éd. Christine Walde, Trier, Wissenschaftlicher Verlag Trier, coll. « Bochumer Altertumswissenschaftliches Colloquium, Bd. 78 », 2009, p. 131-153.

Bobeth, Gundela, Antike Verse in mittelalterlicher Vertonung. Neumierungen in Vergil-, Statius-, Lucan- und Terenz-Handschriften, Kassel – Basel usw, Bärenreiter, coll. « Monumenta Monodica Medii Ævi : Subsidia, Bd. 5 », 2004.

Bolton, Diane K., « Remigian Commentaries on the Consolation of Philosophy and Their Sources », Traditio 33, 1977, p. 381-394.

Bolton, Diane K., « The Study of the Consolation of Philosophy in Anglo-Saxon England », Archives dHistoire Doctrinale et Littéraire du Moyen Âge 44, 1977, p. 33-78.

Bond, Gerald A., The Loving Subject : Desire, Eloquence and Power in Romanesque France, Philadelphia, University of Pennsylvania, coll. « Middle ages series », 1995.

Bonilla y San Martin, Adolfo, « Una comedia latina de la edad media (El Liber Panphili) – (Reproduccion de un manuscrito idédito, y version Castellana) », Boletin de la Real Academia de la historia 70, 1917, p. 395-467.

Bordier, Jean-Pierre, Le jeu de la Passion : le message chrétien et le théâtre français, xiiie-xvie s., préf. de Daniel Poirion, Paris, H. Champion, coll. « Bibliothèque du xve siècle, ; 58 », 1998.

598

Bossuat, Robert, Manuel bibliographique de la littérature française du Moyen âge, Melun, Librairie dArgences, 1951.

Bottari, Guglielmo, « La cultura latina sotto gli Svevi », Storia della Sicilia 4 : La cultura nelletà medievale, éd. Rosario Romeo, Napoli, Società ed. Storia di Napoli e della Sicilia, 1980, p. 161-178.

Bouhaïk-Gironès, Marie & Dominguez, Véronique, « Introduction : Genèse et constitution du savoir académique sur le théâtre médiéval », Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la constitution dun savoir académique, éd. Marie Bouhaïk-Gironès, Véronique Dominguez & Jelle Koopmans, éd., Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010, p. 9-22.

Bouhaïk-Gironès, Marie, « Quest-ce quun texte de théâtre médiéval ? Réflexions autour du Jeu de Pierre de la Broce (xiiie siècle) », Performance, drama and spectacle in the medieval city : essays in honour of Alan Hindley, edited and with an introduction by Catherine Emerson, Mario Longtin & Adrian P. Tudor, Louvain – Paris – Walpole (Mass.), Peeters, coll. « Synthema ; 8 », 2010, p. 373-390.

Bouhaïk-Gironès, Marie, Dominguez, Véronique & Koopmans, Jelle, éd., Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la constitution dun savoir académique. Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010.

Bourbon, Georges, « La licence denseigner et le rôle de lécolâtre au Moyen Âge », Revue des questions historiques 19, 1876.

Bourgain, Louis, Matthæi Vindocinensis ars versificatoria, thesim proponebat Facultati litterarum Parisiensi L. Bourgain, Paris, V. Palmé, 1879.

Bourgain, Pascale, « La poésie lyrique médiévale », Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, éd. Henri-Jean Martin & Jean Vezin, Paris, Éditions du Cercle de la Librairie-Promodis, 1999, p. 165-168.

Bourgain, Pascale, « Le vocabulaire technique de la poésie rythmique », Archivum latinitatis medii ævi 51, 1992-1993, p. 139-193.

Bourgain, Pascale, « Les théories du passage du mètre au rythme daprès les textes », Poesia dellalto Medioevo europeo : Manoscritti, lingua e musica dei ritmi latini – Poetry of early medieval Europe : manuscripts, language and music of the latin rythmical texts. Atti delle euroconference per il Corpus dei ritmi latini (iv-ix sec.), Arezzo 6-7 nov. 1998 e Ravello 9-12 sett. 1999, éd. Francesco Stella, Firenze, SISMEL/Ed. del Galluzzo, 2000, p. 25-42.

Bourgain, Pascale, « Quest-ce quun vers au Moyen Âge ? », Bibliothèque de lécole des chartes 147, 1989, p. 231-282.

Bourgain, Pascale, « Quelques considérations sur la mise en page de la poésie rythmique », Poesía mediéval. Historia literaria y transmisión de textos, éd. Vitalino Valcarcel Martínez & Carlos Perez González, Burgos, Fundación Instituto Castellano y Leonés de la Lengua, 2005, p. 221-261.

Bourgain, Pascale, Poésie lyrique latine du Moyen Âge, choix et présentation par Pascale Bourgain, Paris, Librairie générale française, coll. « Lettres gothiques », 2000.

599

Boutet, Dominique, « The Chanson de geste and Orality », Medieval Oral Literature, éd. Karl Reichl, Berlin – Boston, De Gruyter, coll. « De Gruyter Lexikon », 2012, p. 353-370.

Braet, Herman, Latré, Guido & Verbeke, Werner, « Risus Mediævalis » : Laughter in Medieval Literature and Art, Leuven, Leuven University Press, coll. « Mediævalia lovaniensia. Series 1, Studia ; 30 », 2003.

Branca, Daniela Delcorno, Boccaccio e le storie de re Artù, Bologna, il Mulino, 1991, p. 51-68.

Branca, Vittore & Ricci, Pier Giorgio, Un autografo del Decameron (Codice Hamiltoniano 90), Padova, A. Milani, 1962.

Braun, Ludwig, « Die dramatische Technik des Vitalis von Blois und sein Verhältnis zu seinen Quellen », The Theatre in the Middle Ages. International Colloquium on Medieval Theatre, Leuven, May 24-26, 1982, « Instituut voor middeleeuwse studies » of the « Katholieke universiteit Leuven », éd. Herman Braet, Johan Nowé & Gilbert Tournoy, Leuven, Leuven University Press, coll. « Mediævalia Lovaniensa. Series 1 ; 13 », 1985, p. 60-83.

Breul, Karl, The Cambridge Songs : A Goliards Song Book of the xith Century, Edited from the Unique Manuscript in the University Library, Cambridge, University Press, 1915 (réimpr. New York, AMS Press, 1973).

Brewer, Derek, « Une enquête sur le rire », Annales. Histoire, Sciences Sociales 52.3, 1997, p. 449-455.

Brink, Charles O., Horace on Poetry 2 : The « Ars poetica », Cambridge, Cambridge University Press, 1971.

British Museum, A Catalogue of the Harleian Manuscripts in the British Museum, London, The British Museum, vol. 2, 1808.

Brondsted, Peter Oluf, « The Medieval Comœdia : Choice of Form », Classica etMediævalia 31, 1970 (mais 1976), p. 258-268.

Broomfield, F., éd. rev. Thomas Chobham, Summa confessorum, Louvain – Paris, B. Nauwelaerts, coll. « Analecta mediævalia Namurcensia ; 25 », 1968.

Brown, Virginia, « Boccaccio in Naples. The Beneventan Liturgical Palimpsest of the Laurentian Autographs (MSS. 29.8 and 33.31) », Italia medioevale e umanistica 34, 1991, p. 41-127.

Bruckner, Charles, « Théâtralité et rhétorique dans les mises en prose de la fin du Moyen Âge », Texte et théâtralité : mélanges offerts à Jean Claude, éd. par Raymonde Robert, Nancy, Presses universitaires de Nancy, 2000, p. 105-118.

Brumberg-Chaumont, Julie, « Grammaire et logique du nom daprès les Gloses sur Priscien de Guillaume de Conches », Guillaume de Conches : philosophie et science au xiie siècle, éd. Barbara Obrist & Irene Caiazzo, Firenze, SISMEL – Ed. del Galluzzo, coll. « Micrologus Library ; 42 », 2011, p. 377-465.

Brundage, James A., « Rape and Seduction in the Medieval Canon Law », 600Sexual Practices and the Medieval Church, éd. Vern L. Bullough & James Brundage, Buffalo, N.Y., Prometheus Books, 1982, p. 141-148.

Brundage, James A., Law, Sex and Christian Society in Medieval Europe, Chicago, University of Chicago Press, 1987.

Bruno, Roy, « Arnulf of Orléans and the Latin Comedy », Speculum 2, 1974, p. 258-266.

Bulst, Walter, c. r., « Lacomédie latine en France au xiie siècle. Textes publiés sous la direction et avec une introduction de G. Cohen, Paris, Les Belles Lettres, 2 vol. », Gnomon 10, 1934, p. 109-112.

Buridant, Claude, « Lexicographie et glossographie médiévales. Esquisse de bilan et perspectives de recherche », La Lexicographie au Moyen âge, coordonné par Claude Buridant, Villeneuve-dAsq, Presses universitaires de Lille, 1986, p. 9-46.

Burns, Elizabeth, Theatricality : a Study of Convention in the Theatre and in Social Life, London, Longman, 1972.

Burrows, J. A., « The Alterity of Middle Ages », New Literary History 10.2, 1979, p. 385-390.

Busby, Keith, Codex and Context : Reading Old French Verse Narrative in Manuscript, Amsterdam, Rodopi, coll. « Faux titre ; 221, 222 », 2 vols, 2002.

Busdraghi, Paola, « La fortuna della favola medievale del fanciullo di neve nella novellistica italiana », Sandalion 2, 1979, p. 303-310.

Bush, Douglas, The Renaissance and English humanism, Toronto, University of Toronto press, coll. « Alexander Lectures 1939-4 », 1965.

Butterworth, Philip, « English community drama in crisis : 1535-80 », Drama and Community : People and Plays in Medieval Europe, éd. Alan Hindley, Turnhout, Brepols, coll. « Medieval Texts and Cultures of Northern Europe ; 1 », 1999, p. 231-247.

Cadoni, Enzo, éd., Goffredo di Vinsauf, De tribus sociis, [introduction],dans : Commedie latine del xii e xiii secolo 2, éd. Bertini, 1980, p. 305-338.

Cæsar, Mathieu, « Écoles urbaines, pouvoir municipal et éducation civique à la fin du Moyen Âge. Quelques observations à partir du cas genevois aux xive-xvie siècles », Histoire urbaine 32.3, 2011, p. 53-71.

Callari, Licia A., « SullAulularia di Vitale di Blois (Problematica di una possibilite messa in scena) », Quaderni di cultura e tradizione classica (Palermo, Magistero) 2-3, 1984-1985, p. 123-131.

Calliero Amorino, Susanna, « LAlda di Guglielmo di Blois e il Ninfale Fiesolano del Boccaccio », Sandalion 3, 1980, p. 335-343.

Camargo, Martin, « Introduction to the Revised Edition », Geoffroi de Vinsauf, Poetria nova, translated by Margaret F. Nims, Toronto, Pontifical institute of mediæval studies, coll. « Mediæval sources in translation ; 49 », 2010.

Camargo, Martin, « Rhetoric », The Seven Liberal Arts in the Middle Ages, éd. David L. Wagner, Bloomington, Indiana University Press, 1983, p. 96-124.

601

Camargo, Martin, « The Late Fourteenth-Century Renaissance of Anglo-Latin Rhetoric », Philosophy and Rhetoric 45.2 (Special Issue : Between Philosophy and Rhetoric – Essays in Honor of Michael C. Leff), 2012, p. 107-133.

Camargo, Martin, « Toward a Comprehensive Art of Written Discourse : Geoffrey of Vinsauf and the Ars Dictaminis », Rhetorica 6, 1988, p. 167-194.

Camargo, Martin, « Tria sunt : The Long and the Short of Geoffrey of Vinsaufs Documentum de modo et arte dictandi et versificandi », Speculum 74.4, 1999, p. 935-955.

Camargo, Martin, « What Goes with Geoffrey of Vinsauf ? : Codicological Clues to Pedagogical Practices in England, ca. 1225-ca. 1470 », The Classics in the Medieval and Renaissance Classroom. The Role of Ancient Texts in the Arts Curriculum as Revealed by Surviving Manuscripts and Early Printed Books, éd. Juanita Feros Ruys, John O. Ward & Melanie Heyworth, Turnhout, Brepols, coll. « Disputatio ; 20 », 2013, p. 145-174.

Campana, Augusto, « La citazione del Pamphilus in una glossa al Prœmio delle Istituzioni », Atti del Convegno Internazionale di Studi Accursini [Bologna, 21-26 ottobre 1963], Milano, A. Giuffrè, 1968, p. 513-520.

Caplan, Harry, « A Mediæval Commentary on the Rhetorica ad Herennium », Of Eloquence, éd. Anne King & Helen North, Ithaca, N.Y., 1970, p. 247-270.

Carnaroli, Pier Paolo, « Il Babio : un esempio di metateatro medievale », Sandalion 10-11, 1987-1988, p. 171-184.

Carnaroli, Pier Paolo, « Locus argumentost. Per un approccio narratologico ai prologhi dalla Palliata alla commedia elegiaca », Quaderni Urbinati di Cultura Classica, New Series 23.2, 1986, p. 109-118.

Carolus-Barré, Louis, Les écoles dans les villes de lancien diocèse de Soissons au Moyen Âge : Compiègne, Braisne, La Ferté-Milon, Château-Thierry, Presles, Choisy-au-Bac, Dormans, Neuilly-Saint-Front, Paris, Bibliothèque nationale, 1976.

Catalano, Gaetano, « Contributo alla biografia di Uguccio da Pisa », Il Diritto Ecclesiastico 65, 1954, p. 3-67.

Cavallini, Concetta & Desan, Philippe, éd., Le texte en scène : littérature, théâtre et théâtralité à la Renaissance, Paris, Classiques Garnier, coll. « Rencontres. Série Colloques, congrès et conférences sur la Renaissance européenne ; 91 », 2016.

Cerquiglini, Bernard, Éloge de la variante : histoire critique de la philologie, Paris, Éd. du Seuil, coll. « Des travaux ; 8 », 1989.

Chailley, Jacques, « Études musicales sur la chanson de geste et ses origines », Revue de Musicologie 27, 1948, p. 1-27.

Chambers, Edmund K., The Mediæval Stage, Oxford, University press, 2 vols, 1925 (1903).

Chance, Jane, Medieval Mythography : from Roman North Africa to the School of Chartres, A.D. 433-1177, Gainesville (Fla.) – Tallahassee – Tampa [etc.], University Press of Florida, 1995.

602

Chassang, Alexis, Des essais dramatiques imités de lantiquité au xive et au xve siècle, Paris, Durand, 1852.

Chaurand, Jacques, Quelques aspects de lenseignement medieval en Champagne : xiiie-xive siècles, Paris, Bibliothèque nationale (Extr. de : Actes du 95e Congrès national des Sociétés savantes, Reims, 1970, Philol. et histoire, t. 1), 1975, p. 101-106.

Chelius, Karl Heinz, Die Codices minores des Plautus. Forschungen zur Geschichte und Kritik, Baden-Baden, V. Koerner, coll. « Sæcula spiritalia ; 18 », 1989, p. 66-77.

Chenu, Marie-Dominique, « Auctor, actor, autor », Archivium Latinitatis Medii Ævii 3, 1926-1927, p. 81-86.

Chevallier, Claude-Alain, éd., Théâtre comique du Moyen âge, Paris, Union générale déditions, coll. « 10-18 ; 752 », 1973.

Clanchy, Michael T., From Memory to Written Record : England 1066-1307, Third Edition, Oxford, Wiley – Blackwell, 2013.

Classen, Albrecht, éd., Old Age in the Middle Ages and the Renaissance : Interdisciplinary Approaches to a Neglected Topic, Berlin – New York, W. de Gruyter, coll. « Fundamentals of Medieval and Early Modern Culture ; 2 », 2007.

Classen, Peter, Studium und Gesellschaft im Mittelalter, hrsg. von Johannes Fried, Stuttgart, A. Hiersemann, coll. « Schriften der Monumenta Germaniæ historica ; 29 », 1983.

Clayton, Margaret, « Ben Johnson In Travaile with the Expression of Another : His Use of John of Salisburys Policraticus in Timber », Review of English Studies 30.120, 1979, p. 397-408.

Cloëtta, Wilhelm, Beiträge zur Litteraturgeschichte des Mittelalters und der Renaissance, Halle a. S., M. Niemeyer, 1890.

Cocozzella, Peter, « Dramatic Monologue and Isidorian Paradigm : The Latent Theatricality of Spanish Love-centered Literature of the Fifteenth Century » – lintervention présentée lors du XIVe colloque du SITM, le 25 juillet 2013 à Poznań, 2013.

Cohen, Gustave, « La comédie latine en France au xiie siècle », Mélanges de linguistique et de littérature offerts à m. Alfred Jeanroy par ses élèves et ses amis – extrait, Paris, Droz, 1931, p. 251-263.

Cohen, Gustave, « La scène de laveugle et de son valet dans le théâtre français du moyen âge », Romania 41, 1912, p. 346-372.

Cohen, Gustave, « Were There Theatres in the Twelfth and Thirteenth Centuries ? : Commentary », Speculum 20.1, 1945, p. 96-98.

Cohen, Gustave, Histoire de la mise en scène dans le théâtre religieux français du Moyen Âge. Nouvelle édition, revue et augmentée, Paris, H. Champion, 1951.

Cohen, Gustave, La Comédie Latine en France dans la seconde moitié du xiie siècle, Études dHistoire au Moyen Âge et à la Renaissance, Paris, Gallimard, 1956, p. 71-106.

603

Cohen, Gustave, Le livre de conduite du régisseur et le compte des dépenses pour le Mystère de la Passion joué à Mons en 1501, publiés pour la première fois et précédés dune introduction, Strasbourg, Librairie Istra, coll. « Publications de la Faculté des Lettres de lUniversité de Strasbourg », 1925.

Cohen, Gustave, Le théâtre comique au xve siècle et dans la première moitié du xvie siècle, Paris, Centre de Documentation universitaire, coll. « Les Cours de Sorbonne : Certificats dEtudes supérieures de littérature française et dEtudes littéraires classiques », [s.d.], 4 fascicules, fascicule 1, [1939].

Cohen, Gustave, Le théâtre en France au Moyen Âge. 1 : Le théâtre religieux, avec 50 Planches en héliogravure, Paris, Les Éditions Rieder, coll. « Bibliothèque générale illustrée ; 6 », 1928.

Cohen, Gustave, s. v. « elegiaca, commedia », Enciclopedia dello Spettacolo 4,Roma, Casa Editrice le Maschere, 1957, col. 1390-1396.

Collet, Olivier, Glossaire et index critiques des œuvres dattribution certaine de Gautier de Coinci : Vie de sainte Cristine et Miracles de Nostre Dame, établis daprès les éd. dOlivier Collet et V. Frederic Koenig, Genève, Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 227 », 2000.

Colletta, Pietro, Storia, cultura e propaganda nel regno di Sicilia nella prima metà del xiv secolo : la Cronica Sicilie, Roma, Istituto storico italiano per il Medio Evo, « Fonti per la storia dellItalia medievale, Subsidia ; 11 », 2011, p. 102-114.

Combarieu, Jules, Fragments de lÉnéide en musique daprès un manuscrit inédit : fac-similés phototypiques, précédés dune introduction, Paris, A. Picard, coll. « Études de philologie musicale ; 2 », 1898.

Convegno di studio sul teatro medioevale (01 ; 1976), Dimensioni drammatiche della liturgia medioevale : atti del 1o convegno di studio, Viterbo, 31 maggio, 1-2 giugno 1976 [del] Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Roma, Bulzoni, 1977 ; Il Contributo dei giullari alla drammaturgia italiana delle origini : atti del 2o convegno di studio, Viterbo, 17-19 giugno 1977 [del] Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Ente provinciale per il turismo, Viterbo – [Roma], Bulzoni, 1977.

Convegno di studio sul teatro medioevale (02 ; 1977), Il Contributo dei giullari alla drammaturgia italiana delle origini : atti del 2o convegno di studio, Viterbo, 17-19 giugno 1977 [del] Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Ente provinciale per il turismo, Viterbo, [Roma], Bulzoni, 1978.

Convegno di studio sul teatro medioevale (03 ; 1978), LEredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico : atti del III Convegno di studio [sul teatro medioevale], Viterbo, 26, 27, 28 maggio 1978 ; [promosso dall] Ente provinciale per il turismo di Viterbo ; [e dal] Centro iniziative artistiche e culturali dellamministrazione provinciale di Viterbo ; [e dal] Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Viterbo, Agnesotti, 1979.

Corbin, Solange, « Comment on chantait les classiques latins au Moyen 604Âge », Mélanges dhistoire et desthétique musicales : offerts à Paul-Marie Masson, vol. 1, Paris, Richard-Masse, coll. « Bibliothèque détudes musicales », 1955, p. 107-113.

Corbin, Solange, « La cantillation des classiques latins au Moyen Âge. Nouveau manuscrits notés », Revue de musicologie, 1953, p. 109-110.

Corbin, Solange, « La cantillation médiévale de Virgile », Revue de musicologie, 1957, p. 126.

Corbin, Solange, « Le chant des classiques latins : la cantillation de lÉneide », Revue de musicologie, 1955, p. 108.

Corbin, Solange, « Le ms 201 dOrléans, drames liturgiques dits de Fleury », Romania 74, 1953, p. 1-43.

Corbin, Solange, « Les notations musicales dans les classiques latins », Revue des Études Latines 32, 1954, p. 50-51.

Corbin, Solange, « Les poètes goliards, tradition orale et tradition classique », Revue de musicologie, 1959, p. 122-124.

Corbin, Solange, « Notations musicales dans les classiques latins », Revue des Études Latines 32, 1954, p. 97-99.

Corbin, Solange, « Paléographie musicale », Annuaire de lÉcole pratique des Hautes Études, IVesection : Sciences historiques et philologiques 104, 1971-1972, p. 369-379.

Corbin, Solange, « Séance commune avec la Société de musicologie », Revue des Études Latines 33, 1955, p. 37-39.

Corbin, Solange, « The Neumes of the Martianus Capellas Manuscripts », Essays on Opera and English Music in honour of Sir Jack Wastrup, éd. Frederick W. Sternfeld, Nigel Fortune & Edward Olleson, Oxford, B. Blackwell, coll. « Blackwells music series ; 5 », 1975, p. 1-7.

Courcelle, Pierre P., La consolation de philosophie dans la tradition littéraire : antécédents et postérité de Boèce, Paris, Études augustiniennes, 1967.

Courcelle, Pierre P., « La culture antique de Remi dAuxerre », Latomus 7, 1948, p. 247-254.

