Aller au contenu

Classiques Garnier

Bibliographie

  • Type de publication : Chapitre d’ouvrage
  • Ouvrage : De la maladie d’amour ou mélancolie érotique
  • Pages : 377 à 425
  • Collection : Textes de la Renaissance, n° 153
  • Thème CLIL : 3439 -- LITTÉRATURE GÉNÉRALE -- Oeuvres classiques -- Moderne (<1799)
  • EAN : 9782812441974
  • ISBN : 978-2-8124-4197-4
  • ISSN : 2105-2360
  • DOI : 10.15122/isbn.978-2-8124-4197-4.p.0377
  • Éditeur : Classiques Garnier
  • Mise en ligne : 15/07/2010
  • Langue : Français
377
Bibliographie





Abravanel, Judah (Leon Hebraeus; 1460-1525). Dialoghi d'aurore. Éd. Santino Car- mella. Bari, G. Laterza, 1929.
Abul-Casim Maslama Ben Ahmad. Picatrix. Éd. Marcelino Villegas. Madrid, Editora National, 1982.
Achaeus. Achaei Eretriensis quae supersunt. Éd. C. L. Urlichs. Bonnae, apud A. Mar- cum, 1834.
Adamantius. Physiognomonicon, id est de naturae judiciis cognoscendis libri duo, per Janum Cornarium medicum physicum Latine conscripti. Basileae, per Robertum Winter, 1543.
Aelianus, Claudius (Praenestinus; fl. 200). [~ariae historiae libri XIV. Polemonis phy- sionomia. Adamantii physionomia. Melampodis ex palpationibus divinato. Éd. Camillus Peruseus. Romae, [A. Blado], 1545.
. [~ariae historiae libri XIV. Argentorati, sumptibus Johannis Friderici Spoor et Reinhardi Waechtleri, 1685.
. Varia historia. Éd. Mervin R. Dilts. Leipzig, B. G. Teubner, 1974. Aelianus Montaltus. Voir Montalto, Filoteo Eliâo de.
Aemilius, Paulus. Voir Paul-Émile de Vérone.
Aëtius d'Amide (502-75). Tetrabiblos [...] perlanum Cornarium [...]Latine conscripti. Basileae, Froben, 1542.
Afranius, Lucius (né. ca. 150 av. J.-C.). Fragment de [~opiscus. Dans Scænicæ romano-
rum poesis fragmenta. Éd. O. Ribbeck. Hildesheim, Georg Ohns, 1962.

. [~opiscus. Dans Nonius Marcellus, De compendiosa doctrina. Éd. W. M. Lindsay. Hildesheim, George Ohns, 1964.
Agamben, Georgio. Stanze. La parola e il fantasma nella cultura occidentale. Turin, Einaudi, 1977.
. Stanze. Parole et fantasme dans la culture occidentale. Trad. Yves Hersant. Pans, Christian Bourgois, 1981.
Agrippa de Nettesheim, Henri Cornélius (1486-1533). De vanitate scientiarum. Dans Operum pars posterior. Lugduni, per Beringos Fratres, ca. 1550.
. Paradoxe sur l'incertitude, vanité et abus des sciences, traduicte en françois du latin. Trad. Louis Turquet de Mayerne. S. éd., 1603.
378
Ailly, Pierre d' (Petrus de Alliaco ; 1350-1420). Concordia astronomiae cum theologia concordantia astronomiae cum hystorica narratione. Erhardi Ratdolt, Auguste Vmdelicorum, 1490; Vienna, 1594.
Alberico da Rosate (Rosciate; déc. 1354). Dictionarium iuris tam Civilis, quam canonici (Lexicon). Éd. Giovanni Francesco Deciani. Venetüs, apud Guerreos fratres et socios, 1573.
. [~ocabularius utriusque iuris. Lugduni, apud Jacobum Wyt, 1535.
Albert le Grand (Alberlus Magnus; 1193-1280). De animalibus. Dans Opera omnia, tome 29. Monasterü Westfalorum, in aedibus Aschendorff, 1972-82.
. De secretis mulierum libellas. Amstelodami, s. éd., 1740.
. De virtutibus herbarum, lapidum et animalium quorundam libellas. Dans De secretis mulierum libellas. Amstelodami, s. éd., 1740.
. Les admirables secrets d'Albert le Grand. Contenant plusieurs traités sur la conception des femmes, des vertus des herbes, des pierres précieuses et des animaux [...]. Lyon, Les Héritiers de Beringos Fratres, 1755.
Alberti, Leone Battista (1404-72). Deifira, the ne mostra fuggire il mal principiato aurore. Mescolanze d'aurore. Éd. Carlo Téoli (Eugenio Camerini). Milano, G. Daelli, 1803.
. Ecatonphila de Messer Leon Battista Alberto Fiorentino ne la quale insegna a le fanciulle la bella arte de Aurore. Éd. Guiseppe Talamo Atenolfi. Il Quattrocento : collezione di Storia e Arte. Rome, G. Garzoni Provenzani, 1915.
. Hécatomphile. Éd. Gérard Defaux. Pans, Société des textes françaises modernes, 2002. Princeps 1534.
. Hécatomphile d'amour, prias de l'italien de Leon Baptiste Albert. Pans, A. L'An- gelier, 1584.
Albohazen Haly Filius Abenragel. De judicüs astrorum. Basileae, s. éd., 1551.
Albucasis (Alsaharavi; Abu al-Qasim al-Zaharâwi Khalaf ibn 'Abbas ; ca. 936-1013). Liber theoricae necnon practicae Alsaharavü. Venetüs, Augustus Vmdicianus,
1519.
. Methodus medendi certa. Basileae, per Henricum Petrum, 1541.
. Vade mecum (At-Tasrif ). Augustae Vmdelicorum, Impensis Sigismundi Gritu et Marti Vuirsung, 1519.
. Albucasis. Dans De chirurgia Arabice et Latine. Éd. John Channing. Oxonü, Clarendoniano, 1778.
Alciat, André (1492-1550). Emblemata cum commentarüs [par Claude Mignault]. Pa- dua, 1621; Réimp. New York, Garland Publishing, 1976.
-.Les emblèmes. Préf. Pierre Laurens. (Fats. de l'édition de Mace Bonhome, 1551.) Paris, Klincksieck, 1997.
Alciphron. The Letters ofAlciphron, Aelian and Philostratus. Trad. Allen Rogers Benner
et Francis H. Fobes. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1979.

Al-Djazzar. Voir Ibn Eddjezzar. Aleman. Voir L'Alemant, Adrien.
Alexander, Franz G., et Sheldon T. Selesnick. Histoire de la psychiatrie. Trad. G. Allers, J. Carré et A. Rault. Paris, Armand Colin, 1972.
Alexander Benedictus, Paeantius. Voir Benedetti, Alessandro.
Alexandre d'Aphrodise (fl. 200). Problemata. Venezia, apud Aldum, 1497.
379
. Problemata. Éd. I. L. Ideler. 2 tomes. Physici et medici graeci minores. Berlin, 18412; Amsterdam, Adolf Hakkert, 1963.
Alexandre de Tralles (Trallianus; 52505). Affections génito-urinaires. Dans ouvres médicales. Éd. E Brunet. Pans, Librairie Orientaliste Paul Geuthner,
1937.
. Therapeutika. Dans ouvres médicales. Éd. F. Brunet. Pans, Librarie Orientaliste Paul Geuthner, 1937.
Alessandri, Alessandro (Alexander ab Alexandro; 1461-1523). Genialium deorum libri sex. Pans, apud Joannem Roigny, 1550.
Alet, Martine. « La Mélancolie dans la psycho-physiologie du début du XVIIe siècle ».
Papers on French Seventeenth-Century Literature, 27 (2000), p. 447-71.

Allbutt, Thomas Clifford. Science and Medieval Thought. Londres, C. J. Clay &Sons,

1901.
Allen, Don Cameron. The Star-Crossed Renaissance. The Quarrel about Astrology and
Its In, fiuence in England. Durham (N. C.), Duke University Press, 1941.

Alliaco, Petrus de. Voir Ailly, Pierre d'.
Alpago de Belluno, André, commentator (fl. XVIe siècle). Avicenne. Liber canonis de medicinis cordialibus et Cantica iam olim quidem a Gerardo Carmonensi ex arabico sermone in Latinum conversa. Venetiis, apud Juntas, 1555.
Alsaharavi. Voir Albucasis.
Altomari, Donato-Antonio (1520-56). De medendis humanis corporis malis. Dans Opera omnia. Lugduni, apud Guliehnum Rovillium, 1565.
Amatus Lusitanus. Voir Rodrigues, Joâo.
Ambrose, Saint (339-97). Libros de poenitentia. Dans Opera, duobus tomis compre- hense, ad manuscriptos codices [~aticanos. Paris, Johannis Baptistae Coignard,
1686.
Amundsen, Darrel W. « Romanticizing the Ancient Medical Profession ». Bulletin of the History of Medicine, 48 (1974), p. 328-37.
Anacréon (fl. VIe siècle av. J.-C.). Anacréon et les poèmes anacréontiques. Éd. Achille Delboulle. Genève, Slatkine Reprints, 1970.
. Les odes. Trad. Remy Belleau. Paris, La Connaissance, 1928. Andernacus (Johann Wmter). Voir Gonthier, Jean.
Anderson, Ruth Leila. Elizabethan Psychology and Shakespeare's Plays. 1927 ; réimp. New York, Haskell House, 1964.
Andreas Eborensis. Voir Rodrigues da Viega, Andreas.
André le Chapelain (fl. 1180). Traité de l'amour courtois. Trad. Claude Buridant. Pans, Klincksieck, 1974.
Andrieu, Jules. Bibliographie Générale de l'Agenais. Paris, 1886-91 ; réimp. Genève, Slatkine Reprints, 1969.
Anglo, Sydney, éd. The Damned Art : Essays in the Literature of Witchcraft. Londres, Routledge and Kegan Paul, 1977.
. « Melancholia and Witchcraft : The Debate between Wier, Bodin and Scov>. Folie et Déraison à la Renaissance. Éd. A. Gerlo. Bruxelles, Éditions de l'université de Bruxelles, 1976.
Anguillara, Giovanni Andrea (Aloysius Anguillara; ca. 1500-70). De simplicibus liber
primas, cum notis Gaspari Bauhini. Basileae, apud Henricum Petrum, 1593.

Angus, S. The Religious Quests of the Graeco-RomanWorld. NewYork, Scribner, 1929.

380
Anthimus (fl. 500). De observatione ciborum epistola. Éd. V. Rose. Leipzig, Teubner,
1870.
Anthologie grecque. Éd. Maurice Rat. Pans, Garnier, 1941.
Anthologie palatine. Dans l'Anthologie grecque. Trad. Pierre Waltz et Jean Guillon. 14 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1960.
Antioco malato. Diverses auteurs. Firenze, Leo S. Olschki, 1990. Aphrodisias, Alexandre de. Voir Alexandre de Aphrodise.
Apollodore. Bibliothecae libri tres et fragmenta. Hildesheim, G. Ohns, 1972.
. La bibliothèque d'Apollodore. Trad. Jean-Claude Carrière et Bertrand Massonie. [Besançon], L'université de Besançon ; Paris, Les Belles Lettres, 1991.
. Epitome. Dans Apollodore. Trad. Sir James George Frazer. 2 tomes. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1956.
Apollodore de Carystus (ca. 140 av. J.-C.). The Slanderer (Le Calomniateur). Dans The Fragments ofAttic Comedy. Vol. 3A. Éd. John Maxwell Edmonds. Leiden, E. J. Brill, s.d.
Apollonius Dyscole. Traité des conjunctions. Trad. Catherine Daumier. Pans, Vrin,
2001.
. Historiae commentitiae liber. Joannes Meursius recensuit. Lugduni Batavorum, apud Isaacum Elzevirium, 1620.
Aponensis. Voir D'Abano, Pietro.
Appian d'Alexandrie (fl. 160). Des guerres des Romains. Trad. Philippe Odet. Pans, chez Antoine de Sommaville, 1659.
Apulée, Lucius (fl. 155). Conteur fantastique [Métamorphoses]. Trad. Jean de Mont- lyard. Éd. Marcel Hicter. Bruxelles, Office de publicité, 1942.
. Apologie. Florides. Trad. Paul Vallette. Pans, Les Belles Lettres [ca. 1960].

. Apologia sive pro se de magia liber. Éd. H. E. Butler et A. S. Owen. Hildesheim, Georg Ohns, 1967.
. Les métamorphoses. Éd. D. S. Robertson et trad. Paul Vallette. 3 tomes. Pans, Les Belles Lettres, 1969-72.
Aquin, Thomas d'. Voir Thomas d'Aquin, Saint.
Archias (fl. 62 av. J.-C.). GreekAnthology. 2tomes. Trad. W. R. Paton. Londres, Hei- nemann, 1948.
Arétée de Cappadoce (81-ca. 138). De acutorum et diuturnorum morborum causis et signis. Éd. J. Goupyl. Pans, A. Turnebus, 1554.
. De acutorum et diuturnorum morborum causis et signis. Éd. Carolus Hude. Corpus medicorum graecorum, vol. 2. Berlin, Teubner, 1958.
. De causis et notis diuturnorum affectum. Dans Medicae arris principes post Hippocratem et Galenum. [Genève], Henricus Stephanus, 1567.
—.Des causes et des signes des maladies aiguës et chroniques. Trad. René Théophile, Genève, Droz, 2000.
. On the Causes and Symptoms of Chronic Diseases. Dans The Extant Works. Éd. Francis Adams. Boston, Longwood Press, 1978.
. Traité des signes, des causes et de la cure des maladies aiguës et chroniques. Trad. M. L. Renaud. Pans, E. Lagny, 1834.
L'Aretin, Pierre (1492-1556). Lettere. Éd. F. Erspamer. Parme, Guanda Editore, 1995.

381
. Tutte le opera di Pietro Aretino. Éd. Francesco Flora. 2 tomes. Milano, Monda- dori,1960-71.
Aristophane (ca. 448-380 av. J.-C.). Comédies. Trad. Victor Coulon et Hilaire van Daele. Paris, Les Belles Lettres, 2002.
. Comoediae et deperditarum fragmenta. Éd. Guilehni Dindorfii. Pans, Editore Ambrosio Firmin Didot, 1860.
. Théâtre complet. Trad. Pascal Thierey. 2 tomes. Pans, Gallimard, 1997.
Aristote (38422 av. J.-C.). De l'âme. Trad. Richard Bodéüs. Pans, G-F. Flammarion,
1993.
. Aristotles latinus. Éd. L. Minio-Paulello. Bruges, Desclée de Brower, 1961. . L'art de la rhétorique. Trad. Minode C. Mynas. Chez l'éditeur, 1837.
. L'éthique à Eudème. Trad. Pierre Maréchaux. Pans, Payot et Rivages, 1994.
. L'éthique à Nicomaque. Trad. René Antoine Gauthier et JeanYves Jolif. Louvain, Publications universitaires, 1958-59.
. Ethique à Nicomaque. Trad. Richard Bodéüs. Paris, Flammarion, 2004.
. De generatione et corruptione. Dans Aristotles Latinus. Éd. Joanna Judycka. Leiden, E. J. Brill, 1986.
. De la génération des animaux. Trad. Pierre Louis. Paris, Les Belles Lettres, 1961. . Grande morale (Magna moralia). Paris, Institut Catholique de Pans, 1987.
. Great Ethics (Magna moralia). Trad. G. Cyril Armstrong. Cambridge, Harvard University Press, 1962.
. Histoire des animaux. Éd. Pierre Louis. Paris, Les Belles Lettres, 19649.

. De insomnilis et De divinatione per somnum. Éd. H. J. Drossaart Lulofs. Leiden, E. J. Brill, 1947.
. La métaphysique. Trad. J. Tricot. Pans, J. Vrin, 1974.
. Métaphysique. Éd. Annick Jaulin. Paris, Presses Universitaires de France, 1999.
. Opera. Editit Academia Regia Borusica. 5 vols. Berlin, Koenigliche Akademie der Wissenschaften, 1831-70.
. Les parties des animaux. Trad. Pierre Louis. Pans, Les Belles Lettres, 1956. . Parva naturalia. Trad. Pierre-Marie Morel. Paris, Flammarion, 2000.
. Physiognomics. Dans The Minor Works. Trad. W. S. Hett. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1963.
. La physique. Trad A. Stevens. Pans, J. Vrin, 1999.
. Physiques. Trad. Pierre Pellegrin. Paris, Flammarion, 2000.
. La politique. Éd. Pierre Louis. Pans, Hermann, 1996.
. Politique. Trad. Jean Aubonnet. Paris, Les Belles Lettres, 2002.
. PosteriorAnalytics. Trad. Hugh Tredennick. Londres, Heinemann, 1966. . Problèmes. Trad. Pierre Louis. 3 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1991.
. Progression of Animals. Trad. E. S. Forster. Cambridge (Mass.), Harvard Uni- versity Press, 1945.
. Rhétorique. Trad. Médéric Dufour. Paris, Les Belles Lettres, 1960.
. Le sommeil. Trad. Jackie Pigeaud. Pans, Éditions Payot et Rivages, 1995. . Traité du ciel. Trad. C. Dalimier et P. Pellegrin. Paris, Flammarion, 2004.
. La vérité des songes, De la divination. Dans Le sommeil. Trad. Jackie Pigeaud. Pans, Éditions Payot et Rivages, 1995.
382
Arnaud de Villeneuve (déc. ca. 1313). Breviarium practicae. Dans Opera omnia. Ba- süeae, Conrad Waldkirch, 1585.
. Commentaire sur Medicina salernitana, id est conservandae bonae valetudinis praecepta. Excudebat Jacobus Stoer, 1599.
. Commentum super regimen Salernitanum. Dans Medicina Salernitana, id est conservanda bonae valetudinis praecepta. Roterodami, ex officinaArnoldi Leert,
1599.
. De coitu. Dans Opera omnia. Basileae, Conrad Waldkirch, 1585.
. De physicis ligaturis. Dans Opera omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch, 1585.
. De regimine caste viventium dans De regimine sanitatis. Dans Opera omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch, 1585.
. De regime sanitatis. Dans Opera omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch, 1585. . De venenis. Dans Opera omnia. Basileae, Conrad Waldkirch, 1585.
. Expositiones visionum quae fiunt in somma. Dans Opera omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch, 1585.
. Liber de parte operativa. Dans Opera Omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch, 1585. . Remedia contra maleficia. Dans Opera omnia. Basüeae, Conrad Waldkirch,1585.
. Tractatus de aurore heroico. Dans Opera medica omnia, tome. 3. Éd. Michael R. McVaugh. Barcelona, Universitat de Barcelona, 1985.
Artémidore Daldianus (fl. IIe siècle). De somniorum interpretatione libri quinque. Trad. Jan Hagenbut (Janus Cornarius; Juüanus Cerws; Jean Corvé). Lugduni, apud S. Gryphium, 1546.
. La clef des songes : Onirocritique. Trad. Jean-Yves Boriaud. Paris, Arléa, 1963.
Athénée de Naucratis (fl. ca. 200). Deipnosophistarum libri quindecim. Lugduni, apud viduam Antonii de Harsy, 1612.
. Les deipnosophistes. Trad. A. M. Desrousseaux. Paris, Les Belles Lettres, 1956. . The Deipnosophists. Trad. Charles Burton Gulick. 7 vols. Loeb Classics, 1950. Aubanus Bohemus. Voir Boemus, Johann.
Aubery, Jean (1569-1622). L'antidote d'amour. Avec un ample discours, contenant

la nature et les causes d'iceluy, ensemble les remedes les plus singuliers pour
se preserver et guerir des passions amoureuses. Pans, chez Claude Chappelet,
1599.
Augustin, saint (35430). La cité de Dieu. Trad. Louis Moreau. 3 tomes. Pans, Éditions du Seuil, 1994.
. La cité de Dieu. Éd. Pierre de Labriolle. 2 tomes. Paris, Garnier, 1941.
. Les confessions. Trad. Pierre de Labriolle. 2 tomes. Paris, Les Belles Lettres,
1926.
. Les confessions, précédés de dialogues philosophiques. Éd. Lucien Jerphagnon. Pans, Gallimard, 1998.
. La doctrine chrétienne. Trad. Madeleine Moreau, avec les annotations d'Isabelle Bochet et Goulven Madec. Paris, Institut d'Études Augustiniennes, 1997.
. Ad inquisitions Januarü liber77, seu epistola LV. Dans Opera, vol. 38. Éd. D.A.B. Caillan. Collectio selecta SS. ecclesiae patrum. Parisüs, apud Parent-Desbarres,
1840.
. On Christian Doctrine. Trad. D. W. Robertson Jr. New York, Bobbs-Merrill,
1958.
383
Aulu-Gelle (fl. 143). Les nuits attiques. Trad. René Marache. 3 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1989.
Aurélien, Caelius (fl. Ve siècle). Chronion. Dans Medici antiqui omnes. Venetüs, 1547.
. De morbis acutis et chronicis libri VIII. Amstelaedami, Wetsteniana, 1755.

