Index des mots
- Type de publication : Chapitre d’ouvrage
- Ouvrage : Éléments de la grammaire quadrilingue (1544-1554)
- Pages : 409 à 421
- Collection : Textes de la Renaissance, n° 185
- Série : Traités sur la langue française, n° 17
- Thème CLIL : 3439 -- LITTÉRATURE GÉNÉRALE -- Oeuvres classiques -- Moderne (<1799)
- EAN : 9782812411465
- ISBN : 978-2-8124-1146-5
- ISSN : 2105-2360
- DOI : 10.15122/isbn.978-2-8124-1146-5.p.0409
- Éditeur : Classiques Garnier
- Mise en ligne : 03/07/2013
- Langue : Français
Index des mots1
Index des mots pris pour exemples
Latin
a /ab/ abs : 31
absynthium : 16
abundantia : 53
albus /alba / album : 158
Alexandrinus : 158
amatur : 59
amo : 32, 59-64, 66-68, 84-85, 142, 149
Anchises : 49-50
Andreas : 49-50
animal : 49- 52
Apollonius : 158
Aristoteles : 34
arma : 53
Arpinas : 34
ars : 32
audio, &c : 79-83
ausus : 85
caput : 32, 49- 52
coelum / coeli : 53
coenatus : 85
complacitum : 85
conceptus : 31
cornu : 49- 53
curro : 59
David : 49- 52
de quo / quo de : 34
dico / dictus : 158
dies : 49- 53
do : 32
doceo, &c : 69-73, 84
dogma : 49-51
dominus : 33-34, 49
ego, nos, &c : 54, 56-58, 157
éxaudio : 32
familia / -lias : 93
fisus : 85
flexus : 84-85
fodio, &c : 77-79
foelix : 53
forte : 53
fortis / -e : 33, 53
gauisus : 85
Helene : 49-50
hic : 55-56
Homerus : 158
homo : 33
idioma : 34
ille, illi : 55, 157
incedo : 158
indoctus : 84
innocens : 84
intelligo / -gens : 84
ipse : 55
is, ea, id : 55-56
iste : 55
lac : 49- 52
lachryma : 32
læsus : 85
lectio : 16
leges : 33
lego, &c : 73-77, 84
libitum : 85
licitum : 85
locus : 53, 158
locutus : 85
magister : 49-50
Maia / Maias : 93
manus : 49- 52
mare : 49-51
mars : 31
martyr : 49- 52
mater : 33
materia / -ries : 53
mel : 33
Mercurius : 34
meus : 56-58, 84
mixtio : 16
mons : 32, 33
mos : 33, 49, 52
mulier : 158
musa : 19, 49-50
nequando : 34
noster : 31, 57-58
nostras : 57-58
Orpheus : 49-51
orsus : 85
passus : 31
pater : 31, 33
pax : 33, 49, 52
pecten : 49-52
pecus : 158
pendo : 101
percutio : 98
placitum : 85
poeta : 158
poténtes : 33
prandeo : 59
prosodia : 34
protector : 33
quando : 34
quaestio : 16
quatuor : 53
qui / quae / quod : 56, 91
qui, quae, quod : 149, 158
quidam, quaedam, quodam : 97
quinque : 53
regina : 158
respublica : 53
rex : 32
Romani : 33
satur : 49-51
scamnum : 49-51
scobs : 31
sermo : 49-51
sol : 32
solitus : 85
stans / staturus : 85
stirps : 31
striglx : 31
sum, &c : 59-61, 68-69
suus : 57
tendo : 101
tenebrae : 32
tignus / -um : 53
tribunus plebis : 53
tu, vos, &c : 54, 58, 157
tuus : 56
urbs Baioca : 158
vacat : 59
vapulo : 59
vester : 57
vestras : 57-58
vice /vicem / vices : 53
vir : 158
vir : 49-51
visus : 84
vulgus : 53
grec
ἄγγελος : 18
αἰδώς : 96
Αἰνείας : 91
ἀκούω : 123
ἀληθής / ές : 97
ἅλως : 94
ἄνθρωπος : 93
ἀντί : 131
ἀνώγω / ἤνωγον : 119
ἀμφί : 131
ἀνά : 131
ἀπό : 131
ἄραψ : 95
ἄστυ : 95
βασιλεύς : 96
βάω : 123
βιβλιοπώλης : 92
βίος : 19
βοάω / βοῶ : 120
γάω : 123
γεωμέτρης : 92