Courcelle, Pierre P., La Consolation de Philosophie dans la tradition littéraire, antécédents et posterité de Boece, Paris, Études augustiniennes, 1967.

Courtney, Edward, A Commentary on the Satires of Juvenal, London, Athlone Press, 1980.

Creizenach, Wilhelm, Geschichte des neueren Dramas 1, New York, Benjamin Blom, 1965 (1892).

Cremascoli, Giuseppe, « Uguccione da Pisa », Ævum 42, 1968, p. 123-168.

Crocker, Richard L., « Musica Rhythmica and Musica Metrica in Antique and Medieval Theory », Journal of Music Theory 2.1, 1958, p. 2-23.

Croizy-Naquet, Catherine, Le Briz-Orgeur, Stéphanie & Valette, Jean-René, éd., Théâtre et révélation : donner à voir et à entendre au Moyen âge : hommage à Jean-Pierre Bordier, Paris, Honoré Champion éditeur, coll. « Nouvelle bibliothèque du Moyen âge ; 121 », 2017.

605

Cruciani, Fabrizio & Seragnoli, Daniele, éd., Il teatro italiano nel Rinascimento, Bologna, Il Mulino, coll. « Polifonie : musica e spettacolo nella storia », 1995 (1987).

Cruse, Mark, éd., Performance and theatricality in the Middle Ages and the Renaissance, [Turnhout], Brepols, coll. « Arizona Studies in the Middle Ages and the Renaissance ; 41 », 2018.

Cruse, Mark, Parussa, Gabriella & Ragnard, Isabelle, « The Aix Jeu de Robin et Marion : image, text, music », Studies in Iconography 25, 2004, p. 1-46.

Curtius, Ernst R., La littérature européenne et le Moyen Âge latin, trad. Jean Bréjoux, Presses Universitaires de France, 1956.

Cushing, Kathleen G., « Pueri, Iuvenes, and Viri : Age and Utility in the Gregorian Reform », The Catholic Historical Review 3, 2008, p. 435-449.

D Alverny, Marie-Thérèse, Alain de Lille. Textes inédits, avec une introduction sur sa vie et ses œuvres, Paris, Vrin, coll. « Études de philosophie médiévale ; 52 », 1965.

D Angeli, Concetta & Paduano, Guido, Il comico, Bologna, il Mulino, coll. « Lessico dellestetica. Sezione prima, Parole chiave ; 11 », 1999.

D Angelo, Edoardo, « Guglielmo di Blois : una messa a punto bio-bibliografica », Annali. Università degli Studi Suor Orsola Benincasa, 2007-2008, p. 95-106.

Da Rif, Bianca Maria, « La miscellanea laurenziana XXXIII 31 », Studi sul Boccaccio 7, 1973, p. 59-124.

Daly, Lloyd W. & Daly, B. H., « Some Techniques in Mediæval Latin Lexicography », Speculum 39.2, 1964, p. 229-239.

Dammer, Raphael, Diomedes grammaticus, Trier, Wissenschaftlicher Verlag Trier, coll. « Bochumer Altertumswissenschaftliches Colloquium ; 51 », 2001.

Dauvois, Nathalie, éd., Le prosimètre à la Renaissance, Paris, Éd. Rue dUlm, coll. « Cahiers V. L. Saulnier ; 22 », 2005.

De Angelis, Violette, « Indagine sulle fonti dellElementarium di Papias, lettera A », Scripta philologica 1, 1977, p. 117-134.

De Gaiffier, Baudouin, « Un calendrier franco-hispanique de la fin du xiie siècle », Analecta Bollandiana 69, 1951, p. 282-323.

De Marco, Maria, « Il mimo conviviale nellAlto Medioevo Latino. Testimonianze e testi », Spettacoli conviviali dallantichità classica alle corti italiane del 400. Atti del VII Convegno di Studio. Viterbo, 27-30 maggio 1982. Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Viterbo, Agnesotti, 1983, p. 149-169.

De Montaiglon, Anatole, « Le Livre de Geta et Birria, ou lAmphitryonéide. Intorduction », Bibliothèque de lÉcole de chartre, 2e série, t. 4, 1847-1848, p. 474-485.

De Stefano, Antonio, La cultura alla corte di Federico II imperatore (nuova edizione), Bologna, N. Zanichelli, 1950, p. 167-215.

Decker, Anton, « Die Hildeboldsche Manuscriptensammlung der Kölner 606Domes », Festschrift der dreiundvierzigsten Versammlung deutscher Philologen und Schulmänner dargeboten von den höheren Lehrenstalten Kölns, éd. A. Chambalu et al., Bonn, G. Winter, 1895.

Delhaye, Philippe, « Grammatica et Ethica au xiie siècle », Recherches de Théologie ancienne et médiévale 25, 1958, p. 59-110.

Delhaye, Philippe, « Lenseignement de la philosophie morale au 12e siècle », Mediæval Studies 11, 1949, p. 77-99.

Delhaye, Philippe, « Organisation scolaire au xiie siècle », Traditio 5, 1947, p. 211-268.

Delhaye, Philippe, Enseignement et morale au xiie siècle, Fribourg (Suisse), Éd. universitaires ; Paris, Éd. du Cerf, coll. « Vestigia : études et documents de philosophie antique et médiévale ; 1 », 1988.

Delhaye, Philippe, La Philosophie chrétienne au Moyen âge, Paris, A. Fayard, coll. « Je sais, je crois ; 12 », 1959.

Delisle, Léopold, « Inventaire des manuscrits latins de la Bibliothèque Nationale insérés au fonds des nouvelles acquisitions du 1er août 1871 au 1er mars 1874 », Bibliothèque de lécole des chartes 35, 1874, p. 76-92.

Delisle, Léopold, « Inventaire des manuscrits latins de Saint-Victor conservés à la Bibliothèque Imperiale sous les numéros 14232-15175 », Bibliothèque de lécole des chartes 30, 1869, p. 1-79.

Delisle, Léopold, « Note sur un manuscrit de Tours renfermant des gloses françaises du xiie siècle », Bibliothèque de lécole des chartes 30, 1869, p. 320-333.

Delisle, Léopold, Inventaire des manuscrits de Saint-Germain-des-Prés, conservés à la Bibliothèque Impériale, sous les numéros 11504-14231 du fonds latin, Paris, Durand & Pedone-Lauriel, 1868.

Demats, Paule, Fabula : trois études de mythographie antique et médiévale, Genève, Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 122 », 1973.

Denholm-Young, Noël, « The Cursus in England », Oxford Essays in Medieval History Presented to Herbert Edward Salter, éd. F. M. Powicke, Oxford, Clarendon Press, 1934, p. 68-103 (éd. revue : Collected Papers of Noel Denholm-Young : cultural, textual and biographical essays on medieval topics, Cardiff, University of Wales Press, 1969, p. 42-73).

Derrida, Jacques, De la Grammatologie, Paris, Les Éditions de Minuit, 1967.

Desmond, Karen, « Sicut in grammatica : Analogical Discourse in Chapter 15 of Guidos Micrologus », The Journal of Musicology 16.4, 1998, p. 467-493.

Deusen (van), Nancy, éd., The intellectual climate of the early university : essays in honor of Otto Gründler, Kalamazoo (Mich.), Medieval Institute publ. Western Michigan University, coll. « Studies in medieval culture ; 39 », 1997.

Dietl, Cora, « Neo-Latin Humanist and Protestant Drama in Germany », Neo-Latin Drama in Early Modern Europe, éd. Jan Bloemendal & Howard B. Norland, Leiden, Brill, coll. « Drama and Theatre in Early Modern Europe ; 3 », 2013, p. 109-115.

607

Dillon, Emma, « The Art of Interpolation in the Roman de Fauvel », The Journal of Musicology 19.2, 2002, p. 223-263.

Dionisotti, A. Carlotta, « On the Nature and Transmission of Latin Glossaries », Les manuscrits des lexiques et glossaires de lantiquité tardive à la fin du Moyen âge : actes du colloque international organisé par le Ettore Majorana centre for scientific culture, Erice, 23-30 septembre 1994, éd. Jacqueline Hamesse, Louvain-La-Neuve, Fédération internationale des instituts détudes médiévales, coll. « Textes et études du Moyen Âge ; 4 », 1996, p. 205-252.

Domański, Juliusz, « Patrystyczne postawy wobec dziedzictwa antycznego i ich następstwa w kulturze chrześcijańskiej », dans : Id., Philosophica, paraphilosophica, metaphilosophica : studia i szkice z dziejów myśli dawnej, Kraków, Polska Akademia Umieję̜tności, coll. « Rozprawy wydziału historyczno-filozoficznego ; 109 », 2008.

Domański, Juliusz, Scholastyczne i humanistyczne pojęcie filozofii, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich ; PAN, coll. « Studia Mediewistyczne ; 19.1 », 1978.

Dominguez, Véronique, « Aucassin et Nicolette : une pièce de théâtre médiéval ? », Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la constitution dun savoir académique, éd. Marie Bouhaïk-Gironès, Véronique Dominguez & Jelle Koopmans, Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010, p. 213-229.

Donati, Mario, « Guglielmo da Saliceto », Enciclopedia Italiana : I Appendice, 1938, p. 701-702.

Doss-Quinby, Eglal, Krueger, Roberta L. & Burns, E. Jane, éd., Cultural Performances in Medieval France : essays in honor of Nancy Freeman Regalado, Cambridge, D. S. Brewer, coll. « Gallica ; 5 », 2007.

Dreimüller, Karl, « Neumen als Korrekturzeichen im mittelalterlichen Handschriften », DieMusikforschung 7, 1954, p. 210-211.

Dronke, Peter, « A Note on Pamphilus », Journal of the Warburg andCourtauld Institutes 42, 1979, p. 225-230.

Dronke, Peter, « Narrative and Dialogue in Medieval Secular Drama », Literature in fourteenth-Century England. The J. A. W. Bennett Memorial lectures, Perugia, 1981-1982, éd. Piero Boitani & Anna Torti, Tübingen, G. Nam ; Cambridge, D. S. Brewer, coll. « Tübinger Beiträge zur Anglistik ; 5 », 1983, p. 99-120.

Dronke, Peter, « Pseudo-Ovid, Facetus, and the Arts of Love », Mittellateinisches Jahrbuch 11, 1976, p. 126-131.

Dronke, Peter, « William of Conchess commentary on Martianus Capella », Études de civilisation médiévale (ixe-xiie siècles). Mélanges offerts à Edmond-René Labande, Poitiers, C.E.S.C.M., 1974, p. 223-235.

Dronke, Peter, Abelard and Heloise in Medieval Testimonies, Glasgow, University of Glasgow Press, 1976 (réimpr. dans : Id., Intellectuals and Poets in Medieval 608Europe, Roma, Ed. di storia e letteratura, coll. « Storia e Letteratura ; 183 », 1992, p. 247-294).

Dronke, Peter, c. r., « Listening to Heloise. The Voice of a Twelfth-Century Woman by Bonnie Wheeler », International Journal of the Classical Tradition 8.1, 2001, p. 134-139.

Dronke, Peter, Medieval Latin and the Rise of European Love-Lyric, 2 : Medieval Latin Love-Poetry : texts newly edited from the manuscripts and for the most part previously unpublished, Oxford, the Clarendon Press, 1966.

Dronke, Peter, Women Writers of the Middle Ages. A Critical Study of the Texts from Perpetua († 203) to Marguerite Porete († 1310), Cambridge, Cambridge University Press, 1984.

Drzewicka, Anna, « Pourquoi chantez-vous cette chanson ? Remarques sur la fonction des insertions musicales dans le Jeu de Robin et Marion », Points de contact. Études sur les rapports entre la littérature et les autres arts, éd. Anna Drzewicka, Kraków, Viridis, 1995, p. 87-100.

Du Méril, Edélestand, Origines latines du Théâtre Moderne, Paris, Franck, 1849.

Duby, Georges, Fondements dun nouvel humanisme : 1280-1440, Genève, A. Skira ; [Paris], [A. Weber], coll. « Art, idées, histoire », 1966.

Duchet, Claude & Maurus, Patrick, Un cheminement vagabond. Nouveaux entretiens sur la sociocritique, Paris, Champion, coll. « Poétiques et esthétiques xxe-xxie siècle ; 6 », 2011.

Dufournet, Jean, Le garçon et laveugle : jeu du xiiie siècle, publié, traduit, présenté et commenté par Jean Dufournet, éd. bilingue, éd. Mario Roques, Paris, Champion, coll. « Champion classiques. Série Moyen âge ; 15 », 2005.

Duggan, Joseph J., « Prolégomènes à une pragmatique textuelle de la chanson de geste », Lépopéeromane au Moyen Âge et aux temps modernes : actes du 14e congrès international de la Société Rencesvals pour létude des épopées romanes, Naples 24-30 juillet 1997, éd. Salvatore Luongo, Napoli, Fridericiana ed. universitaria, coll. « Fridericiana varia. Miscellanea ; 6 », vol. 1, 2001, p. 411-432.

Dupont, Florence, Aristote ou Le vampire du théâtre occidental, Paris, Flammarion-[Aubier], coll. « Libelles », 2007.

Duval, Frédéric, « Introduction », Eneas Silvius Piccolomini, Œuvres érotiques, présentation et traduction par Frédéric Duval, Turnhout, Brepols, coll. « Miroir du Moyen âge », 2003.

Echard, Siân & Partridge, Stephen, The Book Unbound : Editing and Reading Medieval Manuscripts and Texts, Toronto, University of Toronto press, coll. « Studies in Book and Print Culture », 2004.

Edwards, Robert R., « Poetic Invention and the Medieval Causæ », Mediæval Studies 55, 1993, p. 183-217.

Ellspermann, Gerard L., The Attitude of the Early Christian Latin Writers Toward Pagan Literature and Learning, Washington, D.C., The Catholic University of America Press, coll. « Patristic Studies, 81-82 », 1949.

609

Émelina, Jean, Le comique : essai dinterprétation générale, Paris, SEDES, coll. « Les livres et les hommes. Questions de littérature », 1996.

Emerson, Catherine, Longtin, Mario & Tudor, Adrian P., Performance, Drama and Spectacle in the medieval city : essays in honour of Alan Hindley, Louvain – Paris – Walpole (Mass.), Peeters, coll. « Synthema ; 8 », 2010.

Endlicher, Stephan L., Catalogus codicum philologicorum latinorum bibliothecæ palatinæ vindobonensis, digessit Stephanus Endlicher, Vindobonæ, F. Beck, 1836.

Engelhardt, George J., « Medieval Vestiges in the Rhetoric of Erasmus », Publications of the Modern Language Association 63.2.1, 1948, p. 739-744.

Esposito, Mario, « On some unpublished poems attributed to Alexander Neckam », English Historical Review 30, 1915, p. 450-471.

Faral, Edmond, « Le fabliau latin au Moyen Âge », Romania 50, 1924, p. 321-385.

Faral, Edmond, « Le manuscrit 511 du Hunterian Museum. Notes sur le mouvement poétique et lhistoire des études litteraires en France et en Angleterre entre les années 1150 et 1225 », Studi Medievali N.S. 9, 1936, p. 18-122.

Faral, Edmond, c. r., « G. Cohen, La comédie latine en France au xiie siècle, Paris 1931 », Revue critique dhistoire et de littérature 98, 1931, p. 530-536.

Faral, Edmond, De Babione : poème comique du xiie siècle publié avec une introduction, des notes et un glossaire, Paris, H. Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. Sciences historiques et philologiques ; 293 », 1948.

Faral, Edmond, Les arts poétiques du xiie et du xiiie siècle, recherches et documents sur la technique littéraire du Moyen Âge, Genève, Slatkine ; Paris, Champion, 1982 (Fac-sim. de léd. Paris, Champion, coll. « Bibliothèque de lÉcole des hautes études. Sciences historiques et philologiques ; 238 », 1924).

Féral, Josette, Théorie et pratique du théâtre : au-delà des limites, Montpellier, lEntretemps éd., coll. « Champ théâtral », 2011.

Ferruolo, Stephen C., The Origins of the university : the schools of Paris and their critics, 1100-1215, Stanford, Calif., Stanford university press, 1985.

Fischer-Lichte, Erika, « Introduction : Theatricality : a key concept in theatre and cultural studies », Theatre Research International 20.2, 1995, p. 85-89.

Fish, Stanley, Is there a Text in This Class. The Authority of Interpretive Communities, Cambridge (Mass.), Harvard Univ. Press, 1980.

Flanigan, C. Clifford, « The Fleury Playbook, the Traditions of Medieval Latin Drama, and Modern Scholarship », The Fleury Playbook : Essays and Studies, éd. Thomas P. Campbell & Clifford Davidson, Kalamazoo, Medieval Insitute Publications, coll. « Early Drama, Art, and Music, Monograph Ser. ; 7 », 1985, p. 1-25 (= Comparative Drama 18.4., 1984).

Flood, Jr., Bruce P., « The Medieval Herbal Tradition of Macer Floridus », Pharmacy in History 18.2, 1976.

Fohlen, Jeannine, « Un apocryphe de Sénèque mal connu : le De uerborum copia », Mediæval Studies 42, 1980, p. 139-211.

610

Fontaine, Jacques, Isidore de Seville et la culture classique dans lEspagne wisigothique 1, Paris, Études augustiniennes, 1983.

Fortin, Ernest L., « Augustine and the Problem of Christian Rhetoric », Augustian Studies 5, 1974, p. 85-100.

Fourrier, Anthime, éd., LHumanisme médiéval dans les littératures romanes du xiie au xive siècle, colloque organisé par le Centre de philologie et de littératures romanes de lUniversité de Strasbourg, du 29 janvier au 2 février 1962, Paris, C. Klincksieck (Nevers, impr. Grama), coll. « Actes et colloques ; 3 », 1964.

Fowler, Don, « The Virgil Commentary of Servius », The Cambridge Companion to Virgil, éd. Charles Martindale,Cambridge University Press, 2000, p. 73-78 (1997).

Franceschini, Ezio, Leonardi, Claudio & Menestò, Enrico, éd., Retorica e poetica tra i sec. xii e xiv. Atti del convegno di studio (Trento e Rovereto, 3-5 ottobre 1985), Perugia, Regione dellUmbria ; Firenze, La nuova Italia, 1988.

Franceschini, Ezio, Teatro latino medievale, Milano, Nuova accademia editrice, coll. « Thesaurus litterarum. Teatro di tutto il mondo », 1960.

Franceschini, Fabrizio, Variation linguistique et toponomastique comme marque didentité dans les grammaires du Moyen âge et de la Renaissance, Corte, Université de Corse (Extr. de : Parcours interculturels : langues, littératures, sociocultures présentés par Jean Chiorboli), 2005, p. 231-245.

Frank, Mark G. & Ekman, Paul, « Not all Smiles Are Created Equal : the Differences between Enjoyment and Nonenjoyment Smiles », Humor 6.1, 1993, p. 9-26.

Franko, George F., « Terence and the Traditions of Roman New Comedy », A Companion to Terence, éd. Antony Augoustakis & Ariana Traill ; associate editor, John Thorburn, Chichester, Wiley-Blackwell, coll. « Blackwell Companions to the Ancient World. Literature and Culture », 2013, p. 33-51.

Fratini, Lisa & Zamponi, Stefano, éd., I manoscritti datati del Fondo acquisti e doni e fondi minori della Biblioteca Medicea Laurenziana di Firenze, Firenze, SISMEL – Ed. del Galluzzo, coll. « Manoscritti datati dItalia ; 12 », 2004.

Fredberg, Karin M., « The Commentaries on Ciceros De Inventione and Rhetorica ad Herennium by William of Champeau », Cahiers de lInstitut du Moyen-Âge grec et latin 17, 1976, p. 1-39.

Fredborg, Karin M., « Difficile Est Proprie Communia Dicere (Horats, A.P. 128) : Horatsfortolkningens bidrag til middelalderens poetik », Studier i antik og middelalderlig filosofi og idehistorie 40-43, 1980, p. 583-597.

Freeman Regalado, Nancy, « A Contract for an Early Festival Book : Sarrasins Le Roman du Hem (1278) », Acts and Texts : Performance and Ritual in the Middle Ages and the Renaissance, éd. Laurie Postlewate & Wim Hüsken, Amsterdam, Rodopi, coll. « Ludus : Medieval and Early Renaissance Theatre and Drama ; 8 », 2007, p. 249-267.

Freeman Regalado, Nancy, « Performing Romance : Arthurian Interludes 611in Sarrasins Le roman du Hem (1278) », Performing Medieval Narrative, éd. Evelyn Birge Vitz, Nancy Freeman Regalado & Marilyn Lawrence, Cambridge, D. S. Brewer, 2005, p. 103-119.

Frenz, Dietmar, Kunstvolles schmähen : frühe toskanische Dichtung und mittellateinische Poetik, Tübingen, M. Niemeyer, coll. « Beihefte zur Zeitschrift für romanische Philologie ; 333 », 2006.

Fried, Michael, La place du spectateur : esthétique et origines de la peinture moderne ; traduit de langlais par Claire Brunet, [Paris], Gallimard, coll. « Folio. Essais ; 627 » (Traduction de : Absorption and theatricality : painting and beholder in the age of Diderot), 2017.

Friis-Jensen, Karsten, « Medieval Commentaries on Horace », Medieval and Renaissance Scholarship. Proceedings of the Second European Science Foundation Workshop on the Classical Tradition in the Middle Ages and the Renaissance, London, the Warburg Institute, 27-28 nov. 1992, éd. Nicholas Mann & Birger Munk Olsen, Leiden – New York – Köln, E. J. Brill, coll. « Mittellateinische Studien und Texte 4 ; 21 », 1997, p. 51-73.

Friis-Jensen, Karsten, « The Ars Poetica in Twelfth-Century France. The Horace of Matthew of Vendôme, Geoffrey of Vinsauf, and John of Garland », Universtié de Copenhague. Cahiers de lInstitut du Moyen-Âge Grec et Latin 60, 1990, p. 319-388.

Friis-Jensen, Karsten, « The Medieval Horace and his Lyrics », Horace : lœuvre et les imitations un siècle dinterprétations, Vandœuvres – Genève, Fondation Hardt pour létude de lAntiquité classique, coll. « Entretiens sur lAntiquité classique ; 39 », 1992, p. 257-303.

Fulkerson, Laurel, « Servitium amoris : the Interplay of Dominance, Gender and Poetry », The Cambridge Companion to Latin Love Elegy, éd. Thea S. Thorsen, Cambridge University Press, 2013, p. 180-193.

Furno, Martine, « De lelementarium au thesaurus : lémancipation des lexiques latins monolingues aux xve et xvie siècles », Histoire. Épistémologie. Langage 19.1, 1997, p. 151-175.