. On Acute Diseases and on Chronic Diseases. Éd. I. E. Drabkin. Chicago, Uni- versity of Chicago Press, 1950.
Ausone (Ausonius, Decimus Magnus, ca. 310-ca. 395). L'Amour crucifié. Trad. M. A. Moreau de la Rochette. Paris, Le Normant, 1806.
. ouvres complètes d'Ausone. Trad. E. E Corpet. Pans, C. L. E Panckoucke,
18423.
. ouvres en vers et en prose. Trad. Max Jasinski. Pans, Garnier Frères, [ 1934-35]. . Opuscula. Éd. Sextus Prete. Leipzig, Teubner, 1978.
. The Twelve Emperors. Trad. Hugh G. Evelyn White. Londres, Heinemann, 1951.
Avenzoar de Seville (Ibn Zuhr; 1113-62). Liber Theizir (publ. avec Averroes, Colliget). Venetüs, Otinus de Luna, 1497.
Averroès de Cordoue (Ibn Roshd, Abu al-Waüd Muhammad; 1126-98). Colliget libri VII (Kitab-al-Kullyyat). Venetüs, apud Junctas,1562; réimp. Frankfurt am Main, Minerva, 1962.
. De anima. Éd. F. Stuart Crawford. Cambridge (Mass.), Medieval Academy of America, 1953.
Avicenne ('Abu 'Ali Husayn 'Abdullah ibn Sina ; 980-1037). Canon (liber III) cum Jacobus de Partibus. Lugduni, Trechsel, 1498.
. De anima. Ab Andrea Alpago Bellunensi ex Arabico in Latinum versa. Venetüs, apud Juntas, 1546; réimp. Westmead, Gregg International Pubüshers, 1969.
. Liber canonis (Alganun fi't tibb). Trad. Gerard de Crémona. Venetüs, apud Juntas,
1555.
. Liber de anima seu Sextus de naturalibus. Éd. S. Van Reit. Avicenna Latinus. Louvain et Leiden, E. J. Brill, 1968-72.
. Metaphysica. Trad. Parviz Morewedge. New York, Columbia University Press,
1973.
. La métaphysique. Éd. Georges Anawati. 2 tomes. Pans, J. Vrin, 1978-85.

. Poem on medicine ('Arjuzat fi't tibb) Cantica Avicennae. Dans Liber canonis de medicinis cordialibus et cantica iam olim quidem a Gerardo Carmonensi ex arabico sermone in Latinum conversa. Venetüs, apud Juntas, 1555.
. A Treatise on Love by Ibn Sina (Rislah fi'1 ishq). Éd. E. L. Fackenheim. Medieval Studies, 7 (1945), p. 208-28.
Babb, Lawrence. The Elizabethan Malady : A Study of Melancholy in English Literature from 1580 to 1642. réimp. East Lansing, Michigan State University Press (1951),
1965.
Bakal, Donald A. Psychology and Medicine : Psychobiological Dimensions of Health and Illness. New York, Springer Pubüshing, 1979.
Baldacci, L. Il petrarchismo italiano nel Cinquecento. Milan-Naples, Ricciardi, 1957.

Bandello, Matteo (1485-1561). « The Love of Antioclus with Faire Stratonica ». Dans The Palace of Pleasure, 1575. Trad. William Painter. Londres, David Nutt, 1890.
Barbaro, Ermolao (1454-93). C. Plinü naturalis historiae libros castigationes. Basi- leae, apud Joannem Valderum, 1534. Voir aussi Dioscorides.
384
Barraud, G. L'humanisme et la médecine du XVIe siècle. Paris, Vigot Frères, 1942. Basile de Ancyre (Ankara). De virginitate. Dans Opera omnia. Pans, 1547.
. De virginitate (attribué àBasüe de Césarée). Dans Patrologiae cursus completus, series Graeca, tome 30. Éd. J. P. Migne. Paris, J. P. Migne, 1857-87.
. De virginitate. Texte vieux-slave et traduction française par A. Vaillant. Pans, Institut d'Études Slaves, 1943.
Basile de Cesarée, saint (ca. 330-79). Constitutiones monasticae. Dans Patrologiae cursus completus, series Graeca, tome 31. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne,
1857-87.
. Epistolae. Dans Patrologiae cursus completus, series Graeca, tome 32. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne, 1857-87.
. Homélies sur l'Hexaméron. Éd. Stanislaus Giet. Pans, Éditions du Cerf, 1968.
. Homiliae. Dans Patrologiae cursus completus, series Graeca, tome 30. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne, 1857-87.
. Opera omnia [...] Graece et Latine. Parisüs, sumptibus Claudü Morelli, 1618.
Battista, Giuseppe (1610-75). Delle poesie meliche de Giuseppe Battista. Venetia, per Francesco Baba, 1653.
Baudier, Michel (1589-1645). Histoire du serrail, et de la cour du Grand Seigneur. Pans, chez Sebastien Cramoisy, 1650.
Baudrillart, Alfred, Cardinal, éd. Dictionnaire d'Histoire et de Geographie Ecclesias- tique. Paris, Letouzey et Ané, 1912.
Baxter, Christopher. « Jean Bodin's De la démonomanie des sorciers : The Logic of Persecution ». The DamnedArt : Essays in the Literature of Witchcraft. Éd. Sydney Anglo. Londres, Routledge and Kegan Paul, 1977.
Bayle, Pierre. Le grand dictionnaire. Éd. Louis Moréri. 6 tomes. Pans, chez Jacques Vmcent, 1732.
Beaumont, Francis (1584-1616), and John Fletcher (1579-1625). Monsieur Thomas. Dans Works. Éd. A. R. Waller. 10 vols. Cambridge, Cambridge University Press, 1906; réimp. New York, Octagon Books, 1969.
Beauvois de Chauvincourt, Le Sieur de (fl. XVIe siècle). Discours de la lycanthropie ou de la transmutation des hommes en loups. Pans, J. Rezé, 1599.
Beecher, Donald. « Citations from Antiquity in Renaissanace Medical Treatises on

Love ». Systèmes de pensée précartésiens. Études d'après le colloque internatio-
nal organisé à Haifa en 1994. Éd. Illana Zinguer et Heinz Schott. Pans, Honoré
Champion, 1998, p. 63-76.
. « Concerning Sex Changes : The Cultural Significance of a Renaissance Medical Polemic ». Sixteenth Century Journal, 36.4 (2005), p. 991-1016.
. « Des médicaments pour soigner la mélancolie : Jacques Ferrand et la pharmaco- logie de l'amoun>. Nouvelle revue du seizième siècle, 4 (1986), p. 87-99.
. « Discovering Stratonice : A Medico-üterary Motif in the Theatre of the Engüsh Renaissance ». Seventeenth Century, 5.2 (1990), p. 113-132.
. « Erotic Love and the Inquisition : Jacques Ferrand and the Tribunal of Toulouse, 1620 ». Sixteenth Century Journal, 20.1 (1989), p. 41-53.
. « Ficino, Theriaca, and the Stars ». Dans Marsilio Ficino : His Theology, His Philosophy, His Legacy. Éd. Valery Rees et Michael Allen. Leiden, E. J. Brill,
2002, p. 243-56.
385
. « La beauté physique, le désir érotique et les perspectives des philosophes médecins de laRenaissance ». Carrefour : Revue de re, flexion interdisciplinaire,17.1(1995), p. 20-37.
. « L'amour et le corps ; les maladies érotique et la pathologie à la Renaissance ». Dans Le corps à la Renaissance. Éd. Jean Céard et al. Pans, Aux Amateurs de Livres, 1990, p. 423-34.
. « Quattrocento Views on the Eroticization of the Imagination ». Dans Eros and Anteros : The Medical Traditions of Love in the Renaissance. Éd. Donald Beecher et Massimo Ciavolella. Ottawa, Dovehouse Editions, 1992, p. 496.
. « The Essentials of Erotic Melancholy : The Exemplary Discourse of André Du- laurens ». Dans Love and Death in the Renaissance. Éd. Kenneth R. Bartlett. New York and Ottawa, Renaissance Society of America, Dovehouse Editions, 1991, p. 37-50.
. « The Lover's Body : The Somatogenesis of Love in Renaissance Medical Trea- tises ». Renaissance and Reformation, 24.1 (1988), p. 1-12.
. « Windows of Contagion : Ficino's Legacy to the Etiology of Love ». Imagining Contagion in Early Modern Europe. Éd. Claire Carlin. Basingstoke, Palgrave McMillan, 2005, p. 326.
Belleau, Rémy (1528-77). ouvres poétiques. Éd. Ch. Marty-Laveaux. Pans, Alphonse Lemerre, 1878.
. ouvres poétiques. Éd. Guy Demerson et Keith Cameron. Pans, Honoré Cham- pion, 1995.
Belleforest, François de (1530-83). L'histoire universelle du monde, contenant l'entière description et situation des quatres parties de la terre. Pans, chez G. Mallot,
1570.
Belon du Mons, Pierre (ca. 15174). L'histoire de la nature des oyseaux, avec leurs descriptions et naifs portraicts [... ] en sept livres. Pans, chez Guillaume Cavellat,
1555.
. Les observations de plusieurs singularitez et choses memorables, trouvées en Grece, Asie, Judée, Egypte, Arabie, et autres pays estranges, redigées en trois livres. Pans, Gilles Corrozet, 1553.
Bembe, Pierre (1470-1547). Gli Asolani. Dans Prose e rime. Éd. C. Dionisotti. Tlarin, Einaudi, 1966.
. Les Azolains de Monsigneur Bembo, de la nature d'amour. Trad. Jean Martin. Pans, M. de Vascosan, 1545; Pans, N. Chrestien, 1555.
Benedetti, Alessandro (Alexander Benedictus; ca. 1450-1525). Opera. Basileae, per Henricum Petrum [1539].
. Singulis corporum morbis a capite ad pedes. Venetüs, in officina Lucaeantonü Juntae, 1533.
Benton, John E « Clio and Venus : An Historical View of Medieval Love ». The Meaning of Courtly Love. Éd. E X. Newman. Albany, State University of NewYork Press,
1973.
Bernardi della Mirandola, Antonio de (1573-1648). Disputationes [...] accessit lo- cuples rerum et verborum loto opere memorabilium. Basileae, H. Petri et N. Bryling, 1562.
Bernard de Gordon (Gordonius; déc. ca. 1310). Opus lilium medicinae inscriptum. Lugduni, apud. G. Rovillium, 1574.
386
Berriot-Salvadore, Evelyne. « Les médecins analystes de la passion érotique à la fin de

la Renaissance : la peinture des passions de la Renaissance ». Dans La peinture
des passions de la Renaissance à l'A"ge classique. Publications de l'Université
de Saint-Etienne, 1995, p. 2579.
. « Les médecins poètes du contramoun>. Dans Anteros. Éd. U. Langer et J. Mier- nowski. Orléans, Paradigue, 1994, p. 169-84.
Berulle, Pierre de, Cardinal (Léon d'Alexis, 1575-1629). Traicté des énergumènes. Troyes, s. éd., 1599.
Bettini, Maurizio. Il ritratto dell'amante. Torino, Einaudi, 1992. Bilitzer, Christophorus. De pulso amatorio. Diss., Giessen, 1609.
Bird, Otto. « The Canzone d'Aurore of Cavalcanti According to the Commentary of Dino del Garbo ». Mediaeval Studies 2 (1940), p. 150-203.
Boaistuau, Pierre (d. 1566), and François de Belleforest (1530-83). Histoires prodi- gieuses et memorables, extraictes de plusieurs fameux autheurs grecs, et latins, sacrez et prophases, divisées en six livres. Pans, par la vefue de Gabriel Buon,
1598.
. Le théâtre du monde, 1588. Éd. Michel Simonie. Genève, Librairie Droz, 1981.
Boccace, Jean (1313-75). Le décaméron. Trad. Jean Bourciez. Pans, Éditions Garnier Frères, 1952.
. Genealogie deorum gentilium libri. Éd. Vmcenzo Romano. 2 tomes. Ban, La- terza, 1951.
Bodin, Jean (1530-96). De la démonomanie des sorciers. Pans, chez Jacques du Puys,

1587.
Boemus, Johann (Aubanus Bohemus, fl. 1500-20). Discours des pars selon leur si- tuation, avec les moeurs, loir, et ceremonies d'iceux. Lyon, par Jean de Tournes (1520 en latin), 1552.
Boëte, Anicius Severinus (480-524). De institutione arithmetica libri duo; De institu- tione musica libri quinque. Éd. Godofredus Friedlein. Lipsiae, in aedibus B. G. Teubneri, 1867.
Bona Fortuna (fl. XIVe siècle). « Tractatus super Viaticum ». MS Rouen A 176 f. Éd. Mary F. Wack.
Bottoni, Albertino (déc. ca. 1596). De morbus muliebribus. Dans Gynaeciorum sive de mulierum affectibus. Éd. Israel Spachius. Basileae, per Conradum Waldkirch,
1586.
Boutière, Jean and A.-H. Schutz. Biographies des troubadours : textes prwencaux des XIIIQ et XIVQ siècles. Pans, Éditions A. G. Nizet, 1964.
Brabant, H. Médicins, malades et maladies de la Renaissance. Bruxelles, La Renais- sance du Livre, 1966.
Braie, Peters. Gales on Bloodletting : A Study of the Origins, Development and [~alidity of his Opinions, with a Translation of the Three Works. Cambridge, Cambridge University Press, 1986.
Brett, George Sidney. Psychology Ancient and Modern. New York, Cooper Square Publishers, 1963.
Browne, E. G. Arabian Medicine. Cambridge, Cambridge University Press, 1962.
Bruno, Giordano (1548-1600). Des fureurs héroïques (De gli eroici fitrori). Trad. P. H. Michel. Paris, Les Belles Lettres, 1954.
. De magia et theses de magia. Dans Opera Latine conscripta publicis sumptibus edita, tome 3. Éd. H. Vitelli et al. Neapoli, D. Morano, 1879-91.
387
. De vincula in genere. Dans Opera Latine conscripta publicis sumptibus edita, tome 3. Éd. H. Vitelli et al. Neapoli, D. Morano, 1879-91.
Buhahylya. Voir Byngezla.
Bullough, Vern L. « Postscript : Heresy, Witchcraft, and Sexuality ». Dans Sexual Prac- ticesand the Medieval Church. Éds. Vern L. Bullough et James Brundage. Buffalo (N. Y.), Prometheus Books, 1982.
Burton, Robert (1577-1640). Anatomie de la mélancolie. Trad. Bernard Hoepffner et Catherine Goffaux. 3 tomes. Pans, J. Corti, 2000.
. The Anatomy of Melancholy. Éds. Floyd Dell et Paul Jordan-Smith. New York, Tudor Publishing, 1927.
Bush, Douglas. EnglishLiterature in the Early Seventeenth Century. NewYork, Oxford University Press, 1952.
Byngezla, Buhahaylya (Yahya ibn'Isa ibn Jozlah ; b. 1074). Tacuini aegritudinum (Tak- wim al-abdan fi tadbir al-insan). Trad. Faraj ibn Salim (Farragut, fl. 1280). Ar- gentorati, apud Jo. Schottum, 1532.
Calcagnini de Ferrare, Celio (1479-1541). Anteros sive de mutuo aurore. Dans Opera aliquot. Basileae, Froben, 1544.
Calvin, Jean (15094). Traicté ou avertissement contre l'astrologie qu'on appelle judiciaire et autres curiosités qui règnent aujourd'hui au monde. Princeps 1549. Pans, Librairie Armand Colin, 1962.
Calvus, Gaius Licinius (827 av. J.-C.). Fragmenta poetarum Latinorum epicorum et liricorum. Éd. W. Morel. Lipsiae, B. G. Teubner, 1927.
Campbell, Donald. Arabian Medicine and its Infiuence on the Middle Ages. Londres, Kegan Paul, 1926.
Camporesi, Piero. I balsami di Venere. Milan, Garzanti, 1989.
Capitolinus, Julius (fl. 300). Scriptores historiae augustae. Éd. H. Iordan et F. Eyssen- hardt. Berolini, apud Weidmannos, 1864.
Capparoni, Pietro. « Magistri salenritani nondum cogniti ». Dans A Contribution to the History of the Medical School of Salerno. Londres, J. Bale, 1923.
Capretto (Cavretto), Pietro (Petrus Haedo, Pier Hedo, né. 1424). Anterotica, sive de amoris generibus. Treviso, Gerardus de Lisa de Flandria, 1492.
Cardan, Jérôme (1501-76). Aphorismorum astronomicorum liber. Nuremburg, J. Pe- treius, 1547.
. Aphorismorum astronomicorum segmenta VII. Dans Opera omnia in decem to- mos digesta. Lugduni, sumptibus L A. Huguetan & M. A. Ravard, 1663.
. Les libres [...]intitulés de la subtilité et subtiles inventions, ensemble les causes occultes et raisons d'icelles. Trad. Richard Le Blanc. Pans, G. Le Noir, 1556.
. Somniorum synesiorum omnis generis insomnia explicantes libri TV; Actio in Thessalicum medicum, de secretis, de gemmis et coloribus. Basileae, ex officina Henrici Petri, 1562.
Cassiodore, Flavius (ca. 480-575). Institutiones divinarum et humanarum litterarum. Éd. R. A. B. Mynors. Oxford, Clarendon, 1937.
Castiglione, Baldassare (1478-1529). Le parfait courtisan. Trad. Gabriel Chapuis. Pa- ris, Nicolas Bonsons, 1585.
Castiglione, A. Histoire de la médecine. Trad. J. Bertrand et E Gidon. Pans, Payot,
1931.
388
Castro, Rodrigo de (Rodericus à Castro Lusitanus, 1546-1627). De universa mulierum medicina. Hamburgi, in officina Frobeniano, 1603.
. Medicus politicus : sive de o~îciis medico politicis tractatus, quatuor distinctus libris. Hamburgi, ex Bibliopolio Frobeniano, 1614.
Cataudella, Quintino. La novella grecs. Napoli, Edizione Scientifiche Italiane, 1958.