δαίω : 123
δεῖνα / δεῖνος / δείνατος : 97
δέρω : 122
Δημοσθήνης : 95
διά : 131
διδόω (pour δίδωμι) : 124
δίδωμι : 119-122, 124-126, 128
δόγμα : 95
ἐγώ, &c : 96-97
εἴληφα (de λαμβάνω) : 123
εἰμί (être) : 129-130
εἶμί (aller) : 130
εἰς : 131
ἐκ, ἐξ : 131
ἐκεῖνος : 97
ἔκτυπον : 119
ἐλεύθω : 123
ἐμαυτοῦ / -τῆς / -τοῦ : 97
ἐμός / -ή / -όν : 97
ἐν : 130
ἔπεσον : 119
ἐπί : 131
ἔπω : 122
Εὔγεως : 94
ἔχω / ἔσχον 119
ἕω (pour ἵημι) : 122 (= p. 331)
ζεύγνυμι : 126-127, 128-129
ἦμαι : 130
ἡμέρα : 93
ἡμέτερος / ἡμετέρα / ἡμέτερον : 97
ἤνεικα : cf φέρω
θύνω : 122
Θωμᾶς : 92
ἵημι : 130
ἴσημι : 130
ἵστημι : 119, 124-127
Kαῖσαρ : 95
κατά : 131
κεῖμαι : 130
κλέπτω : 123
κόραξ : 95
κρέας : 95
κρίνω : 122
Κρύσης : 91
κυνώπης : 92
λαμβάνω : 123
λαμπάς : 95
λέγω (id λαγχάνω) : 123
λείπω : 123
λῃστής : 92
Λητώ : 96
λόγος : 93
λύγξ : 19
μάω : 123
μείρομαι / μέμαρμαι : 123
Μενελέως : 94
μερίς / μερίδα : 19
μετά : 131
μετρῶ : 92
μοῦσα : 19, 92
νάω : 123
νέμω : 122
ξύλον : 93
ὁ / ἡ / τό (art) : 90
ὁδός : 93
ὁμόω : 123
ὁράω : 123-130
ὀρύττω : 123
ὅς / ἥ / ὅν : 96-97
οὗτος : 97
ὄψις : 95
παιδοτρίβης : 92
παρά : 131
παύω : 123
πέμπω : 19
περί : 131
πέφαγκα : 18
πίθος : 19
ποιέω / ποιῶ : 120-130
ποιητής : 92
πόλις : 95
πόρρω : 19
πρό : 131
πρός : 131
πωλέω / πωλῶ : 92
ῥώμη : 19
σαυτοῦ / -τῆς / -τοῦ : 97
σεαυτοῦ / -τῆς / -τοῦ : 97
σίνηπι : 95
Σκύθης : 92
σός / - ή / -όν : 97
σπείρω : 122-123
στέλλω : 122-123
στρέφω : 123
σύ : 96, &c
σύν / ξύν : 130
Τάνταλος : 19
τείνω : 122
τεῖχος : 95
τιθέω (pour τίθημι) : 124
τίθημι : 119-122, 124-125, 127-128, 130
τρέπω : 123
τρίβω : 92
τριήρης : 95
τρώγω : 123
τύπτω / ἔτυπον : 98-115
ὑμέτερος / ὑμετέρη / ὑμέτερον : 97
ὑπέρ : 131
ὑπό : 131
φαίνω : 122-123
φέρω : 122
φεύγω : 123
φημί : 130
φιλοσοφία : 93
χαίνω : 123
χρυσόω / χρυσῶ : 121
français2
aimant / -te : 138, 149
aimé / -mée : 138, 149
aimer : 138-142, 146-149
aimisse : cf aimer
aucun /aucune / aucuns / aucunes : 153
bon / bons / bone / bonnes : 16, 134
celles / celles : 152
cerise : 134
cest / ceste / cestui / cestz ou cests / ces : 151-152
ceulx / iceulx / ceux-ci : 151-152
couleur (belle) : 134
croissant : 150
cuias : 154
difficile (il est – de) : 144
docte : 133
elle / la / leur / elles /les : leurs : 151
enfant /enfantz : 134
enfants : 16
enseigné / -gnée : 149
enseigner : 138
entrée : 150
éracer : 15
éscrire : 15
estre / ie suis, ie fus, &c : 137, 144-145 & passim
éttonne : 15
eulx ou eulz : 151
éxemple : 15
fain (i’hay -) : 137
femme / femmes : 16, 135-136
filz / fille (nom de -) : 133
fleur (belle -) : 134
hauoir / i’hay, i’heu, tu heus, il heut, &c : 137, 142-144 & passim
ie / me / moi : 15
ie devien / ie suis faict : 137
il / le /lui : 151
ilz / les / leurs : 151
intime : 133
jardin (de -) : 133
le / la / les (article) : 135 & passim
lecon [= leçon] : 15
lequel / laquelle / lesquels /lesquelles, &c : 152
lire / leu / leue : 138, 149
maintenant (adv) : 140
maistre / maistres : 135
maistres : 16
melieur : 133