Fyler, John M., « The Medieval Ovid », A Companion to Ovid, éd. Peter E. Knox, Malden (Mass.), Wiley-Blackwell, coll. « Blackwell Companions to the Ancient World. Literature and Culture », 2009, p. 411-422.

Fyler, John M., Chaucer and Ovid, New Haven – London, Yale university press, 1979.

Gabay, Simon, « Le statut juridique de lacteur en droit canon au Moyen Âge », Le théâtre de lÉglise, Paris, LAMOP [1re éd. en ligne], 2011.

Gabriel, Astrik L., « The preparatory teaching in the Parisian colleges during the xivth Century », Revue de lUniversité dOttawa, issue of October-December, 1951, p. 5-39.

Gabriel, Astrik L., Garlandia, Studies in the History of the Mediæval University, Frankfurt am Main, J. Knecht, 1969.

612

Gaiser, Konrad, Menanders « Hydria » : eine hellenistische Komödie und ihr Weg ins lateinische Mittelalter, Heidelberg, C. Winter, coll. « Abhandlungen der Heidelberger Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse ; 1977, 1 », 1977.

Galand-Hallyn, Perrine & Hallyn, Fernand, éd., Poétiques de la Renaissance : le modèle italien, le monde franco-bourguignon et leur héritage en France au xvie siècle, Genève, Droz, coll. « Travaux dhumanisme et Renaissance ; 348 », 2001.

Gallo, Ernest, « Matthew of Vendôme : Introductory Treatise on the Art of Poetry », Proceedings of the American Philosophical Society 118, 1974, p. 51-92.

Gallo, Ernst, The « Poetria Nova » and its Sources in Early Rhetorical Doctrine, Hague – Paris, Mouton, coll. « De Proprietatibus litterarum. Series major ; 10 », 1971.

Ganszyniec, Ryszard, Polskie listy miłosne dawnych czasów, Lwów, Zakład nar. im. Ossolińskich, 1925.

Ganz, David, « Heiric dAuxerre glossateur du Liber glossarum », LÉcole carolingienne dAuxerre de Murethach à Remi, 830-908 : Entretiens dAuxerre 1989, éd. Dominique Iogna-Prat, Colette Jeudy & Guy Lobrichon, Paris, Beauchesne, 1991, p. 297-312.

Ganz, David, « The Liber Glossarum : A Carolingian Encyclopedia », Science in Western and Eastern Civilization in Carolingian Times, éd. Dietrich Lohrmann & Paul Leo Butzer, Basel – Boston – Berlin, Birkhäuser, 1993, p. 127-138.

Ganz, David, Corbie in the Carolingian Renaissance, Sigmaringen, J. Thorbecke, coll. « Beihefte der Francia ; 20 », 1990.

Genette, Gérard, Figures 3, Paris, Éditions du Seuil, 1972.

Genette, Gérard, Seuils, Paris, Éditions du Seuil, 1987.

Gerlo, Aloïs & Veruliet, Hendrik D. L., Bibliographie de lhumanisme des anciens Pays-Bas, Bruxelles, Presses universitaires de Bruxelles, coll. « Instrumenta humanistica ; 3 », 1972.

Gessler, Jean, « Notes de lexicologie comparée (limbourgeoise et liégeoise) », Mélanges de linguistique romane offerts à Jean Haust, Genève, Slatkine ; [Paris], [diffusion Champion, 1972], réimpr. de léd. de Liège, H. Vaillant-Carmanne, 1939, p. 183-208.

Ghellinck, Joseph de, « Lhistoire de persona et dhypostasis dans un écrit anonyme porrétain du xiie siècle », Revue néo-scolastique de philosophie 36.41, 1934, p. 111-127.

Ghellinck, Joseph de, « Nani et gigantes », Archivum Latinitatis Mediæ Ævi 18, 1945, p. 25-29.

Ghellinck, Joseph de, LEssor de la littérature latine au xiie siècle, Bruxelles, lÉdition universelle ; Paris, Desclée de Brouwer, coll. « Museum Lessianum. Section historique ; 4/5 », 1946.

Ghisalberti, Fausto, « Uguccione da Pisa », Enciclopedia italiana di scienze, lettere ed arti 34,Roma, Istituto della enciclopedia italiana, 1937.

613

Ghisalberti, Fausto, Arnolfo dOrléans, un cultore dOvidio nel secolo xii,Milano, Ulrico Hoepli, « Memorie del R. Istituto lombardo di scienze e lettere ; 24.4 », 1932.

Gignac, Alain, éd., Narrativité, oralité et performance. 7e colloque international du Réseau de recherche Narratologie et Bible (RRENAB), 5 au 7 juin 2014, Université de Montréal, Leuven, Peeters, 2018.

Gingras, Francis, Le Bâtard conquérant. Essor et expansion du genre romanesque au Moyen Âge, Paris, Éditions Honoré Champion, coll. « Nouvelle bibliothèque du Moyen Âge », 2011.

Ginguené, Pierre-Louis, s. v. « Vitalis de Blois », Histoire littéraire de la France 15, Paris, Imprimerie Nationale, 1820, p. 428-434.

Girardin, Saint-Marc, Cours de littérature dramatique 5, Paris, Charpentier, 1889 (1843).

Glorieux, Palémon, La Faculté des arts et ses maîtres au xiiie siècle, Paris, J. Vrin, 1971.

Glück, Manfred, Priscians« Partitiones »und ihre Stellung in der spätantiken Schule. Mit einer Beilage : Commentarii in Prisciani« Partitiones »medio ævo compositi, Hildesheim, G. Olms, 1967.

Godman, Peter, The Silent Masters : Latin Literature and its Censors in the High Middle Ages, Princeton (N.J.), University Press, 2000.

Goffman, Erving, Presentation of Self in Everyday Life, Garden City, N.Y., Doubleday, coll. « Doubleday anchor books ; A174 », 1959 (trad. en langue française par Alain Accordo : La mise en scene de la vie quotidienne1, La Présentation de soi, Paris, Ed. de Minuit, coll. « Le Sens commun », 1973).

Goldin, Daniela, « Il Boccaccio e la poesie latina francese del xii sec. », Studi sul Boccaccio 13, 1981-1982, p. 327-362.

Goldin, Daniela, « Letteratura dellAlda di Gugliemo di Blois », Cultura Neolatina 40, 1980, p. 17-32.

Goldin, Daniela, « Monologo, dialogo et disputatio nelle commedia elegiaca », Il Dialogo, scambi e passaggi della parola, Almansi, Borsellino, Caprettini, Goldin… [et al.] ; éd. Giulio Ferroni, Palermo, Sellerio, coll. « Prisma ; 74 », 1985, p. 72-86.

Gordley, James, The Philosophical Origins of Modern Contract Doctrine, Oxford, Clarendon Press ; New York, Oxford University Press, coll. « Clarendon Law Series », 1991, p. 49-57.

Götte, Johannes, Götte, Maria & Bayer, Karl, éd., Vergil, Landleben : Bucolica. Georgica. Catalepton. Vergil-Viten, Munich, E. Heimeran, coll. « Tusculum Bücherei », 1970.

Goullet, Monique, « Métamorphose dOvide : la représentation du sentiment amoureux dans la comédie élégiaque du xiie siècle », Revue des Études Latines 76, 1998, p. 241-269.

Gow, A. S. F., « On the Use of Masks in Roman Comedy », The Journal of Roman Studies 2, 1912, p. 65-77.

614

Grant, John N., Studies in the Textual Tradition of Terence, Toronto, University of Toronto Press, 1986.

Grondeux, Anne, « Liber glossarum », Lexicon Grammaticorum, Whos who in the History of World Linguistics, éd. Harro Stammerjohann, Tübingen, M. Niemeyer, 2009, p. 905-906.

Grondeux, Anne, Le « Græcismus » dÉvrard de Béthune à travers ses gloses : entre grammaire positive et grammaire spéculative du xiiie au xve siècle, Turnhout, Brepols, coll. « Studia artistarum : études sur la Faculté des arts dans les universités médiévales ; 8 », 2000, 2e partie.

Gross Brockett, Oscar & Hildy, Franklin J., History of the Theatre, Boston (Mass.), Allyn and Bacon, 2008, p. 1-68.

Gruyer, François-Anatole, Chantilly. Notices des Peintures. Les Quarante Fouquet, Paris, Librairie Plon, 1900.

Gualandri, Isabella & Orlandi, Giovanni, « Commedia elegiaca o commedia umanistica ? Il problema del De Cavichiolo », Filologia e forme letterarie. Studi offerti a Francesco Della Corte, Urbino, Università degli studi di Urbino, vol. 5, 1987, p. 335-356.

Gualandri, Isabella & Orlandi, Giovanni, « Contributi sulla commedia elegiaca Lidia. Questioni letterarie e testuali », Paideia. Rivista letteraria di informazione bibliografica, Anno 45, Vol. 45 : Scritti in onore di Alberto Grilli : [per i 70 anni di Alberto Grilli], Brescia, Paideia ed., 1990, p. 199-238.

Guarino, Raimondo, éd., Teatro e culture della rappresentazione. Lo speccacolo in Italia nel Quattrocento, Bologna, Il Mulino, coll. « Problemi e prospettive. Serie di musica e spettacolo », 1988.

Gurevich, Aron, « Bakthin and his Theory of Carnival », A Cultural History of Humour, éd. Jan Bremmer & Herman Roodenburg, Cambridge, Polity Press, 1977, p. 54-60.

Gurevich, Aron, Medieval Popular Culture : Problems of Belief and Perception, trad. János M. Bak & Paul A. Hollingsworth, Cambridge, Cambridge University press ; Paris, Éd. de la Maison des sciences de lhomme, coll. « Cambridge studies in oral and literate culture ; 14 » (traduction de : Problemy srednevekovoj narodnoj kultury), 1988.

Habel, Edwin, « Die Exempla honestæ vitæ des Johannes de Garlandia, eine lateinische Poetik des 13. Jahrhunderts », Romanische Forschungen 29, 1911, p. 131-154.

Haberland, Paul M., The Development of Comic Theory in Germany During the Eighteenth Century, Göppingen, A. Kümmerle, coll. « Göppinger Arbeiten zur Germanistik. 37 », 1971.

Hagendahl, Harald, « La comédie latine au xiie siècle et ses modèles antiques », ΔΡΑΓΜΑ Martino P. Nilsson dedicatum. Acta Instituti Romani Regni Sueciæ, Series Altera 1, Lund, C. W. K. Gleerup, coll. « Skrifter utgivna av Svenska institutet i Rom. Series altera ; 1 », 1939, p. 222-255.

615

Haines, John D., Medieval Song in Romance Languages, New York, Cambridge University Press, 2010.

Hallett, Judith P., « Intersections of Gender and Genre : Sexualizing the Puella in Roman Comedy, Lyric and Elegy », Eugesta 3, 2013, p. 195-208.

Hankins, James, « Humanism in the Vernacular : the Case of Leonardo Bruni », Humanism and Creativity in the Renaissance : Essays in Honor of Ronald G. Witt, éd. Christopher S. Celenza & Kenneth Gouwens, Leiden, E. J. Brill, coll. « Brill Studies in Intellectual History ; 136 », 2006, p. 11-29.

Hankins, James, Repertorium Brunianum : a Critical Guide to the Writings of Leonardo Bruni. 1 : Handlist of Manuscripts, Roma, coll. « Fonti per la storia dellItalia medievale. Subsidia ; 5 », 1997.

Hanusiewicz-Lavallee, Mirosława, « Humanizm epok dawnych, czyli o ryzyku wątpienia. Pytania o formację humanistyczną w Polsce xvi i xvii wieku », Humanizm polski długie trwanie – tradycje – współczesność (studia i materiały), éd. Alina Nowicka-Jeżowa & Marcin Cieński, Warszawa, Neriton, 2008-2009, p. 45-62.

Harbert, Bruce, « Matthew of Vendôme », Medium Ævum 4, 1975, p. 232-233.

Hardison, Jr., Osborne B., Christian Rite and Christian Drama in the Middle Ages, Baltimore, Johns Hopkins Press, 1965.

Häring, Nikolaus M., « The poem Vix nodosum by Alan of Lille », Medioevo ; revista di storia della filosofia medievale 3, 1977, p. 165-185.

Hartley, Leslie P., The Go-Between, London, Hamish Hamilton, 1953.

Hartmann, Wilfried, & Pennington, Kenneth, The History of Medieval Canon Law in the Classical Period, 1140-1234 : from Gratian to the Decretals of Pope Gregory IX, Washington, D.C., Catholic University of America, 2008.

Hasenohr, Geneviève, « Les origines monastiques », Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, éd. Henri-Jean Martin & Jean Vezin, Paris, Éditions du Cercle de la Librairie-Promodis, 1990, p. 231-233.

Haskins, Charles H. & Lockwood, Dean Putnam, « The Sicilian Translators of the Twelfth Century and the First Latin Version of Ptolemys Almagest », Harvard Studies in Classical Philology 21, 1910, p. 75-102.

Haskins, Charles H., « Further Notes on Sicilian Translations of the Twelfth Century », Harvard Studies in Classical Philology 23, 1912, p. 155-166.

Haskins, Charles H., « Latin Literature under Frederick II », Speculum 3, 1928, p. 129-151.

Haskins, Charles H., « The Greek Element in the Renaissance of the Twelfth Century », The American Historical Review 25.4, 1920, p. 603-615.

Haskins, Charles H., Studies in Medieval Culture, Oxford, Clarendon Press, 1929.

Haskins, Charles H., Studies in the history of mediæval science, Cambridge, Harvard University press, coll. « Harvard historical studies ; 27 », 1924.

Haskins, Charles H., The Renaissance of the Twelfth Century, Cambridge (Mass.), Harvard University press, 1927.

Haskins, Charles H., The Rise of Universities, New York, H. Holt, 1923.

616

Hauréau, Barthélemy, « Notice sur les œuvres authentiques ou supposées de Jean de Garlande », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 27.2, 1878, p. 1-86.

Hauréau, Barthélemy, « Notice sur un manuscrit de la reine Christine, à la bibliothèque du Vatican », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 29.2, 1880, p. 231-362.

Hauréau, Barthélemy, Les Mélanges poétiques dHildebert de Lavardin, Paris, G. Pedone-Lauriel, 1882.

Hauréau, Barthélemy, Notices et extraits de Quelques manuscrits latins de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 4, Paris, Klincksieck, 1892.

Hauréau, Bathélemy, « Notice sur un manuscrit de la reine Christine, à la bibliothèque du Vatican », Notices et extraits des manuscrits de la Bibliothèque nationale et autres bibliothèques 29.2, 1880, p. 322-324.

Heist, William W., « Four Old French versions of the Fifteen Signs Before the Judgement », Mediæval Studies 15, 1953, p. 187-193.

Heist, William W., « The Fifteen Signs Before the Judgement : further remarks », Mediæval Studies 22, 1960, p. 192-203.

Hélin, Maurice, « Bibliographie Analytique des travaux rélatifs aux textes latins du Moyen Âge publiés en Belgique de 1919 à 1935 », Archivum Latinitatis Medii Ævi (ALMA) 13, 1938, p. 5-240.

Hermann, Julius, Die deutschen romanischen Handschriften (Beschreibendes Verzeichnis der illuminierten Handschriften in Österreich 8,2 ; Die illuminierten Handschriften und Inkunabeln der Nationalbibliothek in Wien 2), Leipzig, Verlag von Karl W. Hiersemann, 1926.

Herrick, Marvin T., Comic Theory in the 16th Century, Urbana, the University of Illinois Press, coll. « Illinois Studies in Language and Literature ; 34.1-2 », 1950.

Herrmann, Léon, c. r., « La comédie latine en France au xiie siècle. Textes publiés sous la direction et avec une introduction de G. Cohen, Paris, Les Belles Lettres, 2 vol. », Revue des études anciennes 34, 1932, p. 311-314.

Herzog, Reinhart, éd., Restauration und Erneuerung : die lateinische Literatur von 284 bis 374 n. Chr, München, C. H. Beck, coll. « Handbuch der Altertumswissenschaft ; 8, 5 », 1989.

Hexter, Ralph J., « Shades of Ovid : Pseudo- and (Para-) Ovidiana in the Middle Ages », Ovid in the Middle Ages, éd. James G. Clark, Frank T. Coulson, Kathryn L. McKinley, Cambridge – New York, Cambridge University Press, 2012, p. 284-309.

Hexter, Ralph, J., « Ovid in the Middle Ages », Brills Companion to Ovid, éd. Barbara Weiden Boyd, Leiden – Boston – Köln, Brill, 2002, p. 413-442.

Heyse, Elisabeth, Hrabanus Maurus Enzyklopädie « De Rerum naturis ». Untersuchungen zu den Quellen und zur Methode der Kompilation, München, Arbeo-Gesellschaft, coll. « Münchener Beiträge zur Mediävistik und Renaissance-Forschung ; 4 », 1969.

617

Hiley, David, Western Plainchant : A Handbook, Oxford, Clarendon Press, 1993.

Hill, Joyce, « Learning Latin in Anglo-Saxon England : Traditions, Textes and Techniques », Learning and literacy in medieval England and abroad, éd. Sarah Rees Jones, Tunhout, Brepols, coll. « Utrecht studies in medieval literacy ; 3 » (Publ. à loccasion du 30e anniversaire de la fondation Center for medieval studies, University of York, GB.), 2003, p. 7-29.

Hillgarth, Jocelyn N., « Linfluence de la Cité de Dieu de saint Augustin au Haut Moyen Âge », Sacris Erudiri 28, 1985, p. 5-34.

Hillgarth, Jocelyn N., « The Position of Isidorian Studies : A Critical Review of the Literature since 1935 », Isidoriana, colección de estudios sobre Isidoro de Sevilla, publicados con ocasión del xiv centenario de su nacimiento, éd. Manuel C. Díaz y Díaz, Leon, Centro de estudios San Isidoro, 1961, p. 11-74.

Hiltbrunner, Otto, « Exterior homo », Vigiliæ Christianæ 5, 1951, p. 55-60.

Holtz, Louis, « Bède et la tradition grammaticale latine », Bède le Vénérable, éd. Stéphane Lebecq, Michel Perrin & Olivier Szerwiniak, Villeneuve dAscq, IRHiS-Institut de Recherches Historiques du Septentrion, coll. « Histoire et littérature de lEurope du Nord-Ouest ; 34 », 2005, p. 9-18.

Holtz, Louis, « Les poètes latins chrétiens, nouveaux classiques dans lEspagne wisigothique », De Tertullien aux Mozarabes, Mélanges offerts à Jacques Fontaine, Paris, Études Augustiniennes, vol. 2, 1992, p. 69-81.

Holtz, Louis, Donat et la tradition de lenseignement grammatical : étude sur l« Ars Donati » et sa diffusion, ive-ixe siècle, et édition critique, Paris, CNRS, coll. « Documents, études et répertoires / Institut de recherche et dhistoire des textes », 2010 (1981).

Horowitz, Jeannine & Menache, Sophia, LHumour en chaire : le rire dans lÉglise médiéval, Genève, Labor et fides ; [Paris], [diff. Cerf], coll. « Histoire et société ; 28 », 1993.

Howland Schotter, Ann, « The Transformation of Ovid in the Twelfth-Century Pamphilus », Desiring discourse. The Literature of Love, Ovid through Chaucer, éd. James J. Paxson & Cynthia A. Gravlee, Selinsgrove (Pa.), Susquehanna University Press ; London, Associated University Presses, 1998, p. 72-88.

Hughes, Joseph J., « Inter Tribunal et Scænam : Comedy and Rhetoric in Rome », Roman eloquence. Rhetoric in Society and Literature, éd. William J. Dominik, London – New York, Routledge, 1997, p. 182-197.

Huglo, Michel, « Bilan de 50 années de recherches (1939-1989) sur les notations musicales de 850 à 1300 », Acta Musicologica 62.2/3, 1990, p. 224-259.

Huglo, Michel, « Origine et diffusion de la séquence parisienne », Musicologie médiévale : notations et séquences : actes de la table ronde du CNRS, à lInstitut de recherche et dhistoire des textes, 6-7 septembre 1982, études rassemblées par Michel Huglo, Paris, H. Champion, 1987, p. 209-212.

Huglo, Michel, La théorie de la musique antique et médiévale, Aldershot, Ashgate, coll. « Variorum collected studies series ; 822 », 2005.

618

Huillard-Bréholles, Jean L. A., Vie et correspondance de Pierre de la Vigne, Paris, H. Plon, 1865.

Hunt, Richard W., « The lost preface to the Liber derivationum of Osbern of Gloucester », Richard W. Hunt, The History of Grammar in the Middle Ages. Collected Papers, éd. Geoffrey L. Bursill-Hall, Amsterdam, Benjamins, coll. « Amsterdam Studies in the Theory and History of Linguistic Science, Series 3 : Studies in the History of Linguistics ; 5 », 1980, p. 151-166 (réimpr. de : Mediæval and Renaissance Studies 4, 1958, p. 267-282).

Hunt, Richard W., « The Medieval Home of the Bologna Manuscript of Lactantius », Medievalia et Humanistica 14, 1962, p. 3-5.

Hunt, Richard W., The Schools and the Cloister. The Life and Writings of Alexander Nequam (1157-1215), éd. et rév. Margaret Gibson, Oxford, University Press, 1984.

Hunt, Tony, « Aristotle, dialectic, and courtly literature », Viator 10, 1979, p. 95-129.

Hunt, Tony, « Chrestien and the Comediæ », MedievalStudies 40, 1978, p. 120-156.

Hunt, Tony, « Precursors and progenitors of Aucassin et Nicolette », Studies in Philology 74.1, 1977, p. 1-19.

Hunt, Tony, Teaching and Learning Latin in 13th-Century England, Cambridge, D. S. Brewer, 3 vols, 1991.

Hurlbut, Jesse, « Body and Language in Le Jeu de Robin et Marion : The Aix Witness », Gesture in medieval drama and art, ed. by Clifford Davidson, Kalamazoo (Mich.), Medieval institute publications, coll. « Early drama art and music. Monograph series ; 28 », 2001, p. 221-229.

Huygens, Robert B. C., « Notes sur le Dialogus super Auctores de Conrad dHirsau et le Commentaire sur Théodule de Bernard dUtrecht », Latomus 13, 1954, p. 420-428.

Huygens, Robert B. C., éd., Accessus ad auctores ; Bernard dUtrecht ; Conrad dHirsau, Dialogus super auctores, Leiden, E. J. Brill, 1970.