Cattani da Diacceto, Francesco (1466-1522). I tre libri de aurore con un panegirico all' aurore. Vmegia, appresso G. Giolito de' Ferrari, 1561.
Catulle, Gaius Valerius (ca. 84~a. 54 av. J.-C.). Catulle. Trad. A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1964.
. Poésies. Trad. Georges Lafaye. Paris, Les Belles Lettres, 1996.
Cavallera, E « Le `De Virginitate' de Basile d'Ancyre ». Revue d'Histoire Ecclesiastique,
6 (1905), p. 5-14.
Caviceo, Jacopo (1443-1511). Le Peregrin. Dialogue treselegant intitulé le Peregrin traictant de l'honneste et pudique amour concisie par pure et sincere vertu. Trad. François Dassy. Lyon, Claude Nourry, [1528].
Cavigioli, Giovanni Battista (fl. XVIe siècle). Livres des proprietes du vinaigre. Poic- tiers, 1541.
Céard, Jean. « Folie et démonologie au XVIe siècle ». Folie et déraison à la Renaissance. Éd. A. Gerlo. Bruxelles, Éditions de l'Université de Bruxelles, 1976.
. « The Devil and Lovesiclmess According to the Physicians and Demonologists of the Sixteenth Century ». Eros and Anteros : The Medical Traditions of Love in Renaissance Culture. Éd. Donald Beecher et Massimo Ciavolella. Ottawa, Dovehouse Editions, 1992.
Celse, Aulus Cornelius (fl. 20-30). De arte medica. Dans le Corpus medicorum Lati- norum, vol. 1. Éd. F. Marx. Berlin, B. G. Teubner, 1915.
. De medicina. Trad. W. G. Spencer. 3 tomes. Londres, Heinemann, 1961.
. De la medicine. Trad. Guy Serbat. 1 tome sur 4. Paris, Les Belles Lettres, 1995.
. Traduction des ouvrages d'Aurelius-Cornelius Celse, sur la médecine. 2 tomes. [Sans lieu], Desaint et Saillant, 1753.
Cervantès Saavedra, Miguel de (1547-1616). Don Quischotte de la Manche. Trad. Francis de Miomandre. Pans, Livre de Poche, 1966.
César, Gaius Julius (1024 av. J.-C.). Guerre des Gaules. Trad. L.-A. Constans. Pans, Les Belles Lettres, 1937.
Chalcondylas, Laon (ca. 1430~a. 1490). L'histoire de la decadence de l'empire Grec et establissement de celuy des Turcs. Trad. Blaise de Vigenère. Pans, chez Sebastien Cramoisy, 1650.
Charondas. Voir Le Caron, Loys.
Charron, Pierre (1541-1603). De la sagesse, livres trois. Imprimé a Bordeaux, par Simon Millanges, imprimeur ordinaire du Roy, 1606.
. De la sagesse, livres trois. Pans, chez Jacques Villery, 1635.
. Of Wisdome. Three Bookes. Trad. Samson Lennard. Londres, pourEdward Blount et Will Aspley, ca. 1606.
Chaucer, Geoffrey (1340-1400). Parlement of Foulys. Éd. D. S. Brewer. Londres, Tho- mas Nelson and Sons, 1960.
Cherchi, Paolo. « Andreas' De aurore : Its Unity and Polemical Origin ». Andrea Cap- pellano. I trovatori e altri terni romanzi. Rome, Bulzoni, 1979.
389 . « A Dossier for the Study of Jealousy ». Eros and Anteros : The Medical Traditions of Love in Renaissance Culture. Éd. Donald Beecher et Massimo Ciavolella. Ottawa, Dovehouse Editions, 1992.
. « Per la femmina `balba'  ». Quaderni d'italianistica, 6.2 (1985), p. 228-32. Cheverny, Julien. Sexologie de l'Occident. Pans, Librairie Hachette, 1976. Chrysostome, Jean, saint (34707). De providentia Dei ad Stagirium monachum obre-
pitium. Dans Opera omnia tomus quintus. Parisüs, apud Robertum Pipic, 1687. Ciavolella, Massimo. « Eros/Ereos ? Marsiüo Ficino's Interpretation of Cavalcanti's
`Donna me prega'  ». Dans Ficino and Renaissance Neoplatonism. Éd. Konrad
Eisenbichler et Olga Pugüese. Ottawa, Dovehouse Editions, 1986, p. 398.
. La « malattia d'aurore » dall'Antichità al Medio Evo. Rome, Bulzoni, 1975.
Cicéron, Marcus Tlillius (1063 av. J.-C.). Correspondance. Trad. L.-A. Constans,

Jean Bayet et al. Paris, Les Belles Lettres, 1967.
. De la divination. Trad. Gérard Frayburger et John Scheid. Paris, Les Belles Lettres, 1992.
. Lettres familières. Trad. Edouard Bailly. 3 tomes. Pans, Garnier Frères, 1993.
. De ratura deorum. Trad. M. van den Bruwaene. 4 tomes. Bruxelles, Latomus,
1978.
. De l'orateur. Trad. Edmond Courbaud. Paris, Les Belles Lettres, 1930. . Traité du destin. Trad. A1bertYon. Paris, Les Belles Lettres, 1933.
. Tusculanes. Éd. Georges Fohlen. Trad. Jules Humbert. 2 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 19648.
. De la vieillesse. Trad. Pierre Wuilleumier. Pans, Les Belles Lettres, 1961.
Cipelli, Giovanni Battista (Egnazio; ca. 1478-1553). Sommaire de chroniques [...] de

tous les empereurs d'europe depuis Iules César, iusques à Maximilian dernier
décédé. Trad. Geofroy Tory de Bourges. Pans, G. Tory, 1529.
Clark, Stuart. « The Scientific Status of Demonology ». Occult and Scientific Mentalities in the Renaissance. Éd. Brian Vickers. Cambridge, Cambridge University Press,
1984.
Claudien (Claudius Claudianus; né vers 365). ouvres complètes. Trad. Héguin de Guerle. 2 tomes. Pans, Panckoucke, 1833.
Clavius, Christoph (1538-1612). In sphaeram Joannis de Sacro Bosco. Commentarius.
Lugduni, ex officina Q. Hug, A. Porta, sumptibus Jo. de Gabiano, 1607.
Clément d'Alexandrie (ca. 150-215). Paedagogus. Trad. Simon P. Wood. Washington

D. C., Cathoüc University of America Press, 1954.
. Stromata. Tome 8 de la Patrologiae cursus completus, series Graeca. Éd. J. P. Migre. Pans, J. P. Migre, 1857-87.
Cléopâtre (Medica). Harmonia gynaeciorum, sive de morbis muliebribus liber. Dans Gynaeciorum libri TV. Éd. Israel Spachius. Basüeae, per Conradum Waldkirch,
1586.
Clusius, Carolus. Voir L'Ecluse, Charles.
Coëffeteau, E Nicolas, Évêque de Marseille (1574-1623). A Table of Humane Passions

with their causes and effects. Trad. Edward Grimeston. Londres, N. Okes, 1621.
. Tableau des passions humaines, de leurs causes, et de leurs effects. Lyon, chez
Jacques Carteron, 1619; réimp., 1642.
. Tableau des passions humaines, de leurs causes et de leurs effects. Pans, S. Cramoisy, 1620.
390 Colombo, Realdo (1494~a. 1559). De re anatomica libri XV. Parisüs, apud Andream Wechelum, 1572.
Companion to the Play-House, The. 2 tomes. Londres, T. Becket and P. A. Dehondt et al., 1764.
Constantin l'Africain (fl. 1075). Breviarium Constantini dictum Viaticum (Trad. de la Zad al-musafir d'Ibn Eddjezzar). Lugduni, s. éd, 1510-11.
. De communibus medico cognitu locis. Dans Opera. Basüeae, apud Henricum Petrum, 1539.
. Della melancolia. Trad. M. T. Malato et U. de Martini. Rome, Tipografia E. Cossidente, 1959.
. Viaticum. Dans Omnia opera Ysaac. Lugduni, s. éd, 1515.
Conti, Natale (Nataüs Comitis; ces. 152O~a.158O). Mythologiae sive explicationis fa- bularum libri decem : in quibus omnia prope naturalis et moralis philosophiae dogmata fuisse demonstratur. Francofurti, apud Andreae Wecheü, 1588.
Cornarius, Janus (Jan Hagenbut). Voir Artemidore Daldianus.
Corner, G. W. « The Rise of Medicine est Salerno in the Ttivelfth Century ». Annals of the History of Medicine, 3 (1931).
Corpus Juris Canonici. Éd. A. L. Richter. 2 tomes. Graz, Akademische Drnck-U. Ver- lagsanstalt, 1959.
Corti, Maria. La felicità mentale. Nuove prospettive per Cavalcanti e Dante. Turin, Einaudi, 1983.
Cotgrave, Randle. Dictionarie of the French and EnglishTongues. London,1611; réimp. Columbia, University of South Carolines Press, 1950, 1968.
Cottes, John (ces. 1575~a. 1650). Triall of Witch-Craft. Londres, Printed by George Purslowe, 1616.
Couüano, Ioan Petru. Eros et magie à la Rennaissance. Paris, Flammarion, 1984.
Cratès de Thèbes. Epistolae Hippocratis, Democriti, Heracliti, Diogenes, Cratetis alio- rumque ad eosdem. Éd. Eilhardum Lubbinum. [Sans lieu], ex officines comme- diniana, 1601.
Crinito, Pietro (1465-1504). De honesta disciplina. Basüeae, excudebat Henricus Pe- trus, 1532.
Crispo, saint. (VIIIe siècle). Commentarium medicinale. Dans Classici auctores e [~a- ticanis codicibus editi. Éd. Angelo Mai. Rome, Tipografia Vaticanes, 1833); et aussi dans Scriptes varia. Vol. 89 de la Patrologiae cursus completus. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne, 1850.
Crohns, Hjahnar. « Zur Geschichte der Liebe als `Krankheit'  ». Archiv,~ir Kulturges- chichte, 3 (1905), p. 66-86.
Cuspinianus, Johannes (Speisshammer; 1473-1529). De Caesaribus atque Imperato- ribus Romanis opus insigne. Strasbourg, Crato Myüus, 1540.
Cyprian, saint, évêque de Carthage (Thascius Caecilius Cypridnus, 200-58). Corres- pondance. Trad. L. Bayard. Paris, Les Belles Lettres, 1925.
. Opera omnia. Éd. Guüehnus Hartel. New York, Johnson Reprint, 1965; Corpus scriptorium ecclesiasticornm latixorum, 1868-71.
D'Abano, Pietro (Petrus Aponensis ; 125O~a. 1315). Conciliator controversiarum,
quae inter philosophos et medicos versantur. Venetiis, apud Juntas, 1548.

. Heptameron seu elementa magica. Réüé avec H. C. Agrippa. Opera. Lugduni, per Beringos Fratres, ces. 1550.
391
D'Alexis, Léon. Voir Berulle, Pierre de, Cardinal.
Dandrey, Patrick. Anthologie de l'humeur noire. Pans, Gallimard, 2005.
. Le « cas » Argan, Molière et la maladie imaginaire. Paris, Klinksieck, 1993.
Dariot, Claude (Dariotus; 1533-94). Ad astrorum judicia facilis introductio [et] trac- tatus de electionibus principiorum idoneorum rebus inchoandis. Lugduni, apud Mauricium Roy & Ludovicum Pesnot, 1557.
Darmon, Pierre. Le mythe de la procréation à l'âge baroque. Pans, Éditions du Seuil,
1981.
David-Peyre, Yvonne. « Jacques Ferrand médicin aganais 1575-16 [...]( ?) » Histoire des Sciences Médicales, 4 (1973), p. 1-11.
. « Jacques Ferrand médecin agenais, ou les tracasseries d'un tribunal ecclés- iastique ».Actes du Congrès National des Société savantes. Nantes,1972, p. 561-
72.
. « Las Fuentes Ibéricas de Jacques Ferrand, Médico de Agen ». Asclépio, 23 (1971), p. 1-26.
. Le personnage du médecin et la relation médecin-malade dans la littérature ibérique XVIQ et XVIIQ siècle. Pans, Ediciones Hispano-Americanas, 1971.
De Castro, Rodrigo. Voir Castro, Rodrigo de. De Lancre, Pierre. Voir Lancre, Pierre de. De la Ruelle, Jean. Voir Ruelle, Jean de la.
Della Porta, Giovanni Battista (Giambattista; ca. 1535-1615). De humana physiogno- monia libri IV. Ursellis, typis Cornelii Sutorü, sumptibus Jonae Rosae Fr., 1551.
. Della fisonomia dell'uomo. Éd. Mario Cicognani. Parma, U. Guanda, 1988.

Delorme, Carolus. An amantes üsdem remedüs curentur quibus ameutes ? Dissertation, Montpellier, 1608.
Del Rio, Martin Anton (1551-1608). Disquisitionum magicarum libri sex. Lugduni, apud Joannem Phillehotte, 1612. Lugduni, apud H. Cardon, 1612.
. Les controverses et recherches magiques. Trad. André du Chesne. Pans, s. éd,
1608; 1611.
Denys d'Halicarnasse. Les antiquités romaines. Trad. Valérie Fromentin et Jacques Schnabele. Pans, Les Belles Lettres, ca. 1990.
. Scripta quae extant, omnia, et historica, et rhetorica. Éd. Frideric Sylburg. Fran- cofurdi, apud heredes Andreae Wecheli, 1586.
De Renzi, Salvatore. Collectio Salernitana. 5 vols. Naples, Tipografia del Filiatre- Sebezio, 1852-59.
De Sales, François. Voir François de Sales.
Desbarreaux-Bernard, M. « Notice biographique et bibliographique sur Jacques Fer- rand ». Bulletin du Bibliophile. Toulouse, Douladoure, 1869.
Descartes, René (1596-1650). Les passions de lame. Éd. Geneviève Rodis-Lewis. Pans, Librairie Philosophique J. Vrin, 1970.
. Les passions de lame (1649). Préface de Samuel Sylvestre de Sacy. Pans, Gal- limard, 1969.
De Vega, Cristôbal. Voir Vega, Cristôbal de.
De Veyries, Jean. Voir Veyries, Jean de.
Dictionnaire d'Ancien Français. Pans, 1875.
Dictionnaire d'Histoire et de Geographie Ecclesiastique. Voir Baudrillart, Alfred.
392 Diethehn, Oskar. « La surexcitation sexuelle ». L'évolution psychiatrique, 2 (1966), p. 2335.
. Medical Dissertations of Psychiatric Interest Printed before 1750. Bâle, S. Kar- ger, 1971.
Dingwall, Eric John. Male Infibulation. Londres, J. Bale and Sons, 1925.
Dino del Garbo. Scriptum super cantilena Guidonis de Cavalcantibus. In Rime di Guido Cavalcanti. Éd. G. Favati. Milan, Marzorati, 1957.
Diodore de Sicile (fl. 40 av. J.-C.) Bibliothèque historique de Diodore de Sicile. Trad. M. Ferdinand Hoefer. 4 tomes. Paris, A. Delahays, 1851.
. Bibliothèque historique. Trad. Claude Vial. Paris, Les Belles Lettres, 1972-93.
. Diodorus of Sicily. Trad. C. H. Oldfather. 12 tomes. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1952.
Diogène Laërce (ca. 200-50). De clarorum philosophorum vitis [...] libri decem. Dans Die Schule des Aristoteles. Éd. F. Wherle. 10 tomes. Bâle, B. Schwabe, 1967.
. Les vies et doctrines des philosophes de l'antiquité. Trad. M. C. Zévort. 2 tomes. Pans, Charpentier, 1847.
. Les vies des plus illustres philosophes de l'Antiquité. Paris, Lefèvre, 1840.

. Vie, doctrines et sentences des philosophes illustrés. Trad. R. Genaille. 2 tomes. Pans, Garnier-Flammarion, 1965.
Dion Cassius (Cocceianus; ca. 150-235). Histoire romaine. Trad. Marie-Laurie Frey- burger et François Hinard. Paris, Les Belles Lettres, 2002.
. Histoire romaine de Dion Cassius. Trad. E. Gros et V. Boisée. 10 tomes. Pans, Firmin-Didot Frères, 1845-70.
. (Dio's) Roman History. Trad. E. Cary. Camabridge (Mass.), Harvard University Press, 1965.
. L'histoire de Dion Cassius de Nycée. Éd. Joannes Xiphilinus. Sans lieu, chez Jean Richer, 1610.
Dioscorides, Pedanius d'Anazarbos (fl. 500). De materia medica libri quinque. Be- rolini, apud Weidmannus, 1958.
. De medica materia libri sex, Joanne Ruellio Successionensi interprete. Lugduni, apud Joan. Francis de Gabiano, 1555.
. Pharmacorum simplicium reique medicae libri viii. Jo[anne] Ruellio interprete una cum Hermolai Barbari corollariis, et Marci Uergilii, in singula capita cen- suris sive annotationibus. Argentorato, apud Jo. Schottum, 1529.
. Pierre André Mattiole. Les commentaires [...] sur les six livres de Pedacius Dioscoride Anazarbeen, de la matiere medicinale. Trad. M. Antoine du Pinet. Lyon, Claude Rigaud et Claude Obert, 1627.
. Pietro Andrea Mattioli commentarü in libros sex Pedacü Dioscoridis Anazarbei de medica materia. Venetüs, in officina Erasmiana, apud Vmcentium Valgrisium,
1558.
Dodoëns, Rembert (1517-85). Stirpium historiae pemptades sex sive libri 7flflf. Ant- verpiae, ex officina Plantiniana, apud B. et J. Moretos, 1616.
Dorléans, Ludovico. Voir Orléans, Louis d'.
Dubois, Jacques (Jacobus Sylvius of Amiens; 1478-1555). Livre de la generation de l'homme. Pans, chez Guillaume Morel, 1559.
. Opera medica. Genevae, sumptibus J. Chouët, 1630.
393
Du Chesne, Joseph (Quercetanus; ca. 1544-1609). Pharmacie des Dogmatiques. Pans, chez Charles F. de C. Morel, 1629.
. Preparation Spagyrique des Medicamens. Pans, chez Charles F. de C. Morel,
1629.
Du Laurens, André (1558-1609). A Discourse of the Preservation of the Sight; of Melancholike Diseases; of Rheumes, and of Old Age. Trad. Richard Surphlet. Londres, Felir Kingston for Ralph Lacson, 1599.
. Controverses anatomiques. Dans Toutes les oeuvres. Trad. Theophüe Gelée. Pans, chez P. Mettayer, 1613.
. Historia anatomica humani corporus. Parisüs, M. Orry, 1600.
. Second discours, au quel est traicté des maladies melancholiques, et du moyen de les guarir. Dans Toutes les oeuvres. Trad. Theophüe Gelée. Pans, chez P. Mettayer, 1613.
Duüeu, Louis. La médicine à Montpellier. Tome II, La Renaissance. Avignon, Les Presses Universelles, 1979.
Duminil, Marie-Paul. « La mélancolie amoureuse dans l'Antiquité ». La folie et le corps. Éd. Jean Céard. Paris, Presses de l'École Normale Supérieure, 1985, p. 91-110.
Dupréau, Gabriel (1511-88). Histoire de l'estat et succès de l'Eglise, dressée en forme de chronique généralle et universelle [...] depuis la nativité de Jésus-Christ jusques en l'an 1580. Pans, J. Kerver, 1583.
Duval, Jacques (ca. 1555~a. 1615). Traité des hermaphrodits, parties génitales, ac- couchemens des femmes. Rouen, 1612; réimp. Pans, I. Liseur, 1880.
Egnazio. Voir Cipelli, Giovanni Battista.
Eliade, Mircea. A Hisoory of Religious Ideas. 2 tomes. Chicago, University of Chicago Press, 1978.
Eloy, Nicolas François Joseph (1714-88). Dictionnaire historique de la médecine an- cienne et moderne. Mons, H. Hoyois, 1778.
Equicola, Mario (1470-1525). De la nature d'amour, tant humain que divin, et de toutes
les differences d'iceluy. Trad. Gabriel Chappuys. Pans, pour I. Housé, 1584.

. Libro de ratura de aurore (Libro di ratura d'aurore). Venetia, per L. Lorio da Portes, 1525.
Erasme de Rotterdam, Desiderius (1466-1536). Adagiorum chiliades quatuor. Lug- duni, apud haered. Sebast. Gryphü, 1592.
Erastus, Thomas (1524-83). De astrologie divinatrice Epistolae [...] iam olim ab eodem ad diversos scriptae, et in duos libros digestae. Basüeae, par Petrum Pernam, 1580.
Ercole de Sassonia. Voir Sassonia, Ercole.
Eschyle (525-556 av. J. C.). Prométhée enchaîné. Trad. J.-P. Saignas et Jacques La- carièrre. Pans, Belin, 2000.
-.Les suppliantes, Les perses, Les sept contre Thèbes, Prométhée enchainé, Orestie. Trad. Paul Mazon. Paris, Les Belles Lettres, 1962.
Esquirol, Jean Etienne Dominique (1772-1840). Des maladies mentales considérées sous les rapports médical, hygiénique et médico-légal. Pans, Frénésie Éditions
(1838), 1989.
Estienne, Charles (Carolus Stephanus; ca. 1504-64). Dictionarium historicum, geo- graphicum, poeticum. Pans, 1596; réimp. New York, Garland Pubüshing, 1976.
394
Estienne, Henri (1528-59). Thesaurus Graecae linguae. Graz, Academische Drnck-U. Verlagsanstalt, 1954.
Estienne, Robert (1503-59). Dictionarium nominum propriorum virorum, mulierum, populorum. Coloniae Agrippinae, apud L Gymnicum, 1576.
Euripide (ca. 480-506 av. J.-C.). Andromache. Trad. Louis Méridier. Paris, Les Belles Lettres, 1927.
. Fragmenta. Dans Tragicorum Graecorum fragmenta. Éd. A. Nauck. Leipzig, B. G. Teubner, 1889; réimp. Hildesheim, Georg Ohns, 1964.
. Iphigenie à Aulis. Trad. François Jouan. Paris, Les Belles Lettres, 1983.
. ouvres. Trad. François Jouan et Hermann von Looy. Paris, Les Belles Lettres,
1923.
. Tragédies complètes. Trad. Marie Delcourt-Curvers. 2 tomes. Paris, Gallimard,
1962.
Eusèbe de Césarée (265-340). La préparation évangélique. Trad. Edouard des Places. Paris, Les Éditions du Cerf, 1983.
. Opera omnia quae exstant curis variorum. Vols. 19-24 dans la Patrologiae cursus completus, series Graeca. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne, 1857.
Evans, Bergen. The Psychiatry of Robert Burton. NewYork, Columbia University Press,
1944.
Fackenheim, Emil L. « A Treatise on Love by Ibn Sina ». Medieval Studies, 7 (1945), p. 208-28.
Fattori, Marta. « Sogni e temperamenti ». In Gregory Tlillio. Éd. I sogni nel Medioevo. Rome, Edizioni dell'Ateneo, 1983.
Fattori, Marta, et M. Bianchi, éd. Phantasia-Imaginatio. Rome, Edizioni dell'Ateneo,
1988.
Favati, G. « La glossa latina di Dino Del Garbo a Donna me prega del Cavalcanti ». Annali della Scuola Normale Superiore de Pisa, Lettere, Storia e Filosofia, ser.
2.21 (1952), p. 70-103.
Faventius, Victorius Benedictus (1481-1561). Practicae magni [...] de morbis curan- dis [...] tomi duo. Quorum alter agit de morbis curandis capitis, et membrorum ei attinentium : alter de morbis curandis membrorum spirationi observientium. 2 tomes. Venetiis, s. éd., 1562.
Fenzi, Enrico. La canzone d'amore di Guido Cavalcanti i suoi antichi commenti. Gênes, Il melangolo, 1999.
Fernel, Jean (1497-1558). De abditis rerum causis. Pans, A. Wechel, 1567.
. Les VII livres de la physiologie. Trad. Charles deSaint-Germain. Pans, chez Jean Guignard le Jeune, 1655.
. Pathologie. Trad. A. D. M. Pans, chez Jean Guignard le pere et Jean Guignard le fils, 1655.
Ferrand, Jacques (ca. 1575-après 1623). De la maladie d'amour ou melancholie ero- tique. Pans, chez Denis Moreau, 1623.
. Erotomania or a Treatise Discoursing of the Essence, Causes, Symptomes, Pro- gnosticks, and Cure of Love or Erotique Melancholy. Trad. Edmund Chihnead. Oxford, L. Lichfield, 1640.
. Traité de l'essence et guérison de l'amour ou mélancholie erotique. Toulouse, chez la veuve de J. Colomiez, 1610.
395 . Traité de l'essence et guérison de l'amour ou mélancholie erotique (1610). Éd. Gérard Jacquin et Éric Foulon. Paris, Anthropos, 2001.
Ferrari da Grado, Giovanni Matteo (Joannis Mattei Gradius; d. 1472). Praxis in no- num Almansoris : omnibus medicine studiosis apprime necessaria. Vmcentius de Portonarüs, de Tridino, de Monteferrato, 1527.
Ferrier,Auger (1513-88). Vera medendi methodus, duobus libris comprehensa, eiusdem
castigationes practicae medicinae. Tolosae, apud Petrum de Puys, 1557.