mesme / mesmes (le, la, les -) : 152
meurs (bones meurs) : 134
mineur : 133
mon / ma / mes : 153
nepueu / niepce (nom de -) : 133
nostras / vestras : 153-154
nostre / nostres /noz : 153-154
nous : 151
on (sujet de l’impersonnel) : 137
ouïr / i’oi, tu ois, il oit : 138
oy / oye [= ouï] : 149
pendant : 150
pensée : 150
pere, grant pere (nom du -) : 133
perileux (temps -) : 135
pierre (de -) : 133
plaise a Dieu que (formule de l’optatif) : 140
plus (adv) : 133
pommier : 134
pouldre (la -) : 134
qui doit ou doit estre + part passé : qui : 149
rigueur (grande) : 134
se / soi / eulx : 151
si / o si (formule de l’optatif) : 140
son / sa / ses : 153
taleant : 150
ton / ta /tes : 153
tres (adv) : 133
tu / te / toi : 151
vostre /vostres / voz : 153-154
vouloir : 141
vous : 151
Index des termes de grammaire et de linguistique
Latin
ablatiuus (casus) : 50
absolutus, a, um : 48, 58
absorbere : 120-121
accidens : passim
accusatiuus (casus) : 50 & passim
actio caussae : 156
actiuum (verbum) : 58, 85, 98
acutus (tonus) : 33
adiectivum : 48, 53, 157-158
adscribere : 23
aduerbialis, e : 48
aduerbium (loci, tempus, ordinis, etc) : 48, 65, 86-90
aduersatiua (coniunctio) : 89
aeolica (lingua) : 94
affectus : 35
affinitas : passim
affirmatiua (coniunctio) : 88
agnomen : 48
ambiguitas : 34
analogia : 53, 84
anceps : 7, 10
anomalus, a, um : 53, 58, 84, 129-130
antecedens : 158
antepenultimus, a, um : passim
aoristus : 97-98, → 122
apocopa /-pe : 34-35
apostrophus : 35
appellatium (nomen) : 53 & passim
archaismos : 159
articulatus / inarticulatus, a, um : 11
articulus : 90
asper : 34
asperitas : 23, 34
aspirans /aspirata (consonans) : 7, 19
aspiratio : 19
attica (lingua) : 94
augmentum : 101-102, 124
author : passim
autoritas : 32
breuis, e : passim
capitalis : 31
caput : 35
cardinalis, e : 49
casus : passim
cathena : 119
causalis (coniunctio) : 89
characteristice (litera, figura) : 65, 71, 79, 81, 83, 98, 124
circunflexus (tonus) : 33
clausula : 88, 160
cognatio : 59-60, 84-85, & passim
cognomen : 48
collatio : 43
collectiua (coniunctio) : 89
collectiuus, a, um : 48
colligatio / colligatum (genus) : 9, 156
colum : 35 & passim
comma : 35
commune (verbum) : 58, 85, 98
communis (syllaba) : 32
communis lingua (graeca) : 94
commutatio : 11
comparatiuus, a, um : 48, 54
compositio : 11
compositus, a, um : 58, 88-89, 90
conceptio : 159
confusio : 159
congruus, a, um : 156
coniunctio : 34, 48, 65, 88-89
consignificatiuus, a, um : 132
consona : 118
consonans : passim
constructio : 157-158
contextus : 34
continuatiua / sub -) (coniunctio) : 89
contracta (declinatio) : 91
contractio : 32 & passim
contractus, a, um / contrahere / -tractio : 119-121
conuenire : 93
copulatiua (coniunctio) : 88
corporalis / incorporalis, e : 48
crasis : 35, 95
datiuus (casus) & passim : 50
declaratio : 35
declinabilis, e : 86
declinatio : passim
decompositum (participium) : 84
defectiuum (verbum) : 58, 84
defectus : 159
desinere : 93
definitiua (coniunctio) : 89