Ineichen-Eder, Christine Elisabeth, Die Schule des Klosters Tegernsee im frühen Mittelalter : im Spiegel der Tegernseer Handschrifte : Beiheft, München, Bei der Arbeo-Gesellschaft, coll. « Münchener Beiträge zur Mediävistik und Renaissance-Forschung ; 1 », 1972.

Iogna-Prat, Dominique, Jeudy, Colette & Lobrichon, Guy, éd., Lécole carolingienne dAuxerre, de Muretach à Remi, 830-908. Actes des entretiens dAuxerre 1989, préface de Georges Duby, Paris, Beauchesne, 1991, p. 297-370.

Irvine, Martin, The Making of Textual Culture : « Grammatica » and Literary Theory, 350-1100, Cambridge, Cambridge University Press, coll. « Cambridge Studies in Medieval Literature ; 19 », 1994.

Istituto della Enciclopedia italiana, Enciclopedia virgiliana 1, A-DA, Roma, Istituto della Enciclopedia italiana, 1984.

619

Jacobsen, Jacob P., Essai sur les origines de la comédie en France au Moyen Âge, Paris, H. Champion, 1910.

Jacoby, Rainer, Die Kunst der Exegese im Terenzkommentar des Donat, Berlin – New York, W. de Gruyter, coll. « Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte ; 47 », 1996.

Jacoby, Rainer, « Das Commentum Brunsianum », Terentius poeta, éd. Peter Kruschwitz, Widu-Wolfgang Ehlers & Fritz Felgentreu, München, C. H. Beck, coll. « Zetemata. Monographien zur Klassischen Altertumswissenschaft ; 126 », 2007, p. 37-49.

Jaeger, C. Stephen, Scholars and Courtiers : Intellectuals and Society in the Medieval West, Aldershot (GB) – Burlington (Vt.), Ashgate Variorum, coll. « Variorum Collected Studies Series ; 753 », 2002.

Jaeger, C. Stephen, The Envy of Angels : Cathedral Schools and Social Ideals in Medieval Europe, 950-1200, Philadelphia (Penn.), University of Pennsylvania Press, coll. « Middle Ages Series », 1994.

Jaffé, Philipp & Wattenbach, Wilhelm, Ecclesiæ metropolitanæ Coloniensis codices manuscript, Berolini, Weidmann, 1874.

Jahnke, Richard, Comœdiæ horatianæ tres : prolegomenon pars, dissertatio philologica, quam… publice defendet scriptor Ricardus Jahnke, Lipsiæ, B. G. Teubner, 1891.

Jakobi, Rainer, Die Kunst der Exegese im Terenzkommentar des Donat, Berlin – New York, W. de Gruyter, coll. « Untersuchungen zur antiken Literatur und Geschichte ; 47 », 1996.

James Sharon L., « Elegy and New Comedy », A companion to Roman Love Elegy, éd. Barbara K. Gold, Malden (Mass.) ; Oxford, Wiley-Blackwell, coll. « Blackwell Companions to the Ancient World. Literature and Culture », 2012, p. 253-268.

Jauss, Hans R., « Theory of Genres and the Middle Literature », Toward an Æsthetic of Reception, trans. Timothy Bahti, Minneapolis, University of Minnesota Press, 1982, p. 76-109.

Jauss, Hans R., Ästhetische Erfahrung und literarische Hermeneutik, Frankfurt am Main, Suhrkamp, 1982.

Jeauneau, Édouard, « Deux rédactions des gloses de Guillaume de Conches sur Priscien », Recherches de Théologie ancienne et médiévale 27, 1960, p. 212-247 (réimpr. dans : Id., « Lectio Philosophorum ». Recherches sur lÉcole de Chartres, Amsterdam, A. M. Hakke, 1973, p. 353-355).

Jeauneau, Édouard, « Lusage de la notion dintegumentum à travers les gloses de Guillaume de Conches », Archives dhistoire doctrinale et littéraire du Moyen Âge, 24, 1957, p. 35-100 (réimpr. Lectio philosophorum : recherches sur lÉcole de Chartres, Amsterdam, A. M. Hakkert, 1973, p. 125-193).

Jeffery, Peter & Yates, Donald, Descriptive Inventories of Manuscripts Microfilmed for the Hill Monastic Manuscript Library. Austrian Libraries, vol. 2 : St. Georgenberg – Fiecht, Collegeville, Minnesota, Hill monastic manuscript library, 1985.

620

Jenaro-Maclennan, Luis, « Remissus est modus et humilis (Epistle to Cangrande, § 10) », Lettre italiane 31, 1979, p. 406-418.

Jeudy, Colette, « Heiric dAuxerre », Dictionnaire des lettres françaises, t. 1 : Moyen Âge, éd. Robert Bossuat, Louis Pichard & Guy Raynaud de Lage, éd. Geneviève Hasenohr & Michel Zink, Paris, Fayard, 1992, p. 663-665.

Jolivet, Jean, Arts du langage et théologie chez Abélard, Paris, J. Vrin, 1969.

Jones, Joseph R., « The Song of Songs as a Drama in the Commentators from Origen to the Twentieth Century », Comparative Drama 17.1, 1983, p. 17-39.

Jones, Leslie Webber & Morey, Charles Rufus, The Miniatures of the Manuscripts of Terence Prior to the xiiith Century, Princeton, Princeton University press, 1931.

Jørgensen, Ellen, éd., Catalogus codicum latinorum medii ævi bibliothecæ regiæ Hafniensis, Hafniæ, in ædibus Gyldendalianis, 1923.

Jürgens, Heiko, Pompa diaboli, die lateinischen Kirchenväter und das antike Theater, Stuttgart – Berlin – Köln, W. Kohlhammer, coll. « Tübinger Beiträge zur Altertumswissenschaft ; 46 », 1972.

Kaibel, Georg, éd., Comicorum Græcorum Fragmenta 1.1, Berolini, apud Weidmannos, 1899.

Kajanto, Iiro, The Latin Cognomina, Helsinki – Helsingfors, Keskuskirjapaino, « Societas scientiarum fennica. Commentationes humanarum litterarum. 36.2 », 1965.

Karakasis, Evangelos, « Masters and Slaves », A Companion to Terence, éd. Antony Augoustakis & Ariana Traill ; associate editor, John Thorburn, Chichester, Wiley-Blackwell, coll. « Blackwell Companions to the Ancient World. Literature and Culture », 2013, p. 211-222.

Kaster, Robert A., Guardians of Language : the Grammarian and Society in Late Antiquity, Berkeley, Calif., University of California Press, coll. « The Transformation of the Classical Heritage ; 11 », 1988.

Keats-Rohan, Katharine S. B., « The textual tradition of John of Salisburys Metalogicon », Revue dhistoire des textes 16, 1986, p. 229-282.

Kelly, Douglas, « How Did Guiolete Comme to Court ? Or, the Sometimes Inscrutable Paths of Tradition », « De sens rassis ». Essays in Honor of Rupert T. Pickens, éd. Keith Busby, Bernard Guidot & Logan E. Whalen, Amsterdam – New York, Rodopi, coll. « Faux Titre ; 259 », 2005, p. 309-324.

Kelly, Douglas, « The Scope of the Treatment of Composition in the Twelfth- and Thirteenth-Century Arts of Poetry », Speculum 41.2, 1966, p. 261-278.

Kelly, Douglas, The Arts of Poetry and Prose, Turnhout, Berpols, coll. « Typologie des Sources du Moyen Âge Occidental ; 59 », 1991.

Kelly, Henry A., « Aristotle – Averroes – Alemannus on Tragedy : The influence of the Poetics on the Latin Middle Ages », Viator 10, 1979, p. 161-209.

Kelly, Henry A., Chaucerian Tragedy, Cambridge, D. S. Brewer, coll. « Chaucer studies ; 24 », 1997.

Kelly, Henry A., Ideas and Forms of Tragedy from Aristotle to the Middle Ages, 621Cambridge, Cambridge University Press, coll. « Cambridge Studies in Medieval Literature ; 18 », 1993.

Kelly, Henry A., Tragedy and Comedy from Dante to Pseudo-Dante, Berkeley – Los Angeles – London, University of California Press, coll. « University of California Publications in Modern Philology ; 121 », 1989.

Kenney, Edward J., « Notes on Ovid : II », The Classical Quarterly, New Series 9.2, 1959, p. 240-260.

Kenney, Edward J., « The Manuscript Tradition of Ovids Amores, Ars Amatoria, and Remedia Amoris », The Classica Quarterly 12.1, 1962, p. 1-31.

Kerner, Max, « Johannes von Salisbury im späteren Mittelalter », Das Publikum politischer Theorie im 14. Jahrhundert. Akten des Kolloquiums, München, Historische Kolleg, 14-17 Juni 1989, éd. Jürgen Miethke & Arnold Bühler, München, R. Oldenbourg, coll. « Schriften des Historischen Kollegs. Kolloquien ; 21 », 1992, p. 24-48.

Kindermann, Heinz, Theatergeschichte Europas 2 : Das Theater der Renaissance, Salzburg, O. Müller, 1969 (1959).

Kindermann, Udo, Satyra. Die Theorie der Satire im Mittellateinischen : Vorstudie zu einer Gattungsgeschichte, Nürnberg, H. Carl, 1978.

Kindt, Tom, Literatur und Komik : zur Theorie literarischer Komik und zur deutschen Komödie im 18. Jahrhundert, Berlin, Akademie Verl., coll. « Deutsche Literatur, Studien und Quellen ; Band 1 », 2011.

Kintzinger, Martin, Lorenz, Sönke & Walter, Michael, Schule und Schüler im Mittelalter. Beiträge zur europäischen Bildungsgeschichte des 9. bis 15. Jahrhunderts, Köln, Weimar ; Wien, Böhlau, coll. « Beihefte zum Archiv für Kulturgeschichte, 42 », 1996.

Kipling, Gordon, « Fouquet, St Apollonia, and the Motives of the Miniaturistss Art : A Reply to Graham Runnalls », Medieval English Theatre 19, 1997, p. 101-120.

Kipling, Gordon, « Le Régisseur Toujours sur les Planches : Gustave Cohens construction of the medieval meneur de jeu », Medieval English Theatre 28, 2006, p. 29-130.

Kipling, Gordon, « Theatre as Subject and Object in Fouquets Martyrdom of St Apollonia », Medieval English Theatre 19, 1997, p. 26-80.

Klemm, Elisabeth, Die illuminierten Handschriften des 13. Jahrhunderts deutscher Herkunft in der Bayerischen Staatsbibliothek. Katalog der illuminierten Handschriften der Bayerischen Staatsbibliothek in München, Bd. 4, Wiesbaden, Reichert, 1998.

Klopsch, Paul, Einführung in die mittellateinische Verslehre, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1972.

Knappe, Gabriele, « The Rhetorical Aspect of Grammar Teaching in Anglo-Saxon England », Rhetorica 17.1, 1999, p. 1-33.

Knorr, Ortwin, « A Not So Clever Servus Callidus in Terence », [Abstracts 622of]The Eighty-Sixth Anniversary Meeting of Classical Association of the Middle West and South, South Section, November 1-4, 2006.

Koch, Hugo, « Codex Parisinus 1658 e lo scritto pseudociprianeo (novazianeo) De spectaculis », Religio 12, 1936, p. 245-265.

Koller, Heinrich, « Zwei Pariser Briefsammlungen », Mitteilungen des Instituts für Österreichische Geschichtsforschung 59, 1951, p. 299-328.

Kolve, V. A., The Play Called Corpus Christi, Stanford, Stanford University Press, 1966.

Korsten, Frans-Willem, A Dutch republican baroque : theatricality, dramatization, moment, and event, Amsterdam, Amsterdam University Press, coll. « Amsterdam studies in the Dutch Golden Age », 2017.

Koster, Willem Johann Wolff, Scholia in Aristophanem 1, I, 1 : Prolegomena de comœdia. Scholia in « Acharnenses », « Equites », « Nubes ». Fasc. I A, Prolegomena de comœdia, Groningen, J. B. Wolters [puis] Bouma, coll. « Scripta academica groningana », 1975.

Kristeller, Paul O., Iter Italicum : A Finding List of Uncatalogued or Incompletely Catalogued Humanistic Manuscripts of the Renaissance in Italian and Other Libraries, 2 : Italy, Orvieto to Volterra, Vatican City, Leiden, Brill, 1998.

Kristeller, Paul O., Iter Italicum 3, Alia Itinera I :Australia to Germany : a finding list of uncatalogued or incompletely catalogued humanistic manuscripts of the Renaissance in Italy and other libraries, London, the Warburg Institute ; Leiden, E. J. Brill, 1983.

Kristeller, Paul O., Iter Italicum. A Finding List of Uncatalogued or Incompletely Catalogued Humanistic Manuscripts of the Renaissance in Italian and other Libraries, 2 : Italy. Orvieto to Volterra. Vatican City, London, Warburg, 1967.

Kunz, Lucas, « Antike Elemente in der frühmittelalterlichen Neumenschrift », Kirchenmusikalisches Jahrbuch 46, 1962, p. 21-33.

Kuroiwa, Taku, Leroux, Xavier & Smith, Darwin, « De loral à loral : réflexions sur la transmission écrite des textes dramatiques au moyen âge », Médiévales 59, 2010, p. 17-39.

Lalou, Elisabeth, « Les rolets de théâtre. Etude codicologique », Théâtre et spectacles hier et aujourdhui. Moyen âge et Renaissance : actes du 115e Congrès national des sociétés savantes, Section dhistoire médiévale et de philologie, Avignon, 1990, [publ. par le] Ministère de léducation nationale, Comité des travaux historiques et scientifiques, Paris, Éd. du CTHS, 1991, p. 51-71.

Landgraf, Arthur M., Einführung in die Geschichte der theologischen Literatur der Frühscholastik, trad. Jean-Marie Constant [en religion Louis Bertrand] Geiger, O.P : Introduction à lhistoire de la littérature théologique de la scolastique naissante, Montréal, Institut détudes médiévales, Paris, J. Vrin, coll. « Publications de lInstitut détudes médiévales de Montréal ; 22 », 1973.

Laroux, Xavier, « La Nature du texte dramatique à lépreuve de la numérotation des vers », Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la 623constitution dun savoir académique, éd. Marie Bouhaïk-Gironès, Véronique Dominguez & Jelle Koopmans, Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010, p. 181-199.

Larue, Anne, Théâtralité et genres littéraires, [publ. par le] Centre de recherche sur la lecture littéraire, Poitiers, « la Licorne », Université de Poitiers, UFR langues, littératures, coll. « Publications de La licorne. Hors série-colloques ; 2 », 1996.

Lausberg, Heinrich, Handbook of Literary Rhetoric : a Foundation for Literary Study, foreword by George A. Kennedy ; transl. by Matthew T. Bliss, Annemiek Jansen, David E. Orton ; ed. by David E. Orton & R. Dean Anderson, Leiden – Boston – Köln, Brill, 1998.

Law, Helen H., « The Name Galatea in the Pygmalion Myth », The Classical Journal 27, 1932, p. 337-342.

Lazzarini, Lucia, « A proposito di due Liebesstrophen pretrobadoriche », Cultura Neolatina 53, 1993, p. 123-134.

Le Clerc, Victor, s. v. « Vital de Blois », Histoire littéraire de la France 22, Paris, Imprimerie Nationale, 1852, p. 39-50.

Le Goff, Jacques, « Rire au Moyen Âge », Les Cahiers du Centre de Recherches Historiques 3, 1989, p. 1-14.

Leclercq, Jean, « Joculator et saltator. S. Bernard et limage de jongleur dans les manuscrits », Translatio studii : Manuscript and Library Studies Honoring Oliver L. Kapsner, éd. Julian G. Plante, Collegeville [Minnesota], St. Johns University Press, 1973, p. 124-148 (réimpr. dans Jean Leclercq, Recueil détudes sur saint Bernard et ses écrits 5, Roma, Ed. di Storia e Letteratura, 1992, p. 363-390).

Lecointe, Jean, « La poésie parmi les arts au xvie siècle », Poétiques de la Renaissance : le modèle italien, le monde franco-bourguignon et leur héritage en France au xvie siècle, éd. Perrine Galand-Hallyn & Fernand Hallyn, Genève, Droz, coll. « Travaux dhumanisme et Renaissance ; 348 », 2001, p. 3-89.

Lecoy de la Marche, Albert, LEsprit de nos aïeux : anecdotes et bons mots tirés des manuscrits du xiie siècle, Paris, Marpon – Flammarion, 1888 (actualisé et réimpr. sous le titre Le Rire du prédicateur, [Paris], Brepols, coll. « Miroir du Moyen âge », 1992).

Lefferts, Peter M., « Introduction », Robertus de Handlo, the Rules, and Johannes Hanboys, the Summa, éd. et trad. Peter M. Lefferts, University of Nebraska Press, coll. « Greek and Latin Music Theory », 1991.

Lehmann, Hans-Thies, Postdramatic Theatre. Translated and with an introduction by Karen Jürs-Munby, London – New York, Routledge, 2006.

Lehmann, Paul, « Der schlaue Liebesbote », Zeitschrift für romanische Philologie 46, 1926, p. 699-705.

Lehman, Paul, Pseudo-antike Literatur des Mittelalters, Leipzig, Teubner, coll. « Studien der Bibliothek Warburg ; 13 », 1927.

624

Lemay, Helen Rodnite, « The Science of the Stars in William of ConchesGlosæ super Macrobium », Guillaume de Conches : philosophie et science au xiie siècle, éd. Barbara Obrist & Irene Caiazzo, Firenze, SISMEL – Ed. del Galluzzo, coll. « Micrologus Library ; 42 », 2011, p. 197-217.

Lenz, Friedrich W., « [P. Ovidii Nasonis] De Pediculo Libellus », Eranos. Acta philologica suecana 53, 1955, p. 61-74.

Lenz, Friedrich W., « Das pseudo-ovidische Gedicht De luco », Orpheus, Rivista di umanità classica e cristiana 8, 1961, p. 119-136.

Lenz, Friedrich W., « Das pseudo-ovidische Gedicht De sompnio », Mittellateinischies Jahrbuch 5, 1968, p. 101-114.

Lenz, Friedrich W., « De pulice libellus », Maia 14, 1962, p. 299-333.

Lenz, Friedrich W., « Einführende Bemerkungen zu den Pseudo-Ovidiana », Altertum 5, 1959, p. 171-182.

Leo, Friedrich, « Varro und die Satire », Hermes 24, 1889, p. 67-84.

Leonardi, Corrado, « La vita e lopera di Ugoccione da Pisa decretista », Studia Gratiana 4, 1956-1957, p. 37-120.

Lesieur, Thierry, Pon, Georges & Soria, Myriam, éd., Gilbert de La Porrée : un théologien, évêque de Poitiers, 1142-1154, Poitiers, Association Gilbert de La Porrée, coll. « Collection Trésors poitevins ; 9 », 2010.

Levy, Brian J., « Or escoutez une merveille ! Parallel Paths : Gautier de Coinci and the Fabliaux », Gautier de Coinci : miracles, music, and manuscripts, éd. Kathy M. Krause & Alison Stones, Turnhout, Brepols, coll. « Medieval texts and cultures of Northern Europe ; 13 », 2006, p. 331-343.

Levy, Brian J., The Comic Text : Patterns and Images in the Old French Fabliaux, Amsterdam, Rodopi, coll. « Faux titre : études de langue et littérature françaises ; 186 », 2000.

Lewański, Julian, Poetyka. 3. 2, Średniowieczne gatunki dramatyczno-teatralne : Komedia elegijna. Opracował Julian Lewański, éd. Maria R. Mayenowa, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1968.

Lewis, Paul, Comic Effects. Interdisciplinary Approaches to Humor in Literature, Albany, N.Y., State University of New York Press, 1989.

Licitra, Vincenzo, « La Summa de arte dictandi di Maestro Goffredo », Studi medievali 3, 1966, p. 865-913.

Liddell, Henry George & Scott, Robert, A Greek-English Lexicon. Revised and augmented throughout by Sir Henry Stuart Jones, with the assistance of Roderick McKenzie, Oxford, Clarendon Press, 1940.

Liebeschütz, Hans, Mediæval Humanism in the Life and Writings of John of Salisbury, London, University of London, coll. « Studies of the Warburg Institute ; 17 », 1950.

Liebl, Hans, Die « Disticha Cornuti », auch « Cornutus » oder « Distigium » des Jo. v. Garlandia genannt, und der Scholias Cornutus, mit dem Text des « Cornutus antiquus » und « novus », vom kgl. Studienlehrer Hans Liebl. Programm der kgl. Studien-Anstalt Straubing, Straubing, A. Lechner, 1888.

625

Lieftinck, G. I., « A Fragment of Tertullians De Spectaculis from a Manuscript of the Ninth Century », Vigiliæ Christianæ 5, 1951, p. 193-203.

Liliencron, Rochus von, « Die Horazischen Metren in deutschen Kompositionen des 16. Jahrhunderts », Vierteljahrschrift für Musikwissenschaft 3, 1887, p. 26-92.

Lind, L. R., « Introduction to Maximianuss Elegies », Gabriele Zerbi, Gerontocomia : on the Care of the Aged and Maximianus, Elegies on Old Age and Love, transl. from the Latin by L. R. Lind, Philadelphia (Pa.), American Philosophical Society, coll. « Memoirs of the American Philosophical Society ; 182 », 1988, p. 309-318.

Lintilhac, Eugène, Histoire générale du théâtre en France 2. La Comédie : Moyen âge et Renaissance, Paris, Flammarion, 1905.

Liuzzi, Fernando, « Notazione musicale del sec. xi in un manoscritto dellEneide », Studi Medievali n.s. 5, 1932, p. 67-80.

Liuzzi, Fernando, « Orazio nella tradizione musicale latina del medie evo », La figura e lopera di Orazio. Note e riferimenti bibliografici Scritti di A. Beltrami, E. Bodrero, F. Liuzzi, C. Galassi Paluzzi, G. Lugli, G. Q. Giglioli, A. Monteverdi, F. Stella Maranca, Rome, Istituto di studi romani, editore, 1938, p. 35-48.

Lochert, Véronique, Lécriture du spectacle : les didascalies dans le théâtre européen aux xvie et xviie siècles, Genève, Droz, coll. « Travaux du Grand siècle ; 3 », 2009, p. 43-46.

Lodolo, Gabriella, « La tipologia femminile nella commedia elegiaca del secolo xii », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico : atti del III Convegno di Studio (Viterbo, 26-28 maggio 1978), Viterbo, Agnesotti, 1979, p. 81-100.