Ficin, Marsile (1433-99). Commentarium in Convivium Platonis de aurore. Dans Divini Platonis Opera omnia. Lugduni, apud Antonium Vincentium, 1557.
. Commentaire sur le banquet de Platon. Trad. Raymond Marcel. Paris, Les Belles Lettres (1956), 1956.
. Le commentaire [...]sur le banquet d'amour de Platon. Trad. Sylvius Simon. Pans, Champion, 2004.
. Platonicam theologiam de animorum immortalitatem. Éd. Raymond Marcel. Paris, Les Belles Lettres, 1964.
. Three Books on Life. Éd. et trad. Carol V. Kaske et John R. Clark. Binghampton (N. Y.), Medieval and Renaissance Texts and Studies, 1988.
Firmian Lactantius. Voir Lactantius.
Firmicus Maternus, Julius (Firmin de Belleval ?; fl. XIVe siècle). Lollianum, Astronomi- con libri VIII, per Nicolaum Prucknerum astrologum nuper ab innumeris mendis vindicati. Basileae, per Joannem Hervagium, 1551.
Fletcher, John (1579-1625), et William Shakespeare (1564-1616). The Two Noble Kinsmen. Éd. G. R. Proudfoot. Londres, Edward Arnold, 1970.
Foës, Anuce (Foesius, 1528-95). Magni Hippocratis opera omnia quae extant. Fran- cofurdi, apud Andreae Wechli haeredes, 1595.
. Deconomia Hippocratis alphabeti serie distincte, in qua dictionum apud Hippo- cratem omnium, praesertim obscuriorum, usus explicatur, ita ut lexicon Hippo- crateum merito dici possit. Francofurdi, apud A. Wechli haeredes, 1588.
Fonseca, Cristôbal de (1550 ?-1621). Tratado del amor de Dios. Valladolid, por los herederos de Bernardino de Santodomingo, 1595.
. Theion enotikon, a discourse of holy love, by which the soul is united unto God. Trad. Sir George Strode. Londres, imprimé pour J. Flesher pour Richard Royston,
1652.
Fonseca, Fredericus à (fl. XVIe siècle). Consultationes medicae singularibus remediis referte. Venetüs, apud Joannem Guerilium, 1619.
Fonseca, Pedro da (1528-99). Commentarium [...] in libros metaphysicorum Aristo- telis Stagiritae. Lugduni, sumptibus Aratü Cardon, 1601.
Fontaine, Marie-Madeleine. « La lignée des commentaires à la chanson de Guido Ca- valcanti Donna me prega : Evolution des relations entre philosophie, médecine et littérature dans le débat sur la nature d'amour (de la fin du XIIIe siècle à celle du XVIe) ». La folie et le corps. Éd. Jean Céard. Paris, Presses de l'École Normale Supérieure, 1985, p. 159-78.
Fontanono, Dionysius. De morborum internorum curatione libri quatuor. Lugduni, apud Ioannem Frellonium, 1550.
Ford, John (1586-1638). The Lover's Melancholy. Éd. Havelock Ellis. Londres, T. Fi- sher Unwin, s.d.
396
Foreest, Pieter van (Petrus Forestus; 1522-97). Observationum et curationum medici- nalium sive medicinae theoricae et practicae libri XXVI77. Francofurti, E. Pal- thenia, 1602.
Foucault, Didier. Un philosophe libertin dans l'Europe baroque - Giulio Cesare Vanini (1585-1619). Paris, Champion, 2003.
Foucault, Michel. L'usage des plaisirs. Histoire de la sexualité, vol. II. Pans, Gallimard,
1984.
. La volonté de savoir. Histoire de la sexualité, vol. I. Pans, Gallimard, 1976.

Fox, Ruth A. The Tangled Chain : The Structure of Disorder in the Anatomy of Melan- choly. Berkeley, University of Caüfornia Press, 1976.
Francescus Venetus. Voir Giorgio, Francesco.
Francheville, R. « Une thérapeutique musicale dans la vieille médecine ». Pro Medico, 4 (1927), p. 2438.
François de Sales, saint (1567-1622). Introduction à la vie devote. Éd. Etienne-Marie Jajeunie. Pans, Éditions Du Seuil, 1962.
Fregoso, Giovan Battista, duc de Gênes (Fulgosius; 1453-1504). Anteros, sive tractatus contra amorem. Milan, Leonardus Pachel, 1496.
. L'anteros ou contramour de Messire Baptiste Fulgoses. Trad. Thomas Sibilet. Pans, chez Martin le Jeune, 1581.
. Factorum dictorumque memorabilium libri IX. Pans, Cavellat, 1589.
Freitag d'Halberstadt, Johann Heinrich (1573-1643). Medicina animae, quae moriandi ars est : ex Hetrusco idiomate in Latinam translata. Eds. J[oannes] H[enricus] and G[alenus] A[rnaldus] F[reitag]. Bremae, [1614].
Fuchs, Leonhard (Fuchsius; 15016). L'histoire des plantes reduicte en tres bon ordre. Lyon, Charles Pesnot, 1575.
. Methodus seu ratio compendiaria cognoscendi veram solidamque medicinam. Parisüs, apud Jacobum Dupuys, 1550.
. Paradoxorum medicinae libri tres. Basileae, ex aedibus Jo. Bebelii, 1535.
Fucilla, J. G. « Sources of du Bellay's Contre les Pétrarquistes ». Modern Philology, 28

(1930-31), p. 1-11.
Fulgentius, Fabius Planciades (fl. ca. 500). Mitologiarum libri tres. Trad. L. G. Whit- bread. Fulgentius the Mythographer. Columbus, Ohio State University Press,
1971.
. Opera. Lipsiae, Stuttgart, B. G. Teubner (1898), 1970. Fulgosius. Voir Fregoso, Giovan Battista.
Galien de Pergame (ca. 129-99). Ad Glauconem de methodo medendi. Dans Opera quae extant, vol. 11. Éd. C. G. Kühn. Vols. 1-20 de la Medicorum Graecorum. Leipzig, B. G. Teubner, 1821-33.
. Adhortatio ad artes addiscendas. Dans Opera quae extant, vol. 1. Éd. C. G. Kühn, 1821-33.
. Ad Thrasybulum liber, utium medicinae sit an gymnastices hygiene. Dans Opera quae extant, vol. 5. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Ars medica Microtechni ou Tegni Galieni. Dans Opera quae extant, vol. 1. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Ars medicinalis. Dans Operum Galeni libri isagogici arris medicae. Lugduni, apud Joannem Fellonium, 1550.
397 Commentarium in Hippocratis prognostica. Dans Opera quae extant, vol. 18/2. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De alimentorum facultatibus liber. Dans Opera quae extant, vol. 6. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De atra bile liber. Dans Opera quae extant, vol. 5. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. De bono habitu liber. Dans Opera quae extant, vol. 4. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. De causis procatarcticis liber. Dans Galeni Opera. Lugduni, apud Joannem Fellonium, 1550.
. De causis pulsuum. Dans Opera quae extant, vol. 9. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. De cognoscendis curandisque animi morbis. Dans Opera quae extant, vol. 5. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De crisibus. Dans Opera quae extant, vol. 9. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.

. De diebus decretoriis liber. Dans Opera quae extant, vol. 9. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De differentia pulsuum. Dans Opera quae extant, vol. 8. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. De di~îcultate respirationis. Dans Opera quae extant, vol. 7. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De dignotione ex in somniis. Dans Opera quae extant, vol. 6. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De febrium differentiis liber. Dans Opera quae extant, vol. 7. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De locis affectis. Dans Opera quae extant, vol. 6. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. De methodo medendi libri XIV. Dans Opera quae extant, vol. 10. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De morborum differentiis. Dans Opera quae extant, vol. 6. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De motu musculorum. Dans Opera quae extant, vol. 4. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
. ouvres. Trad. Charles Daremberg. Pans, Garnier, 1850-56.
. ouvres anatomiques, physiologiques et médicales de Galien. Trad. Charles Da- remberg. Pans, Baillière, 1854-56.
. De optima Becta ad Thrasybulum liber. Dans Opera quae extant, vol. 1. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De placitis Hippocratis et Platonis. Dans Opera quae extant, vol. 5. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De praenotione ad Posthumum. Dans Opera quae extant, vol. 14. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De praesagitione ex pulsu. Dans Opera quae extant, vol. 9. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De sanitate tuenda. Dans Opera quae extant, vol. 6. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,

1821-33.
398
. De symptomatum causis liber. Dans Opera quae extant, vol. 7. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De temperamentis. Dans Opera quae extant, vol. 1. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,
1821-33.
. De theriaca ad Pisonem liber. Dans Opera quae extant, vol. 14. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. De usa partium. Dans Opera quae extant, vols. 3~. Éd. C. G. Kühn. Leipzig,
1821-33.
. De uteri dissectione liber. Dans Opera quae extant, vol. 2. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Hippocratis epidemiorum I et Galeni in illum commentarius. Dans Opera quae extant, vol. 17. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. In Hippocratis aphorismos commentarius. Dans Opera quae extant, vol. 17. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. In Hippocratis de victu acutorum commentatia TV. Éd. G. Hehnereich. Corpus medicorum Graecorum, vol. 5. Leipzig, B. G. Teubner, 1914.
. In Hippocratis prognostica commentarius. Dans Opera quae extant, vol. 17/2. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Opere scelle de Galeno. Trad. Ivan Garofalo et Mario Vegeti. Thrin, UTET, 1978.
. Prognostica de decubitu ex mathematica scientia. Dans Opera quae extant, vol. 19. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Quod animi mores corporis temperamenta sequantur. Dans Opera quae extant, vol. 4. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Quomodo morbum simulantes Sint deprehendendi libellas. Dans Opera quae extant, vol. 19. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
. Quos, quibus catharticis medicamentis et quando purgare oporteat. Dans Opera quae extant, vol. 11. Éd. C. G. Kühn. Leipzig, 1821-33.
Gallus, Cornelius. ouvres complètes d'Horace, de Juvénal [...] de Properce, de Gallus et de Maximien. Éd. M. Nisard. Paris, Garnier, 1850.
. Tibullus, Propertius cum Galli fragmentis. Biponti, ex typographia societatis,
1783.
Garbers, Karl. Ishaq ibn 'Imran, Maqala fil-malihuliya und Constantini Africani libri duo de melancholia. Hamburg, Buske, 1977.
Garcia Ballester, Luis. Galen and Galenism : Theory and Medical Practice from Anti- quity to the European Renaissance. Burlington, Ashgate, 2002.
Gaza de Thessalonique, Theodorns l'interprète (ca. 1400~a. 1475). Aristotelis de na- tura animalium; eius dem de partibus animalium; ~iusdem de generatione ani- malium; Theophrasti historia plantarum; eiusdem de causis plantarum; Arito- telis problemata; Alexandri Aphrodisiensis problemata. Venetüs, apud Aldum,
1504.
Gérard de Berry (Gerardus Bituricensis; fl. 1230). Commentary on the Viaticum. Éd. Mary Francis Wack (from MS Bâle D.IIL6). Dans Memory and Love in Chaucer's `Troilus and Criseyde' ». Diss., Cornell University, 1982, p. 2n~ 66.
Gérard de Solo (fl. 1335-50). Determinationes de situ Spiritus et aurore hereos. MS. Erfurt Ampl., E 270, ff. 76°-78°
. Introductiorium Juvenum [...] et regimine corporis humani in morbis [...] Libel- l~s de febribus [... ] Commentum super nono Almansoris cum textu. Commentum [...] super viatico cum textu. Venetüs, per Bonetum Locatellum, 1505.
399
. Practica Almansoris liber noms cum expositione. Lugduni, per Franciscum Fra- din, 1504.
Gervais de Tilburg (Gervasius; fl. XIe siècle). Otia imperialia. Éd. Joachimo Joanne Madero. Hehnaestadü, types N. D. Mulleri, 1673.
Gesner, Konrad. Voir Moschion.
Giacomo da Lentini (fl. XIIIe siècle). Rime. Éd. C. Antonelli. Rome, Bulzoni, 1979. Giacosa, Piero. Magistri salernitani nondum editi. Turin, Fratelli Bocca, 1901.
Giedke, Adelheid Die Liebeskrankheit in der Geschichte derMedizin. Diss., University of Düsseldorf, 1983.
Gilbert, N. W. Renaissance Concepts ofMethod. NewYork, Columbia University Press,
1960.
Giorgio, Francesco (Francescus Venetus; 1460-1540). In scripturam sacram proble- mata. Venice, s. éd., 1536.
Giovanni de Vigo. Voir Vigo, Giovanni de.
Giovio, Paolo (Paulus Jovius; 1483-1552). Turcicorum rerum Commentarius [...] ex Italico Latinus factus. Francisco Negro Bassianate interprete. Dans Machumetis Saracenorum principes. D. Petrus Abbas Cluniansis, 1550. (Orig. Commentari delle cose de'Turchi. Venice, 1541.)
Giraldi, Lilio Gregorio (Gyraldus; 1479-1552). De deis gentium libre sive syntagmata XVII. Lugduni, apud haeredes Jacobi Junctae, 1565.
. Historiae poetarum tam Graecorum quam Latinorum dialogi decem. Basileae, sumptibus M. Isengrin, 1545.
Giuntini, Francesco (Junctinus; ca. 1523-90). Speculum astrologiae universam mathe- maticum scientiam, in certas classes digestam complectens. Lugduni, in officina Q. Phil. Tinghi, Florentine, apud Simphorianum Beraud, 1583.
Givey, Grillot de. Le musée des sorciers, mages et alchemistes. Paris, H. Veyrier, Tchou,
1980.
Godefroy, Pierre (Godefridus; déc. 1558). Dialogus de amoribus, tribus libres distinc- tus. Antverpiae, apud Gerardum Ludium, 1551 [ ?].
GSdehnann, Johann Georg (1559-1611). Tractatus de mages, veneficis et lamüs deque his recte cognoscendis et puniendis. Francofurti, ex officina typographica Nicolai Bassaei, 1591.
Gonthier, Jean. (Andernacus; Johannes Guinterius; 1487-1574). Anatomicorum insti- tutionum libre TV. Lugduni, Seb. Gryphius, 1541.
. De medicina veteri et nova tum cognoscenda, tum faciunda commentarii duo. Basileae, ex officina Henricpetrina, 1571.
. Le régime de vivre et de prendre médecine que l'on doibt observer en tout temps et principallement en temps de peste. Trad. Anthoine Pierre de Rieur. Poitiers, J. et E. de Marnef, 1544.
Gorceix, Bernard. « Lamélancolie au XVIe et XVIIe siècles : Paracelse et Jacob Bohme ». Recherches Germaniques, 9 (1979), p. 18-29.
Gorris, Jean de (Gorraeus;1505-77). Definitionen medicarum libriXXTV literis Graecis distincte. Francofurdi, types Wechelianis apud Claudium Marnium et heredes Joannis Aubrü, 1601.
Gowland, Angus. The Worlds of Renaissance Melancholy : Robert Burton in Context. Cambridge, Cambridge University Press, 2006.
Gradius, Joannis Mattei. Voir Ferrari da Grado, Giovanni Matteo.
400
Grasset, J. Le médecin de l'Amour aux temps de Marivaux : Étude sur Boissier de Sauvages d'apres de documents inedits. Montpellier, C. Coulet, 1896 ; Pans, G. Masson, 1896.
Gregoire I, le Grand (54004). Dialogorum libre. Dans Opera Omnia [...] studio et labore monachorum ordinis sancti Benedicti e congregatione sancti Maori. Parisüs, sumptibus Claudü Rigaud, 1705.
. Dialogues. Trad. Adalbert de Vogüé. Paris, Les Éditions du Cerf, 1978-80.

Grieve, Maud. A Modern Herbal. Éd. C. Hilda Leyel. Londres, Jonathan Cape, 1931; Harmondsworth, Penguin, 1982.
Grillando, Paolo. Tractatus de hereticis, et sortilegüs. Lugduni, apud Jacobum Giuncti,
1536.
Guainerio, Antonio (déc. 1440). Practica. Éd. Hieronymus Faventinus (Girolamo Saüo di Faenza) Lugduni, in bibüotheca Constantine Fradin [1517].
Guarino de Favora (Varinus Favorinus; déc. 1537). Dictionarium mollis varüsque ex autoribus collectum folios linguae Graecae commentarius. Basüeae, R. Chime- rinus, 1538.
Guastavini, Giuüo (déc. 1633). Commentarii in priores decemAristotelis Problematum sectiones. Lugduni, sumptibus Horatü Cardon, 1608.
. Locorum de medicina selectorum liber. 2 tomes. Lugduni, sumptibus H. Cardon; Florentiae, ex typographia Sermartelliana, 1616-25.
Gugüehno da Saüceto (ca. 1210~a. 1280). Cyrurgia. Venetüs, apud Octavianum Sco- tum, 1502.
Gugüehno da Varignana (ca. 1270-1339). [Secreta medicine], ne secreta sublunia ad varios curandos morbos verissimis autoritatibus illustrata. Vicentius de Porto- narüs de Tridino de Monte Ferrato, 1553.
Guibelet, Jourdain. Trois discours philosophiques. Evereux, chez Antoine Le Marié,
1603.
Guinterius, Johannes. Voir Gothier, Jean.
Haggard, Howard Wücox. Devils, Drags and Doctors : The Story of the Science of
Healing from Medicine-man to Doctor. New York, Halcyon House [ 1929].

Hall, A. Rupert. The Revolution in Science 1500-1750. Londres, Longman, 1983.
Haly Abbas (Albohazen; Ali ibn al-âbbas; déc. 994). Liber regalis dispositio nomina- tus i arte medicine completus (Liber medicinae dictas regius). Venetüs, opera Bernardine Ricü de Novaria, 1492.
. Liber folios medicinae (al-Kitab al-maliki). Trad. Stéphane d'Antioch. Lugduni, types J. Myt, 1523.
. Pantegni (al-Kitab al-maliki). Dans Omnia Opera Ysaac. Trad. en latin par Constantin l'Africain. Lugduni, in officina Johannis de Platea, 1515.
Hamilton, Mary. Incubation, or the Cure of Diseases in Pagan Temples and Christian Churches. Londres, Simpkin, Marshall, Hamilton, Kent, 1906.
Hanlon, Gregory. L'univers des gens de bien : culture et comportements des élites ur- baines enAgenais-Condomois au l7e siècle. Diss., Université de Bordeaux,1985.
Harvey, Ruth E. The Inward Wits : Psychological Theory in the Middle Ages and the Renaissance. Londres, Warburg Institute, 1975.
Hedo (Haedo), Petrus. Voir Capretto, Pietro.
Hérodote (ca. 480~a. 425 av. J.-C.). Histoires. Éd. Ph.-E. Legrand. Paris, Les Belles Lettres, 1932-54, 1963-73.
401
Héroët, Antoine (déc. 1568). ouvres poétiques. Éd. Ferdinand Gohin. Pans, Société de textes français modernes, Edouard Cornély et Cie, 1909.
Hésiode (VIIIe siècle av. J.-C.). The Homeric Hymns and Homerica. Éd. Hugh G. Evelyn-White. Londres, Heinemann, 1950, 1982.
. Hymnes Homerique. Trad. Jean Humbert. Paris, Les Belles Lettres, 1951. . Phythian. Éd. M. Sommer. Pans, Hachette, 1847.
. Theogony. Trad. Hugh G. Evelyn-White. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1950.
. Les travaux et les jours. Trad. Paul Mazon. Paris, Les Belles Lettres, 1972.