denominatiuus, a, um : 48
dens /dentes : 11
densus : 19
deponens / deponentale (verbum) : 58, 85, 98
deprecatiuus (modus) : 66
deriuare, derivatus, a, um / deriuatio : 11, 58, 84, 122, 124
diaeresis : 35
dialectus (ou os) : 96
dictio : passim
differentia : 34
diminutiuus, a, um : 48, 54
diphtongatus : 121
diphtongus : 95, 102, 104, 105, & passim
discretiva (coniunctio) : 88
disiunctiua (coniunctio) : 89
distinctio : 32
distributiuus : 49
disyllabus, a, um : 86, 122 & passim
diuisio : 7, 22
dorica (lingua) : 94
dualis (numerus) : 90, 105, → passim
dubitatiua (coniunctio) : 89
duplex : 7, 19
durus (sonus) : 11
echthlipsis / eclipsis : 35, 159
electiua (coniunctio) : 89
elementum : passim
elidere : 43
enarratio : 4, 161
epicoenum (genus) : 50
epithasis : 159
etymologia : passim
excessus : 159
exclamatio : 36
explanatiua (coniunctio) : 88, 89
expletiva coniunctio : 89
expungere : 123
extenuatiua (coniunctio) : 89
figura : 84, 90 & passim
finalis, e : passim
flexus vocis : 36
foemininum (genus) : passim
formatio / formativus, a, um : 60, 65, 119
futurum (tempus) : 59 & passim
Gallicum, a, um /-e : passim
generalis : 10, 95
genitiuus (casus) : 50 & passim
gentilis, e : 49
genus : passim
gerundium : 60, 85 & passim
Graecus, a, um : passim
grammatica : passim
grammatici : 120
grauis (tonus) : 33
grauitonus, a, um : 119
guttur / gutturalis, e : 11, 23
harmonia : 160
hellenismos : 159
heterocclitum, a, um : 53, 96
historicum (genus) : 156
homonymus, a, um : 48
hyperbaton / -um : 159
idioma : 34
idiotismus (ou -os) : 96
illatiua (coniunctio) : 89
immutatio : 159
imparisyllabica (declinatio) : 91
imperatiuus : 59, 65 → 156 & passim
imperfecta (pars orationis) : 35
imperfectum : 59, 66, 85, 97 & passim
impersonale (verbum) : (verbum) : 58-59, 84
incrementum : 32
indeclinabilis, e : 86
indicatiua (oratio) : 156
indicatiuus : 59-60 & passim
infinitiuus : 59-60, 64 & passim
innitens dictio : 157
inscribere : 23
interiectio : 48, 88, 90
interrogatio / interrogatiuus, a, um : 34, 36, 49, 58, 156
interuallum : 9
intexio : 10
intransitiuus, a, um : 157-158
inuersio : 159
ionica (lingua) : 94
labia : 11
Latinus, a, um / -e : passim
lectio : 10
lenis, -e / lenitas : 34 & passim
lexicon / -um : 130, 161
linea : passim
lingua : 11 & passim
liquescere : 11, 118
liquidus, a, um : 7, 118
litera : passim
literatus / illiteratus a, um : 10
localis, e : 48
locutio : 159
longus, a, um : passim
maiuscula (litera) : passim
margo : 9
masculinum (genus) : passim
materia / materies : passim
materialis, e : 49
medium (verbum) : 98, 102, 122
medius : 7 & passim
metaphora : 159
methodus / methodicus, a, um : 161
minuscula (litera) : passim
mixtura : 57
mobilis, e : 23
modus : 58 & passim
mollis(sonus) : 11
monosyllabus, a, um : 86, 119 & passim
motio : 21
multplicatiuus, a, um : 49
muta (consonans) : 7
mutabilis / immutabilis : 23
mutare : 123
necessitas : 34
negatiua (coniunctio) : 88
neutropassiuum (verbum) : 59