Longtin, Mario, « La Parole doublant laction : maladresse ou choix esthétique ? La critique et ses présupposés », Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la constitution dun savoir académique, éd. Marie Bouhaïk-Gironès, Véronique Dominguez & Jelle Koopmans, Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010, p. 201-211.

Loomis, Roger S., « Were There Theatres in the Twelfth and Thirteenth Centuries ? », Speculum 20.1, 1945, p. 92-95.

Lote, Georges, Les origines du vers français, Genève, Slatkine, 1973 (Fac-sim. de léd. dAix-en-Provence, Imprimerie universitaire, 1940).

Loe, Elias A., Codices Latini Antiquiores. A Palæographical Guide to Latin Manuscripts Prior to the Ninth Century, 7 : Switzerland, Oxford, Claredon Press, 1956 (Osnabrück, Zeller, 1982), p. 39-41.

Lowe, J. C. B., « The Virgo Callida of Plautus, Persa », The Classical Quarterly 39.2, 1989, p. 390-399.

Luongo, Salvatore, éd., Lépopéeromane au Moyen Âge et aux temps modernes : actes du 14e congrès international de la Société Rencesvals pour létude des épopées romanes, Naples 24-30 juillet 1997, Napoli, Fridericiana ed. universitaria, coll. « Fridericiana varia. Miscellanea ; 6 », 2001.

626

Luscombe, David E., The School of Peter Abelard : the Influence of Abelards Thought in the Early Scholastic Period, Cambridge, Cambridge University Press, coll. « Cambridge Studies in Medieval Life and Thought : 2nd series ; 14 », 1970.

MacFarlane, Katherine N., Isidore of Seville and the Pagan Gods : « Origines » 8.1, Philadelphia, American Philosophical Society, coll. « Transactions of the American Philosophical Society ; 70.3 », 1980.

Machabey, Armand, « Remarques sur les mélodies goliardiques », Cahiers de civilisation médiévale 7.27, 1964, p. 257-278.

Mai, Angelo, éd., Classicorum auctorum e Vaticanis codicibus editotum tomus 8 : Thesaurus novus latinitatis, sive Lexicon vetus e membranis nunc primum erutum, Romæ, typis Collegii Urbani, 1836.

Manitius, Max & Lehmann, Paul, Geschichte der lateinischen Literatur des Mittelalters 3, München, Beck, 1931.

Manly, John M., « Chaucer and the Rhetoricians », Proceedings of the British Academy 12, 1926, p. 95-113.

Mann, Jill, Geoffrey Chaucer, Hemel Hempstead, GB, Harvester Wheatsheaf, 1991.

Marguin-Hamon, Elsa, éd., L« ars lectoria ecclesie » de Jean de Garland ; une grammaire versifiée du xiiie siècle et ses gloses, Trunhout, Brepols, coll. « Studia artistarum : études sur la Faculté des arts dans les universités médiévales. Subsidia ; 2 », 2003.

Mari, Giovanni, I Trattati medievali di ritmica latina, Milano, U. Hoepli, 1899.

Marigo, Aristide, I codici manoscritti delle Derivationes di Uguccione Pisano, Roma, Istituto di studi romani, 1936.

Maritain, Jacques, De la philosophie chrétienne, Paris, Desclée De Brouwer et Cie, éditeurs, (18 mai), coll. « Questions disputées ; 8 », 1933.

Maritain, Jacques, Humanisme intégral. Problèmes temporels et spirituels dune nouvelle chrétienté, Paris, impr. Chantenay ; Fernand Aubier, 1936.

Maritain, Jacques, « LHumanisme de Saint Thomas dAquin », Mediæval Studies 3, 1941, p. 174-184.

Marouzeau, J., c. r., « La comédie latine en France au xiie siècle. Textes publiés sous la direction et avec une introduction de G. Cohen, Paris, Les Belles Lettres, 2 vol », Revue des études latines 10, 1932, p. 244-247.

Marshall, Carter John, Rape in Medieval England : A Historical and Sociological Study, Lanham – New York – London, University Press of America, 1985.

Marshall, Mary H., « Boethius Definition of Persona and Mediæval Understanding of the Roman Theater », Speculum 25.4, 1950, p. 471-482.

Marshall, Mary H., « Theatre in the Middle Ages : Evidence from Dictionaries and Glosses », Symposium : A Journal Devoted to Modern Foreign Languages and Literatures 4, 1950, p. 1-39.

Martin, Henri-Jean & Vezin, Jean, éd., Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, Paris, Éditions du Cercle de la Librairie-Promodis, 1990.

Mast, Isabelle, « Rape in John Gowers Confessio Amantis », Young Medieval 627Women, éd. Katherine J. Lewis, Noel James Menuge & Kim M. Phillips, Stroud, Sutton, 1999, p. 103-132.

Mayr-Hartig, Henry, « Ruotger, the Life of Bruno and Cologne Cathedral Library », Intellectual Life in the Middle Ages : Essays Presented to Margaret Gibson, éd. Lesley Smith & Benedicta Ward, London – Rio Grande, Ohio, Hambledon Press, 1992, p. 33-60.

Mayr-Harting, Henry, Church and Cosmos in Early Ottonian Germany. The View from Cologne, Oxford University Press, 2007.

McCorkell, Edmund J., « Humanisme and the Middle Ages », Speculum 24.4, 1949, p. 516-519.

McDonough, Christopher J., « Miscellaneous Notes to Hugo Primas and Arundel 1 », Mittellateinisches Jahrbuch 14, 1979, p. 187-199.

McGeachy, Jr., J. A., « The Glossarium Salomonis and its relationship to the Liber Glossarum », Speculum 13, 1938, p. 309-318.

McKeown, J. C., « The Authenticity of Amores 3.5 », Vertis in usum. Studies in Honor of Edward Courtney, éd. John F. Miller, Cynthia Damon & K. Sara Myers, Leipzig, K. G. Saur München, coll. « Beiträge zur Altertumskunde ; 161 », 2002, p. 114-128.

McMahon, A. Philip, « On the Second Book of Aristotles Poetics and the Source of Theophrastus Definition of Tragedy », Harvard Studies in Classical Philology 28, 1917, p. 1-46.

McMahon, A. Philip, « Seven Questions on the Aristotelian Definitions of Tragedy and Comedy », Harvard Studies in Classical Philology 40, 1929, p. 97-198.

Meersseman, Gilles G., « Seneca maestro di spiritualità nei suoi opuscoli apocrifi dal xii al xv secolo », Italia medioevale e umanistica 16, 1973, p. 43-125.

Meier, Gabriel, Catalogus codicum manu scriptorum qui in bibliotheca monasterii Einsidlensis O.S.B. servantur. Tomus 1, complectens centurias quinque priores, Einsiedeln, sumpt. Monasterii, 1899.

Ménard, Philippe, Le rire et le sourire dans le roman courtois en France au Moyen Âge 1150-1250, Genève, Librairie Droz, coll. « Publications romanes et françaises ; 105 », 1969.

Menéndez y Pelayo, Marcelino, La Celestina. Razones para tratar de esta obra dramática en la historia de la novela española, Buenos Aires, Espasa-Calpe, 1947 (1905-1910).

Ménestriel, Claude-François, Philosophie des images énigmatiques, Paris, Veuve Daniel Horthemels & Lyon, H. Baritel, 1694.

Mengaldo, Pier Vincenzo, « Lelegia umile (De vulgari Eloquentia IIIV 5-6) », Linguistica e retorica di Dante, Pisa, Nistri-Lischi, coll. « Saggi di varia umanità : nuova serie ; 21 », 1978, p. 200-222 (version révue de lessai de 1966).

Mercati, Silvio G., « Intorno al titolo dei lessici di Suida-Suda e di Papia », Memorie della Accademia nazionale dei Lincei. Classe di scienze morali, storice e filologiche 8.10.1, 1960, p. 14-17.

628

Mercati, Silvio G., « Sul luogo e sulla data della composizione delle Derivationes di Uguccione da Pisa », Ævum 33, 1959, p. 490-494.

Mérindol, Christian de, La production des livres peints à labbaye de Corbie au xiie siècle. Étude historique et Archéologique, vol. 1, Service de Reproduction des thèses, Université de Lille III (thèse présentée devant lUniverstié de Paris I le 15 novembre 1975).

Messina, Nicolo, « Le citazioni classiche nelle Etymologiæ di Isidoro di Siviglia », Archivos leoneses 34, 1980, p. 205-265.

Mews, Constant J., « Abelard on Dialectic, Rhetoric, and the Principles of Argument », Rhetoric and Renewal in the Latin West 1100-1540 : Essays in Honour of John O. Ward (Disputatio 2), éd. Constant J. Mews, Cary J. Nederman & Rodney M. Thomson, Turnhout, Brepols, 2003, p. 37-53.

Mews, Constant J., « Questioning the Music of the Spheres in the 13th-Century Paris : Johannes de Grocheio and Jerome de Moravia OP », Knowledge, Discipline and Power in the Middle Ages : Essays in Honour of David Luscombe, éd. Joseph Canning, Edmund King & Martial Staub, Leiden, Brill, coll. « Studien und Texte zur Geistesgeschichte des Mittelalters ; 106 », 2011, p. 95-117.

Meyer Evitt, Regula, « Undoing the Dramatic History of the Riga Ludus Prophetarum », Comparative Drama 25.3, 1991, p. 242-256.

Meyer, Paul, « Notice sur un ms. bourguignon (Musée britannique Addit. 15606) suivie de pièces inédites », Romania 6, 1877, p. 1-46.

Meyer-Lubke, Wilhelm, « Aucassin und Nicolette », Zeitschrift für französische Sprache und Literatur 34, 1910, p. 706-798.

Milchsack,Gustav, Die Handschriften der Herzoglichen Bibliothek zu Wolfenbüttel4 : Die Gudischen Handschriften : Die griechischen Handschriften bearbeitet von Franz Köhler ; Die lateinischen Handschriften bearbeitet von Gustav Milchsack, Wolfenbüttel, Zwissler, 1913.

Ministero per i Beni Culturali e Ambientali – Biblioteca Vallicelliana, Quelli che servono gli infermi. Assistenza e medicina a Roma nei secoli xvi e xvii, mostra bibliografica, Roma, 18 maggio – 18 giugno 1987, Roma 1987 [Exposition. Rome, Biblioteca Vallicelliana. 1987].

Ministero per i Beni Culturali e Ambientali – Ufficio centrale per i Beni Librari e gli Istituti Culturali, Luomo e lacqua nei libri della Biblioteca Vallicelliana (catalogo della mostra tenutasi nella B. Vallicelliana per la giornata mondiale dellalimentazione, 16 ottobre 1990), Roma, Stampatore Gaeta Gaetagrafiche, 1990.

Minnis, Alastair J., Magister amoris : the « Roman de la Rose » and Vernacular Hermeneutics, Oxford – New York, Oxford University Press, 2001.

Minnis, Alastair J., Medieval Theory of Authorship : Scholastic Literary Attitudes in the Later Middle Ages, 2nd ed., Philadelphia, Pennsylvania, University of Pennsylvania Press, coll. « The Middle Ages Series », 2010 (1984).

Minnis, Alastair J., Scott, Alexander B. & Wallace, David, éd., Medieval 629Literary Theory and Criticism c. 1100 – c. 1375 : the Commentary-Tradition, éd. A. J. Minnis & A. B. Scott with the assist. of David Wallace, Oxford, Clarendon Press, 1988.

Minorita, Alexander, Expositio in Apocalypsim, éd. Alois Wachtel, Weimar, H. Böhlaus Nachfolger, coll. « Quellen zur Geistesgeschichte des Mittelalters ; 1 », 1955.

Möchren, Frankwald, « De lanalyse sémantique du lexique ancien », Dictionnaires et Traduction, éd. Michaela Heinz, Berlin, Frank & Timme GmbH, coll. « Metalexicographie », 2012, p. 27-58.

Molhuysen, Philippus C. & Blok, Petrus J., éd., Niew nederlandsch biografisch Woordenboek 6, Leyde, A. W. Sijthoff, 1924.

Molina Sánchez, Manuel, « Los personajes de Sycophanta y Sardanapallus del Querolus y sus correspondientes en la Aulularia de Vital de Blois », Medioevo Romanzo 10, 1985, p. 339-347.

Molina Sánchez, Manuel, « La receptin de Plauto y Terencio en la comedia latina medieval », Estudios sobre Plauto, éd. Andrés Pociña & Beatriz Rabaza, Madrid, Ed. Clásicas, 1998, p. 71-100.

Molina Sánchez, Manuel, « Plauti per vestigia. La auctoritas plautina en la comedia latina medieval : los ejemplos del anónimo Querolus siue Aulularia y de la Aulularia de Vital de Blois », Cuadernos de Filología Clásica. Estudios Latinos 27.1, 2007, p. 117-133.

Monaci, Ernesto, « Aneddoti per la storia della scuola poetica siciliana », Rendiconti della reale accademia dei lincei, classe di scienze morali, storiche e filologiche, Serie 5, vol. 5, 1896, p. 45-52.

Monod, Richard, Les textes de théâtre, Paris, CEDIC, coll. « Textes et non textes », 1977.

Monti, Carla M., « Un Carme di Pietro da Parma », Studi Petrarcheschi N.S. 5, 1988, p. 126-153.

Moore, Timothy J., The Theater of Plautus : Playing to the Audience, Austin, University of Texas Press, 1998.

Moore, Timothy J., « When Did the Tibicen Play ? : Meter and Musical Accompaniment in Roman Comedy », Transactions of the American Philological Association 138.1, 2008, p. 3-46.

Morris, Colin, The Discovery of the individual, 1050-1200, Toronto ; Buffalo ; London, University of Toronto press ; [Cambridge, Mass.], Medieval Academy of America, coll. « Medieval Academy Reprints for Teaching ; 19 », 1987.

Morros, Bienvenido, La comedia elegíaca y el Libro de Buen Amor, Troianalexandrina. Anuario sobre literatura medieval de materia clásica 3, 2003.

Moscati, Anna, « La Lamentacio di Bertoldo di Hohenburg », Bullettino dellIstituto storico italiano per il Medio Evo 65, 1953, p. 121-127.

Mozley, John H. & Raymo, Robert R., éd., Nigel de Longchamps. Speculum stultorum, Berkeley, University of California press, coll. « University of California publications. English studies ; 18 », 1960.

630

Mozley, John H., « Some Unprinted Fragments of Matthew of Vendôme (?) : A Description of the Bodleian MS Misc. Lat. D 15 », Studi Medievali 6, 1933, p. 208-238.

Muellenbach, Ernestus, Comœdiæ elegiacæ, dissertatio philologica, quam…, Bonnæ, typis C. Georgi, 1885.

Müllenbach, Ernst, éd., Comœdiæ Elegiacæ 1 : Vitalis « Aulularia », Bonnæ, C. Georgi, 1885.

Müller, Wolfgang P., « Huguccio of Pisa : Canonist, Bishop, or Grammarian ? », Viator 22, 1991, p. 121-151.

Müller, Wolfgang P., Huguccio : the Life, Works, and Thought of a Twelfth-Century Jurist, Washington (D. C.), The Catholic University of America Press, coll. « Studies in Medieval and Early Modern Canon Law ; 3 », 1994.

Munari, Franco, « Codici Heinsiani degli Amores », Studi italiani di filologia classica NS 24, 1950, p. 161-165.

Munari, Franco, « Il Piramus et Tisbe di Matteo di Vendôme », Studi Italiani di Filologia Classica 31, 1959, p. 65-78.

Munari, Franco, « Noterelle su Matteo di Vendôme », Lanx Satura. Nicolao Terzaghi oblata. Miscellanea pfilologica, Genova, Istituto di filologia Classica e Medioevale, 1963, p. 267-282.

Munari, Franco, « Sugli Amores di Ovidio », Studi italiani di filologia classica NS, 23, 1949, p. 113-152.

Munari, Franco, éd., Mathei Vindocinensis Opera 1, Roma, Ed. di Storia e Letteratura, 1977.

Munk Olsen, Birger, « The Production of the Classics in the Eleventh and Twelfth Century », Medieval Manuscripts of the Latin Classics. Production and Use : Proceedings of the Seminar in the History of the Book to 1500, Leiden, 1993, éd. Claudine A. Chavannes-Mazel & Margaret M. Smith, Los Altos Hills (Calif.), Anderson-Lovelace ; London, The Red Gull Press, 1996, p. 1-18.

Munk Olsen, Birger, LÉtude des auteurs classiques latins aux xie et xiie siècles, 3 vols, Paris, Éd. du C.N.R.S., coll. « Documents, études et répertoires / Institut de recherche et dhistoire des textes », 1982-1989.

Munk Olsen, Birger, La réception de la littérature classique au Moyen Âge (ixe-xiie siècle), Copenhague, Museum Tusculanum press, 1995 (réimpr. de : Mittellateinisches Jahrbuch 24-25, 1991, p. 341-347).

Murgia, Charles E., Prolegomena to Servius 5 – The Manuscripts, University of California Press, coll. « University of California Publications : Classical Studies ; 11 », 1975.

Murphy, James J., « Quintilians influence on the teaching of speaking and writing in the Middle Ages and Renaissance », Oral and Written Communication : Historical Approaches, éd. Richard Leo Enos, Newbury Park, CA, 1990, p. 158-183 (réimpr. dans : Id., Latin Rhetoric and Education in the Middle Ages and Renaissance, Variorum Colected Studies, Hampshire – Burlington, Ashgate Variorum, 2005).

631

Murphy, James J., « The Arts of Discourse, 1050-1400 », Medieval Studies 23, 1961, p. 194-205.

Murphy, James J., Rhetoric in the Middle Ages : A History of Rhetorical Theory from St. Augustine to the Renaissance, Berkeley – Los Angeles, University of California Press, 1974.

Mynors, Roger A. B., Thomson, R. M. & Gullick, Michael, Catalogue of the Manuscripts of Hereford Cathedral Library, Woodbridge, D. S. Brewer, 1993.

Nagler, Alois M., The Medieval Religious Stage : Shapes and Phantoms, New Haven – London, Yale University Press, 1976.

Naumann, Hans, Notkers Boethius. Untersuchungen über Quellen und Stil, Strasburg, K. J. Trübner, coll. « Quellen und Forschungen zur Sprach- und Culturgeschichte der germanischen Völker ; 121 », 1913.

Nauta, Lodi & Minnis, Alastair J., « More Platonico loquitur : What Nicholas Trevet Really Did to William of Conches », Chaucers « Boece » and the Medieval Tradition of Boethius, éd. Alastair J. Minnis, Cambridge, D. S. Brewer, coll. « Chaucer Studies ; 18 », 1993, p. 1-33.

Nicoll, Allardyce, Masks, Mimes, and Miracles : Studies in the Popular Theatre, London – Bombay – Sydney, Harrap, 1931.

Nikiforaki, Despoina, Émergences de la théâtralité : Eschyle, Sénèque, Gabily, [préface de Claire Nancy], Toulouse, Presses universitaires du Midi, 2015.

Nisard, Théodore, « Musique des odes dHorace », Archives des missions scientifiques et littéraires 2, 1851, p. 98-112 (repr. « Musique des odes dHorace. Étude envoyée par Mr. Théodor Nisard en Mission à Monpellier », Q. Horatius Flaccus, recensuit atque interpretatus est Io. Gaspar Orellius,… edition tertia emendata et aucta curavit Io. Georgius Baiteurus, vol. 2, Turici, sumptibus Orelli, Fuesslini et Sociorum, 1852, p. 924-935).

Noble, Peter, Polak, Lucie & Isoz, Clair, éd., The Medieval Alexander legend and romance epic : essays in honour of David J.A. Ross, Millwood, N. Y., Kraus International, 1982.

Noomen, Willem, « Passages narratifs dans les drames médiévaux français : essai dinterprétation », Revue belge de philologie et dhistoire 36.3, 1958, p. 761-785.

Norberg, Dag, « La récitation du vers latin », Neuphilologishe Mitteilungen 66, 1965, p. 496-508 (réimpr. dans : Au seuil du Moyen Âge, Padova, Editrice Antenore, 1974, p. 123-134).

Norberg, Dag, Au seuil du Moyen Âge. Études linguistiques, métriques et littéraires publiées par ses collègues et élèves à loccasion de son 65eanniversaire, Padova, Editrice Antenore, 1974.

Norberg, Dag, Introduction à létude de la versification latine médiévale, Stockholm, Almqvist och Wiksell, coll. « Studia Latina Stockholmiensia ; 5 », 1958.

Noske, Gottfried, Quæstiones Pseudacroneæ. Inaugural – Dissertation zur Erlaugung des Doktorgrades der Philosophischen Fakultät der Ludwig-Maximilians-Universität zu München, 1969.

632

Novara, Antoinette, « Virgile latin », Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, éd. Henri-Jean Martin & Jean Vezin, Paris, Éditions du Cercle de la Librairie-Promodis, 1990, p. 147-154.

Nykrog, Per, Les fabliaux. Nouvelle éd., coll. « Publications romanes et françaises ; 123 », Genève, Droz, 1973.

Obrist, Barbara & Caiazzo, Irene, éd., Guillaume de Conches : philosophie et science au xiie siècle, Firenze, SISMEL – Ed. del Galluzzo, coll. « Micrologus Library ; 42 », 2011.

Ogilvy, J. D.A., « Mimi, Scurræ, Histriones : Entertainers of the Early Middle Ages », Speculum 38.4, 1963, p. 603-619.

Oldoni, Massimo, « Tecniche di scena e comportamenti narrativi nel teatro profano mediolatino (secc. ix-xii) », IlContributo dei giullari alla drammaturgia italiana delle origini : atti del 2o convegno di studio, Viterbo, 17-19 giugno 1977. Centro di studi sul teatro medioevale e rinascimentale, Ente provinciale per il turismo, Viterbo, Roma, Bulzoni, 1978, p. 29-35.

Olson, Glending, Literature as Recreation in the Later Middle Ages, Ithaca etc., Cornell U. P., 1982.

Omont, H., Comédies de Térence : reproduction des 151 dessins du manuscrit latin 7899 de la Bibliothèque nationale, notices de H. Omont ; Bibliothèque Nationale. Département des Manuscrits, Paris, impr. de Berthaud frères, coll. « Reproductions de manuscrits et miniatures de la Bibliothèque nationale ; II. Miniatures ; 7 », 1907.

Ong, Walter J., « Latin Language Study as a Renaissance Puberty Rite », Studies in Philology 56.2, 1959, p. 103-124.

Oostveld, Bram van, « Ut pictura hortus / ut theatrum hortus : Theatricality and French Picturesque Garden Theory (1771-1795) », Theatricality in early modern art and architecture, éd. Caroline van Eck & Stijn Bussels, Oxford, Wiley-Blackwell, coll. « Art history book series », 2011, p. 165-177.