Hesychius Varinus d'Alexandrie (Ve-VIe siècles). Lexicon. Éd. K. Latte. Huniae, Ejner Munksgaard Editore, 1953.
. Lexicon. Éd. M. Schmidt. Amsterdam, Adolf Hakkert, s.d.
. Lexicon cum variis doctorum virorum notis vel editis antehac, vel ineditis. Lug- duni Batavorum et Roter[dam], ex officina Hackiana, 1668.
Heurne, Johann van (Johannes Heurnius; 1543-1601). Methodi ad praxin. Dans Opera omnia. Lugduni, sumptibus Joannis Antonii Hugetan & Marii Antonii Rivaud,
1658.
. De morbis in singulis partibus humani capitis. Lugduni Batavorum, in officina Plantiniana, 1594.
. Praxis medicinae nova ratio qua libris tribus methodi ad praxin medicam, aditus facillimus aperitur ad omnes morbos curandos. Lugduni Batavorum, ex officina Plantiniana, apud Franciscum Raphelengium, 1590.
Heurtebize, B. « Hugues de Saint-Victon>. Dictionnaire de théologie catholique. Pans, Librairie Letouzey et Avé, 1909-72.
Higinus, Gaius Juüus. Voir Hyginus, Gaius Juüus.
Hildegard von Bingen (1098-1179). Causae et curae. Éd. P. Kaiser. Leipzig, B. G. Teubner, 1903.
. Les causes et les remèdes. Trad. Pierre Monat. Grenoble, Jérôme Million, 1977.
Hildesheim, Franz (1551-1614). De cerebri et capitis morbis internis spicilegia. Fran- cofurti, sumptibus Egonolphi Emmelli, 1612.
Hire, William « Marin Mersenne : Renaissance Naturaüsm and Renaissance Magic ». Occult and Scientific Mentalities in the Renaissance. Éd. Brian Vickers. Cam- bridge, Cambridge University Press, 1984.
Hippocrate (né. ca. 460 av. J.-C.). Aphorismi Hippocratis Graecae et Latinae una cum Galeni commentarüs, interprete Nicolao Leoniceno Vincentino. Parisüs, ex officina Jacobi Bogardi, 1542.
. Aphorismes. Dans ouvres complètes, vol. 4. Éd. M. E. Littré. 10 tomes. Amster- dam, Adolf Hakkert, 1978.
. Les articulations. Dans ouvres complètes, vol. 4. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Du bon comportement. Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Am- sterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Coan Prognoses. Dans ouvres complètes, vol. 4. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
.Discours sur la folie. Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1821-33.
402
. Epidémies et Aforismes. Dans ouvres complètes, vol. 5. Éd. M. E. Littré. 10 vols. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. « Épître à Damagète ». Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Amster- dam, Adolf Hakkert, 1978.
. « Épître de Démocrite ». Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Am- sterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. « Épître à Cratevas ». Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. De la flatuosité (De fiatibus). Dans ouvres complètes, vol. 6. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. De la génération. Dans ouvres complètes, vol. 7. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Des glandes. Dans ouvres complètes, vol. 5. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. « Hippocrate à Philopemen ». Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Des humeurs. Dans ouvres complètes, vol. 5. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Des infections internes. Dans ouvres complètes, vol. 7. Éd. M. E. Littré. Am- sterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Des maladies des femmes. Dans ouvres complètes, vol. 5. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
-.Les maladies des jeunes femmes. Dans ouvres complètes, vol. 8. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. De la maladie sacrée. Dans ouvres complètes, vol. 6. Éd. M. E. Littré. Amster- dam, Adolf Hakkert, 1978.
. De ratura hominis. Dans Hippocrates, vol. 1. Éd. W. H. S. Jones. Londres, Heinemann, 1962.
. De la nature de l'homme. Dans ouvres complètes, vol. 6. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. De ratura hominis. Dans Hippocrates, tome I. Trad. W. H. S. Jones. Londres, Heinemann, 1962.
. De la nourriture. Dans ouvres complètes, vol. 9. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Opera omnia. Éd. Anuce Foës. Francofurdi, apud Andreae Wechli heredes, 1595.
. Prognostiques. Dans ouvres complètes, vol. 2. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. À propos des airs, des eaux et des lieux. Dans ouvres complètes, vol. 2. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Du régime pour les maladies graves. Dans ouvres complètes, vol. 2. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Du régime. Dans ouvres complètes, vol. 6. Éd. M. E. Littré. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1978.
. Régime IV ou les rêves. Dans ouvres complètes, vol. 6. Éd. M. E. Littré. Am- sterdam, Adolf Hakkert, 1978.
Hollerius, Jacobus. Voir Houllier, Jacques.
403
Homère (ca. Die siècle av. J.-C.). L'Iliade. Trad. Eugène Lasserre. Pans, Garnier Frères,
1979.
. L'Odyssée. Trad. Médéric Dufour et al. Paris, Garnier Frères, 1979.
Horace (Quintus Horatius Flaccus, 65-8 av. J.-C.). Carmina. Éd. E. C. Wickham. Oxford, Clarendon Press, 1898.
. Épîtres. Trad. François Villeneuve. Paris, Les Belles Lettres, 1955. . Odes. Trad. Roger Poussin. Pans, A. Hatier, 1961.
. Odes, chant séculaire, épodes, satires, épîtres, art poétique. Trad. F. Richard. Pans, Garnier-Flammarion, 1967.
Horst, Gregor (Horatius; 1578-1638). Dissertatio de natura amoris, additis resolutio- nibus quaestionum candidatorum de cura furoris amatorii, de philtris, atque de pulsa amantium. Giessae, typis et sumptibus Casparis Chemlini, 1611.
. Observationum medicinalium singularum libri TV. Uhnae, typis Saurianis, 1628.
Houllier, Jacques (Jacobus Hollerius; 15092). De morbis internis libri 77. Parisüs, apud Carolum Macaeum, 1577.
Hoyt, R. S. Europe in the Middle Ages. New York, Harcourt, Brace, 1954.
Huante de San Juan, Juan (fl. XVIe siècle.). Examen de ingenios para las ciencias. Baeza, s. éd., 1575; réimp. 1593, 1603.
. The Examination of Men's Wits. Trad. Richard Carew. Londres, Adam Isüp pour Thomas Man, 1594.
Hugues deSaint-Victor (1096-1141). De anima libri quatuor. Dans Opera omnia tribus tomis digesta. Rothomagi, sumptibus Joannis Berthelin, 1648.
Hyginus, Gaius Juüus (né. ca. 64 av. J.-C.). Fabularum liber ad omnium poetarum lectionem mire necessarius et nunc denua excusas. Lugduni, apud Joannem De- gabiano, 1608.
. Fabulae. Éd. H. L Rose. Lugduni Batavorum, in aedibus A. W. Sijthoff, 1967.
Ibn Eddjezzar (Abu Jafar Ahmed ibn Ibrahim ibn 'Ali Khaüd ; déc. 1004). Zad al- musafir. Voir Constantin l'Africain. Viaticum.
Ibn Hazm al-Andalusi, 'Ali Ben Abmed (994-1064). El collar de la paloma. Trad. Emiüo Gômez. Madrid, Sociedad de Estudios y Pubücationes, 1967.
. A Book Containing the Risala Known as the Dove's Neck-Ring about Lwe and Lovers. Trad. A. R. Nykl. Pans, éd. 1931.
. Halsband der Taube. Über die Liebe Weisweiler. Leiden, 1941.
Innocent V, Pape (Pierre de Tarentaise; 1225-76). In TV libros sententiarum commen- taria. Tolosae, apud Arnaldum Colomerium, 1652.
Institoris, Heinrich (Kraemer, 1430-1505) et Jacques Sprenger (ca. 1436-95). Le mar- teau des sourcières. Éd. Amand Danet. Pans, Plon, 1973.
Irsay, Stephen d'. Histoire des universités françaises et étrangères des origines à nos jours. Pans, A. Picard, 1933-35.
Isidore de Séville (ca. 56036). The Medical Writings. Éd. W. D. Sharpe. Philadelphia, American Philosophical Society, 1964.
Jackson, Stanley W. Melancholia and Depression from Hippocratic Times to Modern Times. New Haven and Londres, Yale University Press, 1986.
Jacquart, Danielle. Le milieu médical en France du XIIQ au XVQ siècles. Genève, Droz,
1981.
. « Le regard d'un médecin sur son temps : Jacques Despars (1380 ?-1458) ». Bi- bliothèque de l École des Chartes, 138 (1980), p. 35-86.
404
et Claude Thomasset. « L'amour `heroique' à travers le traité d'Arnaud de Vil- leneuve ». Dans La folie et le corps. Éd. Jean Céard. Paris, Presses de l'École Normale Supérieure, 1985.
Jalal al-Din Rumi, Mawlana (1207-73). The Mathnawi of Jalalu'ddin Rumi. Trad. Reynold A. Nicholson. Londres, Luzac, 19250.
Jason Pratensis. Voir van der Velde, Jason.
Jérome, Saint (Hieronymus, ca. 34220). Ad Geruntü Filial de contemnenda haere- ditate. Dans Opera, vol. 5. Parisüs, apud Claudium Rigaud, 1706.
. Adversus Jovinianum libri duo. Dans ouvres complètes. Trad. L'Abbé Bareille. 18 vols. Paris, Louis Vivès, 1877-85.
. « Epistola XVIII ad Eustochium, de custodia virginitatis ». Dans Opera, vol. 4. Parisüs, apud Claudium Rigaud, 1706.
. Lettres. Trad. Jérôme Labourt. Pans, Les Belles Lettres, 19493.
. ouvres de Saint Jérome. Ed. M. Benoist de Matougues. Pans, Société du Pa- nathéon Littéraire, 1841.
Johann von Tritheim (1462-1516). Steganographia. Hoc est ars per occultam scriptu- ram animi sui voluntatem absentibus aperiendi certa. Darmbstadü, ex officina typographica Balthasaris Aulaeandri; sumptibus vero Joannis Berni, 1621.
Jones, Ernest. On the Nightmare. New York, Grove Press (1931), 1954.
Jones, Richard Foster. Ancients and Moderns : A Study of the Rise of the Scientific Movement in Seventeenth-Century England. 1936; réimp. New York, Dover Pu- blications, 1982.
Josèphe, Flavius (37~a. 100). Les antiquitiés juives. Trad. Étienne Nodet. 2 tomes. Paris, Les Éditions du Cerf, 1990.
Joubert, Laurent (1529-83). Erreurs populaires au fait de la médecine et régime de santé. Pans, chez Claude Micard, 1578.
. Le premier et seconde partie des Erreurs populaires touchant la médecine et régime de la santé. Pans, chez Claude Mihard, 1587.
Jovius, Paulus. Voir Giovio, Paolo.
Jules César. Commentaire sur la guerre des Gaules. Trad. L.-A. Constans. Paris, Flam- marion, 1912.
Julien dit l'Apostat (Flavius Claudius Juüanus ; 3313). Contre les Galiléens : une imprécation contre le christianisme. Trad. Christopher Gerard. Bruxelles, Ousia,
1995.
. Les discours. Trad. G. Rochefort. Paris, Les Belles Lettres, 1963.
. ouvres complètes. Trad. J. Bidez. 4 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1963. Junctinus. Voir Giuntini, Francesco.
Justinien I (483-565). Corpus juris Civilis. Institutiones. Trad. A. M. Du Courroy. Pans, Thorel, 1851.
. Institutionum juris, libri TV. Genevae, apud Eustathium Vignon, 1580.
Juvénal (Decimus Junius Juvenaüs; fl. 98-128). Satires. Trad. Pierre Labriolle. Pans, Les Belles Lettres, 1951.
Keats, John. The Poetical Works. Éd. Lord Houghton. Londres, George Bell and Sons,
1897.
Kennedy, Ruth Lee. « The Theme of `Stratonice' in the Drama of the Spanish Peninsula ». PMLA, 55 (1940), p. 1010-32.
405 King, Lester S. The Growth of Medical Thought. Chicago, University of Chicago Press,
1963.
Kinsman, Robert S. « Folly, Melancholy, and Madness : A Study in Shifting Styles of Medical Analysis and Treatment 1450-1675 ». The Darker Vision of the Renais- sance. Berkeley and Los Angeles, University of Califonria Press, 1974.
Klibansky, Raymond, Erwin Panofsky et Fritz Saxl. Saturne et la mélancholie. Pans, Gallimard, 1989.
Konunann, Heinrich (fl.1607). Linea amoris, sive commentarius in versiculum gl[ossae] visas. Francofurti, typis M. Beckeri, 1610.
. Sibylla trygandriana seu de virginitate, virginum statu et iure tractatus. Franco- furti, apud haeredes Jac. Fischeri, 1629.
Krantz, Albert (déc. 1517). Rerum germanicarum liber. Francofurti, ad Moenum apud A. Wechelum, 1580.
Kristeller, Paul Oskar. Renaissance Thought : The Classic, Scholastic and Humanist Strains. New York, Harper and Row, 1961.
. « The School of Salerno, Its Development and Its Contribution to the History of Learning ». Bulletin of the History of Medicine, 17 (1945).
Kushner, Eva. « Pontus de Tyard entre Ficin et Léon l'Hébreu » . Ficino and Renais- sance Neoplatonism. Éd. Konrad Eisenbichler and Olga Zorzi Pugüese. Ottawa, Dovehouse Editions, 1986, p. 498.
Lattante Firmianus (Lucius Caecilius Firmianus; né. ca. 250). Épitome des institutions divines. Éd. Michel Perrin. Paris, Les Éditions du Cerf, 1987.
L'Alemant, Adrien (1527-59). Hippocratis de aere, aquis et lotis [...] abAdriano Ale- mano liber commentarüs quatuor illustratus. Parisüs, apudAegidium Gorbinum,
1557.
Lamandus, Joannes (début du XVIIe siècle). Theses medicae de ratura amoris et aman- tium amentium cura. Basüeae, typis Ioh. Iacobi Genathi, 1614.
Lancelloti, Secondo (1575-1643). L'Hoggid% overo il mondo non peggiore ne più calamitoso del passato. Venezia, appresso gü G. Guerigü, 1636-37.
Lancre, Pierre de (1553-1631). Tableau de l'inconstance des mauvais anges et démons. Pans, chez Nicolas Buon, 1612.
. Tableau de l'inconstance des mauvais anges et démons (abridged). « Introduction critique », Nicole Jacques-Chaquin. Pans, Éditions Aubier Montaigne, 1982.
Landi, Ortensio (Phüalethe Polytopiensi; ca. 1512~a. 1553). Forcianae quaestiones, in quibus veria Italorum ingenia explicantur. Éd. Antiochos Lavintus. Neapoü, excudebat Martinus de Ragusia, 1536.
. Questions diverses, et responces d'icelles, divisées en trois livres. A sçavoir, ques- tions d'amour, questions naturelles, questions morales et politiques. Traduites de toscan en françois. Rouen, chez P. Daré, XVIIe siècle.
Lange, Johannes (Langius; 1485-1565). Medicinalium epistolarum miscellanea. Ba- süeae, apud L Oporinum, 1544.
La Palud, Pierre de (Petrus Paludanus; déc. 1342). In quartum sententiarum. Venetüs, impressum per B. Locatellum, mandato O. Scoti, 1493.
Lasserre, E La figure d'éros dans la poésie grecque. Lausanne, Impr. Réunies, 1946.
Le Caron, Loys (Charondas; 1536-1617). Questions divers et discours. Pans, s. éd.,
1579.
406
L'Ecluse, Charles (Carolus Clusius ; 1526-1609). Atrebatis exoticorum liber decimus, sive simplicium medicamentorum ex nove orbe delatorum, quorum in medicina usus est, historia, Hispanico sermone tribus libris descripta D Nicolae Mo- nardo. [Antverpiae], ex officina Plantiniana, Raphelengü, 1605.
. Rariorum plantarum historia. Antverpiae, ex officina Plantiniana, apud Joannem Moretum, s.d.
Le Long, Michel Voir [Salerno].
Le Loyer, Pierre, Sieur de la Brosse (1550-1643). Discours et histoires des spectres, visions et apparitions des esprits, anges, demons et aines, se monstrans visibles aux hommes, divisez en huict livres. Pans, chez Nicolas Buon, 1605.
Lemay, Helen Rodnite. « Hainan Sexuaüty in Twelfth-through Fifteenth-Century Scien- tific Writings ». Dans Sexual Practices and the Medieval Church. Éds. Vern L. Bullough et James Brundage. Buffalo (N. Y.), Prometheus Books, 1982.
. « William of Saüceto on Human Sexuaüty ». Viator, 12 (1981), p. 165-81.

Lemne, Levine (15058). Occulta naturae miracula, ac varia rerum documenta. Ant- verpiae, apud Guiüehnum Simonem, 1559, 1661.
. Occulta naturae miracula, ac varia rerum documenta probabili ratione atque artifici coniectura explicata. Gandavi, ex officina Gisleni Manilü, 1572.
. Les occultes merveilles et secretz de nature. Trad. Jacques Gohory. Pans, P. Du Pré, 1567.
. The Touchstone of Complexions. Trad. Thomas Newton. Londres, Thomas Marsh,
1576.
Léon Hebraeus. Voir Abravanel, Judah.
Léonide d'Alexandrie (fl. 274 av. J.-C.). Dans l'Anthologie grecque.
Le Roy, Louis (Ludovicus Regius; 1510-77). Le Sympose de Platon, ou de l'amour et de beauté, traduit de grec en françois, avec trois livres de commentaires. Pans, Sertenas, 1559.
Le Roy Ladurie, Emmanuel. Histoire du Languedoc. Paris, Presses Universitaires de France, 1962.
L'Estoile, Pierre de (1546-1611). Journal pour le règne de Henri TV. Éd. L. R. Lefevre. 2 vols. Pans, Gallimard, 1948-58.
Letourneau, Dr. « De la maladie d'amour, ou mélanchoüe érotique ». L'Union Médicale, 79 (2 juillet, 1863), p. 1-10.
Levi,Anthony. FrenchMoralists : The Theory of the Passionsfrom 1585 to 1649.Oxford, Clarendon Press, 1964.
Lewis, Walter H., et Memory P. F. Lewis. Medical Botany. New York, John Wiley & Sons, 1977.
Libanius. Opera. Éd. R. Foerster. Lipsiae, in aedibus G. B. Teubneri, 1922.
Liébault, Jean (ca. 1535-96). Trois livres appartenans aux infirmitez et maladies des femmes pris du latin de M. Jean Liebaut. Lyon, par Jean Veyrat, 1598.
Lochner, Michael Frederich (1662-1720). De nymphomania. Altdorfii, typis Henrici Meyeri [1684].
Longin, Dionysius (attribué à). Du sublime. Trad. Jackie Pigeaud. Pans, Éditions Ri- vages, 1991.
. A Treatise Concerning Sublimity. Éd. D. A. Russell. Oxford, Clarendon Press,
1967.
407
Lowes, John Livingston. « The Loveres Maladye of Hereos ». Modern Philology, 11
(1914), p. 491-546.
L. P. London Pharmacopoeia. Voir Pharmacopoeia Londinensis.
Lucien de Samosate (Lucidnus Loukianos; ca. 115~a. 200). ouvres complètes. Trad. Eugène Talbot. Pans, Hachette, 1857
. « Dialogues des dieux ». ouvres complètes. Trad. Émile Chambry. Pans, Garnier Frères, 1933.
. « Toxaris ou de l'amitié ». ouvres complètes. Trad. Émile Chambry. 2 tomes. Pans, Garnier Frères, 1933.
Luck, Georg. Arcana Mundi : Magic and the Occult in the Greek and Roman Worlds. Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1985.
Lucrèce (Titus Lucretius Carns; ca. 99~a. 55 av. J.-C.). De la nature. Trad. José Kany- Turpin. Pans, G. E Flammarion, 1997.
. De la nature. Éd. Charles Guittard. Paris, Imprimerie Nationale, 2000. . De la nature. Trad. Henri Cluard. Pans, Garnier-Flammarion, 1964.
Lyons, Bridget Gellert. [~oices of Melancholy : Studies in Literary Treatments of Me- lancholy in Renaissance England. Londres, Routledge and Kegan Paul, 1971.
Macedonius, Consul. Epigrams. Dans l'Anthologie Grecque. Trad. Pierre Waltz et Jean Guillon. 14 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1960.
MacDonald, Michael. Mystical Bedlam : Madness, Anxiety, and Healing in Sixteenth- Century England. Cambridge, Cambridge University Press, 1981.
MacKinney, Loren Carey. Early Medieval Medicine with Special Reference to France and Chartres. Baltimore, Johns Hopkins University Press, 1937.
Macrobe Theodosius (fl. 400). Commentaire au songe de Scipion. Trad. MireilleArmisen Marchetti. Paris, Les Belles Lettres, 2001.
. ouvres complètes. Trad. M. Nisard. Pans, Firmin-Didot, 1883.
Maffei de Volterra, Raffaele (Volaterranus; 1451-1522). Commentariorum urbanorum libri 7f7IIfV777. Venundantur Parrhasüs in via Jacobea ab Joanne Parvo et Jodoco Badio Ascensio, 1511.
Malleus maleficarum. Voir Institoris, Heinrich.
Manardo, Giovanni (1462-1536). Epistolae medicinales diversorum authorum. Lug- duni, apud haeredes Jacobi Juntae, 1557.
Mandrou, Robert. From Humanism to Science 1480-1700. Trad. Brian Pierce. Atlantic Highlands (N. J.), Humanities Press, 1979.
. Introduction à la France moderne 1500-1640. Pans, Éditions Albin Michel,
1961.
. Magistrats et Sorciers en France au XVIIe siècle. Pans, Librairie Plon, 1968. Mantuanus. Voir Spagnuoü, Giovanni Battista.
Marcianus. The Civil Code (Institutes). Éd. S. P. Scott. 17 tomes. Cincinnati, Central Trust, 1932.
Marcuse, Herbert. Eros and Civilization : A Philosphical Inquiry into Freud. Boston, Beacon Press, 1955.
Marguerite d'Angoulême (1492-1549). L'Heptaméron. Éd. Gisèle Matthieu-Castellani. Pans, Livre de Poche, 1999.
. Nouvelles. Éd. Yves Le Hir. Paris, Presses Universitaires de France, 1967.