neutrum (genus) : 50
neutrum / neutrale (verbum) : 58, 85, 98
neutrumactiuum (verbum) : 59
neutrumpassiuum (verbum) : 59
nomen : passim
nominatiuus (casus) : 50 & passim
numerus / numeralis, e : 49 & passim
obliquus (casus) : 50, 97
officium : passim
optatiua (oratio) : 156
optatiuus (modus) : 59-60, 65-66, 97 & passim
oratorium (genus) : 156
ordinalis, e : 49
ordinatio : 156
ordo : passim
origo : 60, 65
orthographia : passim
palatum : 11
parenthesis : 35, 159
parisyllabica (declinatio) : 91
pars, partis : passim
participium / -pialis, e : 48, 59-60, 64, 68, 84-85, 101, 132, 158
particularis, e : 49
passio : 31, 34
passiuum (verbum) : 58, 85, 98 & passim
patrius, a, um : 49
patronymicum (nomen) : 54
penacuta(syllaba) : 33
penamflexa (syllaba) : 33
penultima (syllaba) : 120
penultimus, a, um : passim
perfectiua (coniunctio) : 89
perfectum (tempus) : 59-60, 65-66, 85, 97 & passim
perfectum (verbum) : 58
perfectus, a, um : passim
periodus : 35 & passim
permissiuus (modus) : 65
persona : passim
phrasis : 159
plenus (sonus) : 11
pleonasmos : 159
pluralis : 54
plusquamperfectum : 59-60, 65-66, 85, 97 & passim
poeticum (genus) : 156
polysyllabum : passim
positio : 33
possessiuus : 49
postposituuus, a, um : 90
potentialis (modus) : 66
potestas : 8
praenomen : 48
praeponere : 89
praepositio : 32 & passim
praepositiuus, a, um : 7, 10, 23, 90
praeposteratio : 159
praesens (tempus) : 59, → 85, 101
praeteritum : 32 & passim
prealectio : 161
precatio : 156
primitiuus, a, um : 48, 58
primus, a, um : passim
prolatio : 43 & passim
prolepsis : 159
proles : 60, 65
promissiuus (modus) : 65
pronomen : 48, 54-58, 84
pronunciatio : passim
proprium (nomen) : passim
proprius, a, um : 48, 53 etc
prosodia : passim
punctum : 21
purus (sonus) : 11
qualitas : 49
quantitas : 49
rationalis (coniunctio) : 89
rectus (casus) : 50
redditiua (coniunctio) : 89
redundare : 157
reduplicatio : 123
regulare (verbum) : 58, 84
relatiuus, a, um : 49, 56-57, 157-158
repetitio : 159, 161
reticentia : 159
rhetoricum (genus) : 156
rimari (ou rimare) : 130
scriptor : passim
scriptura : 9
sectio : 35, 159
secundum (tempus) : 117
semicirculus : 36
semiuocalis : passim
sententia : passim
sermo : 156
significatio : 53
seruiens, entis : 21, 23
signum : passim
simplex, -icis : 7, 58, 88-90
singularis : 54
solitaria (consonans) : 7, 10
solutum (genus) : 156
sonus : passim
specialis : 10 95
species : passim
spiritus : 31 & passim
suauitas : 11
subdistinctio : 35
subiunctiuus, a, um : 7, 23, 59-60, 65-66 & passim
subscribre : 23
substantiuum (verbum) : 129
substantivum : 53, 157-158
subtilitas : 159
subunio : 35
summissiuus (modus) : 66
superlatiuus, a, um : 48, 54
supinum : 32, 60, 65, 85
supponere : 89
suspensiua (coniunctio) : 88
sustinens dictio : 157
syllaba : passim
syllabicus, a, um : 34
synaeresis : synaeresis : 34, 95
synalepha : 35
syncategorematicus a, um : 132, 158
syncopa / syncope : 35, 120
synonymus, a, um : 48
syntaxis : 156, 159 & passim