Orlandi, Giovanni, « Classical Latin Satire and Medieval Elegiac Comedy », Latin Poetry and the Classical Tradition, éd. Peter Godman & Oswyn Murray, Oxford, Clarendon press, coll. « Oxford-Warburg Studies », 1990, p. 97-114.

Orlandi, Giovanni, « Contributi sul testo di quattro commedie elegiache », Sandalion 2, 1979, p. 267-302.

Orlandi, Giovanni, « Metrica medievale e metrica antichizzante nella commedia elegiaca : la tecnica versificatoria del Miles gloriosus e della Lidia », Tradizione classica e letteratura umanistica. Per Alessandro Perosa, éd. Roberto Cardini, Eugenio Garin, Lucia Cesarini Martinelli, Giovanni Pascucci, vol. 1, Roma, Bulzoni, 1985, p. 1-16.

Orme, Nicholas, Medieval schools : from roman Britain to Renaissance England, New Haven (Conn.) ; London, Yale University press, 2006.

Osann, Friedrich G., éd., Vitalis Blesensis Amphitryon et Aulularia eclogæ, Darmstadii, E. Heil, 1836.

633

Ouy, Gilbert, Les manuscrits de lAbbaye de Saint-Victor : catalogue établi sur la base du répertoire de Claude de Grandrue (1514), Turnhout – Paris, Brepols, coll. « Bibliotheca victorina ; 10 », vol. 2, 1999.

Owst, Gerald Robert, Literature and pulpit in medieval England, a neglected chapter in the history of English letters and of the English people, Oxford, B. Blackwell, 1961.

Paden, William D. & Paden, Frances F., Troubadour Poems from the South of France, Cambridge, D. S. Brewer, 2007.

Paden, William D., « Before the Troubadours : The Archaic Occitan Texts and the Shape of Literary History », « De sens rassis » : Essays in Honor of Rupert T. Pickens, éd. Keith Busby, Bernard Guidot & Logan E. Whalen. Amsterdam [etc.], Rodopi, coll. « Faux Titre ; 259 », 2005, p. 509-528.

Paeske, Arnold, Vitalis Blesensis, Der Geta des Vitalis von Blois. Kritische Ausgabe, Köln, R. J. Hundt, 1976.

Paetow, Louis J., The Arts Course at Medieval Universities with Special Reference to Grammar and Rhetoric, Urbana-Champaign, University Press, 1910.

Page, Christopher, « Listening to the Trouvères », Early Music 25, 1997, p. 639-659.

Palacz, Ryszard, « Les manuscrits du Policraticus de Jean de Salisbury en Pologne », Mediævalia philosophica Polonorum 10, 1961, p. 55-58.

Paratore, Ettore, « Alcuni caratteri dello stile della cancelleria federiciana », Antico e nuovo, Caltanissetta – Roma, S. Sciascia, 1965, p. 117-163.

Paré, Gérard, Brunet Adrien & Tremblay, Pierre, La renaissance du xiie siècle : Les écoles et lenseignement. Refont complète de louvrage de G. Robert (1909), Paris, Vrit & Ottawa, Institut détudes médiévales, 1933.

Parent, J. M., La Doctrine de la création dans lÉcole de Chartres, étude et textes, Paris, J. Vrin ; Ottawa, Institut détudes médiévales, coll. « Publications de lInstitut détudes médiévales dOttawa ; 8 », 1938.

Paris, Gaston, Poëmes et légendes du Moyen Âge, Paris, Société dédition artistique, 1909.

Pater, Walter, The Renaissance : Studies in Art and Poetry, London, Macmillan and Co., 1925.

Pavis, Patrice, Dictionnaire du théâtre. Termes et concepts de lanalyse théâtrale, Paris, Éditions sociales, 1980.

Payne, Robert O., « Chaucer and the Art of Rhetoric », Companion to Chaucer Studies, rev. ed. Beryl Rowland, Oxford – New York, Oxford University Press, 1979, p. 42-64.

Peeters, Félix, c. r., « Cohen. (G.) La Comédie latine en France au xiie siècle. Textes publiés sous la direction et avec une introduction de G. Cohen », Revue belge de philologie et dhistoire 12.12-4, 1933, p. 1120-1124.

Peiper, Rudolf, « Die profane Komödie des Mittelalters », Archiv für Litteraturgeschichte 5, 1876, p. 493-542.

634

Pellegrin, Elisabeth, « Les Remedia amoris dOvide, texte scolaire médiéval », Bibliothèque de lécole des chartes 115, 1957, p. 172-179.

Pellegrin, Elisabeth, « Manuscrits de labbaye de Saint-Victor et danciens collèges de Paris à la Bibliothèque municipale de Berne, à la bibliothèque Vaticane et à Paris », Bibliothèque de lécole des chartes 103, 1942, p. 69-98.

Pellegrin, Élisabeth, Dolbeau, François, Fohlen, Jeannine & Tilliette, Jean-Yves, éd., Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane, Paris, Éditions du Centre national de la recherche scientifique, 1975-2010.

Pérez, Pastor Cristóbal, « Inventarios de la infanta Donna Juana, hija de Carlos V. – 1573 », Noticias y documentos relativos a la historia y literatura Espanolas.Memorias de la Real Academia Espanola 11, 1914, p. 315-380.

Petersen, Nils Holger, « The Notion of a Missionary Theatre : The ludus magnus of Henry of Livonias Chronicle », Crusading and Chronicle Writing on the Medieval Baltic Frontier. A Companion to the Chronicle of Henry of Livonia, éd. Marek Tamm & Linda Kaljundi & Carsten Selch Jensen, Farnham – Burlington, Ashgate Publishing Ltd., 2011, p. 229-244.

Philippides, Katerina, « Terences Eunuchus : Elements of the Marriage Ritual in the Rape Scene », Mnemosyne, Fourth Series 48.3, 1995, p. 272-284.

Phoenix 20, 1986.

Piccard, Gerhard, éd., Die Wasserzeichenkartei Piccard im Hauptstaatsarchiv Stuttgart ; Findbuch IV, Teil 2 : Wasserzeichen Buchstabe P, Stuttgart, W. Kohlhammer, coll. « Veröffentlichungen der Staatlichen Archivverwaltung Baden-Württemberg », 1977.

Pierce, Karen F., « The Portrayal of Rape in New Comedy », Rape in Antiquity, éd. Susan Deacy & Karen F. Pierce, London, Duckworth ; Swansea, the Classical Press of Wales, 1997, p. 163-184.

Pieri, Marzia, La nascita del teatro moderno in Italia tra xv e xvi secolo, Torino, Bollati Boringhieri, coll. « Saggi. Arte e letteratura », 1989.

Pietzsch, Gerhard, Die Klassifikation der Musik von Boetius bis Ugolino von Orvieto, Halle, M. Niemeyer, coll. « Studien zur Geschichte der Musiktheorie im Mittelalter ; 1 », 1929.

Pillolla, Maria Pasqualina, « Presenze terenziane in Vitale di Blois », Maia 44, 1992, p. 277-284.

Pittaluga, Stefano, « Asini e filosofastri (da Aviano a Vitale di Blois) », Sandalion 8-9, 1985-1986, p. 315-341.

Pittaluga, Stefano, « De nuntio sagaci e Pamphilus studio parallelo », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico. Atti del III Convegno di Studio, Viterbo, 26-28 maggio 1978, Viterbo, Agnesotti Editore, 1979, p. 291-300 (réimpr. dans : Id., La scena interdetta. Teatro e letteratura fra Medioevo e Umanesimo, Napoli, Liguori, coll. « Nuovo medioevo ; 61 », 2002, p. 13-22).

Pittaluga, Stefano, « Echi Terenziani nel Pamphilus », Studi Medievali 3a serie, 23, 1982, p. 297-302 (réimpr. dans : Id., La scena interdetta, vide infra, p. 23-28).

635

Pittaluga, Stefano, « LAbito buono di Riccardo da Venosa », Il paese di cortesia : omaggio a Federico II nellottavo centenario della nascita, éd. Paolo A. Rossi, Ida Li Vigni & Stefano Zuffi, Genova, Erga, 1995, p. 70-82 (réimpr. dans : Pittaluga, La scena interdetta, vide infra, p. 47-57).

Pittaluga, Stefano, « Ovidio ethicus fra satira e parodia nella commedia latina medievale », Ætates Ovidianæ. Lettori di Ovidio dallAntichità al Rinascimento. Atti del Convegno Internazionale, Salerno – Fisciano, 25-27 gennaio 1993, éd. Italo Gallo & Luciano Nicastri, Napoli, Edizioni Scientifiche Italiane, 1995, p. 209-222 (réimpr. dans : Id., La scena interdetta, vide infra, p. 59-71).

Pittaluga, Stefano, « Prologhi di commedie medievali », Schede medievali 24/25, 1993, p. 102-117.

Pittaluga, Stefano, « Terenzio, Ovidio e la tradizione comica nella commedia del primo umanesimo », Res Publica Litterarum 8, 1985, p. 231-243 (réimpr. dans : Id., La scena interdetta, vide infra, p. 191-134).

Pittaluga, Stefano, « Voce e gesto nel teatro medievale », Doctor Seraphicus 44, 1997, p. 65-78 (réimpr. dans : Id., La scena interdetta, vide infra, p. 73-86).

Pittaluga, Stefano, La scena interdetta : teatro e letteratura fra Medioevo e umanesimo, Napoli, Liguori, coll. « Nuovo medioevo ; 61 », 2002.

Pizzani, Ubaldo, « Du rapport entre le De musica de S. Augustin et le De institutione musica de Boèce », Boèce ou la chaîne des savoirs. Actes du Colloque international de la Fondation Singer-Polignac, Paris 8-12 juin 1999, éd. Alain Galonnier ; préf. de Roshdi Rashed ; introd. de Pierre Magnard, Louvain – Paris, Peeters, coll. « Philosophes médiévaux ; 44 », 2003, p. 357-377.

Plechl, Helmut, « Die Tegernseer Handschrift Clm 19411. Beschreibung und Inhalt », Deutsches Archiv für Erforschung des Mittelalters 18, 1962, p. 418-501.

Poirion, Daniel, éd., Jérusalem, Rome, Constantinople : limage et le mythe de la ville au Moyen âge. Colloque du Département détudes médiévales de lUniversité de Paris-Sorbonne, Paris IV, Paris, Presses de lUniversité de Paris-Sorbonne, 1986.

Polak, Emil J., Medieval and Renaissance Letter Treatises and Form Letters : a Census of Manuscripts Found in Eastern Europe and the Former U.S.S.R., Leiden – New York – Köln, E. J. Brill, « Davis Medieval Texts and Studies ; 8 », 1993.

Polak, Emil J., Medieval and Renaissance Letter Treatises and Form Letters : a Census of Manuscripts Found in part of Western Europe, Japan, and the United States of America : the Works on Letter-Writing from the Eleventh through the Seventeenth Century found in Belgium, Denmark, Finland, Greece, Ireland, Liechtenstein, Luxembourg, Netherlands, Norway, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland, United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, Japan, and the United States of America, Leiden – New York – Köln, E. J. Brill, coll. « Davis Medieval Texts and Studies ; 9 », 1994.

Polak, Emil J., Medieval and Renaissance Letter Treatises and Form Letters : a Census of Manuscripts Found in Part of Western Europe, Japan, and the United States of America : the Works on Letter-Writing from the Eleventh Through the 636Seventeenth Century Found in Belgium, Denmark, Finland, Greece, Ireland, Liechtenstein, Luxembourg, Netherlands, Norway, Portugal, Spain, Sweden, Switzerland, United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland, Japan, and the United States of America, vol. 3, Leiden – New York – Köln, E. J. Brill, 2015, coll. « Davis Medieval Texts and Studies ; 10 », 2015.

Postwait, Thomas & Davis, Tracy, éd., Theatricality, Cambridge, Cambridge University Press, 2003.

Pourrière, Jean, Les commencements de lécole de grammaire dAix-en-Provence, daprès des documents inédits : 1378-1413, Aix-en-Provence, Impr. P. Roubaud, 1970.

Powitz, Gerhard, « Das Catholicon – Umrisse der handschriftlichen Überlieferung », Litteræ medii ævi, Festschrift für Johanne Autenrieth zu ihrem 65. Geburtstag, éd. Michael Borgolte & Herrad Spilling, Sigmaringen, Thorbecke, 1988, p. 209-223.

Prete, Sesto, « Scene Division in the Manuscript Tradition of Terence », Traditio 13, 1957, p. 415-421.

Quadlbauer, Franz, Die antike Theorie der genera dicendi im lateinischen Mittelalter, coll. « Österreichische Akademie der Wissenschaften. Philosophisch-historische Klasse. Sitzungsberichte 241. Band 2 », Wien, R. M. Rohrer, 1962.

Questa, Cesare, Numeri innumeri : ricerche sui « Cantica » ela tradizione manoscritta di Plauto, Roma, Ed. dellAteneo, coll. « Ricerche di storia della lingua latina ; 18 », 1984.

Quinn, William A. & Hall, Audley S., Jongleur : a modified theory of oral improvisation and its effects on the performance and transmission of Middle English romance, Washington, D. C., University press of America, 1982.

Raby, F. J. E., « Surgens Manerius Summo Diluculo… », Speculum 8.2, 1933, p. 204-208.

Rand, Edward K., « Early Medieval Commentaries on Terence », Classical Philology 4, 1909, p. 359-389.

Rand, Edward K., « Une nouvelle édition de Servius », Comptes rendus des séances de lAcadémie des Inscriptions et Belles-Lettres 82.4, 1938, p. 311-324.

Rashdall, Hastings, The Universities of Europe in the Middle Ages, by the late Hastings Rashdall,… a new edition in three volumes, edited by F. M. Powicke,… and A. B. Emden,…, Oxford, at the Clarendon press. 3 vol. (vol. I : Salerno-Bologna-Paris ; vol. II : Italy-Spain-France-Germany-Scotland ; vol. III : English universities-student life), 1936.

Rausch, Alexander, « Der Boethius-Kommentar in der Handschrift St. Florian XI 282 », Studien zur Musikwissenschaft 48, 2002, p. 7-83.

Rausch, Hannelore, Theoria : von ihrer sakralen zur philosophischen Bedeutung, München, W. Fink, coll. « Humanistische Bibliothek. Reihe I Abhandlungen ; 29 », 1982.

637

Rea, John A., « The Form of Aucassin et Nicolette », Romance Notes 15, 1973-1974, p. 504-508.

Reeve, Marjorie D. & Rouse, Richard H., « New Light on the Transmission of Donatuss Commentum Terentii », Viator 9, 1978, p. 235-249.

Reichl, Karl, éd., Medieval Oral Literature, Berlin – Boston, De Gruyter, coll. « De Gruyter Lexikon », 2012.

Reinhold, Meyer, « The Naming of Pygmalions Animated Statue », The Classical Journal 66.4, 1971, p. 316-319.

Renaudet, Augustin, Dante humaniste, Paris, Belles Lettres, coll. « Les classiques de lhumanisme. Études ; 1 », 1952.

Renucci, Paul, LAventure de lhumanisme Européen au Moyen Âge, Paris, Société dEdition les Belles Lettres, 1953.

Rey-Flaud, Henri, Le cercle magique : Essai sur le theatre en rond à la fin du Moyen Âge, Paris, Gallimard, 1973, p. 287-288.

Rhodes, Dennis E., Gli annali tipografici fiorentini del xv secolo, Florence, Leo S. Olschki, coll. « Biblioteca di bibliografia italiana ; 113 », 1988.

Ribard, Jacques, « Et si les fabliaux nétaient pas des contes à rire », Reinardus 2, 1989, p. 134-143.

Ricci, Seymour de, Handlist of Manuscripts in the Library of the Earl of Leicester at Holkham Hall. Abstracted from the Catalogues of William Roscoe and Frederic Madden and Annotated by Seymour de Ricci, Oxford, the Bibliographical Society, 1932, p. 26-27.

Richardson, Henry Gerald, « The Schools of Northampton in the Twelfth Century », English Historical Review 56, 1941, p. 595-605.

Riché, Pierre & Verger, Jacques, Des nains sur des épaules de géants : maîtres et élèves au Moyen âge, Paris, Tallandier, 2006.

Riché, Pierre, « Éducation et enseignement monastique dans le Haut Moyen Âge », Médiévales 13, 1987 : Apprendre le Moyen-âge aujourdhui, éd. Didier Lett, François-Jérôme Beaussart, p. 131-141.

Riché, Pierre, « Réflexions sur lhistoire de léducation dans le Haut Moyen Âge (ve-xie siècles) », Histoire de léducation 50, 1991 : Éducations médiévales. LEnfance, lÉcole, lÉglise en Occident. ve-xve siècles, éd. Jacques Verger, p. 17-38.

Riché, Pierre, « Sources pédagogiques et traités déducation », Les Entrées dans la vie : initiations et apprentissages. XIIe Congrès de la Société des historiens médiévistes de lenseignement supérieur public, Nancy, Presses universitaires de Nancy (no spécial des : « Annales de lEst », 5- série, 1-2, 1982), 1981, p. 15-29.

Riché, Pierre, Écoles et enseignement dans le Haut Moyen âge : fin du ve siècle – milieu du xie siècle, Paris, Picard (3e éd. rev. et mise à jour), 1999.

Riché, Pierre, Lenseignement au Moyen Âge, [Paris], le Grand livre du mois, 2016.

Rickert, Edith, Chaucers World, compiled by Edith Rickert, ed. by Clair C. Olson & Martin M. Crow, ill. selected by Margaret Rickert, Ann 638Arbor, Michigan, UMI, 1993 (Fac-sim. de léd. de New York, Columbia University Press, 1948).

Ridolfi, Roberto, La stampa in Firenze nel secolo xv, Florence, Leo S. Olschki, 1958.

Riesser, Claus, Die « Magnæ derivationes » des Uguccione da Pisa und ihre Bedeutung für die romanische Philologie, Roma, Edizioni di Storia e letteratura, coll. « Temi e testi ; 11 », 1965.

Rigg, Arthur G., « Durham, Lawrence of, (c. 1110-1154) », Oxford Dictionary of National Biography : in Association with the British Academy : from the Earliest Times to the Year 2000, vol. 17, éd. H. C. G. Matthew & Brian Harrison, Oxford – New York, Oxford University Press, 2004.

Rigg, Arthur G., « Latin meter », Dictionary of the Middle Ages, éd. Joseph R. Strayer, New York, C. Scribners sons, vol. 7, 1986, p. 371-376.

Rigg, Arthur G., c. r., « Osberno, Derivazioni », éd. Paola Busdraghi, Maria Chiabó, Andrea Dessì Fulgheri… [et al.], dir. Ferruccio Bertini & Vincenzo Ussani, Spoleto, Centro Italiano di studi sullalto medioevo, coll. « Biblioteca di Medioevo latino ; 16 », 1996, Speculum 74.1, 1999, p. 232-235.

Rigg, Arthur G., History of Anglo-Latin Literature, 1066-1422, Cambridge, Cambridge University Press, 1992.

Rigg, Arthur G., s. v. « Pinnock, Osbern (fl. c. 1148) », Oxford Dictionary of National Biography, Oxford – New York, Oxford University Press, vol. 44 (Phelps-Poston), 2004.

Riou, Yves-François, « Chronologie et provenance des manuscrits latins neumés », Revue dhistoire des textes 21, 1991, p. 77-113.

Riou, Yves-François, « Codicologie et notation neumatique (suite et fin) », Cahiers de civilisation médiévale 33, 1990, p. 381-396.

Riou, Yves-François, « Codicologie et notation neumatique », Cahiers de civilisation médiévale 33, 1990, p. 255-280.

Riou, Yves-François, « Essai sur la tradition manuscrite du Commentum Brunsianum des comédies de Térence », Revue dhistoire des textes 3, 1973, p. 79-113.

Riou, Yves-François, « Gloses et commentaires de Térence dans les manuscrits du monastère San Lorenzo el real de lEscorial », Lettres latines du moyen âge et de la Renaissance, recueil éd. par Guy Cambier, Carl Deroux & Jean Préaux †, Bruxelles, Latomus, coll. « Collection Latomus ; 158 »,1978,p. 5-55.

Riou, Yves-François, « La musique et la poésie latine classique dans le haut-moyen âge », Revista de Musicología 16.4, Del XV Congreso de la Sociedad Internacional de Musicología : Culturas Musicales Del Mediterráneo y sus Ramificaciones, 1993, p. 2198-2209.

Riou, Yves-François, « Les commentaires médiévaux de Térence », Medieval and Renaissance scholarship. Proceedings of the Second European Science Foundation Workshop on the Classical Tradition in the Middle Ages and the Renaissance, 639London, the Warburg Institute, 27-28 Nov. 1992, éd. Nicholas Mann & Birger Munk Olsen, Leiden – New York – Köln, E. J. Brill, coll. « Mittellateinische Studien und Texte 4 ; 21 », 1997, p. 33-50.

Riquer, Martin de, « Épopée jongleresque à écouter et épopée romanesque à lire », Technique littéraire des chansons de geste, Actes du colloque de Liège (Septembre 1957), Faculté de philosophie et lettres de lUniversité de Liège, Paris, Les Belles Lettres ; Liège, Université de Liège, coll. « Bibliothèque de la faculté de philosophie et lettres de lUniversité de Liège ; 150 », 1959, p. 76-83.

Rizzo, Silvia, « Due note sulla commedia elegiaca medievale », Giornale italiano di filologia N.S. 10(31), 1979, p. 97-103.

Robertson, Elizabeth & Rose, Christine M., éd., Representing Rape in Medieval and Early Modern Literature, New York (N.Y), Palgrave, coll. « The New Middle Ages », 2001.

Rogger, Kaspar, « Étude descriptive de la chantefable Aucassin et Nicolette, 1 », Zeitschrift für romanische Philologie (ZrP) 67, 1951, p. 409-457.

Rogger, Kaspar, « Étude descriptive de la chantefable Aucassin et Nicolette, 1 », Zeitschrift für romanische Philologie (ZrP) 70, 1954, p. 1-58.

Roguet, Yves, « La violence comique des fabliaux », La violence dans le monde médiéval, Centre universitaire détudes et de recherches médiévales dAix, [19e Colloque, Aix-en-Provence, mars 1994], Aix-en-Provence, CUERMA, coll. « Sénéfiance ; 36 », 1994, p. 457-468.

Rolland, Joachim, Les Origines latines du théâtre comique en France. (Essai bibliographique.), Paris, éditions de la Revue des études littéraires, 1927.