408 Marinelli, Giovanni (fl. XVIe siècle). Le medicine partenenti alle infermità delle donne. Venetia, apresso Giovanni Valgrisio, 1574.
Martial (Marcus Valerius Martialis, ca. 40-104). Épigrammes. Trad. Pierre Richard. 2 tomes. Pans, Garnier, 1931.
. Épigrammes. Éd. H. J. Isaac. Paris, Les Belles Lettres, 1961.
Martin, H.-J. « What Parisians Read in the Sixteenth Century ». French Humanism 1470-
1600. Éd. Werner Gundersheimer. Londres, Macmillan, 1969, p. 1315.

Massinger, Philip (1583-1640). The Virgin Martyr. Dans Selected Works. Éd. Arthur Symons. 2 tomes. Londres, Vizetelly, 1889.
Masters, R. E. L. Eros and Evil : The Sexual Psychopathology of Witchcraft. New York, Matrix House, 1966.
Mattioli, Pietro Andrea. Voir Dioscorides.
Maxime de Tyre (Maximus Tyrius). Dissertationes XLI graece. Éd Daniel Heinsius. Lugduni Batavorum, apud L Patium, 1607.
. Traitez de Maxime de Tyr autheur grec, qui sont quarante et un discours mis en françois [par Guillebert]. Rouen, J. Osmont, 1617.
McIntosh, Christopher. TheAstrologers and Their Creed : AnHistorical Dutline. Londres, Hutchinson, 1969.
Medina, P. Miguel (1489-1578). Christianae paraenesis, sive de recta in Deum file libri septem. Venetüs, ex officina J. Zileti, 1564.
Ménandre (ca. 342-92 av. J.-C.). ouvres. Trad. Jean-Marie Jacques. Paris, Les Belles Lettres, 1963.
. Sententiae ex codicibus Byzantinis. Éd. S. Jaekel. Leipzig, Teubner, 1964.
Mercado, Luis (Ludovicus Mercatus; 1520-1606). De internorum morborum curatione libri TV. Dans Opera. Francofurti, sumptibus haeredum D. Zachariae Palthenü,
1620.
. De morbis haereditarüs. Dans Opera, vol. 2. Francofurti, sumptibus haeredum D. Zachariae Palthenii, 1620.
. De mulierum affectionibus libri quatuor. Dans Opera, vol. 3. Francofurti, sump- tibus haeredum D. Zachariae Palthenü, 1620.
Mercuriale, Girolamo (1530-1606). Commentarü eruditissimi in Hippocratis [...] pro- gnostica, prorrhetica, de victus ratione, in morbis acutis, et epidemicas historias. Francofurti, typis Joannis Saurü, 1602.
. De morbis muliebribus libri TV. Venetüs, apud Felicem Valgrisium, 1587.
. De morbis muliebribus libri TV. Dans Gynaeciorum sive de mulierum affectibus commentarü. Éd. Israel Spachius. Basileae, apud Conradum Waldkirch, 1596.
. Medicina practica [...] libri TV. Francofurdi, in officina Joannis Schonwetteri,
1602.
. Variarum lectionum libri quatuor. Venetüs, sumptibus Pauli et Antonü Meieti fratres librarü Patavini, 1571.
Meres, Francis (1565-1647). Palladis Taenia. Londres, P. Short pour Cuthbert Burbie,
1598.
Mexia, Pedro (Pierre Messie). Les diverse leçons. Lyon, par Claude Michel, 1526.
. Les diverses leçons [...] contenans de variables histoires et autres choses mémorables. Trad. Cl. Gruget. Paris, V. Sertenas, 1556.
Mizauld, Antoine (Mizaldus; déc. 1578). L'explication, usage, et practique de l'Ephe- meride celeste. Paris, chez Jacques Kerver, 1556.
409
Monardes, Nicholas of Seville (1493-1558). Histoire des drogues espicieries, et de cer- tains médicamens simples, qui naissent des Indes, tant Orientales que Occiden- tales. (Historia medicinal de los coses que traen de nuestras Indias occidentales que sirven en medicina). Trad. A. Colin. Lyon, J. Pillehotte, 1602.
Montaigne, Michel de (1533-92). Essais. Éd. Maurice Rat. 2 tomes. Pans, Garniers Frères, 1962.
. Les Essais. Éd. Pierre Valley. Paris, Presses Universitaires de France, 1965.

Montalto, Filoteo Eliâo de (Aelianus Montaltus; déc. 1616). Archipathologia, in qua internarum capitis affectionum essentia, causae, signa, praesagia et curatio [...] edisserunter. Lutetiae, apud E Jacquin, sumptibus Caldorianae societatis, 1614.
More, Thomas (1477-1535). The Complete Works. Éd. Clarence H. Miller et al. New Haven, Yale University Press, 1984.
Mornay, Philippe de (1549-1623). The True Knowledge of Mans Owne Selfe. Trad.
Anthony Munday. Londres, imprime pour L R. for William Leake, 1602.

Morris, Desmond. Manwatching : A Field Guide to Human Behavior. St. Albans, s. éd.,

1978.
Moschion (Mustio). De morbis muliebribus liber, graece cum scholiis et emendationi- bus Conradi Gesneri. Basileae, Th. Guarin, 1566.
Moschus (ca. 150 av. J.-C.). Dans Bucoliques grecs. Trad. Ph-E. Legrand. Paris, Les Belles Lettres, 1946.
Muret, Marc-Antoine (Marcus Antonius Muretus; 1526-85). Opera omnia. Éd. C.-H. Frotscher. Genève, Slatkine Reprints, 1971.
. [~ariarum lectionum labri XV. Antverpiae, apud Christophorum Platinum, 1587.
Murphy, James. Rhetoric in the Middle Ages : A History of Rhetorical Theory from St. Augustine to the Renaissance. Berkeley, University of California Press, 1974.
Musée (IVe-Ve siècle). Héro et Léandre. Trad. Pierre Orsini. Paris, Les Belles Lettres,
1968.
Nardi, Bruno. « L' aurore e i medici medievali ». Saggi e note di critica dantesca. Milano- Napoli, Ricciardi, 1964. Publié aussi dans Studi in onore di Angelo Monteverdi. Modena, S. T. E. M., 1959.
Nauclerus, Johannes. Voir Vergen, Johann.
Nelson, John Charles. Renaissance Theory of Love : The Context of Giordano Bruno's
« Eroici Furori ». New York and Londres, Columbia University Press, 1963.

Némésius d'Émèse (Ve siècle). De natura hominis. Trad. Burgundio de Pise. Éd. G. Verbeke. Leiden, E. J. Brill, 1975.
. De la nature de l'homme (De natura hominis). Trad. B. Thirbault et H. Adehnann. Pans, Hachette, 1844.
Nicéphore Calliste Xanthopoulos de Constantinople (ca. 1256~a. 1335). L'histoire ecclesiastique. Paris, Antoine le Blanc, 1587.
Nieder (Nader), Johannes (déc. 1438). De maleficis et eorum deceptionibus. Dans le Malleus maleficarum ex plurimus auctoribus coacervatus. Lugduni, apud P. Lan- dry, 1615.
Nifo, Agostino (Niphus; ca. 1469~a. 1546). Medici labri duo, de Pulchro primas, de Aurore secundus. Lugduni, apud G. et M. Beringos fratres, 1549.
Nonnos de Panopolis (fl. 400). Les Dionysiaques. Trad. Pierre Chuvin et al. 18 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1976-2004.
Opien de Cilicie (fl. 211-17). Halieutica. Trad. A. W. Mair. Londres, Heinemann, 1928.

410
. Les Halieutiques. Trad. E.-J. Bourquin. Pans, 1877.
Oribase de Pergame (32603). Synopsis. Dans ouvres. Éd. U. C. Bussemaker and C. Daremberg. 7 vols. Pans, J. B. Baillière, 1851-76; Paris, Imprimerie Nationale,
1873.
. Synopsis ad Eustathium. Éd. I. Raeder. Leipzig, B. G. Teubner, 1926; réimp. Amsterdam, Adolf Hakkert, 1964.
Origène d'Alexandrie (185-254). Contra Celsum. Éd. H. Chadwick. Cambridge, Cam- bridge University Press, 1953.
Orléans, Louis d' (Dorléans, Ludovico, 1542-1629). Novae cogitationes in libros An-
nalium C. Cornelü Taciti quae extant. Parisüs, sumptibus T. Blasü, 1622.

Osler, Sir William, Edward Bensly et al. « Robert Burton and the Anatomy of Melan- choly ». Oxford Bibliographical Society Proceedings and Papers. Éd. F. Madan. Oxford, éd. 1927.
Otis, Brooks. Ovid as an Epic Poet. Cambridge, Cambridge University Press, 1966. Olten, Charlotte E, éd. A Lycanthropy Reader : Werewolves in Western Culture. Syra- cuse, Syracuse University Press, 1986.
Ovide (Publius Ovidius Naso; b. 43 av. J. C.). Les Amours. Trad. Henri Bornecque. Paris, Les Belles Lettres, 1968.
. Amorum libri tres. Éd. P. Brandt. Hildesheim, Georg Ohns, 1963.
. De l'art d'aymer. [Trad. Albin des Avenelles]. Pans, E. Groulleau, 1556. . L'art d'aimer. Trad. Henri Bornecque. Paris, Les Belles Lettres, 1997.
. Epistulae Heroidum. Éd. Henricus DSrrie. Berlin, Walter de Gruyter, 1971. . Héroïdes. Trad. Henri Bornecque. Paris, Les Belles Lettres, 1991.
. Les Métamorphoses. Trad. Georges Lafaye. 3 tomes. Paris, Les Belles Lettres,
1991.
. Les produits de beauté pour le visage de la femme. Dans Remèdes à l'amour.
. Remèdes à l'amour. Trad. Henri Bornecque. Pans, Les Belles Lettres, 1930.
Pace, Giuüo, Interprète (Juüus Pacius de Berigo; 1550-1635). Aristotle. Opera omnia

quae extant, graece et latine. Lutetiae Parisiorum, 1619.
Packard, Francis R. Guy Patin and the Medical Profession in Paris in the XVIIth Cen- tury. New York, 1924; réimp. New York, Augustus M. Kelley, Publishers, 1970.
Pacuve, Marcus (ca. 220~a. 130 av. J. C.). Plays. Dans Remains of Old Latin, vol. 2. Trad. E. H. Warmington. 4 vols. Cambridge (Mass.), Harvard University Press,
1961.
Painter, William, trad. (ca. 1540-94). The Palace of Pleasure. Éd. Joseph Jacobs. 3 vols. Londres, David Nutt, 1890; réimp. New York, Dover Publications, 1966. Paludanus. Voir La Palud, Pierre de.
Paracelse, Phiüppus Aureolus (1493-1541). De origine morborum invisibilium. Dans Opera omnia : medico-chemico-chirurgica, tribus voluminibus comprehensa. Ge- nevae, sumptibus L Antonü et Samueüs De Tournes, 1658.
. Operum medico-chimicorum sive paradoxorum tomus genuinus Sextus. 4 vols. Francofurti, a collegio Musarum Palthenianarum, 1603-05.
Pardoux, Barthélemy (Bartholomaeus Perdulcis, 1545-1611). De morbis animi liber. Parisüs, L. Bollenger, 1639. Aussi dans Universa medicina. Éd. Postrema. Lug- duni, sumptibus Jacobi Carteron, 1649.
411
Paré, Ambroise (Pareus; 1510-90). « De la faculté et venu de medicamens simples ». Dans ouvres complètes. Éd. J.-F. Malgaigne. Pans, 18401; réimp. Genève, Slatkine Reprints, 1970.
. Des monstres et prodiges. Dans ouvres complètes. Éd. J.-F. Malgaigne. Genève, Slatkine Reprints, 1970.
. Des monstres et prodiges. Éd. Jean Céard. Genève, Droz, 1971.
Parthenius de Nicée (fl. 50 av. J.-C.). Etymologicum genuinum. Dans The Love Ro- mances of Parthenius and Other Fragments. Éd. J. M. Edmonds. Londres, Hei- nemann, 1962.
Paul d'Égine (615-90). Opera a Joanne Guinterio [Andernacus] conversa et illustrata commentarüs. Venetüs, apud E Torrisanum, 1553.
. Septimus libri. Vol. 9 du Corpus medicorum graecorum. Éd. I. L. Heiberg. Leip- zig, B. G. Teubner, 1921-24.
. The Seven Books. Éd. Francis Adams. 3 tomes. Londres, The Sydenham Society,
1844-47.
Paul-Émile de Vérone (déc. 1529). De rebus gestis francorum libri X. Lutetiae, Pari- siorum ex officina Vascosani, 1576.
Pausanias (IIe siècle). Description de la Grèce. Trad. Michel Casevitz et al. 7 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1992-2000.
. Description of Greece. Trad. W. H. S. Jones. Cambridge (Mass.), Harvard Uni- versity Press, 1965.
Penot, Bernard (déc. ca. 1617). Tractatus varii, de vers praeparatione, et usu medica- mentorum chymicorum. Basileae, imprensis Ludovico Regis, 1616.
Pereda, Pedro Pablo (Peredus; fl. XVIe siècle). Michaelis Ioannis Paschalis methodum curandi scholia. Lugduni, sumptibus Iacobi Cardon, 1630.
Pereira, Benito (ca. 1535-1610). De magia, de observatione somniorum, et de divi- natione astrologica libri tres. Coloniae Agrippinae, apud Ioannem Gymnicum,
1598.
Perrier, François. « De l'érotomanie ». Le désir et la perversion. Pans, Éditions du Seuil,
1967.
Perse. Satires. Trad. Henri Clouard. Pans, Garnier, 1934.
Pétrarque, François (1304-74). Secretum. In Opere. Éd. G. Ponte. Milano, Mursia,
1968.
. Mon secret, ou du mépris du monde. Trad. Pompée Mabile. Angers, P. Lachèse et Dolbeau, 1886.
. Trionfo d'Aurore. Dans Opere. Éd. G. Ponte. Milano, Mursia, 1968.
Pétrone Arbiter, Gaius (déc. 65). ouvres complètes. Trad. Héguin de Guerle. Pans, Garnier, s. d.
. ouvres. Trad. Louis de Langles. Pans, Bibliothèque des Curieux, 1923. . Le satiricon. Trad. A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 2002. Petrus Apponensis. Voir D'Abano, Pietro.
Petrus de Palude, patriarque de Jérusalem Voir La Palud, Pierre de.
Pharmacopoeia Londinensis, 1618. Éd. George Urdang. Hollister Pharmaceutical Li-
brary Number Ttivo. Madison, State Historical Society of Wisconsin, 1944.

Philodème. Dans l'Anthologie Grecque. Trad. Pierre Waltz et Jean Guillon. 14 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1960.
412
Philon d'Alexandrie (fl. 39). Quod a deo mittantur somma. Dans Les oeuvres de Philon d'Alexandrie. Trad. Pierre Savinel. Paris, Les Éditions du Cerf, 1962.
Philostrate (IIe—IIIe siècle). Les Images (Eikones). Trad. Blaise de Vigenère. Paris, 1614; réimp. New York, Garland Pubüshing, 1976.
. (attribué à). Love Letters. Éd. Allen Rogers Benner et Francis H. Forbes. Londres, Heinemann, 1949.
Philostrate (III) d'Athène (IIIe siècle). Apollonios de Tyane. Éd. A. Chassang. Pans, Didier, 1862.
. De la vie d'Appolonius Thyaneen en VIII livres. Trad. Blaise de Vigenère. Pans, chez la veufue Matthieu Guillemot, 1611.
. Heroikos. Trad. Jennifer K. Berenson Maclean et al. Atlanta, Society for Bibücal Literature, ca. 2001.
. Life ofApollonius ofTyana. Trad. F. C. Conybeare. 2 tomes. Londres, Heinemann,
1960.
Phlégon de Tralles (fl. IIe siècle). De mirabilibus liber deest principium inAntigoni Co- rystii historiarum mirabilium collectanea. Remboîté avec Apollonios Dyscolus. Historiae commentitiae liber. Éd. Joannes Meursius. Lugduni Ba- tavorum, apud Isaacum Elzevirium, 1620.
Piccolomini, Alessandro (1508-78). Della institution morale. Venetia, apresso Gior- dano Ziletti, 1569.
Piccolomini, Enée Süvio (Aeneas Sylvius; Pius II; 14054). HistoriaBohemica. 1475; Basüeae, Michael Furter, ca. 1489.
. Le remède d'amour, translaté de latin en françoys par maistre Albin desAvenelles, avec les additions de Baptiste Mantuan. Pans, E. Groulleau, 1556.
. The Tale of Two Lovers. The Goodly History of Lady Lucrece and her Lover Eurialus. Trad. Emily O'Brien et Kenneth Bartlett. Ottawa, Dovehouse Editions,
1999.
. Storia di due amanti e Rimedio d'amore. Turin, U. T. E. T., 1973.
Pico della Mirandola, Giovanni (1463-94). Disputationes adversus astrologiam. Éd. Eugenio Garin. 3 tomes. Firenze, Vallecchi Editore, 1946.
Pico della Mirandola, Giovanni Francesco (1470-1533). De rerum praenotione libri novem. Argentoraci, Joannes Knoblochus, 1507.
Pierius. Voir Valeriano Bolzani, Giovanni Pierio.
Pigeaud, Jackie. Folie et cures de la folie chez les médecins de l'antiquité gréco-

romaine, la manie. Paris, Les Belles Lettres, 1987.
. « L'Humeur des Anciens. » Nouvelle Revue de Psychanalyse, 32 (automne, 1985), p. 519.
. La maladie de l'âme, étude sur la relation de l'âme et du corps dans la tradition médico-philosophique antique. Paris, Les Belles Lettres, 1981.
Pillorget, René. La tige et le rameau, familles anglaise et française, XVIIQ%VIIIQ siècles. Pans, Calmann-Lévy, 1979.
Pindare (522~a. 442). [ouvres]. Trad. Aimé Puech. 4 tomes. Paris, Les Belles Lettres,
19617.
Pineau, Severin (Pineus; déc. 1619). Opusculum physiologum et anatomicum. Parisüs, ex typographia Stephanus Prenosteau, 1597.
Pius II, Pape. Voir Piccolomini, Enea Sylvio.
Platina, Battista. Voir Secchi of Cremona, Bartolomeo.
413
Platon (c. 4278). Le banquet. Trad. Bernard Piettre. Pans, Nathan, 2004.
. Le banquet. Trad. Paul Vicaire. Paris, Les Belles Lettres, 1989.