temporalis, e : 48
tempus : passim
tenuis : 7 & passim
terminatio : 53 & passim
thema : 35, 130
titulus : 35
tonus : 31
traductio : 11
transitiuus, a, um : 58, 157-158
transpositio : 34
trissyllabus, a, um : 86
ultimus, a, um : passim
uniuersalis, e : 49
vehementia : 159
verbalis, e : 48, 60
versus : passim
vicinitas : 11
vocabulum : 161
vocalis : passim
vocatiua (oratio) : 156
vocatiuus (casus) : 50
vox : passim
zeugma : 159
Français
abbreuiation : 155
absolut : 137
actif (verbe) : 137
adiectif : 133, 137
adiection : 137
aduenir (temps) : 139
aduerbe : 139, 154
alphabet grec : 17, 37-43
alphabet hébraïque : 20-24, 44-47
aoriste : 139
article : 135-136, 150
case (cas grammatical) : 135-136, 150
circonlocution : 133, 147-148
circuition : 137
commun (verbe) : 137
comparatif : 133
coniunction : 141, 154
consignificatif / -ve : 133, 154
contexte : 136
costé : 154
declinaison : 149 & passim
definire : 93
denominatif : 133
deponent (verbe) : 137
deriuatif (verbe) : 137
derivé : 142
desideratif (verbe) : 137
diction : passim
entreprinse : 154
faction : 154
farine : 154
femenin : 134 & passim
figure : 162
futur parfaict : 140
futur : 141 & passim
genre : 148
gent (=peuple) : 153
gerundif : 138
imparfaict : 140
imperatif : 139, 142 & passim
impersonnel : 137
inchoatif (verbe) : 137
indicatif : 139-140 & passim
infinitif : 137, 141-148
interiection : 154
langue : passim
lettre servile (en hébreu) : 148
masculin : 134
meditatif (verbe) : 137
neutre (verbe) : 137
neutre : 134
neutreactif / neutro actif (verbe) : 137
neutrepassif / neutropassif : 137
nom : passim
nombre : 134-135
nombre : 142
nominatif : passim
note (terme introducteur) : 140
optatif : 140
oraison : 136
pai (ou nation) : 154
parfaict : 138-141
participe / participial : 138-141, 149-150
partie : 154
passé : 138
passif (verbe) : 137
patronymique : 133
personne : 142
personnel : 137
plurier, -riere : 134-135, 142, 149-151
plusqueparfaict : 140
praeposition / preposition : 135-136, 148
praeterit / praeterit parfaict : 138-139
primitif (verbe) : 137
pronom : 135, 142, 150-154
puissance : 162-163
secte : 154
singulier / -re : 134-135, 142, 149
situation : 162
subiunctif : 140-141
substantif (nom) : 150
substantif (verbe-) : 144
superlatif : 133
supin : 138
syncategorematique : 154
syncope / syncopé : 140
terminaison : 138
tierce (personne) : 142
transitif : 137
verbe : passim
vocale (voyelle) : passim
grec
γράμμα : 5
γραμμή : 5
χαρακτηριστική : 60
hébreu3
aleph : 20
beth : 20
caph : 20
daghesch / daghés : 21, 24
dáleth : 20
ghimél : 20
háiin : 20
he : 20
heth : 20
hiric gadol : 21
holém : 21
iamén : 21
iod : 20
kamétz hatüph : 21
kamétz : 21
kibbútz : 21
koph : 20
lámed : 20
mappic / mappiq : 21, 24
mem : 20
niphal : 148
nun : 20
pátha : 21
pátha ghemmā : 21
paul : 148
pe : 20
raphí *** : 21
resch : 20
sámech : 20
schevā : 21, 23-24
schin : 20
schwéq : 21
segól : 21
semól : 21
taf : 20
teth : 20
tsadē : 20
tserl : 21
vaf : 20
záiin : 20