Rosa, M. Teresa & Formica, Patrizia, « Contributo per una ricostruzione della biblioteca manoscritta di Achille Stazio », Accademie e Biblioteche dItalia, 55, 1987.

Ross, Braxton, « Audi Thoma… Henriciani Nota :A French Scholar Appeals to Thomas Becket ? », English Historical Review 89, 1974, p. 333-338.

Ross, Braxton, « Manuscript Evidence in the History of Texts : A Twelfth-Century Codex of Lactantius », Manuscripta 19, 1975. p. 81-82.

Rossetti, Gabriella, « Innamoramento e amore nella commedia latina del xii e xiii secolo », Sandalion 10-11, 1983-1984, p. 227-248.

Rossetto, Laura, Lo « Stichus » e lo « Pseudolus » di Plauto : volgarizzamenti rinascimentali, Ravenna, Longo, coll. « Testi e studi umanistici ; 4 », 1996.

Rouche, Michel, Histoire générale de lenseignement et de léducation en France. Tome 1 : Des origines à la Renaissance, ve siècle av. J. C. – xve siècle, préf. de René Rémond, [Paris], Perrin, coll. « Tempus ; 46 », 2003 (1981).

Rouhi, Leyla, Mediation and Love. A Study of the Medieval Go-Between in Key Romance and Near Eastern Texts, Leiden, Brill, coll. « Brills Studies in Intellectual History ; 93 », 1999.

Rousse, Michel, « Le Babio, le dialogue et le jeu du théâtre », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico. Atti del III Convegno di Studio, Viterbo, 26-28 maggio 1978, Viterbo, Agnesotti Editore, 1979, p. 173-207.

640

Rousse, Michel, « Le dialogue dans le développement du théâtre », Rencontre sur lancien théâtre européen, Léconomie du dialogue dans lancien théâtre européen. Actes de la Première Rencontre sur lancien théâtre européen, de 1995, [Tours] ; [du] Centre détudes supérieures de la Renaissance ; réunis par Jean-Pierre Bordier, Paris, H. Champion, coll. « Le savoir de Mantice ; 4 », 1999, p. 21-32.

Rousse, Michel, « Propositions sur le théâtre profane avant les farces », Tréteaux, 1, 1978, p. 4-18 [Réimpr. : La scène et les tréteaux. Le théâtre de la farce au Moyen Âge, Orléans, Paradigme, coll. « Medievalia ; 50 », 2004, p. 51-69].

Roy, Bruno & Shooner, Hugues, « Arnulfi Aurealianensis Glosule de Remediis amoris », The Journal of Medieval Latin 6, 1996, p. 135-196.

Roy, Bruno, « Arnulf of Orleans and the Latin Comedy », Speculum 49.2, 1974, p. 258-266.

Ruhe, Ernstpeter, « De amasio ad amasiam » : zur Gattungsgeschichte des mittelalterlichen Liebesbriefes, München, W. Fink, coll. « Beiträge zur romanischen Philologie des Mittelalters ; 10 », 1975.

Runnalls, Graham A., « Jean Fouquets Martyrdom of St Apollonia and the Medieval French Stage », Medieval English Theatre 19, 1997, p. 81-100.

Rzepkowski, Krzysztof, « Isidore of Seville and comici ueteres. Ad Isid., Orig. VIII 7.7 », Emerita 80.2, 2012, p. 341-353.

Sabbadini, Remigio, « Biografi e commentatori di Terenzio », Studi italiani di filologia classica 5, 1897, p. 289-327.

Saenger, Paul, « La Naissance de la coupure et de la séparation des mots », Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, éd. Henri-Jean Martinet & Jean Vezin, Paris, Éd. du Cercle de la librairie-Promodis, 1990, p. 446-449.

Saenger, Paul, « Coupure et séparation des mots sur le Continent au Moyen Âge », Mise en page et mise en texte du livre manuscrit, éd. Henri-Jean Martinet & Jean Vézin, Paris, Ed. du Cercle de la librairie-Promodis, 1990, p. 450-455.

Salverda de Grave, Jean-Jacques, c. r., « La comédie latine en France au xiie siècle », Neophilologus 17, 1932, p. 205-210.

Sanesi, Ireneo, La commedia, Milano, F. Vallardi, coll. « Storia dei generi letterari italiani », 1911.

Sanford, Eva M., « The twelfth Century-Renaissance or Proto-Renaissance ? », Speculum 26, 1951, p. 635-642.

Santosuosso, Alma C., Letter Notations in the Middle Ages, Ottawa, the Institute of Mediæval Music, coll. « Musicological studies ; 52 », 1989.

Savorelli, Mirella Brini, « Il Dictamen di Bernardo Silvestre », Rivista critica di storia della filosofia 20, 1965, p. 182-230.

Scafuro, Adele C., The Forensic Stage : Settling Disputes in Græco-Roman New Comedy, Cambridge, Cambridge University Press, 1997.

Schaeffer, Jean-Marie, Quest-ce quun genre littéraire ?, Paris, Éd. du Seuil, 1989.

Schaller, Hans M., Handschriftenverzeichnis zur Briefsammlung des Petrus de Vinea, Hannover, « MGH Hilfsmittel ; 38 », 2002.

641

Schechner, Richard, Performance Theory, revised and expand edition, Routledge, New York and London, 2005.

Scheler, Auguste, « Trois traités de lexicographie latin du xiie et du xiiie siècle », Jahrbuch für romanische und englische Literatur 8, 1865.

Scherrer, Gustav, Verzeichniss der Handschriften der Stiftsbibliothek von St. Gallen, Halle, W. Hausknecht, 1875.

Schirren, Carl, Der Codex Zamoscianus, enthaltend Capitel I-XXIII, 8, der Origines Livoniæ, Dorpat, E. J. Karow, 1865.

Schmidt, Paul G., « Causa Aiacis et Ulixis I-II : Zwei ovidianische Streitgedichte des Mittelalters », Mittellateinisches Jahrbuch 1, 1964, p. 100-132.

Schmitt, Wolfram, « The Tractatus de salute corporis, a health regimen attributed to Guglielmo da Saliceto, of the school of Bologna », Medizinische Monatsschrift 28, 1974, p. 342-347.

Schneider, Bernd, Vergil, Handschriften und Drucke der Herzog August Bibliothek. Ausstellung in der Bibliotheca Augusta, Wolfenbüttel, 5. Oktober 1982 bis 27. März 1983, mit Beiträgen von Susanne Netzer und Heinrich Rumphorst ; eingeleitet von Bernhard Kytzler, Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, coll. « Ausstellungskataloge der Herzog August Bibliothek ; 37 », 1982.

Schneider, Reinhard, « Straßentheater im Missionseinsatz. Zu Heinrichs von Lettland Bericht über ein großes Spiel in Riga 1205 », Studien über die Anfänge der Mission in Livland, éd. Manfred Hellmann, Sigmaringen, Thorbecke, coll. « Vorträge und Forschungen. Sonderband ; 37 », 1989, p. 107-121.

Schneider,Wolfgang Ch., Die elegischen Verse von Maximian : eine letzte Widerrede gegen die neue christliche Zeit : mit den Gedichten der Appendix Maximiana und der Imitatio Maximiana : Interpretation, Text und Übersetzung, Stuttgart, F. Steiner, coll. « Palingenesia ; Band 79 », 2003.

Sedgwick, Walter B., c. r., « Notes, chiefly textual on Cohens La comédie latine en France », Archivum Latinitatis Medii Ævi (ALMA) 8, 1933, p. 164-168.

Sedgwick, Walter B., « The Style and Vocabulary of the Latin Arts of Poetry of the 12th and 13th Centuries », Speculum 3, 1928, p. 349-381.

Sedlmayer, Heinrich S., « Beitrage zur Geschichte der Ovidstudien im Mittelalter », Wiener Studien 6, 1884, p. 149-150.

Seidenspinner-Núñez, Dayle, The Allegory of Good Love : Parodic Perspectivism in the « Libro de Buen Amor »,Berkeley – Los Angeles – London, University of California Press, coll. « University of California Publications in Modern Philology ; 112 », 1981.

Sennett, Richard, The Fall of Public Man, Cambridge – London – Melbourne, Cambridge University Press, 1977, p. 39-44.

Sepet, Marius, Esquisse dune représentation dramatique à la fin du quinzième siècle, Paris, Victor Palmé, 1868.

Sepet, Marius, Le Drame Chrétien au Moyen Âge, Paris, Didier et Cie, Libraires-Éditeurs, 1878.

642

Setton, Kenneth M., « The Byzantine Background to the Italian Renaissance », Proceedings of the American Philosophical Society 100.1, 1956, p. 1-76.

Shanzer, Danuta, A Philosophical and Literary Commentary on Martianus Capellas De Nuptiis Philologiæ et Mercurii. Book 1, Berkeley – Los Angeles – London, University of California Press, coll. « University of California Publications in Classical Studies ; 32 », 1986.

Sharpe, Richard, A Handlist of the Latin Writers of Great Britain and Ireland before 1540, with Additions and Corrections, Turnhout, Brepols, coll. « Publications of the Journal of Medieval Latin ; 1 », 1997.

Sharrock, Alison R., « The Art of Deceit : Pseudolus and the Nature of Reading », The Classical Quarterly 46.1, 1996, p. 152-174.

Sheffler, David, Schools and schooling in late medieval Germany : Regensburg, 1250-1500, Leiden ; Boston, Mass., Brill, coll. « Education and society in the Middle Ages and Renaissance ; 33 », 2008.

Shershow, Scott Cutler, Laughing Matters : the Paradox of Comedy, Amherst, Mass., University of Massachusetts Press, 1986.

Shooner, Hugues, « Les Bursarii Ovidianorum de Guillaume dOrléans », Medieval Studies 43, 1981, p. 405-424.

Short, Ian, « An early French epic manuscript : Oxford, Bodleian Library, French e. 32 », The Medieval Alexander legend and romance epic : essays in honour of David J.A. Ross, éd. Peter Noble, Lucie Polak & Claire Isoz, Millwood, N.Y., Kraus international, 1982, p. 173-191.

Simon, Richard Keller, The Labyrinth of the Comic : Theory and Pratice from Fielding to Freud, Tallahassee (Fla), Florida State University Press – University Presses of Florida, 1985.

Sinfield, Alan, « The Theatre and its Audiences », Society and Literature 1945-1970, London, Methuen, 1983, p. 173-197.

Sivo, Vito, « Le Introductionesdictandi di Paolo Camaldolese (testo inedito del sec. xii ex.) », Studi e ricerche dellIstituto di Latino 3, Gênes, Facoltà di magistero, 1980, p. 69-100.

Škarka, Antonín, éd., Soupis rukopisů v Třeboni a v Českěm Krumlově / Catalogus codicum manu scriptorum Trzebonæ Crumloviique asservatorum, Praha, Nakladateství československé akademi věd, 1958.

Skei, Allen B., « Jacob Handls Moralia », The Musical Quarterly 52.4, 1966, p. 431-447.

Skwara, Marek, « Struktura i sposoby argumentacji w Kazaniu na dzień św. Katarzyny. Wybrane zagadnienia », Kazania świętokrzyskie : nowa edycja, nowe propozycje badawcze, pod redakcją Pawła Stępnia ; współpraca Halina Tchórzewska-Kabata, Izabela Winiarska-Górska, Warszawa, Biblioteka Narodowa, 2009, p. 153-166.

Slater, Niall W., Plautus in Performance : the Theatre of the Mind, Amsterdam, Harwood Academic Publishers, coll. « Greek and Roman Theatre Archive ; 2 », 2000.

643

Smarr, Janet L., Boccaccio and Fiammetta : the Narrator as Lover, Urbana, University of Illinois Press, 1986.

Smith, Darwin, « Les manuscrits de théâtre. Introduction codicologique à des manuscrits qui nexistent pas », Gazette du livre médiéval, 33, 1998, p. 1-9.

Smits van Waesberghe, Joseph, « Studien über das Lesen, (pronuntiare), das Zitiern und über die Herausgabe lateinischer musiktheoristischen Traktate (9-16 Jhdt) », Archiv für Musik-Wissenschaf 28, 1971, p. 155-200, 271-287 et Archiv für Musik-Wissenschaft 29, 1972, p. 64-86.

Smolak, Kurt, « Zu Text und Interpretation der pseudo-ovidianischen Elegie De sompnio », Wiener Studien 17, 1983, p. 189-209.

Smolak, Kurt, « Die elegischen Komödien des Mittelalters. Zur Rezeption der römischen Palliata und Ovids », Wiener humanistische Blätter 36, 1994, p. 65-89.

Smolak, Kurt, « Semivir arma tulit. Zu den mittellateinischen Causæ Aiacis et Ulixis », « Nova de veteribus ». Mittel- und neulateinische Studien für Paul Gerhard Schmidt, éd. Andreas Bihrer & Elisabeth Stein, München – Leipzig, K. G. Saur,2004, p. 511-524.

Smutny, Eduard, « De scholiarum Terentianorum, quæ sub Donati nomine feruntur, auctoribus et fontibus quæstiones selectæ », Dissertationes Philologæ Vindobonenses 6, 1898, p. 93-137.

Solterer, Helen, « The Waking of Medieval Theatricality Paris 1935-1995 », New Literary History 27.3 (Literary Subjects), 1996, p. 357-390.

Solterer, Helen, « Jouer le Moyen Âge : Gustave Cohen et la troupe théophilienne », Les pères du théâtre médiéval. Examen critique de la constitution dun savoir académique. Sous la direction de Marie Bouhaïque-Gironès, Véronique Dominguez et Jelle Koopmans, Rennes, Presses Universitaires de Rennes, coll. « Interférences », 2010, p. 255-281.

Solterer, Helen, Medieval Roles for Modern Times. Theater and the Battle for the French Republic, University Park (Pennsylvania), Pennsylvania State University Press, 2010.

Southern, Richard W., « Humanism and the School of Chartres », Medieval Humanism, Oxford, B. Blackwell, [1970], p. 78-81.

Southern, Richard W., Medieval Humanism and Other Studies, New York – Evanston, Harper & Row (Torchbook Library), 1970.

Speer, Andreas, « Scientia quadruvii. Musica in den Timaios – Kommentaren des 12. Jahrhunderts », Musik und die Geschichte der Philosophie und Naturwissenschaften im Mittelalter : Fragen zur Wechselwirkung von Musica und Philosophia im Mittelalter, éd. Frank Hentschel, Leiden, Brill, coll. « Studien und Texte zur Geistesgeschichtedes Mitterlalters ; 62 », 1998, p. 99-123.

Speer, Andreas, « Scientia quadruvii. Musica in den Timaios – Kommentaren des 12. Jahrhunderts », Musik und die Geschichte der Philosophie und Naturwissenschaften im Mittelalter : Fragen zur Wechselwirkung von Musica 644und Philosophia im Mittelalter, éd. Frank Hentschel, Leiden, Brill, coll. « Studien und Texte zur Geistesgeschichtedes Mitterlalters ; 62 », 1998.

Spraycar, Rudy, « Genre and Convention in Aucassin et Nicolette », Romanic Review 76, 1985, p. 95-115.

Stammler, Wolfgang, éd., Die Deutsche Literatur des Mittelalters. 2, Comitis, Gerhard – Gerstenberg, Wigand, 2. völlig neu bearb. Aufl., unter Mitarbeit zahlreicher Fachgelehrter, Berlin, [B.D.R.] ; New York, W. de Gruyter, 1980, p. 699-703.

Stanislavski, Constantin, La construction du personnage, préf. Bernard Dort ; trad. de langlais de Charles Antonetti, Paris, O. Perrin, coll. « Art théâtre et métier », 1966 (1930).

Stanislavski, Constantin, Formation de lacteur, trad. de langlais par Élisabeth Janvier, Paris, Payot & Rivages, coll. « Petite bibliothèque Payot ; 42 », 2001 (1936).

Stapleton, Michael Lee, Harmful eloquence. Amores from Antiquity to Shakespeare, Ann Arbor (Mich.), the University of Michigan Press, 1996.

Steele, Robert, « Dies Ægyptiaci », Proceedings of the Royal Society of Medicine 13, 1919, p. 108-121.

Stehling, Thomas, Medieval Latin Poems of Male Love and Friendship, New York, Garland, 1984, p. 104-121.

Stemmler, Theo, Liturgische Feiern und geistliche Spiele, Tübingen, Max Niemeyer, 1970.

Stępień, Paweł, « Kazania świętokrzyskie w trzech odsłonach. O problemach rekonstrukcji tekstu, o pewnej omyłce autora, o źródłach Kazania na dzień św. Katarzyny », „Kazania świętokrzyskie”. Nowa edycja. Nowe propozycje badawcze, pod redakcją Pawła Stępnia, przy współpracy Haliny Tchórzewskiej-Kabata i Izabeli Winiarskiej-Górskiej, Warszawa, Biblioteka Narodowa, 2009, p. 109-152.

Sternberg, Véronique, Le comique, introd., choix de textes, commentaires, vade-mecum et bibliogr. par Véronique Sternberg, [Paris], Flammarion, coll. « Corpus : lettres », 2003.

Stevens, John, Words and music in the Middle Ages. Song, Narrative, Dance and Drama, 1050-1350, Cambridge, Cambridge University Press, coll. « Cambridge Studies in Music », 1986.

Sticca, Sandro, « Italian Theatre of the Middle Ages : from the Quem quæritis to the Lauda », Forum Italicum 14.3, 1980, p. 275-310.

Stock, Brian, « Antiqui or Moderni ? », New Literary History 10.2, 1979, p. 391-400.

Stock, Brian, The Implications of Literacy : Written Language and Models of Interpretation in the Eleventh and Twelfth Centuries, Princeton, N.J. – Guilford, Sur., G.B., Princeton University press, 1983.

Stohlmann, Jürgen, « Zur Überlieferung und Nachwirkung der Carmina des Petrus Pictor », Mittellateinisches Jahrbuch 11, 1976, p. 60-61.

645

Stolf, Serge, « LElegia di Madonna Fiammetta. Le jeu polyphonique du discours persuasif », Cahiers détudes italiennes 2, 2005, p. 37-38.

Stone Peters, Julie, Law as Performance : Theatricality, Spectatorship, and the Making of Law in Ancient Medieval, and Early Modern Europe, Oxford, Oxford University Press UK, coll. « Law and Littérature », 2022.

Strecker, Karl, c. r., « Kritisches zu mittellateinischen Texten », Historische Vierteljahresschrift 28, 1934, p. 767-780.

Strubel, Armand, « Le rire au Moyen Âge », Précis de littérature française du Moyen Âge, éd. Daniel Poiron, Paris, PUF, 1983, p. 186-213.

Studemund, Wilhelm, « Zur Kritik des Plautus », Festgruss der philologischen Gesellschaft zu Würzbürg, Würzburg, Festgruss Der Philologische Gesellschaft Zu Würzburg an Die XXVI. Versammlung Deutscher Philologen Und Schulmänner 24, F. E. Thein, 1868, p. 38-76.

Suchomski, Joachim & Willumat, Michael, Lateinische Comediæ des 12. Jahrhunderts, Darmstadt, Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1979.

Suchomski, Joachim, « Delectatio » und « Utilitas ». Ein Beitrag zum Verständnis mittelalterlicher komischer Literatur, Bern – München, Francke Verlag, coll. « Bibliotheca Germanica : Handbücher, Texte und Monographien aus dem Gebiete der germanischen Philologie ; 18 », 1975.

Suchomski, Joachim, « Transformationen des komischen Erbes in der Nova Comedia : Komödie oder Satire ? », Leredità classica nel Medioevo : il linguaggio comico. Atti del III Convegno di Studio, Viterbo, 26-28 maggio 1978, Viterbo, Agnesotti Editore, 1979, p. 11-126.

Swietek, Francis R., « Three Poems after Matthew of Vendôme », Speculum 58.4, 1983, p. 917-936.

Symes, Carol, « The Boy and the Blind Man : a Medieval Play Script and its Editors », The Book Unbound : Editing and Reading Medieval Manuscripts and Texts, éd. Siân Echard & Stephen Partridge, Toronto, University of Toronto Press, coll. « Studies in Book and Print Culture », 2004, p. 105-143.

Symes, Carol, A Common Stage : Theater and Public Life in Medieval Arras, Ithaca (N.Y.), Cornell University Press, 2007.

Tamm, Marek, Kaljundi, Linda & Selch Jensen, Carsten, éd., Crusading and Chronicle Writing on the Medieval Baltic Frontier. A Companion to the Chronicle of Henry of Livonia, Farnham – Burlington, Ashgate Publishing Ltd., 2011.

Tandoi, Vincenzo, « Qualche nota a Vitale di Blois cultore dei classici », Annali della Scuola normale superiore di Pisa, Classe di lettere e filosofia, ser. 3, vol. 13, 1, Pisa, La Scuola, 1983, p. 217-238.

Tanon, Louis, Registre criminel de la Justice de Saint Martin des Champs à Paris au xive siècle, Paris, L. Willem, 1877.

Tateo, Francesco, « Limmagine del potere svevo nella letteratura meridionale », Potere, società e popolo nelletà sveva : 1210-1266. Atti delle seste giornate normanno-sveve, Bari – Castel del Monte – Melfi, 17-20 ottobre 1983, Bari, 646Dedalo, coll. « Atti / Centro di studi normanno-svevi, Università degli studi di Bari ; 6 », 1985, p. 249-274.

Tateo, Francesco, Boccaccio, Roma – Bari, Laterza, coll. « Biblioteca universale Laterza ; 475 », 1998, p. 69-76.

Thiel, Erich Joseph, « Beiträge zu den Ovid-Nachdichtungen Pseudo-Ars amatoria und Pseudo-Remedia amoris », Mittellateinisches Jahrbuch 6, 1970, p. 132-148 et 9, 1974, p. 248-268.

Thomas, Henry, « Musical Settings of Horaces Lyric Poems », Proceedings of the Musical Association 46, 1919-1920, p. 73-97.

Thomson, Rodney, « Identifiable Books from the Pre-Conquest Library of Malmesbury Abbey », Anglo-Saxon England 10, 1982, p. 1-19.

Thorndike, Lynn, « Public Recitals in Universities of the xvth Century », Speculum 1928, p. 104-105.

Ticknor, George, Historia de la literatura española 1, trad. D. Pascual de Gayangos & D. Enrique de Vedia, Madrid, La Publicidad, 1851.

Tilliette, Jean-Yves, Des mots à la parole : une lecture de la « Poetria nova » de Geoffroy de Vinsauf, Genève, Droz, coll. « Recherches et rencontres ; 16 », 2000.