. Cratyle. Trad. Catherine Daumier. Paris, Flammarion, 1998.
. Divini Platonis opera omnia Marsilio Ficino interprete. Lugduni, apudAntonium Vmcentium, 1557.
. Eutyphro. Trad. H. N. Fowler. Londres, Heinemann, 1966.
. Les lois. Trad. Edouard des Places et Auguste Dies. Pans, Les Belles Lettres,
1994.
. Opera. Éd. Joannes Burnet. Oxford, Clarendon Press, 1900-07.
. Phèdre. Trad. Luc Brisson. Pans, G. F. Flammarion, 2000.
. Philebus. Trad. Harold N. Fowler. Cambridge (Mass.), Harvard University Press,
1962.
. Théétète (Theatetus). Trad. Michel Nancy. Paris, Flammarion, 1995.
. Timée; Critias (Timaeus). Trad. Luc Brisson et Michel Patillon. Paris, Flamma- rion, 1992.
Platter, Feux (1536-1614). De mulierum partibus generationi dicatis accidentium. Dans Gynaeciorum sive de mulierum affectibus. Éd. Israel Spachius. Basileae, per Conradum Waldkirch, 1586.
. Observationes et curationes aliquot affectuum partibus mulieris generationi di- citis accidentium. In Gynaeciorum sive de mulierum tum communibus. Éd. Israel Spachius. Argentinae, sumptibus Lazari Zetneri, 1593.
. Observationum in hominis affectibus [...] libri tres. Basileae, impensis Ludovici KSnig, typis Conradi, 1614.
Plaute, Titus Maccus (ca. 254-84 av. J.-C.). Plaute. Éd. et trad. Alfred Ernout. Pans, Les Belles Lettres, 1992 (1989).
. Asinaria. Trad. Titus Maccius et A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1933. . Curculio. Trad. Jean Collait. Paris, Presses Universitaires de France, 1962.
. Le marchand. Dans Comédies. Trad. A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1963. . Trinummus; Truculentus, Vidularia, framenta. Trad. A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1940.
Pline l'Ancien (Gaius Plinius Secundus ; 23-79). Histoire naturelle. Trad. M. E. Littré. 2 tomes. Pans, Didot, 1865.
. Histoire naturelle. Trad. A. Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1949-88.
Plotin (ca. 205-ap. 244). Enneades. Trad. Émile Bréhier. Paris, Les Belles Lettres,
1960.
. Enneades. Trad. Jean-Marc Narbonne. Pans, J. Vrin, 1993.
. Les écrits. Dir. Pierre Hadot. 7 tomes. Paris, Les Éditions du Cerf, 1988-.

Plutarque (ca. 46-120). Comment s'apercevoir qu'on progresse dans la vertu. Dans ouvres Morales, tome 1. Trad. R. Fuhrmann. Paris, Les Belles Lettres, 2004. . Comment écouter les moyens de distinguer le flatteur d'avec l'ami. Dans ouvres Morales, tome 1. Trad. François Fuhrmann. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Conduites méritoires de femmes. Dans ouvres morales, tome 4. Trad. Jacques Boulogne. Pans, Les Belles Lettres, 2004.
. Dialogue sur l'amour. Dans ouvres morales, tome 10. Trad. Robert Flaceuère. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
414 . La fortune des romains. Dans ouvres morales, tome 5. Trad. Robert Flacelière. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Les oeuvres morale et meslees. Trad. Jacques Amyot. Éd. M. A. Screech. 2 tomes. Pans, Mouton, 1971.
. Opinions des philosophes. Dans ouvres morales, tome 12. Trad. G. Lachenaud. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Platonicae philosophes. Dans Moralia, tome 13. Éd. Harold Charniss. Londres, Heinemann, 1976.
. Préceptes de mariage. Dans ouvres morales, tome 2. Dir. Robert Flacelière. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Préceptes de santé. Dans ouvres morales, tome 2. Trad. François Fuhrmann. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Propos de table. Dans ouvres morales, tome 9. Trad. Robert Fuhrmann, F. Frazier et J. Sirinelli. Paris, Les Belles Lettres, 2004.
. Vies. Trad. Robert Flacelière et Émile Chambry. Paris, Les Belles Lettres, 1977. . Vita Demetri. Éd. K. Ziegler. Leipzig, B. G. Teubner, 1960.
Polemo, Antonius (Polemon; ca. 88-145). Fisonomia. Trad. C. Montecuccoli. Padua, Pietro Tozzi, 1622.
. Physiognomica. Dans Aristotle varia opuscula. Francofurdi, 1587.
Pollux, Julius (fl. 180). Onomasticum Graece et Latine. Amstelaedami, ex officina Wetsteniana, 1706.
Polybe (beau-frère d'Hippocrate ; fl. Ve siècle av. J-C.). The Sacred Disease. Dans Hippocrates, vol. 2. Éd. W. H. S. Jones. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1962.
Pomponace, Pierre (Pomponazzi, Pietro; 1462-1525). De naturalium effectuum admi- randorum causis, sive de incantationibus liber. Dans Opera. Basileae, ex officina Henricpetrina, 1567.
-.Les causes des merveilles de la nature, ou les enchantements. Trad. Henri Busson. Paris, Rieder, 1930.
Porphyre (233~a. 301). Life of Plotinus. Dans Plotinus, The Ethical Treatises. Trad. Stephan MacKenna. Londres, P. L. Warner, 1917.
Postel, Guillaume (1510-81). De la republique des Turcs : et là ou l'occasion s'offres, des meurs et loys de tous muhamedistes. Poitiers, de l'imprimerie Enguilbert de Marnes, s.d.
Pozzi, Mario. Trattati d'aurore del Cinquecento. Roma-Ban, Laterza, 1975. Pratis (Pratensis), Jason. Voir van der Velde, Jason.
Prieur, Claude (fl. XVIe siècle). Dialogue de la lycanthropie ou transformation d'hommes en loups. Louvain, chez I. Maes & P. Zangre, 1596.
Proclus (ca. 411-85). Dans Platonis theologiam libri sex. Éd. Aemilium Portum et al. Franld'urt am Main, Minerva, 1960.
. Procli Hypotyposis astronomicarum positionum. Éd. C. Manitius. Leipzig, 1909.
. Théologie platonicienne. Éd. H. D. Saffrey et L. G. Westerink. Paris, Les Belles Lettres, 1968.
Properce, Sextus (ca. 50-16 av. J.-C.). Elegiae. Éd. Gerald Purnelle. Hildesheim, G. Ohns-Weidmann, 1977.
. Élégies. Trad. D. Paganelli. Paris, Les Belles Lettres, 1947.
415
Ptolémée (Claudius Ptolemaeus; fl. IIe siècle). Centiloquium, sive centum sententiae,
Jo. Joviano Pontano interprete. Basileae, per Joannem Hervagium, 1551.

. Le livre unique de l'astrologie : le Tétrabible de Ptolémée, astrologie universelle
et thèmes individuels. Trad. Pascal Charvet. Pans, Nill, 2000.
Publilius, Syrus (Ie siècle av. J.-C. —Ie ap. J.-C.). La sagesse et les sentences du mime sy- rien Publilius Lochius. Trad. Edmond Robillard. Ottawa, Éditions du Vermillon,
1992.
. Les sentences. Éd. Pierre Constant. Pans, Garnier, 1937.
. sententiae. Éd. Guliehnus Meyer. Leipzig, Teubner, 1880.
Quasten, J. Patrology. Westminster (MD), Newman Press, 1950.
Quercetanus. Voir Du Chesne, Joseph.
Quintilien (Marcus Fabius Quintilianus; ca. 35~a. 95). Institution oratoire. Trad. J. Cousin. 7 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1975-80.
Rabelais, François (1483-1553). Le Tiers Livre. Éd. Pierre Michel. Pans, Gallimard,
1966.
Raemond (Rémond), Florimond de (ca.1540-1602). L'histoire de la naissance, progrez et decadence de l'heresie de ce siecle divisee en huit livres. Pans, chez la Vefue Guillaume de la Nore, 1610.
Rapine, Claude (Coelestinus; déc. 1493). Des choses merveilleuses en nature où est traicté des erreurs des sens, des puissances de l'âme, et des influences des cieux. Trad. Jacques Girard. Lyon, Macé Bonhomme, 1557.
Rashdal, Hastings. The Universities of Europe in the Middle Ages. 2 vols. Oxford, Clarendon Press (1895), 1936.
Rather, L. J. Mind and Body in Eighteenth Century Medicine : A Study Based on Je- rome Gaub's « De regimine mentis ». Berkeley and Los Angeles, University of Califonria Press, 1965.
Regius, Ludovicus. Voir Le Roy, Louis.
Remi, Nicolas (1530-1612). Daemonolatreiae libri tres. Lugduni, in officina Vmcentü,
1596.
Renier, R. « Per la cronologia e la composizione del `Libro de natura da Aurore'  ». Giornale Storico della Letteratura Italiana, 14 (1889), p. 402-13.
Rhazès (Abû Bakr Muhammad ibn Zakariya al-Râzi; ca. 841-926). [Liber] Conti- nens Rasis ordinatus et correctus per clarissimum artium et medicinae doctorem magistrum Hieronymum Surianum (Kitabu'l hawi fi 't-tibb). Venetiis, per Bon. Locatellum, 1505.
. Divisionum liber. Basileae, in officina Henrichi Petri, 1594; réimp. Bruxelles,
1973.
. Liber divisionum (Taksimu-l-'ilal). Dans Opera. Trad. Gérard de Crémone (1114- 87). Lugduni, s. éd., 1510.
. LiberadAlmansorem decem tractatus continens (Kitab al-Mansuri). Dans Opera. Trad. Gérard de Crémone. Lugduni, s. éd., 1510.
Rhodoginus, Caelius. Voir Ricchieri, Ludovico Celio.
Ricchieri, Ludovico Celio (Rhodoginus; 1450-1520). Lectionum antiquarum libri tri- ginta. Genevae, excudebat Philippus Alberlus, 1620.
Ricci, Laura. La redazione manoscritta del « Libro de natura de aurore » di Mario Equicola. Rome, Bulzoni, 1999.
416
Riolan, Jean (1580-1657). Ad libros Fernelü de abditis renom causis. Parisüs, apud H. Perier, in officina Plantiniana, 1598.
. Gigantologie, histoire de la grandeur des giants, où il est demonstré que, de toute ancienneté, les plus grands hommes et giants n'ont esté plus hauts que ceux de ce temps. Pans, Adrian Perier, 1618.
Robbins, Rossell Hope. The Encyclopedia of Witchcraft and Demonology. New York, Crown Pubüshers, 1963.
Robertis, Domenico de. « La composizione del De natura deAurore e i canzonieri antichi maneggiati da M. Equicola ». Studi di Filologia Italiana, 17 (1959), p. 182-220.
Robertson, D. W. « The Concept of Courtly Love as an Impediment to the Understanding of Medieval Texts ». The Meaning of Courtly Love. Éd. E X. Newman. Albany, State University of New York Press, 1968.
Robinson, T. M. Plato's Psychology. Toronto, University of Toronto Press, 1970.
Rodrigues da Viega, Andreas (fl. XVIe siècle). Exemplorum memorabilium. Pans, Ni- colas Nivelle, 1590.
Rodrigues da Viega, Tomas (1513-79). Ars medica. Dans Opera omnia in Galeni libros edita, et commentarüs in partes novem distincta. Lugduni, apud Petrum Landry,
1593.
Rodriguez de Castello Branco, Joâo (Amatus Lusitanus; 15118). Curationum medi- cinalium centuriae duae. Parisüs, apud Sebastianum Nivellium, 1554.
. Curationum medicinalium centuriae quatuor. Venetüs, apud Balthesarem Constan~ tinum, 1557.
. Curationum medicinalium centuriae septem. Burdigalae, ex typographia Gilberü Vernoi, 1620.
Rohde, E. Der Griechische Roman und seine [~orkiufer. Hildesheim, Georg Ohns,1960.

Rojas, Ferrando de (ca. 1465-1541). La Celestine. Trad. Jacques de Lavandin (1578). Éd. critique et intr. par Denis L. Drysdall Londres, Tamesis, 1974.
Rondelet, Guillaume (15076). L'histoire entière des poissons, composée premiere- ment en latin. Lyon, Mace Bonhome, 1558.
. Methodus curandorum omnium morborum corporis humani. Dans Opera omnia medica. Genevae, apud Petrum et Jacobum Chouët, 1620.
. Methodus curandorum omnium morborum corporis humani, in tres libris dis- tincta. Francofurti, apud heredes Andreae Wecheü, 1592.
. Tractatus de fucis, après le Methodus curandorum omnium morborum corporis humani. Francofurti, apud heredes Andreae Wecheü, 1592.
Ronsard, Pierre de (1524-85). La Franciade. Dans ouvres complètes, vol. 16. Éd. Paul Laumonier. Pans, Librairie Marcel Didier, 1952.
. Les æuvres. Éd. Jean Céard et Daniel Ménager. Pans, Gallimard, 1993. Rosarius, Alberlus. Voir Alberico de Rosate.
Rosen, George. Madness in Society : Chapters in the Historical Sociology of Mental Illness. New York, Harper and Row, 1969.
Rougemont, Denis de. L'amour et l'Occident. Pans, Plon, 1962.
Rueff, Jakob (Jacques le Roux; 1500-58). De conceptu et generatione hominis. Franc- fort, ad Moenum (1558), 1580.
. The ExpertMidwife, or anExcellent and most necessary Treatise of the generation and birth of men. Londres, par E. G. pour S. E., vendu par Thomas Alehorn,1637.
417 Ruel, Jean (Ruellius; 1479-1539). De nature stirpium libri tres. Pans, ex officina Si- monis Colinaei, 1536.
Rufus d'Éphèse (fl. 98-117) ouvres. Éd. Charles Daremberg et Emile Ruelle. Pans, J. B. Baillière et fils, 1879; Amsterdam, Adolf Hakkert, 1963.
Roland, Martin (Rulandus; 1532-1602). Curationum empiricarum et historicarum cen- turia VII. Basüeae, Sebast. Henricpetri, 1595.
[Salerno] Le Regime de Santé de l'eschole de Salerne. Trad. Michel le Long. Pans, 1637. Voir aussi Arnaud de Villeneuve.
Salluste. Catiline, Jugurtha, Fragments des histoires. Trad. Alfred Ernout. Paris, Les Belles Lettres, 1958.
Santoro, Domenico. Della vita e delle opere di Mario Equicola. Chieti, Pei tipi di N. Jecco, 1906.
Sassonia, Ercole (Hercules Saxonia, 1551-1607). De melancholia tractatus perfectis- simus. Venetüs, apud Alexandrum Polum, 1620.
Savonarola, Giovanni Michele (ca. 1384~a. 1462). « De cerebri et capitis morbis ». Dans Practica Major (Practica de aegritudinibus a capite osque ad pedes). Venetüs, apud Vmcentium Valgrisium, 1560 (1479; Venetüs, apud Juntas, 1549).
Saxo Grammaticus (1140-1203). Danorum historiae libri XVI [...]des Erasmi Roter- dami de Saxone censura. Basüeae, apud Jo. Bebëüum, 1534.
Schenck von Grafenberg, Johann Theodor (Schenckius; 1530-98). Observationum me- dicarum rarum, nwarum, admirabilium et monstrosarum. Friburgi Brisgoiae, ex calcographia Martini Beckleri, 1599.
. Observationum medicarum rarum, novarum, admirabilium et monstrosarum, volumen tomis septem de loto homine institutum. Francofurti, E. Paltheniana, sumptibus Jonae Rhodü, 1600.
Schreiber, Wilhehn Adolf (Scribonius; fl. XVIe siècle). Rerum naturalium doctrina methodica. Basüeae, ex officina haeredum Petri Pernae, 1583.
Scot, Michael (1175-1234). De secretis naturae opusculum. Dans Alberlus Magnus, De secretis mulierum libellas. Amstelodami, s. éd., 1740.
Scribonius. Voir Schreiber, Wilhehn Adolf.
Scullard, H. H. From the Gracchi to Nero. Londres, Methuen, 1968.
Scultetus, Tobias (1563-1620). Subsecirorum poëticorum tetras prima : in qua Suspi- ria : Phaleuci : Philotesia; Epigrammata. Myrtilleti ad Nicrum, typis Abrahami Smesmanni, 1594.
Sebti, Meryem. Avicenne : L'âme humaine. Pans, Presses Universitaires de France,
2000.
Secchi de Crémone, Bartolomeo (Battista Platina; 1421-81). Dialogos contra aurores.
Dans De falso et vero bono dialogi III. Parisüs, M. Petrus Vidoveus, 1504.

. Dialogue contre les folles amours. Trad. Thomas Sibelet. Dans L'Antéros ou Contramour de Messire Baptiste Fulgose. Pans, chez Martin le Jeune, 1581.
Sénèque, Lucius Annaeus (ca. 4 av. J.-C.~S ap. J.-C.). Lettres à Lucilius. Trad. Henri Noblot. Paris, Les Belles Lettres, 1964.
(attribué à). Octavie (Octavia). Trad. Gauthier Liberman. Paris, Les Belles Lettres,
1998.
. On the Happy Life. Dans Moral Essays. Trad. John W. Basore. Londres, Heine- mann, 1951.
. Tragédies. Trad. François-Régis Chaumartin. Paris, Les Belles Lettres, 2002.
418
Sennert, Daniel (1572-1637). « De aurore insano ». Dans Practicae medicinae liber primas-[sextus]. Wittebergae, impensis haeredum Doct. T. Mevü et E. Schue- macheri, 16522.
Serapion l'ancien (fl. IXe siècle). Serapionis medici arabis celeberrimi practica studio- sis medicinae utilissima : quam postremo Andreas Alpagas [...] translatio nunc primum exit in laceur. Venetiis, apud Juntas, 1550.
Servius Manus Honoratus (fl. 400). In Uergilü carmins commentarü. Éd. Thilo et Hagen. Leipzig, B. G. Teubner, 1881-84.
Shapiro, A. K. « Placebo effects in medicine, psychotherapy and psychoanalysis ». Handbook of Psychotherapy and Behavior Change. Éd. A. E. Bergin et S. L. Garfield. New York, John Wiley, 1971.
Shapiro, Barbara J. Probability and Certainty in Seventeenth Century England. Prin- ceton, Princeton University Press, 1983.
Shaw, J. E. Guido Cavalcanti'sTheory ofLove, the Canzone d'Aurore and OtherRelated Problems. Toronto, Toronto University Press, 1949.
Shumaker, Wayne. The Occult Sciences in the Renaissance : A Study in Intellectual Patterns. Berkeley, University of California Press, 1972.
Siegel, Jerrold E. Rhetoric and Philosophy in Renaissance Humanism. Princeton, Prin- ceton University Press, 1968.
Siegel, Rudolph E. Galen on Psychology, Psychopathology, and Functions and Di- seases of the Nervous System. Bâle, S. Karger, 1973.
éd. Galien. On the Affected Parts. Bâle, S. Karger, 1976.
. Galen's System of Medicine and Physiology, an Analysis of his Doctrines on Blood, flow, Respiration, Humours, and Infernal Diseases. Bâle, S. Karger, 1968.
. « Melancholy and Black Bile in Galen and Later Writers ». Bulletin of the Cleve- land Medical Library, 18 (1971), p. 10-12.
Silvatico, Giovanni Battista (fl. XVIe siècle). Controversiae medicae numero centum. Francofurti : typis Wechelianis apud Claudium Marnium, et heredes Joannis Au- brü, 1601.
Simboli, Raphaël. Disease-Spirits and Divine Cures among the Greeks and Romans. Diss., Columbia University, 1921.
Simon, Jean Robert. Robert Burton et « L'Anatomie de la Mélancolie ». Pans, Didier,
1964.
Simonie, Michel. <ulegritudo amoris et res literaria à la Renaissance : Réflexions préliminaires ». La folie et le corps. Éd. Jean Céard. Pans, Presses de l'École Normale Supérieure, 1985, p. 83-90.
Singer, C. et D. Singer. « The Origin of the Medical School of Salerno ». Dans Essays on the History of Medicine. Éd. Charles Singer and Henry E. Sigerist. Zürich, Landschlacht K. HSnn, 1924.
Singer, Irving. The Nature of Love : Plato to Luther. New York, Random House, 1966.