Tintori, Giampiero P.,éd., Sacre Rappresentazioni nel ms 201 della Bibliothèque municipale dOrléans, Cremona, Athenæum Cremonese, 1958.

Tobler, Adolf, « Il Panfilo in antico veneziano col latino a fronte », Archivio glottologico italiano 10, 1886-1888, p. 177-255.

Toffanin, Giuseppe, Storia dellumanesimo (dal xiii al xvi secolo), Napoli, F. Perella, 1933.

Tontini, Alba, « Citazioni Plautine in Osberno, Uguccione, Perotti », Studi umanistici Piceni 12, 1992, p. 243-253.

Torelli, Pietro, La Nuova edizione della glossa accursiana alle istituzioni, risultati e speranze, Bologna, Coop. tipografica Azzogindi, 1940.

Tracy, Adams, Violent Passions : Managing Love in the Old French Verse Romance, New York, Palgrave Macmillan, coll. « Studies in Arthurian and Courtly Cultures », 2005, p. 23-32.

Traube, Ludwig, Vorlesungen und Abhandlungen 3, München, C. H. Beck, 1920.

Troncarelli, Fabio, « Per una ricerca sui commenti altomedievali al De consolatione di Boezio », Miscellanea in memoria di Giorgio Cencetti, Turin, Bottega dErasmo, 1973, p. 367-380.

Trussler, Simon, The Cambridge Illustrated History of British Theatre, Cambridge, Cambridge University Press, 1994.

Tudor, Adrian P. & Hindley, Alan, éd., « Grant risee ? » : the Medieval Comic Presence : Essays in Memory of Brian J. Levy, Turnhout, Brepols, coll. « Medieval Texts and Cultures of Northern Europe ; 11 », 2006.

Tudor, Adrian P., « Les fabliaux : encore le problème de la typologie », Studi Francesi 47, 2003, p. 599-603.

Turcan-Verkerk, Anne-Marie, « Destins croisés de lars dictandi et de 647lars versificatoria : Bernard de Bologne et la renaissance du xiie siècle », Le manuscrit dans tous ses états, cycle thématique 2005-2006 de lIRHT, éd. Sonia Fellous, Caroline Heid, Marie-Hélène Jullien, Thierry Buquet, Paris, IRHT, « Ædilis, Actes, 12 », 2006.

Turcan-Verkerk, Anne-Marie, « Langue et littérature latines du Moyen Âge », Annuaire de lÉcole pratique des hautes études (EPHE). Section des sciences historiques et philologiques 141, 2011, p. 128-147.

Turcan-Verkerk, Anne-Marie, « Le Prosimetrum des Artes Dictaminis médiévales (xiie-xiiie s.) », ALMA 61, 2003, p. 111-174.

Turner, Henry S., éd., Early modern theatricality, Oxford, Oxford university press, coll. « Oxford twenty-first Century approaches to literature », 2013.

Turner, R.E., « An Early Edition of the Geta of Vital de Blois », Modern language notes 42.2, 1927, p. 459-464.

Tydeman, William, The Theatre in the Middle Ages, Cambridge, Cambridge Univ. Press, 1978.

Tyssens, Madeleine, « Le jongleur et lécrit », Mélanges offerts à René Crozet à loccasion de son 70e anniversaire, par ses amis, ses collègues, ses élèves, éd. Pierre Gallais & Yves-Jean Riou, Poitiers, Société détudes médiévales, (Supplément aux Cahiers de civilisation médiévale), vol. 1, 1966, p. 685-695.

Ugolini, Marco, « Fondamenti per unanalisi testuale dellAlda di Guglielmo di Blois », Sandalion 3, 1980, p. 323-334.

Ullman, Walter, « The influence of John of Salisbury on mediæval Italian jurists », English Historical Riview 59, 1944, p. 384-392.

Ullman, Walter, « John of Salisburys Policraticus in the Middle Ages », Jurisprudence in the Middle Ages : Collected Studies, London, Variorum Reprints, coll. « Variorum Reprints. Collected Studies Series ; 120 », 1980, p. 519-545.

Ullmann, Walter, « Medieval foundations of Renaissance humanism », London, P. Elek, 1977.

Unterkircher, Franz, Inventar der illuminierten Handschriften, Inkunabeln und Frühdrucke der Österreichischen Nationalbibliothek, Teil 1 : Die abendländischen Handschriften, Wien, G. Prachner, coll. « Museion. Veröffentlichungen der Österr. Nationalbibliothek, N.F. 2.2.1 », 1957.

Usener, Hermann, Kleine Schriften 3, Cambridge, Cambridge University Press, 2010 (1914).

Vallet, Éric, Aube, Sandra & Kouamé, Thierry, Lumières de la sagesse : écoles médiévales dOrient et dOccident, Paris, Publications de la Sorbonne – Institut du monde arabe, 2013.

Van Eck, Caroline & Bussels, Stijn, Theatricality in Early Modern Art and Architecture, Oxford, Wiley-Blackwell, coll. « Art history book series », 2011.

Van Engen, John, éd., Learning institutionalized : teaching in the medieval university, Notre Dame (Ind.), University of Notre Dame press, coll. « Notre Dame conferences in medieval studies ; 9 » (Issu dun colloque tenu à Notre Dame, États-Unis, Indiana, en septembre 1992), 2000.

648

Van Oostveld, Bram, « Ut pictura hortus / ut theatrum hortus : Theatricality and French Picturesque Garden Theory (1771-1795) », Theatricality in Early Modern Art and Architecture, éd. Caroline van Eck & Stijn Bussels, Oxford, Wiley-Blackwell, coll. « Art history book series », 2011, p. 165-177.

Van Rooy, Charles August, Studies in Classical Satire and Related Literary Theory, Leiden, E. J. Brill, 1965.

Varga, Áron Kibédi, « Les paradoxes de la théâtralité », Théâtralité et genres littéraires (Centre de Recherche sur la Lecture Littéraire). Textes réunis et présentés par Anna Larue, Poitiers, « la Licorne », Université de Poitiers, UFR langues, littératures, 1996, p. 21-26.

Velli, Giuseppe, « LElegia di Costanza e lArs Combinatoria del Boccaccio », Petrarca e Boccaccio : tradizione, memoria e scrittura, 2 ed. ampliata, Padova, Antenore, coll. « Studi sul Petrarca 7 », 1995, p. 133-142 [réimpression dItalia medievale e umanistica 20, 1977, p. 373-380].

Verdon, Jean, Rire au Moyen Âge, Paris, Perrin, 2001.

Verger, Antonio R., « On Ovid Remedia Amoris 756 », Exemplaria 6, 2002, p. 231-234.

Vescovini, Graziella F., « Guglielmo da Saliceto », Dizionario Biografico degli Italiani 61, 2003, p. 32-34.

Vescovo, Pier M., « La commedia e la città nel teatro del prio Cinquecento », Cultura e scuola 115, 1990, p. 116-133.

Vettori, Vincenzo, éd., Inventarium omnium codicum manuscriptorum Græcorum et Latinorum. Catalogo dei manoscritti latini e greci. Inventario topografico. A-F, Roma, Biblioteca Vallicelliana, 1749.

Vezin, Jean, « Un calendrier franco-hispanique de la fin du xie siècle », Bibliothèque de lécole des chartes 121, 1963, p. 5-25.

Vignal, Marc, éd., Dictionnaire de la musique. Larousse, Paris, Larousse, 2005.

Villa, Claudia, « Commenti medioevali alle commedie di Terenzio », Terentius poeta, éd. Peter Kruschwitz, Widu-Wolfgang Ehlers & Fritz Felgentreu,München, C. H. Beck, coll. « Zetemata. Monographien zur Klassischen Altertumswissenschaft ; 126 », 2007, p. 29-35.

Villa, Claudia, « I manoscritti di Orazio. I-II », Ævum 66, 1992, p. 95-135 et Ævum 67, 1993, p. 55-103.

Villa, Claudia, « Per una tipologia del commento mediolatino : lArs poetica di Orazio », Il commento ai testi. Atti del Seminario di Ascona 2-9 ottobre 1989,éd. Ottavio Besomi & Carlo Caruso, Basel – Boston – Berlin, Birkhäuser, 1992-1993, p. 19-46.

Villa, Claudia, « Raccolte documentarie e ambizioni storiographiche : il progetto del manoscritto Fitalia (Palermo, Biblioteca della Società Siciliana per la storia patria i B 25) », Confini dellUmanesimo letterario. Studi in onore di Francesco Tateo, éd. Mauro de Nichilo, Grazia Distaso & Antonio Iurilli, Rome, Roma nel Rinascimento, vol. 3, 2003, p. 1417-1427.

649

Villa, Claudia, « Ut pictura poesis : Appunti iconografici sui codici dellArs poetica », Ævum 62, 1988, p. 188-197.

Villa, Claudia, La Lectura Terentii, vol. 1 : Da Ildemaro a Francesco Petrarca, Padova, Antenore, coll. « Studi sul Petrarca ; 17 », 1984.

Vinay, Gustavo, « La commedia latina del secolo xii. (Discussioni e interpretazioni) », Studi Medievali 2, 1952, p. 209-271.

Vinay, Gustavo, Peccato che non leggessero Lucrezio. Riletture proposte da Claudio Leonardi, Perugia, Centro per il collegamento degli studi medievali e umanistici nellUniversità di Perugia, coll. « Biblioteca del Centro per il collegamento degli studi medievali e umanistici dellUniversità di Perugia ; 2 », 1989, p. 173-241.

Vinot, Julien, Répétition et variation de la tradition dans les romans de Hue de Rotelande. Thèse de doctorat effectuée en cotutelle, Literature. Université dAngers ; Université de Montréal, 2009.

Vitz, Evelyn Birge, « Variegated performance in Aucassin et Nicolette », Cultural Performances in Medieval France : Essays in Honor of Nancy Freeman Regalado, éd. Eglal Doss-Quinby, Roberta L. Krueger et E. Jane Burns, Cambridge, Brewer, 2007, p. 235-245.

Voigt, Ernst, Kleinere lateinische Denkmäler der Thiersage aus dem zwölften bis vierzehnten Jahrhundert, Strassburg, K. J. Trübner, coll. « Quellen und Forschungen zur Sprach- und Kulturgeschichte der germanischen Völker ; 25 », 1878, p. 62-71.

Vuilleumier Laurens, Florence, La raison des figures symboliques à la Renaissance et à lâge classique : étude sur les fondements philosophiques, théologiques et rhétoriques de limage, Genève, Droz, coll. « Travaux dHumanisme et Renaissance ; 340 », 2000.

Vulliez, Charles, « Une étape privilégiée de lentrée dans la vie : Le temps des études universitaires à travers lexemple orléanais des derniers siècles du Moyen Âge », Les Entrées dans la vie : initiations et apprentissages. xiie Congrès de la Société des historiens médiévistes de lenseignement supérieur public, Nancy, 1981, Nancy, Presses universitaires de Nancy (no spécial des : « Annales de lEst », 5- série, 1-2, 1982), p. 149-181.

Wackers, Paul W. M., « There are no Genres. Remarks on the Classification of Literary Texts », Reinardus 13, 2000, p. 237-248.

Waesberghe, Joseph Smits van, Musikgeschichte in Bildern. III, 3, Musik des Mittelalters und der Renaissance : Musikerziehung, Lehre und Theorie der Musik im Mittelalter, Herausgegeben von Heinrich Besseler und Werner Bachmann, Leipzig, Deutscher Verlag für Musik, 1969.

Wailes, Stephen L., « Role-playing in Medieval Comœdiæ and Fabliaux », Neuphilologische Mitteilungen 75, 1974, p. 640-649.

Waite, William G., « Johannes de Garlandia. Poet and Musician », Speculum 35, 1960, p. 179-195.

Walker, Garthine, « Sexual Violence and Rape in Europe, 1500-1750 », 650The Routledge History of Sex and the Body : 1500 to the Present, éd. Sarah Toulalan & Kate Fisher, Abingdon, Oxon ; New York, Routledge, coll. « The Routledge Histories », 2013, p. 429-443.

Wälli, Silvia, Melodien aus mittelalterlichen Horaz-Handschriften : Edition und Interpretation der Quellen, Kassel, Barenreiter, coll. « Monumenta Monodica Medii Ævi, Subsidia ; 3 », 2002 (thèse de doctorat soutenue en 1999).

Walpole, Ronald N., « Charlemagnes Journey to the East : the French translation of the legend by Pierre of Beauvais », Semitic and Oriental Studies : A Volume Presented to William Popper on the Occasion of his Seventy-Fifth Birthday October 29, 1949, éd. Walter J. Fischel, Berkeley – Los Angeles, University of California Press, coll. « University of California Publications in Semitic Philology ; 11 », 1951, p. 433-456.

Walsh, Gerald Groveland, Medieval Humanism, New York, Macmilan Company, coll. « The Christendom Series », 1942.

Walter, Ingeborg, « Bertoldo di Hohenburg », Dizionario biografico degli Italiani 9, 1967, p. 582-586.

Walther, Hans, « Eine moral-asketische Dichtung des xiii. Jahrhunderts : Prorogationes Novi Promethei des Alexander Neckham », Medium ævum 31, 1962, p. 33-42.

Walther, Hans. Initia carminum ac versuum medii ævi posterioris Latinorum. Alphabetisches Verzeichnis der Versanfänge mittellateinischer Dichtungen, Göttingen, Vandenhoeck und Ruprecht, coll. « Carmina medii ævi posterioris Latina ; 1 », 1959.

Ward, John O., « Quintilian and the Rhetorical Revolution of the Middle Ages », Rhetorica 13, 1955, p. 231-284.

Watson, George & Willison, I. R., The New Cambridge Bibliography of English Literature 1, 600-1660, Cambridge – London, Cambridge University Press, 1974.

Wattenbach, W., « Pseudo-ovidische Gedichte des Mittelalters », Zeitschrift für deutsches Alterthum 34, 1890, p. 270-280.

Wawrykow, Joseph, s. v. « Scholasticism, Early », Augustine Through the Ages : an Encyclopedia, éd. Allan D. Fitzgerald, Grand Rapids (Mich.) – Cambridge, W. B. Eerdmans, 1999, p. 750-754.

Webb, Clemens C. J., Prolegomena, Ioannis Saresberiensis Episcopi carnotensis Policratici sive De nugis curialium et vestigiis philosophorum libri VIII, Frankfurt am Main, Minerva, 1965.

Webb, Robert H., « Attempt to Restore the γ Archetype of Terence Manuscripts », Harvard Studies in Classical Philology 22, 1911, Appendix 2, 1911, p. 107-110.

Weber, Samuel, Theatricality as Medium, New York, Fordham University Press, 2004.

Weijers, Olga, A scholars paradise : teaching and debating in medieval Paris, Turnhout, Brepols, coll. « Studies on the faculty of arts, history and influence ; 2 », 2015.

651

Weijers, Olga, Terminologie des universités au xiiie siècle, Roma, Edizioni dellAteneo, coll. « Lessico intellettuale europeo ; 39 », 1987.

Werner, Jakob, Beiträge zur Kunde der lateinischen Literatur des Mittelalters, Hildesheim, Olms, 1979 (facs. de léd. 1905).

Wessner, Paul, « Der Terenzkommentar des Eugraphius », Rheinisches Museum für Philologie 62, 1907, p. 203-228, 339-365.

Wessner, Paul, « Isidor und Sueton », Hermes 52, 1917, p. 201-292.

Wickham, Glynne, The Medieval Theatre, London, Weidenfeld and Nicolson, 1974.

Wille, Günther, Musica romana, die Bedeutung der Musik im Leben der Römer, Amsterdam, P. Schippers, 1967.

Williams, John R., « Godfrey of Rheims, A Humanist of the Eleven Century », Speculum 22.1, 1947, p. 29-45.

Wilmart, Andreas, Codices Reginenses Latini, recensuit Andreas Wilmart, Città del Vaticano, In Bibliotheca vaticana [Bibliothecæ apostolicæ vaticanæ codices manu scripti recensiti], 2 vols, 1937-1945.

Winden, Jacobus C. M., « Idolum and Idolatria in Tertullian », Vigiliæ Christianæ 36, 1982, p. 108-114.

Winkler, Emil, « Or dient et cantent et fablent », Zeitschrift für französische Sprache und Literatur 64, 1942, p. 284-302.

Winniczuk, Lidia, « Griphus, Scirpus, Ænigma (Gellius, XII, 16) », Mélanges de linguistique, de philologie et de méthodologie de lenseignement des langues anciennesofferts à… René Fohalle à loccasion de son soixante-dixième anniversaire, Gembloux, J. Duculot, 1969, p. 191-192.

Winroth, Anders, The Making of Gratians « Decretum », Cambridge University Press, coll. « Cambridge Studies in Medieval Life and Thought : Fourth Series ; 49 », 2002.

Winter, Ursula, Die europäischen Handschriften der Bibliothek Diez : Teil 3. Die Manuscripta Dieziana C., Wiesbaden, Harrassowitz, 1994, p. 114-116.

Witke, Charles, Latin Satire, the Structure of Persuasion, Leiden, E. J. Brill, 1970, p. 200-232.

Wittig, Joseph S., « King Alfreds Boethius and Its Latin Sources : A Reconsideration », Anglo-Saxon England 11, 1983, p. 157-198.

Woledge, Brian & Short, Ian, « List provisoire de manuscrits du xiie siècle contenant des textes en langue française », Romania 102, 1981, p. 1-17.

Wolff, Étienne, La lettre damour au Moyen âge, textes présentés, trad. du latin et commentés par Étienne Wolff ; éd. dir. par Marie-Claude Char, Paris, Nil éd., coll. « Le cabinet de curiosités », 1996, p. 93-116.

Wollin, Carsten, « Beiträge zur Werkchronologie und Rezeption des Matthäus von Vendôme », Sacris Erudiri 45, 2006, p. 327-352.

Woods, Marjorie Curry, « An Unfashionable Rhetoric in the Fifteenth Centry », Quaterly Journal of Speech 75, 1989, p. 312-320.

Woods, Marjorie Curry, « Editing Medieval Commentaries : Problems and 652a Proposed Solution », Transactions of the Society for Textual Scholarship 1, 1984, p. 133-145.

Woods, Marjorie Curry, « Literary Criticism in an Early Commentary on Geoffrey of Vinsaufs Poetria Nova », Acta conventus neo-latini Bononensis : proceedings of the fourth international congress of neo-latin studies, Bologna, 26 August to 1 September 1979,éd. R. J. Schoeck, Binghamton, N.Y., Center for Medieval & Early Renaissance Studies, University Center at Binghampton, State University of New York, coll. « Medieval and Renaissance Texts and Studies ; 37 », 1985, p. 667-673.

Woods, Marjorie Curry, « Rape and the Pedagogical Rhetoric of Sexual Violence », Criticism and Dissent in the Middle Ages, éd. Rita Copeland, Cambridge, University Press, 1996, p. 56-86.

Woods, Marjorie Curry, « Using the Poetria Nova to Teach Dictamen in Italy and Central Europe », Papers on Rhetoric V. Atti del Convegno Internazionale Dictamen, Poetria and Cicero : Coherence and Diversification (Bologna, 10-11 Maggio 2002), éd. Lucia Calboli Montefusco, Rome, Herder, 2003, p. 261-279.

Woods, Marjorie Curry, Classroom Commentaries : Teaching the Poetria nova across Medieval and Renaissance Europe, Columbus, Ohio State University Press, 2010.

Woolf, Rosemary, The English Mystery Plays, Berkeley and Los Angeles, Univ. of California Press, 1972.

Worstbrock, Franz J., Klaes, Monika & Lütten, Jutta, éd., Repertorium der Artes dictandi des Mittelalters. Teil I, Von den Anfängen bis um 1200, München, W. Fink, coll. « Münstersche Mittelalter-Schriften ; 66 », 1992.

Wright, John, « The Transformations of Pseudolus », Transactions of the American Philological Association 105, 1975, p. 403-416.

Wright, Thomas & Halliwell, James Orchard, « Reliquiæ Antiquæ », Scraps from Ancient Manuscripts Illustrating Chiefly Early English Literature and the English Language, 2 voll, London, W. Pickering, 1841-1843 (réimpr. New York 1966).

Wright, Thomas, éd., A Selection of Latin stories from manuscripts of the thirteenth and fourteenth centuries : a contribution to the history of fiction during the Middle Ages, London, Percy Society, coll. « Percy Society. Early English poetry, ballads and popular literature of the Middle ages ; 8 », 1842.

Zanella, Gabriele, Bibliografia per la Storia dellUniversità di Bologna dalle origini al 1945, aggiornata al 1983, Bologna, Istituto per la storia dellUniversità di Bologna, coll. « Studi e Memorie per la storia dellUniversità di Bologna N. S. 5 », 1985.

Zerbis, Gabriele de, Gerontocomia : on the Care of the Aged, and Maximianus. Elegies on Old Age and Love, trad. L. R. Lind, Philadelphia (Pa.), American Philosophical Society, coll. « Memoirs of the American Philosophical Society ; 182 », 1988.

653

Ziolkowski,Jan M. & Putnam, Michael C. J., éd., The Virgilian Tradition : the First Fifteen Hundred Years, New Haven (Conn.), Yale University Press, 2008.

Ziolkowski, Jan M., « Nota Bene : Why the Classics Were Neumed in the Middle Ages », The Journal of Medieval Latin 10, 2000, p. 74-114.

Ziolkowski, Jan M., « Obscenity of Old Women. Vetularity and Vernacularity », Obscenity. Social Control and Artistic Creation in the European Middle Ages, éd. Jan M. Ziolkowski, Leiden – Boston – Köln, Brill, 1998, p. 73-89.

Ziolkowski, Jan M., « Old Wives Tales : Classicism and Anticlassicism from Apuleius to Chaucer », Journal of Medieval Latin 12, 2002, p. 90-113.

Ziolkowski, Jan. M., c. r., « Silvia Wälli, Melodien aus mittelalterlichen Horaz-Handschriften… », Speculum 80.3, 2005, p. 992-994.

Zorzi, Ludovico, I teatro e la città. Saggi sula scena italiana, Torino, Einaudi, coll. « Saggi ; 587 », 1977.

Zumthor, Paul, « Comments on H. R. Jausss article », New Literary History 10.2, 1979, p. 367-372.

Zumthor, Paul, Essai de poétique médiévale ; avec une préf. de Michel Zink ; et un texte inédit de Paul Zumthor, Paris, Éd. du Seuil, coll. « Points. Essais ; 433 », 2000 (1972).

Zumthor, Paul, La Lettre et la voix : de la littérature médiévale, Paris, Éd. du Seuil, coll. « Poétique », 1987.