Sinibaldi, Giovanni Benedetto (1594-1658). Geneanthropeiae sive de hominis gene- ratione decateuchon. Romae, ex typo Fran. Caballi, 1642.
Sirenio, Julio de Brescia. De fato libri nwem in quibus inter alias de contigentia, de necessitate, de providentia divins, de praescentia divins, de prophetia, et de divinatione. Venetüs, ex officies Jordani Zileti, 1563.
Sophocle (49606 av. J.-C.). Le théâtre. Trad. Jacques Lacarrière. Pans, Philippe Lebaud, 1982.
419
. Trachiniae. Dans Tragédies. Trad. M. Artaud. Pans, Charpentier, 1845.
Soranos d'Ephèse (fl. 98-138). Maladies des femmes. Trad. Paul Burguière. 4 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1988.
. Sorani Gynaeciorum libri TV. Corpus medicorum Graecorum, tome 4. Lipsiae, Berolini, in aedibus B. G. Teubneri, 1927.
. Gynecology. Trad. Owsei Temkin. Baltimore, Johns Hopkins University Press,
1956.
. (attribué à). Vie d'Hippocrate. Vita Hippocratis secundum Soranum. Éd. Ilberg. Dans Corpus medicorum graecorum, tome 4. Lipsiae, B. G. Teubner, 1927.
Sorbelli, A. Storia dell'Università di Bologna. Bologna, N. Zanchelli, 1944.
Spagnuoli, Giovanni Battista (Mantuanus; 1448-1516). Opera omnia in quatuor tomos distincta, pluribus libris aucta. Antverpiae, apud. J. Bellerum, 1576.
Spanneut, M. Le Stoïcisme des Pères de l'Église. Pans, Éditions du Seuil, 1957. Speisshammer, Johann. Voir Cuspinianus.
Stace, Publius Papinius (ca. 40~a. 96). Achilléide. Éd. Jean Méheust. Paris, Les Belles Lettres, 1971.
. Silves. Trad. H. J. Isaac. 2 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1961.
Starobinski, Jean. Histoire du traitement de la mélancolie des origines à 1900. Dans Acta psychosomatica, 4. Bâle, J. R. Geigy, 1960.
. « La mélancolie de l'anatomiste ». Tel Quel, 10 (1962), p. 21-29.
Stechow, Wolfgang. « The Love of Antiochus with Faire Stratonica ». Art Bulletin, 27
(1945), p. 221-37.
Stéphane d'Athènes (VIIe siècle ap. J.-C.). Alphabetum empiricum, sive Dioscorides et Stephani Atheniensis philosophorum et medicorum, de remediis expertis liber, justa alphabetiordinem digestus. S. éd, 1581.
Stésichore (ca. 640~a. 555 av. J.-C.). Dans Poetae melici graeci. Éd. D. L. Page. Oxford, Clarendon Press, 1962.
Stobaeus, Joannes (fl. 500). Anthologium. Éd. Curtius Wachsmuth et Otto Hense.Berlin, 1884-1912; réimp. Berolini, apud Weidmannos, 1958.
Stone, Laurence. The Family, Sex and Marriage in Englanc~ 1500-1800. Londres, Weidenfeld and Nicolson, 1977.
Strabon (ca. 64 av. J.-C. - 19 ap. J.-C.). Géographie. Trad. François Lasserre et al. 3 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1966-89.
Struth, Joseph (Josephus Struthius; 15108). Ars sphygmica; seu, pulsuum doctrina supra MCC. annos perdita, et desiderata, libris V. Basileae, Impensis Ludovici Konigs, 1602-1200. Aussi, Basileae, per Joannem Oporinum [1555].
Sue, Eugène (1804-57). Les Mystères de Paris. 2 tomes. Pans, Éditions Jean-Jacques

Pauvert,1963.
Suétone (Gaius Suetonius Tranquillus; ca. 70-160). Vie des douze Césars. Trad. Henri Ailloud. 3 tomes. Paris, Les Belles Lettres, 1967.
[Suidas]. Lexicon (Souda, Xe siècle). Éd. G. Bernhardy. Halle et Brunsvigae, sumptibus Schwetschkiorum, 1853.
. Lexicon. Éd. Ada Adler. Stuttgart, B. G. Teubner, 1961.
Sylvius, Aeneas. Voir Piccolomini, Enea Silvio.
Sylvius, Jacobus. Voir Dubois, Jacques.
420
Syme, Ronald. The Roman Revolution. 1939; réimp. Oxford, Oxford University Press,
1960.
Tacite (Tacitus, Publius Cornelius; ca. SS~a. 117). Annales. Éd. H. Bornecque. Pans, Flammarion, 1965.
. Annales. Éd. Pierre Wuilleumier. Paris, Les Belles Lettres, 1974-78. . ouvres complètes. Trad. Pierre Grimal. Pans, Gallimard, 1989.
Taxü, Jean (1504-80). L'astrologie et physiognomie en leur splendeur. Tournon, par R. Reynaud Libraire juré d'Arles, 1614.
Taylor, G. Rattray. Sex in History. New York, Vanguard Press, 1954.
Tellenbach, Huberius. Melancholie : zur Problemgeschichte, Typologie, Pathogenese und Klinik. Berlin, Springer, 1961.
. Melancholy : History of the Problem, Endogeneity, Typology, Pathogenesis, Cli- nical Considerations. Trad. Erling Eng. Pittsburgh, Duquesne University Press,
1980.
Térence (Pubüus Terentius Afer; 195-159 av. J.-C.). Comédies. Trad. J. Marouzeau. Paris, Les Belles Lettres, 1942.
. Comédies. Trad. E. Chambry. 2 tomes. Pans, Garnier, 1932.
Tertullian (Quintus Septimus Florens; ca. 160~a. 240). De anima. Éd. J. H. Waszink. Amsterdam, J. M. Meulenhoff, 1947.
. Apologeticus. Trad. T. R. Glover. Cambridge (Mass.), Harvard University Press,
1960.
. Apologétique. Trad. Jean-Pierre Waltzing. Pans, Les Belles Lettres, 1931.

. Exhortation à la chasteté. Ed. Claudio Moreschini. Paris, Les Éditions du Cerf,
1986.
. Liber de anima. Dans Patrologiae cursus completus, Beria latina, tome 2. Éd. J. P. Migne. Pans, J. P. Migne, 1844-1902.
. À son épouse. Trad. Charles Munier. Paris, Les Éditions du Cerf, 1980. . Les spectacles. Éd. Marie Tircan. Paris, Les Éditions du Cerf, 1986. . Ad uxorem. Dans Opera. Parisüs, apud Audoënum Parvum, 1566.
Themistius (fl. ca. 360). In librosAristotelis de anima paraphrasis. Éd. Ricard Heinze. Berolini, G. Reimer, 1899.
. Orationes. Éd. Wilhehn Dindorf. Hildesheim, Georg Ohns, 1961.
Théocrite (fl. ca. 270 av. J-C.). Bucoliques grecs. Trad. Ph. E. Legrand. Paris, Les Belles Lettres, 1946.
. Idylles. Trad. M. B. de L. Paris, Antiqua (L'Enseigne du pot cassé), 1929.
Théophraste (ca. 371~a. 287 av. J.-C.). De historia plantarum libri decem graece

et latine [...] latinam Gazae versionem nova interpretatione [...] accesserunt
Julii Caesaris Scaligeri in eosdem libros animadversiones. Amstelodami, apud
Henricum Laurentium, 1644.
. Opera qua supersunt. Éd. Frederic Wimmer. Parisüs, Firmin-Didot et socü,1931.
. Theophrasti Eresü Graece et Latine opera omnia. Lugduni Batavorum, ex typo- graphio Henrici ab Plaestens, 1613.
Théophrastus Bombast von Hohenheim, Philippe. Voir Paracelse. Thomas à Viega. Voir Rodriguez da Viega, Tomas.
421
Thomas d'Aquin, saint (ca. 1225-74). In Aristotelis stagiritae libros nonnullos com- mentaria. Dans Opera omnia. Éd. Stanislaus Fretté. Pans, apud Ludovicum Vivès, 1872.
. Somme de la foi catholique contra les Gentils. Trad. M. L'Abbé P.-F. Ecalle. Pans, Louis Vivès, 1856.
. Summa theologica. Dans Opera omnia. Éd. Stanislaus Fretté. Pans, apud Ludo- vicum Vivès, 1871-80.
Thorndike, Lynn. A History of Magic and Experimental Science. New York, Columbia University Press, 1941.
Thucydide (ca. 460~a. 400 av. J.-C.). Histoire de la guerre du Péloponnèse. Trad. Jacqueline de Romilly. Pans, R. Laffont, ca. 1990.
. Histoire de la guerre du Péloponnèse. Trad. Jean Voilquin. 2 tomes. Pans, Garnier,
1952.
Tibulle, Albius (ca. 60-19 av. J.-C.). Tibulle et les auteurs du corpus tibullianum. Trad. Max Ponchont. Paris, Les Belles Lettres, 1924.
. Tibulle et les auteurs du corpus tibullianum. Éd. A. Cartault. Hildesheim, George Ohns, 1981 (Pans, Colin, 1909).
Tite-Cive (Titus Livius, né. 59 av. J.-C.). Histoires. Éd. Jean Bayet. 34 tomes. Pans, Les Belles Lettres, 1962.
. [Roman History]. Éd. B. O. Foster. 14 tomes. Cambridge (Mass.), Harvard Uni- versity Press, 1963.
Toffanin, G. « Petrarchismo e trattati d'aurore ». Nuova Antologia (March 1928), p. 30—
51.
Tolet, Franciscus. Instructio sacerdotum ac de septem peccatis mortalibus. 2 vols. Lugduni, apud Horatium Cardon, 1604.
Trallianus. Voir Alexandre de Tralles. Tritheim. Voir Johann von Tritheim.
Trotule de Salerne (Eros). Curandorum aegritudinum muliebrium. Lugduni, apud Se- bastianum de Honoratis, 1558.
. Sulle malattie delle donne. Éd. Pina Boggi Cavallo. Palermo, La luna saggia,
1994.
Ullmann, M. Islamic Medicine. Edinburgh, Edinburgh University Press, 1978.
Vairo, Leonardo, évêque de Pozzuoli (déc. 1603). De fascino libri tres. Venetüs, apud Aldum, 1589.
Valère Maxime (fl. 14-37). Factorum et dictorum memorabilium libri decem. Éd. C. Kempf. Stuttgart, B. G. Teubner, 1966.
. Fait et paroles mémorables. Trad. C. A. F. Frémion. Paris, C. L. F. Panckoucke,
1834-35.
. Faits et dits mémorables. Trad. Robert Combès. Paris, Les Belles Lettres, 1995.
Valeriano Bolzani, Giovanni Pierio (Pierius; 1477-1558). [Les Hieroglyphiques]. Trad. I. de Montlyart. Lyon, par Paul Frellon, 1615.
Valesco de Taranta (Balescon de Tarente; fl. 1380-1418). [Epitome [...] morbis curan- dis in septem congesta libros]. Lugduni, apud Joan. Tornaesium, et Guliehnum Gazeium, 1560.
. Philonium pharmaceuticum et chirurgicum de medendis omnibus, tour internis, tour externis humani corpori affectibus. Francofurti et Lipsiae, sumptibus Joannis Adami Kastneri, 1680.
422
Valleriola, François (1504-80). Observationum medicinalium libri sex. Lugduni, apud Antonium Candidum, 1588.
Valles, Francisco (Valesius; 1524-92). Controversiarum medicarum et philosophica-
rum libri X. Hanoviae, typis Wecheüanis apud Claudium Marnium, 1606.

. Controversiarum medicarum et philosophicarum [...]liber. Compluti, excude- bat Joannes Iiïiguez à Lequerica, 1583.
. De üs quae scripta sunt physice in libris sacris. Lugduni, apud Franciscum Le Fevre, 1588.
Valturio, Roberto (Roberius Valturius; 1405-75). De re militari libris XII. Pans, apud Christianum Wechelum, 1535.
. (Robert Valtrin). Les douze livres [...] touchant la discipline militaire. Trad. Loys Meigret. Pans, chez Charles Perier, 1555.
Van der Velde, Jason (Jason Pratensis; 1486-1558). De cerebri morbis. Basüeae, per Henrichum Petri, 1549.
Vanini, Giuüo Cesare (orig. Luciüo; 1585-1619). Amphitheatrum aeternae providen-

tiae divino-magicum, christiano physicum, nec non astrologo catholicum, ad-
versus veteres philosophos, atheos, epicureos, peripateticos, et stoicos. Lugduni,
apud viduam Antonü de Harsy, 1615.
. Amphithéâtre de l'éternelle providence. Dans ouvres philosophiques. Trad. X. Rousselot. Pans, C. Gosselin, 1842.
Varignana. Voir Gugüehno da Varignana. Varinus Favorinus. Voir Guarino de Favora.
Varro, Marcus Terentius (82~a.-36 av. J.-C.). In libro de lingua latina conjectanea Josephi Scaligeri. Dans Opera quae supersunt. S. lieu, s. éd, 1581.
Vega, Cristôbal de (ca. 1510~a. 1573). Liber de arte medendi. Dans Opera. Lugduni, apud Guüehnum Rovillium, 1576.
Végèce, Flavius (fl. 379-95). De re militari libri quatuor. Parisüs, apud Carolum Perier,
1553.
Veith, Ilza. Hysteria : The History of a Disease. Chicago, University of Chicago Press,
1965.
Velâzquez, Andrés (fl. XVIe siècle). Libro de la melancholia en et qual se trata de la naturaleza de esta enfermedad. Seville, por Hernando Diaz, 1585.
Venette, Nicolas (1633-98). Tableau de l'amour conjugal, ou histoire complete de la generation de l'homme. Pans, chez L. Duprat-Duverger, 1810 ; princeps 1687.
Verbeke, G. L'évolution de la doctrine du pneuma du Stoïcism à S. Augustin. Étude philosophique. Louvain, Academia Lovaniensis, 1945.
Vergen, Johann (Johannes Nauclerus; déc. 1510). Cronicon, tome 2. Coloniae, apud haeredes Johannes Quentel et Gervuinum Calenium, 1564.
Vergil of Urbino, Polydore. Voir Virgile, Poüdore. Verinus Favorinus. Voir Guarino de Favora.
Vesaüus, Andreas (15144). Opera omnia anatomica et chirurgica. Éd. Hermann Boerhaave et Bernhard Siegfried Albini. Lugduni Batavorum, apud Joannem du Vivie, et Joan. et Herm. Verbeck, 1725.
Veyries, Jean de (1592-1609). La genealogie de l'amour divisée en deux livres. Pans, chez Abel l'Angeüer, 1609.
Vial, S. C. « Equicola and the School of Lyons ». Comparative Literature (1960), p. 19-

23.
423
. « M. Equicola in the Opinion of hie Contemporaries ». Italica, 34 (1957), p. 202-
21.
Vianey, Joseph. Le Pétrarquisme en France au XVIQ siècle. Montpellier, Coulet et fils,
1909.
Viarre, Simone. La survie d'Ovide dans la littérature scientifique des XIIQ et XIIIQ siècles. Poitiers, Centre d'Études Supérieures de Civilisation Médievale, 1966.
Vickers, Brian. « Analogy versus identity : The rejection of occult symbolism, 1580- 1680 ». Dans Occult and Scientific Mentalities in the Renaissance. Éd. Brian Vickers. Cambridge, Cambridge University Press, 1986.
Viega, Thomas à. Voir Rodriguez da Viega, Tomâs. Vigenère, Blaise de. Voir Philostrate.
Vigier, Françoise. « La folie amoureuse dans le roman pastoral Espagnol ». Visages de la folie (1500-1650). Éd. Augustin Redondo et André Rochon. Paris, Publications de la Sorbonne, 1981.
Vigo, Giovanni di (fl. 1500). La practique et cirurgie [...] nouvellement imprimee et racogneue diligentement sur le latin. S. lieu, s. éd., 1537.
Villanovanus, Arnaldus. Voir Arnaud de Villeneuve.
Vmcent, Jean-Didier. Biologie des Passions. Pans, Éditions Odile Jacob, Seuil, 1986. Vmcentino, Nicolao Leoniceno. Voir Hippocrate, Aphorisme.
Vmcent de Beauvais (ca. 1190~a. 1264). Speculum doctrinale. Graz, Akademische Drnck-U. Verlagsanstalt, 19645.
. Speculum Quadruplex, naturale, doctrinale, morale, historiale. Duaci, Baltazaris Belleri, 1624.
Vmge, Louise. The Five Sennes : Studies in a Literary Tradition. Lund, University of Lund, 1975.
Virgile (Publius Virgilius Maro; 70-19 av. J.-C.). Les bucoliques. Éd. Jacques Perret. Paris, Presses Universitaires de France, 1961.
. Les bucoliques. Trad. Eugène de Saint-Denis. Paris, Les Belles Lettres, 1997. . Enéide. Éd. Henri Goelzer. Paris, Les Belles Lettres, 1956.
Virgile, Polidore (Polydore Vergil; ca. 1470~a. 1555). Des inventeurs des choses, traduict de latin en françois, et de nouveau revuez et corrigez. Lyon, par Benoist Rigaud, 1576.
. On Discovery. Éd. et trad. Brian Copenhaver. Cambridge (Mass.), Harvard Uni- versity Press, 2002.
Vitruve, Pollio (fl. 50-26 av. J.-C.). De l'architecture. Éd. Louis Callebat. Paris, Les Belles Lettres, 1969-86.
Volaterranus. Voir Maffei, Raffaele.
Wack, Mary Francis. Memory and Love in Chaucer's « Troilus and Criseyde ». Disser- tation, Cornell University, 1982.
. « New Medieval Medical Texte on Amor Hereos » . Kongressakten zum Ersten Symposium des Medidvisteriverbandes in Tübingen. Éd. J. O. Fichte et al. Berlin, Walter de Gruyter, 1984.
. « Imagination, Medicine, and Rhetoric in Andreas Capellanus' `De aurore'  ».Dans Magister Regis : Festschrift in Honor of Robert Earl Kaske. New York, Fordham University Press, 1986.
. « The Measure of Pleasure : Peter of Spain on Men, Women, and Lovesickness ». Viator, 17 (1986), p. 173-196.
424
. Lovesickness in the Middle Ages : The Viaticum and Ifs Commentaries. Philadel- phia, University of Pennsylvania Press, 1990.
. « From Mental Faculties to Magical Philtres : The Entry of Magic into Academic Medical Writing on Lovesickness,l3th-17th Centuries ». Dans Eros andAnteros : The Medical Traditions of Love in Renaissance Culture. Éd. Donald Beecher et Massimo Ciavolella. Ottawa, Dovehouse Editions, 1992.
Walker, D. P. La magie spirituelle et angélique de Ficin à Campanella. Pans, Éditions Albin Michel, 1988.
Walzer, R. « Aristotle, Dasn Galen, and Palladius on Love ». Dans Greek into Arabic. Cambridge (Mass.), Harvard University Press, 1962.
Wear, Andrew. « Galen in the Renaissance ». Galen : Problems and Prospects. Éd. Vivian
Nutton. Londres, Wellcome Institute for the History of Medicine, 1981.

Webber, Joan. The Eloquent « I » : Style and Self in Seventeenth-Century Prose. Madison, University of Wisconsin Press, 1968.
Wecker, Johann Jakob (1528-86). Le grande thresor ou dispensaire et antidotaire. Trad. Ian du Val. Genève, D'Estienne Gamonet, 1616.
. Les secrets et merveilles de nature, recueilles de divers autheurs, et divisez en XVII livres. Lyon, chez Louys Odin, 1652.
Wehrli, Fritz Robert, éd. Die Schule des Aristoteles. 10 tomes. Bâle, B. Schwabe, 1967.

Wheaton, Robert et Tamara Hareven. The Family and Sexuality in French History. Philadelphia, University of Pennsylvania Press, 1980.
White, T. H. The Bestiary : A Book of Beasts. New York, G. P. Putnam's Sons, 1960.
Wickersheimer, Ernest. Dictionnaire biographique des médecins en France au Moyen Âge. Pans, E. Droz, 1936.
. La médecine et les médecins en France a l'époque de la Renaissance. Pans, 1905 ; réimp. Genève, Slatkine Reprints, 1970.
Wier, Johann (Wierns, Vier; 1515-88). Cinq livres de l'imposture et tromperie des diables. Trad. Jacques Grévin. Paris, s. éd., 1567.
. De praestigüs daemonum et incantationibus ac veneficüs libri sex. Basileae, ex officina Oporiniana, 1564.
. Histoires, disputes et discours des illusions et impostures des diables. Paris, chez Bonnet, 1579; Pans, aux Bureau de Progrès Médicale, 1885.
. Histoires, disputes, et discours, des illusions et impostures des diables, des ma- giciens infatues, sorciers et empoisonneurs. [Genevae], pour Jacques Chouet,
1579.
. Histoires, disputes et discours [...]touchant le pouvoir des sorcières. 2 tomes. Pans, A. Delehaye, 1885.
. Medicarum observationum rararum liber I. Basileae, per Joannem Oporinum,
1567.
William of Saliceto. Voir Gugliehno da Saliceto. Wmter, Johann. Voir Gonthier, Jean.
Wolfson, Harry Austryn. « The Infernal Sennes in Latin, Arabic and Hebrew Philosophic Texts ». Harvard Theological Review, XXVII (1935), p. 69-133.
Wright, Louis B. Middle-Clans Culture in Elizabethan England. 1935; réimp. Ithaca (N. Y.), Cornell University Press, 1965.
Wright, Thomas (fl. fin du XVIe siècle). The Passions of the Mind in General. Éd. William Webster Newbold. Londres, 1601.
425
Wüstenfeld, Heinrich Ferdinand. Die Übersetzungen Arabisher Werke in das Late- inische seit dem XI Jahrhundert. GSttingen, Abhandlungen der K6niglichen Ge- sellschaft der Wissenschaften zu GSttingen, 1877.
Xénophon (ca. 430~a. 355 a~. J.-C.). Banquet. Trad. François 011ier. Paris, Les Belles Lettres, 1961.
. Mémorables. Éd. Michele Bandini. Paris, Les Belles Lettres, 2003.
Zilboorg, G., et G. Henry. A History of Medical Psychology. New York, Norton, 1941.
Zonta, Giuseppe. Trattati d'aurore del Cinquecento. Ban, Laterza, 1912 ; réimp. Éd. Mario Pozzi. Roma-Ban, Laterza, 1975.